45. ve 47. ABD Başkanı Donald Trump'ın İkinci başkanlık dönemi resmen başladı.

Başlar başlamaz da Panama kanalı, Meksika sınırı ve gümrük vergileriyle ilgili karar ve yorumları dikkat çekti.

Bu yazıda, Trump 2.0 Başkanlık döneminde Türkiye'nin ortak çıkarlara, tahıl koridoru ve gıda güvenliği, enerji ve ticaret merkezi olma hedeflerine, bölgesel barış, istikrar ve kalkınmaya kurumsal bir çokuluslu konsorsiyum yapısıyla katkıda bulunacak bir "Jeo-ekonomik Kalkınma Bankası" oluşturmanın önemine değineceğim.

Trump, savaşları bitirmeye geldiğini belirtiyor, ancak hedeflerine engel göreceği ülkelere karşı ağır yaptırımlar uygulaması hiç şaşırtıcı olmaz.

Trump, hedefleri doğrultusunda, gerekirse sert müdahalelerde bulunmaktan da çekinmeyecektir.

Normalde bir Amerikan başkanının, bir nevi bilanço niteliğindeki "Birliğin Durumu" (State of the Union Address) ulusa sesleniş konuşmasında yapacağına benzer bir konuşmayı Trump, göreve başlama konuşmasında yaptı.

Hem iç politikada hem de uluslararası politikada farklı kesimlere ve ülkelere gözdağı vererek göreve başladı.

Başkan Trump'ın önceliklerini iyi okumak lazım.

Trump, net bir şekilde Çin'in, Ortadoğu'da ve dünya çapında, jeopolitik hedeflerine ve geliştirmekte olduğu ticaret yollarına yönelik uyarda bulundu.

Trump, ABD'nin amaçlarına mâni olacak hareketler ve küresel ölçekte dikkat dağıtacak huzursuzluklar istemiyor.

Başkan Trump, yeni sondajlarla petrol çıkartacağını, çevre politikalarına önem vermeyeceğini açıkça söyledi ve ilk icraatlarından biri de iklim anlaşmalarından geri çekilmek oldu (Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü'nden de geri çekildi).

Petrolde kaynak yaratarak ucuz enerjiyi gene fosil yakıtlardan elde edeceğini belirtti.

Kutup bölgesinin, yani Alaska, Kanada ve Grönland gibi hala el değmemiş kaynakların olduğu düşünülen bölgeler stratejik önem taşıyorlar.

Başkan Trump'ın, Başkan Yardımcısı Vance'in, Dışişleri Bakanı Rubio'nun, diğer kabine üyelerinin ve danışmanlarının, ekseriyetle Hindistan'a ve İsrail'e yönelik olumlu yaklaşımları var.

Türkiye'deki karar vericiler, ABD'nin önceliklerini değerlendirirken bu iki ülke ile ilişkileri de iyi tartmalılar.

Rubio'nun Bakan olarak ilk gününde Asya Pasifik dörtlüsü (QUAD) Dışişleri Bakanları, yani Japonya, Avustralya ve Hindistan Dışişleri Bakanlarıyla buluşması, yeni dış politikadaki önceliklerini ortaya koyuyor.

Tabii ki bağımsız, laik, demokratik, sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti, egemenlik haklarından ve Atatürkçü barışçıl ilkelerinden vazgeçmemeli.  

Lakin, Türkiye'nin birincil ulusal güvenlik çıkarları dışında, Trump'ın önceliklerini iyi okuyup, ortak çıkarlara yoğunlaşıp kazan kazan durumları yaratması daha verimli olacaktır. 

Başlıca stratejik geçit noktalarından biri de Trump'ın önem verdiği kuzey kutup denizi  rotası olabilir.  

ABD'nin bu rotalardaki en büyük rakiplerinin başında, "Bir Yol, Bir Kuşak" projesi marifetiyle hem denizden hem de karadan yeni ticaret rotaları geliştiren Çin geliyor.

Çin'in, tarihi İpek Yolu rotalarını canlandırmaya çalıştığını görüyoruz.

