Çalışma süreleri ülkelere göre değişiyor. Bir kişinin işine ayırdığı süre ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor.
Bazı ülkelerde 'uzun' çalışma saatleri bazılarında 'kısa' çalışma saatleri var. Tabii 'uzun' ile 'kısa' tanımının ülkelere göre göreceli olduğunu hatırlatayım.
Bir ülkeye göre ortalama 40-45 saatlik (hatta daha fazla) çalışma haftası kısa olarak kabul edilebilirken, başka bir ülkede bu süre hoş karşılanmıyor ve uzun olarak değerlendiriliyor.
Çalışma süreleri nelere göre belirlenir?
Ülkelere göre ortalama çalışma saatlerinin belirlenmesinde sosyo-ekonomik, tarihi ve kültürel faktörler önemli rol oynuyor.
İşsizlik, artan enflasyon ve yavaşlayan ekonomik büyüme ile ilgili uzun süredir devam eden korkular da insanların haftada daha uzun saatler çalışması anlamına geliyor.
Asya ve Avrupa ülkeleri arasında nasıl bir fark var?
Asya ülkeleri vatandaşları uzun saatler çalışıyor. Hindistan, Hong Kong, Malezya, Singapur, Japonya, Tayland en çok çalışılan Asya ülkeleri arasında yer alıyor.
Hindistan gibi birçok ülkede yasal olarak garanti edilen asgari yıllık izin miktarı yok. Bu, işgücündeki kişilerin ortalama yıllık çalışma saatlerini etkileyen bir faktör.
Uzun çalışma haftalarına sahip ülkeler, daha az işçi güvenliği korumasına ve azaltılmış olanaklara sahip. Bu ülkeler genellikle çalışkan ülkeler olarak sıralanır ama daha az mutlu olunan ülke eğilimi olma gösterirler.
Avrupa'da durum biraz farklı. Çünkü Avrupa'nın büyük ve en güçlü ekonomisine sahip olan ülkeleri gelişmiş ve oldukça sanayileşmiş bir ekonomiye sahip olduklarından gelirlerini artırmak için daha uzun saatler çalışmak konusunda aynı çaresizliği hissetmez.
Örneğin daha kısa çalışma saatlerine rağmen Alman, Fransa hatta Finlandiya'daki işçilerin önünde, dünyanın en üretken çalışanları arasındadır. Daha az saat çalışmak, bir ülkenin daha az üretken hale geldiği anlamına gelmez.
Öyle olsaydı çalışılan saat sayısının en fazla olduğu ülkelerden biri olan Hindistan, üretkenlik düzeyinin en düşük değil en yüksek olduğu ülkelerden biri olmayı başarırdı. Bu nedenle zirvede kalmayı planlayan ülkeler, çalışma saatlerinin sayısından çok üretkenliği artırmaya odaklanmalı.
Kültürel olarak iş/yaşam dengesine ve yeterli boş zaman/aile zamanına önem veren yüksek gelirli ve/veya gelişmiş ülkelerde genellikle daha kısa resmi çalışma haftaları (bazıları dört gün kadar kısa) ve daha fazla tatil günü var.
Bu ülkeler aynı zamanda ek mesai ücretlerinde daha cömert ve daha işçi dostu düzenlemelere, daha elverişli ebeveyn izni yasalarına sahipler.
Bu da onların dünyanın en mutlu ülkeleri listesine girme şansını artırıyor. Örneğin Danimarka güçlü iş kanunlarının yanı sıra iş-yaşam dengesine vurgu yapan ülkelerin başından geliyor.
ILO'ya göre çalışma haftası için maksimum eşik kaç saattir?
Pek çok ülkenin haftalık maksimum çalışma saatleri için evrensel bir ulusal sınırı bulunmuyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) çalışma süresine ilişkin uluslararası çalışma standartları 1919'dan beri yürürlükte. Çalışma haftası için maksimum eşik 48 saat olarak belirlemiş durumda.
Uzun çalışma saatine sahip olan ülkeler
AB İstatistik Ofisi'nin 2022 verilerine göre çalışılan saat açısından (haftalık) Türkiye ortalama 42,9 ile en uzun çalışma süresine sahip ülkesi olarak dikkat çekiyor.
AB ülkelerinde bu süre haftalık ortalama 36,4 saat. Türkiye'nin en güncel verisi 2020'ye ait olduğu için 42,9 saat ile 35 ülke içinde ilk sırada bulunuyor.
Türkiye'de istihdamdakilerin yüzde 28,1'i uzun çalışma saatlerine sahip. Bu oran AB genelinde yüzde 7,4'tür.
Türkiye'yi Karadağ (42,8 saat), Sırbistan (42,3 saat), Yunanistan (39,7 saat) ve Romanya (39,7 saat) takip ediyor.
Hollanda 32,4 saat ile haftalık çalışma saatinin en düşük olduğu ülke. Hollandalılar iş ve özel hayatlarını ayrı tutmayı sever. Genellikle iş kanunları ve yönetmelikleriyle bu iyi korunuyor.
İspanya 36,5, İngiltere 36,4, Fransa 36,2, Almanya 34,6 ve Norveç ise 34,1 saat çalışmakta.
Almanya'da haftalık ortalama çalışma saati Türkiye'den 8 saat 20 dakika daha az. AB ortalaması da Türkiye'den 6,5 saat daha düşük.
Belçika gibi bazı Avrupa ülkelerinde, yasal çalışma haftası 38 saatle sınırlanmış olsa da işçilere fazla mesai için uygun ücret verildiği sürece şirketlerin kendi özel gereksinimleri doğrultusunda çalışma saatlerini değiştirmelerine izin veriliyor.
Batı ülkeleri çalışma sürelerini azaltıyor
Aşırı çalışma, modern toplumun en büyük rahatsızlıklarından biri. İşle ilgili stres ve yükümlülükler, boş zamanlarımıza da sızma eğilimli. Ancak ilginçtir ki, Batı ülkeleri bir süredir çalışma saatlerini azaltıyor.
Bu eğilimin, farklı görevlerin otomasyonu ve bilgisayarların çalışma alanlarında yaygın olarak kullanılabilir hale gelmesiyle çok ilgisi bulunuyor.
Dünya çapında hafta içi ve hafta sonu
Pazartesi başlayan ve cuma biten çalışma haftasının ortak anlayışı oldukça yaygın. Ancak, bu anlayış dünya çapında evrensel değil.
Bazı ülkelerde 6 günlük çalışma haftası mevcut. Hindistan, Meksika ve Singapur bunu uygulayan devletler.
Bu nedenle bu ülkelerdeki şehirler dünya çapında en çalışkan ilk 5'te yer alıyor.
Teknolojik olarak daha gelişmiş ülkelerin haftalık saatlerini azaltma eğilimi devam ediyor.
Daha az otomasyona (ve daha fazla el emeğine) sahip ülkelerin ise hala kat etmesi gereken bir yolu var.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
