Cumhuriyetin kuruluşundan beri Atatürk'ün "Yurtta sulh, cihanda sulh" şiarından ayrılmayan Türkiye, hiçbir zaman gözünü başka ülkelerin topraklarına dikmedi ve komşularının iç işlerine karışmaktan uzak durdu.

Bugün, bunun pek de doğru bir siyaset olmadığını görüyoruz.

Şöyle ki, Türkiye kimsenin toprağına yan gözle bakmadı ama komşuları, Türkiye'den katbekat güçsüz oldukları halde ona düşmanlık etmek için hiçbir fırsatı kaçırmadılar.

Mesela, Bulgaristan 1980'li yıllarda Türk azınlığa karşı yapmadığını bırakmadı; ülke Doğu Bloku'nda ve Sovyet himayesinde olduğu için Türkiye mecburen Bulgar zulmünü seyretmek zorunda kaldı.

Ardından Ermenistan'ın ve Batı'daki Ermeni diasporasının kışkırttığı ASALA terörü hortladı ve yüzlerce diplomatımızı şehit etti. Ermenistan ayrıca Ağrı Dağı'nı kendi toprağı sayıyordu.

Doğu komşumuz İran, onlarca yıl PKK terörünü himaye etti ve pek çok Türk aydınına düzenlenen suikastlarda Tahran'ın parmağı vardı. Buna rağmen Türkiye metanetini korudu ve İran'a karşı hiçbir misillemede bulunmadı.

Güneyimizdeki Suriye ise kurulduğu tarihten itibaren Hatay'ı kendi sınırları içerisinde göstererek toprak üzerindeki hak iddiasını sürdürdü. Terörist başı Abdullah Öcalan'ın daimi karargâhı ve ikametgâhı, 1999 yılında yakalanıp Türkiye'ye getirilene kadar Suriye'nin denetimindeki Bekaa Vadisi'ndeydi.

PKK'nın ikinci üssü ise Kuzey Irak'taki Kandil bölgesiydi. Oradaki yerel Kürt unsurlar bizimle iş birliği yapıyor gibi görünse de el altından kan ve can kardeşleri PKK'yı desteklemeyi sürdürüyorlardı. Ortadoğu'daki tüm Kürt gruplarının nihai hedefi ortaktı; o da bölgede tüm Kürtleri kapsayan bağımsız bir Kürdistan devleti kurmaktı.

Yunanistan ile ilişkilerimiz zaten herkesin malumu. Burnumuzun dibindeki pek çok adayı silahlandıran Yunanistan, o da yetmezmiş gibi komşu sınır bölgelerini ABD üssüne çevirdi.

Gürcistan ve Azerbaycan dışındaki tüm komşularının ağız birliği etmişçesine sergiledikleri bunca düşmanlığa karşı Türkiye'nin sessiz kalması doğru muydu?

Elbette ki değildi. Tabi ki Türkiye, tüm bunlara son derece dar, sınırlı bir tepki gösterdi. Ama yapabileceği çok daha köklü şeyler vardı.

Ayrıca son 30 yılda Türkiye'nin eline altın değerinde fırsatlar geçmişti.

Mesela bunlardan biri, birinci ve ikinci Körfez savaşından sonra Irak'ın dağılma sürecine girmesi ve merkezi otoritenin oldukça zayıflamasıydı.

Böyle bir dönemde Türkiye, Irak'ta Kerkük ve Musul'dan ibaret otonom bir Türkmen bölgesinin oluşmasını sağlayabilirdi.

Böylece Türkiye'nin yanı başında PKK ile arasında Ankara'ya kalben ve ruhen bağlı bir ara bölge yaratılmış olurdu.

Aksine Türkiye, Özal döneminde ABD'nin de teşvikiyle, Kuzey Irak'ta bir Kürt yönetiminin oluşması için canla başla çalıştı.

Kuzey Irak'ta ihale alan Türk firmaları, orada birçok havaalanı, okul, hastane, alışveriş merkezi kurarak Kürt devletinin fiziki inşasına katkıda bulunurken, Türk devlet kurumları da binlerce Peşmergeyi polis ve komando olarak eğitti.

İki Kürt örgütünün temsilcileri Ankara'da büyükelçi düzeyinde ağırlandı. Buna karşın Iraklı Türkmenlere üvey evlat muamelesi yapıldı.

Türkiye ayrıca, Kuzey Irak'taki Kürt yönetiminin Kürtleri sürekli Kerkük ve Musul'a yerleştirerek bu iki kadim Türkmen kentinin demografik yapısını değiştirme girişimine de ses çıkarmadı.

2010 yılı başlarında Suriye'de iç savaş başladığında Türkiye, orada bir Türkmen bölgesinin oluşması için çalışabilirdi.

Böylece kendi sınırında bir ara bölge oluşturmuş olurdu. Buna karşın Türkiye nedense Araplara yöneldi ve onlardan oluşan bir milis ordusu kurdu.

Oysa Suriyeli Türkmenlerden böyle bir silahlı birliğin kurulması ve sınırdaki tüm Suriye kasabalarının da onların denetimine verilmesi gerekirdi.

Zamanı geldiğinde ve gerekli şartlar oluştuğunda Irak ve Suriye'de oluşan bu otonom Türkmen bölgeleri bir referandumla Türkiye'ye katılabilirdi. Bu şekilde Türkiye, Ortadoğu'daki karışıklıktan kazançlı çıkmış olacaktı.