İlaveten, Çin'in geçmişte Grönland'a gösterdiği ilgi, kuzey kutup rotasına ve Panama kanalına ilgisi, ABD'yle doğrudan jeopolitik rekabet doğuruyor. 

Bu konjonktürde Türkiye, ticaret rotaları geliştireme hususunda ABD'yi karşısına almamalı.

Turkiye, Çin ve ABD ile olan ilişkileri, dengeli bir şekilde yürütmeli.

Bu bağlamda nispeten başarılı sayilabilecek bir diğer örnek Hindistan'dır.

Hindistan'ın politikaları da benzer şekilde ABD, Rusya ve Çin'i dengelemeye çalışıyor.

Türkiye, diğer yandan, bir NATO üyesi olarak, Avrupa ile ilişkilerini de dengeli seviyede yürütmeli.

Türkiye, hem Ukrayna'nın, hem Gazze'nin, hem de Suriye'nin yeniden inşası süreçlerinde önemli kazançlar elde edebilecek jeopolitik ve jeo-stratejik konumda.  

Bu coğrafya kader olsa da bulunduğumuz coğrafyada jeo-ekonomik kazançlar elde etmek için mahir olmak gerekir.

Türkiye'nin, kendi güvenliğini sağladıktan sonra, önceliği, bu yeniden inşa çalışmalarına katkı sağlayabilecek bir ülke olarak yatırımcı çekebilme ve faydalı iş birlikleri oluşturabilme kabiliyetleri olmalı.

Hem Ukrayna'nın hem Gazze'nin hem de Suriye'nin yeniden inşası sürecinde önemli kazançlar elde edebilecek, katkı sağlayabilecek bir ülke olarak, yatırım çekebilecek işbirliklerine önem ve öncelik vermesi lazım.

Türkiye için en önemli konulardan biri de tedarik zincirleridir.  

Ve Türkiye'nin dünya ticaretinde ve dünya enerjisinde bir merkez ülke olmayı hedeflemeli.

Bu bağlamda, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) önemli katkılar ve kurumsal çerçeve sağlayabilecek kuruluşlardan biridir.

Dünya Gıda Programı (World Food Program- WFP) gibi çeşitli Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarının da küresel tedarik zincirinde, Türkiye'yi önemli bir merkez ülke olarak gördüklerini gözlemleyebiliriz. 

Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT'nin), Türkiye'nin önemli ticaret odaklarından biri olan Orta Koridor rotası, yani Orta Avrupa'dan, Macaristan'dan başlayıp, Asya'ya yönelik olarak kara ve demir yollarıyla, hatta Hazar ötesi deniz taşımacılığı marifetiyle, Rusya ve İran üzerinden geçen rotalara ilaveten  hem alternatif hem de tamamlayıcı rotalar sunabilecekleri düşünülürse, bu kuruluş ile eşgüdüm halinde çalışacak bir Yeni Jeo-ekonomik kalkınma bankası, bölge kalkınması ve istikrarı için önemli bir fırsat oluşturacaktır.

Bu yeni kuruluş ister özel banka olsun ister TDT bankası olsun, diğer Dünya Bankası, Karadeniz Kalkınma Bankası, Dünya Gıda Programı gibi pek çok uluslararası kalkınma bankası, kuruluş ve özel sektör ile işbirliği olanaklarının resmi bir çerçevede yürütülmesi için bir fırsat olacaktır.

Türkiye, bu yeni Jeo-ekonomik kalkınma bankası sayesinde, ABD'nin, Avrupa Birliği'nin (AB') ve belki de Körfez Arap ülkeleri, ASEAN ile Hindistan'ın da zaman içinde katılmasıyla, geniş bir bölgenin kalkınmasını katkıda bulunacak bir Yeni İpek Yolu ve ticaret rotaları üzerindeki kalkınma ve ticarete yön verebilecektir.

