İnsan çocukluğundan gelen çeşitli imgelerle hafızasına yerleşmiş anıları üzerinden ne kadar zaman geçerse geçsin unutamıyor.
Mekanlar mekanların kokusu, etraftaki sesler, kişiler… bir anıyı oluşturan tüm unsurlar, sanki o anda yaşanıyormuşçasına yeniden canlanıyor ve bir ömür boyu bizimle oluyor.
Bugünlerde çocukluğumda anneannemin Mardin Kızıltepe'deki evindeki bayram günlerini yeniden yaşarcasına anımsıyorum.
Eve yoğun bir et ve pirinç pilavı kokusu sinmiş, koyu bir sohbet içinde Kürtçe-Türkçe karışık kalabalık sesler yükseliyor, bir tarafta kadınlar sofra kurma telaşında, öbür tarafta ise erkekler zaman zaman siyasi, zaman zaman bölgedeki köklü ailelere dair konulardan konuşuyorlar.
Mutfak inanılmaz kalabalık, herkes bir işin ucundan tutmaya çalışıyor.
Yer sofrası hazırlandıktan sonra ortaya geniş bir bakır tepsinin içinde pirinç üstü et geliyor.
Çoğu kez kuzunun kafası tepsinin ortasına konuluyor.
Yemeğin yanında bazen yalnızca yeşil soğan bazen de (eğer kadınlar onca kalabalığa salata yapmaktan üşenmediyse) salata servisi yapılıyor.
Her şey hazır olduğunda ortam bir anda derin bir sessizliğe gömülüyor ve 10-15 dakika içinde tek bir kırıntı kalmayacak şekilde tüm yemekler bitiyor…
İşin en eğlenceli kısmı uzak akrabalar gittikten, ana kadro baş başa kaldıktan sonra başlıyor.
Anneannem, teyzemler, dayımlar, gelinler, kuzenler; hep beraber bir odada toplanmışız ve evde tarif edilemez müthiş bir coşku var.
Yer yer taklitler yapılıyor, yer yer eleştiriler ve olmazsa olmazı dedikodu.
Teyzemler birbirleri üzerinden iğneleyici ama inanılmaz komik espriler ve taklitler yapıyorlar, biz küçükler olarak da yer yer fırsat verilirse yorum yapıyor veya çoğu kez yalnızca kahkahalara eşlik ediyoruz.
Tüm bu coşku içinde zaman zaman kendimi yabancı hissediyorum.
Anlatılan esprilerin çoğunu anlamasam da anlamış gibi yapıp gülmeye, ortak sevince dahil olmaya çalışıyorum.
Hele ki birinin hakkında bir dedikodu yapılırken o kadar merak ediyorum ki, ne konuştuklarını anlayamadığım, kaçırdığım her bir cümle için hem anneme hem de kendime öfkeleniyorum.
Beni bu sıcak ortamda "öteki" hissettiren şey dil bariyeri.
Annemin dilinin Kürtçe olmasına rağmen, annem bizle hiç Kürtçe konuşmamış.
Belki İstanbul'da doğup büyümemiz, çocukluğumuzda maruz kaldığımız çevrenin hiç Kürtçe konuşmaması, hatta babamın bile Kürtçeyi sonradan öğrenmiş olması gibi faktörler etki etmiş olabilir ama yine de hala bize anadilimizi öğretmediği için kızıyorum anneme.
Üstelik herkes annemin Kürtçesine hayranken…
Diğer teyzelerimin, dayılarımın çocuklarının hepsi Kürtçe biliyor; hem de sular seller gibi konuşuyorlar.
Atasözleri, deyimler, fıkralar neler neler konuşuyorlar ve ben anlamıyorum.
Çoğu zaman büyük teyzemin kızına çeviri yaptırıyorum, o da sağ olsun teker teker çeviriyor.
Bazen onun da kendini konuşulan olaya kaptırıp bana çeviri yapmayı es geçtiği oluyor. İçten içe kızıyorum, kıskanıyorum.
Ben de fikir beyan etmek istiyorum, anlatılanlara ben de gülmek istiyorum ama olsun yine de o olmasa hiç dahil olamayacağım o samimi ortama onun sayesinde dahil oluyorum.
Bu arada anneannem hariç herkes ara ara Türkçe konuşuyor ama bir fıkra anlattıklarında veya bir deyim kullandıklarında Bunu Türkçeye çevirsek, aynı anlamı taşımıyor diyerek Kürtçe anlatmaya devam ediyorlar.