Buna karşın Irak ve Suriye hudutları boyunca Türkiye'nin sınır güvenliği tehlikeye girdi; o da yetmezmiş gibi ülke, 10 milyonu aşkın bir mülteci yükünü omuzlamak zorunda kaldı.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 2/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 5/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 6/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 7/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 8/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 9/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 10/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 11/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 12/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 13/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 15/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 16/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 17/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 18/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 19/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 20/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 21/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 22/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 25/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 26/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 27/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 28/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 29/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 30/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

Türkiye, son 20 yılda Afganistan'dan gelen göçmen akınından da doğru şekilde yararlanamadı.

Oysa yapılması gereken şuydu: Peştun, Tacik ve Hazara gibi Afgan asıllı göçmenlerin Avrupa'ya gidişi teşvik edilirken Türk asıllı Özbekler ve Türkmenler, düzenli bir şekilde Irak ve Suriye sınır bölgelerine kurulacak köylere yerleştirilebilirdi.

Gerilla savaşında son derece deneyimli olan Özbek ve Türkmen soydaşlarımız, korucu olarak PKK'ya karşı etkili bir mücadele verirken TSK'nın sınırdaki iş yükünü de hafifletmiş olacaktı.

Ayrıca bölgedeki etnik yapı da Türklerin lehine değişeceği ve gelişeceği için Ankara, bir kez daha bu işten kârlı çıkmış olacaktı.

Burada da Türkiye, kendi ulusal çıkarlarına karşı bir tutum izledi.

Ne kadar geçmişi karanlık, eli kanlı ama paralı Afganlı varsa hepsine konut karşılığı vatandaşlık verdi; buna karşın Türkiye'yi ikinci vatanları olarak gören ve ona büyük sevgi ve bağlılık duyan gariban Türkmen ve Özbek soydaşları dışlandı.

Türkiye, Afganistan gerçeklerinden o kadar habersiz ki, kendilerini Türk asıllı bir halk olarak sunan Moğol kökenli Hazarları bile baş tacı etti.

Zira Hazaralar, Türkmenlere ve Özbeklere nazaran daha iyi örgütlenmişlerdi ve ağızları da iyi laf yapıyorlardı.

Oysa anadili olarak Farsça konuşan Hazaralar, Afganistan'da Cengiz Han zamanından kalma Moğol kökenli bir halktır.

Hazaraların en büyük özelliği, tıpkı bir bukalemun gibi gittikleri her yerde ortama göre renk ve kılık değiştirmeleridir.

İran'da kendilerini Fars, Türkiye'de Türk ve Almanya'da ise Ari olarak tanımlıyorlar ve oranın yerli halkına yanaşmaya çalışıyorlardı.

Amaç, kabul görmek ve maksimum kazanç elde etmekti.

Hazaralar Türkiye'de o kadar aktiftiler ki, Türkler tarafından Türk kökenli Türkmenlere ve Özbeklere nazaran daha fazla kabul, onay, itibar ve himaye görmeye başladılar.

Oysa din, dil ve ırk Hazaraların umurlarında bile değildi; onlar için tek ölçü, maksimum kazanç elde etmekti.

Nitekim Avrupa ve AB'ye giden Hazaraların önemli bir kısmı, İslam coğrafyasından uzaklaşmanın da verdiği rehavet ve rahatlıkla toplu şekilde din değiştirip Hristiyanlığa geçmeye başladılar.

Bu gerçeklerden habersiz Türkiye'deki Türkçü gruplar ise soydaş olarak Hazaralara özel bir ilgi gösteriyor; Kazaklar ve Kırgızlar gibi çekik gözlü ve yassı burunlu olmalarından dolayı onları da Orta Asya'daki onlarca Türk boylarından biri sanıyorlardı.

Toparlarsak, Türkiye son 30 yılda Ortadoğu ve Güney Asya'da oluşan kaotik ve istikrarsız ortamdan en iyi şekilde yararlanabilecekken, başta güvenlik ve ekonomi olmak üzere her alanda bunun külfetini çekmek zorunda kaldı.

Şimdi ise Türkiye, giderek genişleme eğilimi gösteren İsrail tehlikesiyle karşı karşıya.

Aslında tüm bu saydıklarımız için hâlâ zaman çok geç değil; bir şeyler yapmak mümkün.

Irak ve Suriye'de Türkmen bölgelerinin oluşturulması için fırsat henüz kaçmış değil; Afganistanlı Türkmen ve Özbek göçmenleri güneydoğudaki sınır bölgelerine yerleştirmek ve onlardan korucu olarak yararlanmak -gecikmiş olmakla birlikte- hâlâ mümkün.

Görüyorsunuz, bir karışıklık anında komşularımız kendi topraklarını bile korumaktan aciz ve normal şartlarda ise bize karşı düşmanca bir tutum izlemekten geri durmuyorlar.

Öyleyse, şartlar bizim için müsaitken Dağlık Karabağ'da yaptığımızı Irak ve Suriye'de yapabilir; soydaşlarımızın haklarına kavuşmasına yardım ederek kendimizi de güvence altına almış oluruz.

Diğer seçenek ise, yumurta kapıya dayanana kadar beklemek.

Tıpkı şu an yaptığımız gibi.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.