BRICS bankası haricinde bir seçenek oluşturarak da AB ve ABD'den ve BRICS ‘e katılmaktan şimdilik vazgeçen Suudi Arabistan'dan da daha rahat fon sağlanması mümkün olabilir.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  22 Ocak 2025 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Goma yakınlarındaki mülteci kamplarına kaçanlar eşyalarını motosikletlerinin arkasında taşıyor. AFP'ye konuşan güvenlik ve yerel kaynaklar, ülkenin doğusunda Kongo ordusuyla savaşan M23 grubunun 21 Ocak 2025'te Goma şehrini besleyen bir ticaret merkezi olan Minova'yı ele geçirdiğini söyledi. Halihazırda Goma çevresindeki birçok cephede çatışmalar yaşanıyor ve yüz binlerce kişi şehrin dış mahallelerinde yerlerinden edilmesi, kentin kaderine ilişkin korkuları yeniden arttırıyor (Jospin Mwisha/AFP)

• 2/30

  21 Ocak 2025 - Almanya'nın başkenti Berlin'deki bir duvara yapılan resimde "AfD'ye ilgi yok - sağcılar aleyhine oy veriyoruz" yazıyor. Almanya 23 Şubat'ta genel seçim için sandık başına gidecek. Son anketlere göre AfD'nin oyu yüzde 20 (Christian Mang/Reuters)

• 3/30

  20 Ocak 2025 - Donald Trump, ABD'nin 47. Başkanı olarak yemin etti. İkinci kez ABD Başkanı olarak göreve gelen Trump, konuşmasında, "Şu andan itibaren Amerika'nın gerileyişi sona ermiştir" dedi. Trump konuşmasında Meksika Körfezi'nin adını "Amerika Körfezi" olarak değiştirme ve Panama Kanalı'nı geri alma vaatlerini yineledi (Saul Loeb/AFP)

• 4/30

  19 Ocak 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen "Hayat Yürüyüşü"nde eylemciler "50 yıldır hayatı savunuyoruz" yazılı bir pankart taşıyor. Ülkede kürtajı yasal hale getiren Veil kanununun 50. yıldönümünde, kürtaj karşıtları "Hayat Yürüyüşü"nde protesto düzenledi. Yürüyüş, muhafazakar Katolik aktivistler tarafından düzenlendi (Martin Lelievre/AFP)

• 5/30

  18 Ocak 2025 - Meksikalı yetkililer, ülkenin sınır kenti Chihuahua'daki göçmen kampında bir tahliye operasyonu düzenledi. Göçmenler, operasyon sırasında gözaltına alınmamak için kaçarken yaşadıkları derme çatma kampta yangın çıktı (Jose Luis Gonzalez/Reuters)

• 6/30

  17 Ocak 2025 - Endonezya'nın Orta Cava ilindeki mezarlık alanda, bereket ve bol hasat için şükretmek amacıyla her yıl düzenlenen Rejeban Plabengan töreni sırasında jaran kepang adlı geleneksel dans sergileniyor. İslami öğretilerin geleneksel sanatlarla birleştirildiği törenlerin başka bir işlevi de Kedu bölgesinde dini yayan Ki Ageng Makukuhan'ı anmak (Devi Rahman/AFP)

• 7/30

  16 Ocak 2025 - Blue Origin'in New Glenn roketi, Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü'nden fırlatıldı. Milyarder Jeff Bezos'un kurduğu uzay şirketi Blue Origin, devasa New Glenn roketini ilk kez havalandırdı. Blue Origin'in, Elon Musk'ın SpaceX'iyle rekabet etme çabalarında son derece önemli görülen fırlatma görevi birkaç yıl ertelenmişti (John Raoux/AP)

• 8/30

  15 Ocak 2024 - Bir kadın ve çocuk Ibu Dağı patlarken havaya yükselen volkanik küle bakıyor. Endonezya'nın doğusundaki Halmahera Adası'nda bir yanardağın patlamasının ardından binlerce bölge sakini tahliye ediliyor. Endonezya Jeoloji Ajansı, bu yıl 5. kez patlayan yanardağın alarm seviyesini en üst düzeye yükseltti (Azzam/AFP)

