Dostoyevski'nin, Russkiy Vestnik dergisinden borç alıp "Suç ve Ceza" romanını yazmasıyla Friedrich Nietzsche'nin dediği gibi, "nihayet Rusya'dan da dünya edebiyatına roman gelmişti."
1861 yılına kadar Çarlık Rusya'sında resmen yürürlükte olan ve Vladimir İliç Lenin'in "yüz karası" olarak nitelendirdiği "Kölelik Hukuku" yasasını 1840'lardan itibaren dergilerde insan kişiliği ve özgürlüğü üzerine yürütülen gür tartışmalar ortadan kaldırmıştı.
1860'ların başlarında edebiyat dünyasında ortaya çıkan tartışmalarda Dostoyevski vd. "Puşkinci milli geleneği" temsil ederken İvan Turgenev'in başını çektiği "Batıcı grup" ise karşı tarafa çoğu zaman aşağılayıcı bir tarzda yukardan bakıyordu.
İşte Anton Çehov'un edebiyat dünyasına adım atması Dostoyevski ve Turgenev'in hayatının son dönemlerine denk geldi.
İkisinden de farklı olarak Çehov, Rusya insanının karakterini yazdı.
Türk edebiyatında bunu Çehov gibi başarmış yazar Aziz Nesin; Azerbaycan edebiyatında ise Celil Mehmetkuluzade'dir.
1879 yılında başladığı ve 25 sene süren edebi yaratıcılığı boyunca yaklaşık 500 eserin altına imzasını atan Anton Çehov (1860-1944) dünya edebiyatında yapıtları 100'ün üzerinde dile çevrilmiş ender kalem sahiplerinden biridir.
Vefatının 120. yılında Anton Çehov'un eserlerinden derlediğimiz bazı deyimlerini Independent Türkçe okurlarıyla paylaşıyoru:
"Mükemmel bir gün bugün. Çay da içebilirsin, kendini de asabilirsin."
"İnsanın her şeyi çok güzel olmalı: suratı da kıyafeti de kalbi de düşünceleri de"
"Zamanın akışıyla her tür sevginin geçip gittiği doğru değil. Hayır, zamanın akışıyla gerçek sevgi geçip gitmiyor, geliyor. Sevdiğin kadınla yakınlaşmanın sevincini hemen değil zamanla yakalıyorsun. Bu, iyi eski şarap gibidir. Güzelliğini anlamak için ona alışılması, uzun süre içilmesi gerekir."
"Sevgi sayesinde zaman hissedilmeden geçiyor, zamanın sayesinde ise sevgi hissedilmeden geçiyor."
"Trajedi sevginin geçip gitmesinde değil. Trajedi geçip gitmeyen sevgidir."
"Herkesin gençliği geçip gidiyor, sevgi ise farklı şeydir."
"Sevgi geçip gitmiyor."
"Geçmişe duyulan sevgi her şeyden önce şimdiye duyulan nefrettir."
"Petersburg'da yılın 4 mevsimi vardır ancak, aynı gün içinde."
"Gerçek sevginin belirtisi onun geçiciliğidir. Geçip gitmeyen sevgi sadece sevginin illüzyonudur."
"Her şey geçip gidiyor ancak, her şeyden sonra sevgi kalıyor."
"Erkek ortamı olmadan kadınların rengi soluyor, kadınların ortamında olmadan erkekler aptallaşıyor."
"Akıllı insan öğrenmeyi, aptal ise öğretmeyi seviyor."
"Sonuçta gerçeğin zafer kazanacağını söylüyorlar ancak bu, gerçek değil."
"İnsanlardan uzaklaşmak intihardır."
"Sevgide yalan söylenebilir, tıpta insanları kandırabilirsiniz ancak, sanatta kandıramazsınız."
"İnsanlar birbirini sevdiğinde tartışmayıp sessizce sorunları çözüyorlar."
"İnsanlar sadece çay içiyor ancak, onların kalbinde trajedi gerçekleşiyor."
"Terbiye görenler insan kişiliğine saygı duyuyor, onun için her zaman alçak gönüllü, yumuşak huylu, saygılı ve tavizkar oluyorlar."
"Zamanının az olmasını istiyorsan hiçbir şey yapma."
"İş karamsarlık veya iyimserlikte değil, 100 kişiden 99'unun aklının olmamasındadır."
"İyi insan hatta köpekten de haya ediyor."
"Ben bıkıp usanmadan yemek, içmek, uyumak ve edebiyat konuşmak istiyorum; yani hiçbir şey yapmamak ve aynı zamanda kendini düzgün bir insan olarak hissetmek."
"Kendine: 'İşle mii yoksa boş şeylerle mi uğraşıyorum?' sorusunu sormak hiçbir zaman geç değil."
"Sadece ahmaklar ve şarlatanlar her şeyi biliyor ve anlıyor."
"Ayları ve yılları verebileceğin dakikalar oluyor."
"Âşık olduğumuz sıralarda hissettiklerimiz belki sıradan bir durumdur. Âşık olmak insana nasıl olunması gerektiğini gösteriyor."
"İhanet etmiş kadın dokunmak istemediğin büyük bir köftedir çünkü, artık bir başkası onu elinde tutmuştur."
"Divanda hareketsiz uzanıp odada yalnız olduğunu hissetmek ne kadar hoş bir şey. Yalnızlık olmadan gerçek mutluluk da olamaz."
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