Anneannemin Türkçe konuşmama konusunda sanki yemini var.
Ne yaparsak yapalım her şeyi anlamasına rağmen, yıllarca katiyen tek kelime Türkçe konuşmadı.
O da kendi direnişini böyle gösterdi.
Küçükken hiç anlam veremediğim, hatta zaman zaman dalga geçtiğim bu tutumuna büyüyünce bu kadar hayran kalacağım aklıma gelmezdi.
25 yaşına geldim, anneannemle doğru düzgün iki cümle konuşamadım.
Ki anneannemi çok severim, o da beni aynı şekilde çok sever hatta benim birçok özelliğimi de ona benzetirler ama hapishane parmaklıkları ardında birbirini uzaktan seven iki insan gibi, uzak ve yabancı kaldık birbirimize.
Ben onla Türkçe konuştum o bana hep Kürtçe cevap verdi.
Aynı kaderi annesi Türk olan babam da babaannesiyle yaşmış.
Anneannemin evi hayatım boyunca hatırladıkça tebessüm edeceğim aynı zamanda da gözlerimi doldurtacak kadar acı tatlı bir iz bıraktı üzerimde.
Kürtçeyi yıllar geçtikçe farkına dahi varmadan o sohbetler sayesinde hemen hemen söktüm diyebilirim.
Konuşulanların neredeyse tamamını anlıyorum, konuşma konusunda küçükken telaffuzumla çok dalga geçildiği için biraz özgüvensizim.
Tüm bunları bana bugün belleğimde yeniden canlandırtan şey belki de gün geçtikçe kendi kültürüne yabancılaşan, istemeyerek asimile olmakta olan bir Kürt olduğum farkındalığına varmamdandır.
Köklerini bu kadar seven ve özümsemiş bir ailede büyümeme rağmen, gün sonunda nasıl bu kadar yabancılaştığım konusunda şaşkınım.
Bu asimilasyon Türkiye Cumhuriyeti'nde öyle pürüzsüz bir şekilde gerçekleştirilmiş ki, çoğu insan kimliğinin eriyip gittiğinin bir ömür farkına dahi varmadan itirazsız yaşayıp gidiyor.
Bunun sebebi azınlık halkların diğer tüm vatandaşlarla eşit haklara sahip olmasından kaynaklanıyor.
Diğer vatandaşlarla aynı okullarda eğitim görüyor, aynı mevkilerde yer alabiliyor, aynı restoranlarda yemek yiyor ve aynı evlerde oturabiliyorlar.
Yalnızca bir farkla; bir Türk gibi olduğu sürece.
Bir Türk gibi giyinir, bir Türk gibi yemek yer, bir Türk gibi müzik dinler ve yalnızca Türkçe konuşursanız o zaman tüm haklara eşit sahip olursunuz demektir.
George Orwell'in "Hayvan Çiftliği" (Animal Farm) kitabından bir alıntı yapacak olursak;
Bütün domuzlar eşittir, ancak bazı domuzlar daha eşittir.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP) -
2/30
17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP) -
3/30
16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP) -
4/30
15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters) -
5/30
14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP) -
6/30
13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP) -
7/30
12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP) -
8/30
11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP) -
9/30
10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP) -
10/30
9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP) -
11/30
8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP) -
12/30
7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP) -
13/30
6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters) -
14/30
5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP) -
15/30
4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP) -
16/30
3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP) -
17/30
2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP) -
18/30
1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP) -
19/30
30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters) -
20/30
29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP) -
21/30
28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP) -
22/30
27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP) -
23/30
26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters) -
24/30
26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP) -
25/30
24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters) -
26/30
23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters) -
27/30
22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP) -
28/30
21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP) -
29/30
20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP) -
30/30
19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)
Tabi, dolayısıyla medeniyet çerçevesi de Türk toplumunda tamamen belirli kalıplar içerisinde sınırlandırılıyor.
Örneğin Türk yemeği, Türk müziği, kıyafeti, dansı, edebiyatı, medeni… iken Kürt toplumuna dair her şey gerici, yoz, medeniyetten uzak olarak değerlendiriliyor.
Oysa Türkiye Cumhuriyeti bir ulus devleti olma politikasıyla kurulmadan önce çok etnisiteli, birçok halktan oluşan kapsayıcı bir devletti.
Şimdilerde ise halkın çoğunun içeriğini bilmeden ezbere söylediği milli değerleri esas alan bir "Türk Devleti".