• 9/30

  14 Ocak 2025 - Güney Afrika'da kaçak altın madenindeki madencileri kurtarma operasyonu devam ederken halk ve işçiler protesto ediyor. Hak grupları ve aktivistler polisin, madencileri dışarı çıkmaya zorlamak için yiyecek ve su kaynaklarını kesme taktiklerini eleştiriyor. Güney Afrika'nın Stilfontein eyaletindeki kurtarma operasyonunda halihazırda iki düzineden fazla kaçak madenci kurtarıldı ve en az 15 madencinin cesedine ulaşıldı. Yetkililerle girilen çatışma sırasında yüzlerce kaçak madenci terk edilmiş kuyuda mahsur kalmıştı. Polis en az 100 kaçak madencinin hayatını kaybettiği ve 400'den fazlasının hâlâ yeraltında olduğunu bildiriyor (Christian Velcich/AFP)

• 10/30

  13 Ocak 2025 - Japonya'da bu yıl 20 yaşına giren kişilerin yetişkinliklerini simgelemek üzere onurlandırıldığı "Reşit Olma Günü" münasebetiyle kimono giyen iki genç kadın, Tokyo'nun merkezindeki Ginza bölgesinde fotoğraf çektirip "20" balonları tutarak kutlama yapıyor. Her ocak ayında, yasal olarak 20 yaşına giren Japonlar, yeni yetişkinlerin resmi kimonolar giydiği, Şinto tapınaklarında dua ettiği ve yerel yetkililerden yeni sorumlulukları hakkında konuşmalar dinlediği "Reşit Olma Günü"nü kutluyor (Richard A. Brooks/AFP)

• 11/30

  12 Ocak 2025 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki mezarlıkta bir çocuk diğerine yemek yediriyor. UNICEF, Gazze'deki 1,1 milyon çocuğun neredeyse tamamının İsrail bombardımanı, yerinden edilme ve kötü yaşam koşulları nedeniyle ruh sağlığı ve psikososyal desteğe ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Çocuklar, hava saldırıları ve aile üyelerinin kaybı nedeniyle kabuslar, kaygı ve felç edici korkular yaşıyor. BM ajansı, birçoğunun agresifleştiğini, içine kapandığını ya da konuşmayı bıraktığını söyledi. Öte yandan İsrail medyasında yer alan habere göre İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaşın maliyeti 67 milyar doları aştı. 7 Ekim 2023'ten itibaren hayatını kaybedenlerin sayısı da 46 bini geçti (Eyad Baba/AFP)

• 12/30

  11 Ocak 2025 - Ulusal bayrağa sarınmış bir Çad askeri, Abeche'deki Fransız üssünün önünde devriye geziyor. Çad hükümeti, 28 Kasım'da Fransa'yla güvenlik ve savunma işbirliği anlaşmasının sona erdiğini duyurmuştu. Ülke, Fransa'nın Afrika'daki askeri varlığının kilit noktalarından biriydi. Fransa'ya ait askeri birlikler, 31 Ocak 2025’e kadar Çad'ı terk edecek (Joris Bolomey/AFP)

• 13/30

  10 Ocak 2025 - Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yla eşi Cilia Flores, yemin töreni için Caracas'taki Ulusal Meclis binası Capitolio'da. 2013'ten beri iktidarda olan Maduro, yerel ve küresel tepkilere rağmen üçüncü dönemi için yemin edecek. Törenin arifesinde Maduro taraftarları hükümete destek verirken muhalif lider Maria Corina Machado öncülüğünde binlerce kişi de protesto gösterilerine katılmıştı (Federico Parra/AFP)

• 14/30

  9 Ocak 2025 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bir helikopterden çekilen fotoğrafta, Los Angeles'ın Pacific Palisades mahallesi yakınlarındaki Palisades yangını sırasında yanan evler görülüyor. ABD Ulusal Muhafız askerleri kargaşayı bastırmak için sokaklara çıkmaya hazırlanırken yetkililer, Los Angeles'ta tüm mahalleleri saran ve binlerce kişiyi yerinden eden devasa orman yangınlarının tamamen kontrol altına alınamadığını söyledi. Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük ikinci kentinin büyük bölümü harabeye dönerken, gökyüzünü duman kaplandı ve neredeyse her binaya keskin bir koku yayıldı (Josh Edelson/AFP)

• 15/30

  8 Ocak 2025 - Güney Kore'nin azledilen Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un destekçisi 8 Ocak günü erken saatlerde Seul'deki başbakanlık konutunun yakınında düzenlenen mitingde "Hırsızlığı Durdurun" yazısıyla. Güney Kore yolsuzlukla mücadele dedektifleri, başarısız sıkıyönetim girişimi ülkeyi kargaşaya sürükleyen azledilmiş Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol için 7 Ocak'ta mahkeme kararıyla yeni bir tutuklama emri çıkardı. Başsavcı, Yoon Suk Yeol hakkındaki ikinci yakalama emrinin infazı için "iyice hazırlanma" sözü verdi. Yoon'un avukatları da yaklaşık 150 yolsuzlukla mücadele ve polis dedektifi hakkında suç duyurusunda bulundu (Anthony Wallace/AFP)

• 16/30

  7 Ocak 2025 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Pasadena kentinde çıkan yangını McDonald's restoranı kor yağmuruna tutuldu. Los Angeles'ın bir banliyösünde çıkan şiddetli bir orman yangını binaları yuttu ve kasırga şiddetindeki rüzgarlar bölgeyi kasıp kavururken tahliyelere yol açtı. Santa Monica Dağları'nda milyonlarca dolarlık evlerin bulunduğu lüks bir yer olan Pacific Palisades'te 80 hektardan fazla alan yandı. Angeles Ulusal Ormanı yetkililerine göre, şehrin karşısında, Los Angeles'ın kuzey ucunda, Pasadena yakınlarındaki Eaton Kanyonu'nda çıkan bir başka yangın gecenin ilerleyen saatlerinde 81 hektar hızla tüketti (Josh Edelson/AFP)

• 17/30

  6 Ocak 2025 - Kanada Başbakanı Justin Trudeau, partisinin yeni liderinin belirlenmesinin ardından Liberal Parti liderliği ve başbakanlık görevlerinden istifa edeceğini açıkladı. Trudeau, başkent Ottawa'da düzenlediği basın toplantısında, ülke içi siyasi "iç çekişmeler" nedeniyle gelecek seçimlerde "en iyi seçenek olamayacağının fakında olduğunu" söyledi. Nisan 2013'ten beri Liberal Parti liderliği ve Kasım 2015'ten bu yana Kanada başbakanlığı görevini yürüten Trudeau, son dönemde parti içi artan memnuniyetsizlik ve düşük kamuoyu desteğiyle karşı karşıya kalmıştı (Patrick Doyle/Reuters)

• 18/30

  5 Ocak 2025 - Britanyalı aktör Cosmo Jarvis ve Japon oyuncular Anna Sawai, Hiroyuki Sanada ve Tadanobu Asano, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde düzenlenen 82. Altın Küre Ödülleri töreninde. En İyi Drama ödülünü kazanan Shogun'daki üç oyuncu da bireysel ödüllere layık görüldü. Film kategorisinde Emilia Perez 4, The Brutalist ise 3 ödül kazandı (Robyn Beck/AFP)

• 19/30

  4 Ocak 2025 - Myanmar'ın Bağımsızlık Günü'nde Yangon'daki bir hapishane önünde, serbest bırakılan bir mahkumla yakınları kutlama yapıyor. Myanmar'ın cunta yönetimi, ülkenin bağımsızlığını kazanmasının 77. yıldönümünde, toplu afla 6 binden fazla mahkumu serbest bıraktı. Af kapsamında serbest kalan mahkumların 180'inin yabancı olduğu belirtildi. Myanmar'da bayram ve önemli günlerde toplu af uygulamaları sıkça görülüyor (AFP)

• 20/30

  3 Ocak 2025 - Suriye'de İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri sınırı yakınlarında terk edilmiş Esad rejimi mevzisinde hasar görmüş bir tank. Esad devrildikten sonra İsrail güçleri, Golan Tepeleri'ndeki askerden arındırılmış tampon bölgeyi ve Suriye topraklarında bir dizi diğer noktayı ele geçirmişti (Bakr Alkasem/AFP)