"Peki, hangi milli değerler bunlar" diye soracak olursanız, herhangi bir milliyetçi ferde, cevabı kendisinin bile bilmediğinden şüphe duymam.
Tamamen Batı öykünmesinden yola çıkarak modernleşmeyle bütünleşmiş cumhuriyet söylemi, asıl amacından ve temsiliyetinden saparak milli değerlere sahip çıkma adı altında halka ezberletilmiş bir kılıftan ibaret.
Eğer Batı müziği dinliyorsanız, yemeğini yiyorsanız, kıyafetlerini giyiyorsanız, edebiyatını, felsefesini okuyorsanız medeni olabilirsiniz demektir.
Bu düşüncelerimden körü körüne bir Batı nefreti sezilmesin, küçüklüğümden bu yana 10 seneye yakın piyanoda klasik müzik eğitimi aldım, büyük bir Frederic Chopin hayranıyım.
Çoğunlukla onun eserlerini çalmaya çalıştım ve hala da çalıyorum fakat aynı zamanda Mehemed Şexo, Ciwan Haco, Aram Tigran dinlemek ve babamla beraber söylemek de bana aynı oranda keyif veriyor.
Bunun yanında özellikle 19'uncu ve 20'nci yüzyıl batı felsefesinde çığır aşan Frederic Nietsche, Martin Heidegger, Sigmund Freud, Max Weber, Hannah Arendt gibi filozoflara büyük hayranlık duyarım.
Bu demek değildir ki Nesimi'yi, Ömer Hayyam'ı, İbnü'l Arabî'yi, Ahmedé Xani'yi daha az severim… Onların eserlerinden de bambaşka bir tat alırım.
Ama gel gör ki günün sonunda yeni bir ortama girdiğimde Kürtçe şarkı söylediğim için değil, piyano çaldığım için "entel" olurum.
Kürtçe bildiğim için değil de iyi İngilizce konuştuğum için "entel" olurum.
Ömer Hayyam rubailerini ezbere bildiğim için değil de Heidegger'in varlık felsefesini iyi tartışabildiğim için entel olurum.
Bunun gibi sayısız örnekle açıklayabileceğim entelektüellik kıstasını belirleyen toplum beni "sen nasıl Kürtsün" sınıfına yerleştirir.
Hatta "sen nasıl Kürtsün" dediklerinde, bundan gurur duyacağımı düşünerek adeta iltifat edercesine hayretlerini vurgulayarak dile getirirler.
Kürtleri bu medeniyetten yoksun kılan en temel etken, bana kalırsa dilinin unutulmaya yüz tutmuş olmasından geçer.
İnsanlık tarihinin başına gidecek olursak, nasıl ki Neandertallerin nesli tükenirken Homo Sapiens bugüne kadar varlığını sürdürmeyi gelişmiş bir dil sayesinde başardıysa, toplumlar da varlıklarını sürdürmek için dillerine muhtaçtır.
Eğer bir toplum kendi dilinde edebi eserler veremiyorsa, kendi dilinde eğitim alamıyorsa, kendi müziğini yapamıyor ve kendi dilini konuşarak mevki makam sahibi olamıyorsa o dil yok olmaya mahkumdur.
Yakın Türkiye tarihinde yasaklanan Kürtçe dili, bizlere miras bırakabileceği sayısız değer varken bizi bu değerlerden mahrum bırakmak zorunda kalmıştır.
Tabi bu yalnızca Türkiye'nin sorunu değil küreselleşmiş bir insanlık sorunudur.
Aynı yaraların Cezayir'de, Kamerun'da, İrlanda'da, Hindistan'da var olması, acıyı kolektifleştirerek birbirinden çok uzak farklı kültürleri birbirine yakınlaştırır.
Bu yüzdendir ki Audrey Magee'nin "The Colony" kitabını okurken İngiltere sömürgesinden yaralı İrlandalı bir bireyin, Fransa sömürgesinden yaralı bir Cezayirlinin duygularını en derinden hissettim.
İşte öyle...
Kısa bir çocukluk anısından nerelere geldik!
Belki benim anlattığımdan çok daha derin, çok daha fazla iz bırakmış anıları olan insanlar vardır ve belki onlar da anlatırlar.
Bıkmadan, usanmadan, öfkelenmeden, tane tane anlatmaya çalışırlar…
Ve sonra çıkar Batı'dan iyi niyetli bir cahil sesi;
Yaa... Bu Kürt sorunu tam olarak ne?
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