• 21/30

  2 Ocak 2025 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinliler yemek sırasında. Britanyalı sivil toplum kuruluşu Oxfam'ın Gazze yetkilisi, "Gazze'de bir yılı aşkın süredir açlık yaşanıyor. Kanıtlar tartışılmaz" dedi ve "Eğer bu açlık değilse, nedir bilmiyorum" diye ekledi. Öte yandan Gazze'deki basın ofisinin açıklamasına göre 7 Ekim 2023'ten beri İsrail saldırılarında öldürülen insani yardım çalışanı sayısı 736 oldu (Hatem Khaled/Reuters)

• 22/30

  1 Ocak 2025 - Polis, yeni yılın ilk saatlerinde ABD'nin New Orleans şehrinde kalabalığının arasına dalarak en az 10 kişi ölümüne ve 30 kişinin yaralanmasına yol açan aracın etrafında. FBI, olayın bir terör saldırısı olarak soruşturulduğunu ve saldırganın öldüğünü açıkladı. Aracın sürücüsü, kalabalığın arasına daldıktan sonra ateş açarak polisle çatışmaya girmişti (Matthew Hinton/AFP)

• 23/30

  1 Aralık 2024 - Havai fişekler Sidney Liman Köprüsü ve Opera Evi'nin üzerindeki gökyüzünü aydınlatıyor. Avustralya, Yeni Zelanda'yla birlikte 2025'e ilk giren ülkelerden biri. Yeni yıla ilk girense Pasifik Okyanusu'ndaki ada ülkesi Kiribati (David Gray/AFP)

• 24/30

  30 Aralık 2024 - Yer fıstığı çiftçisi olan eski ABD Başkanı Jimmy Carter'ın onuruna ABD'nin Georgia eyaletindeki Plains kentinde dikilen yer fıstığı heykeli. Kâr amacı gütmeyen vakfı yaptığı açıklamada, Georgia kırsalındaki mütevazı geçmişinden 1977'den 1981'e kadar ulusa liderlik eden 100 yaşındaki eski ABD başkanı ve Nobel barış ödüllü Jimmy Carter'ın öldüğünü duyurdu. Bir asrı geride bırakarak en uzun yaşayan ABD Başkanı olan Carter, bir yıldan fazla bir süredir kendi evinde bakım görüyordu. Koltuktaki son günlerini geçiren ABD Başkanı Joe Biden, Carter'ın karakteri, cesareti ve merhametiyle tanınan bir lider olduğunu savunarak "9 Ocak 2025’i ABD genelinde Ulusal Yas Günü ilan ediyorum" dedi (Alex Wroblewski/AFP)

• 25/30

  29 Aralık 2024 - Güney Kore'nin başkenti Seul'de halk, Muan Havalimanı'nda meydana gelen uçak kazasının yayınını izliyor. Asya ülkesinin güneyindeki havalimanına iniş yapan Boeing 737-800 tipi Jeju Air uçağı bilinmeyen bir nedenle pistten çıkarak duvara çarptı. 175 yolcu ve 6 mürettebat olmak üzere 181 kişinin bulunduğu alev alan uçaktan sadece iki kişi sağ çıktı. Yaralanan iki uçuş görevlisi hastaneye kaldırıldı. Uçağın Tayland'dan kalktığı ve çoğunlukla Noel tatilinden dönenleri taşıdığı bildirildi. Kaza nedeniyle ülkede 7 gün ulusal yas ilan edildi (Jung Yeon-Je/AFP

• 26/30

  28 Aralık 2024 - İspanya'nın güneydoğusundaki Ibi kasabasında düzenlenen kış festivalinde, askeri kıyafetler giyen katılımcılar belediye binasının dışında un, yumurta ve havai fişekler kullanarak sahte bir darbe gerçekleştiriyor. Un Savaşları Festivali (Els Enfarinats), İspanya'da şakalarla kutlanan geleneksel Masumlar Günü etkinliklerinin bir parçası (Jaime Reina/AFP)

• 27/30

  27 Aralık 2024 - Güney Kore'nin başkenti Seul'de, Ulusal Meclis Başkanı Woo Won Shik, vekaleten Devlet Başkanı olan Han Duck-soo'nun azledilmesi için düzenlenen genel kurulda konuşuyor. Han Duck-soo, Devlet Başkanı Yoon'un 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişimi nedeniyle görevden alınmasının ardından başkanlığı geçici süreliğine devralmıştı. İktidardaki Halkın Gücü Partisi milletvekillerinin protestolarına rağmen Ulusal Meclis'te yapılan oylama sonucunda ülke tarihinde ilk kez bir başkan vekili görevden alındı (Ahn Young-joon/AP)

• 28/30

  26 Aralık 2024 - Taliban güvenlik personeli, Paktika vilayetinin doğusundaki Barmal ilçesinde Pakistan tarafından düzenlenen hava saldırılarından iki gün sonra hasar görmüş bir aracı inceliyor. Taliban hükümeti 25 Aralık'ta yaptığı açıklamada Pakistan'ın Afganistan'ın doğusundaki bir sınır bölgesinde düzenlediği hava saldırılarında 46 sivilin öldüğünü belirtirken Pakistanlı bir güvenlik yetkilisi bombardımanın "teröristlerin saklandığı yerleri" hedef aldığını söyledi. (Ahmad Sahel Arman/AFP)

• 29/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 30/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

Trump dönemi, gücün de servetin de belirli kesimlerin elinde yoğunlaştığı bir dönem olma yolunda.

Ve bu durumda Türkiye'nin yatırım çekebilmek adına bu kesimlerle iyi ilişkiler yürütmesi gerekiyor.

Lakin, hızlı hareket edilmesi gerekiyor. Çünkü bu yatırımları çekmek isteyen tek ülke Türkiye değil.

Ticaret koridoru hususunda da alternatif projeler sunan tek ülkede de Türkiye değil.

Türkiye, Avrupa, Kafkaslar ve Ortadoğu arasında olmanın avantajının yanı sıra, önemli bir üretim ve ticaret merkezidir.

Türkiye, İnsansız Hava araçlarıyla (İHA) arama kurtarma, gözetleme, acil durumda ikmal gibi teknolojilerin geliştirilmesi için yatırım çekebilecek başlıca ülkelerdendir.

İHA'ların tarım, yangın söndürme, afet bölgelerine müdahale ve ikmal gibi alanlarda da geliştirilmesi için Türkiye önemli bir merkez ülke olabilir.

İnsansız hava araçlarının, insansız deniz araçlarının, özellikle de sadece askeri amaçlarla değil, lojistik, taşımacılık ve Amazon gibi firmaların da kullanabileceği özel sektörde ya da afet anlarında olağanüstü hallerde, orman yangınlarında kullanabileceği yeni teknolojilere yatırımların yapılması gerekir.

Benzer teknoloji ve kabiliyetlerin, aslında hem askeri bütçeye katkı sağlayan, aynı zamanda ikincil bir kullanım olarak da bu tarz olağanüstü durumlarda da kullanılabileceği düşünülürse bunların geliştirilmesi, Türkiye'ye çok büyük artı değer katacaktır.

Bu tarz teknolojilerin geliştirilmesinde zaten avantajlı olan Türkiye'nin mukayeseli avantaj teorisine göre yatırımcı çekebilmesi ve özellikle de Trump dönemindeki çeşitli yatırımcıları çekebilmesi mümkün.

Buna yönelik yeni bir kalkınma bankası da bu yatırımların sağlanmasına destek olacaktır.

Türkiye, değişen uluslararası konjonktürde, bu gibi fırsatlardan ivedilikle istifade etmeli.

Bu doğrultuda bu yazımızı tamamlarken, Türkiye için, yeni Trump döneminde, bir fırsat penceresi olduğunu yeniden hatırlatmak isterim.

Önümüzdeki süreçte bu fırsat penceresinden yararlanabilmek için hızlıca İstanbul merkezli bir kalkınma bankasının geliştirilmesine ivedilikle önem vermesi gerekir.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.