Don Kişot anlatılarına duyduğum ilginin kökleri belki de onun sadece ilk roman olmasından değil, aynı zamanda edebiyat tarihinde aklın sınırlarını zorlayacak biçimde neredeyse her türlü tekniği ilk roman olarak tüketmesindendir.

Romanslardan sıyrılan romanı hem klasik bir anlatıya dönüştürmesi hem de modernizmin ve postmodernizmin tekniklerini, bizler daha adamakıllı uygulamaya cesaret edemeden asırlar öncesinden kullanması bu ilgiyi artırıyor.

Eminim ki birçok edebiyat okuru için de Don Kişot'un yeri bu ve benzeri sebeplerle bende olduğu gibi özeldir. Hâl böyle olunca Kişot anlatılarının yeri de özel olmazsa olmaz elbette.

Unamuno'nun Sis'inde beliren Kişot tartışması, Paul-Jean Toulet'nin hayal ettiği bilimperest Don Kişot'un üçüncü gezisi, bu anlatılardan yalnızca birkaçıdır.

Oysaki Kişot, Roger Garaudy'nin de Yaşanmış Bir Şiir Don Kişot kitabında belirttiği üzere bir anlatıdan çok daha fazlasıdır.

Napolyon'dan, Sezar'dan ve hatta Unamuno'nun da ifade ettiği gibi, Cervantes'ten dahi daha gerçektir şanlı şövalyemiz.

Belki de bu sebeple Toulet'de olduğu gibi ister kendisi olarak, ister Madame Bovary'de olduğu gibi bir başkası olarak, birçok defa dirilip biz okurların önüne atmıştır kendini.

Elbette "Emma Bovary ne alaka Don Kişot'la?" diye sorabilirsiniz!

Ama unutmamak lazım ki Emma'nın da deliliği, şanlı şövalyemiz gibi, kurgu okumaktan pekâlâ ileri gelmekteydi!

Ancak Madame Bovary kadar ünlü olmasa da onun gibi kendini Fransız aşk romanları ve romanslarının büyülü dünyasına kaptırmış, bu hikâyelerin arasında kaybolmuş başka bir şahsiyetimiz daha var!

Arabella.

Charlotte Lennox'un Arabella'sı.
 

Bir başka deyişle, Samuel Taylor tarafından devrinin en büyük kadın yazarı olarak anılan, Henry Fielding'e göreyse Cervantes'i bile aşmış Charlotte Lennox'un başyapıtı The Female Quixote ve onun baş kahramanı Arabella. 

The Female Quixote, 1752'de yayımlandığında İngiliz edebiyatında büyük bir tartışma yarattı.

Roman, Bluestocking olarak bilinen, eğitimli ve entelektüel kadınların edebiyat sahnesinde önemli bir yer edindikleri ilk günlere denk geldi.

Ancak unutmamak gerekir ki bu, kadınların entelektüel faaliyetlerinin hâlâ tartışıldığı bir dönemdi.

Dolayısıyla bir kadının kaleminden çıkan dişi bir Kişot romanının belirmesi, bu tartışmanın göbeğine oturdu.

İlk eleştiriler, dönemin önemli şairlerinden Elizabeth Carter'dan geldi.

Neredeyse roman yayımlanır yayımlanmaz, Carter, kendisi gibi Bluestockings mensubu bir başka şair Catherine Talbot'a yazdığı mektupta, bu kitabı her gece kahkahalarla okuduğunu ve hayran kaldığını anlatıyordu.

Şair Susanna Highmore'un dilindeyse "dişi Kişot olmak" bir deyime dönüşerek 18'inci yüzyıl edebiyat jargonunda yerini alacaktı.

Fakat romanın süksesi, ne yazık ki çok uzun sürmedi.

Her ne kadar Anna Barbauld'un hazırladığı İngiliz edebiyatı antolojisinde tek kadın yazar olarak kendine yer bulsa da, zamanla unutuldu.

Ta ki feminist edebiyat eleştirisi ve kadın yazarların edebi mirası yeniden değerlendirilmeye başlayana kadar.
 

İsminden de anlaşılacağı üzere, The Female Quixote hepimizin az çok aşina olduğu Don Kişot'un, dönem İngiltere'sinde yaşayan kadın versiyonu olarak tasarlanmıştı.

Tasarlanırken de Samuel Johnson'un ciddi bir desteği olmuştu.

Romanımızın kahramanı Arabella da tıpkı Don Kişot gibi, haddinden fazla romans okumuş ve kendini 17'nci yüzyıl Fransız aşk romanslarının dünyasına kaptırmıştı.

Ancak Don Kişot'un aksine Arabella ne sağduyusunu yitirmiş ne de deliliğe kapılmıştı.

Hayır, hayır. Tam tersine kahramanımız, romanslarda prensesin, leydinin beğenisini kazanmak için şövalyelerin sefalet çektiğini ve kadınların, erkeklere bir uğurda yaşama şansı vererek onları ölümden dahi döndüren mutlak güç sahibi özneler olduğunu fark etmişti.

Böylece Arabella, tüm komedisinin içinde delilik yerine ahlaki üstünlüğü benimseyen ve bunu dünyaya taşımaya çalışan bir kahraman oluvermişti.

Romanslardan devşirdiği düzensiz, kopuk, darmadağınık anıları Arabella'nın hayal dünyasında kadınlığın ahlaki üstünlüğünde eriyordu.

Bu sayede Arabella, bir saplantıya hapsolmaktan kurtuluyordu. Karakterimiz böylece, bu ahlaki üstünlüğüyle romanın çeşitli bölümleri boyunca ev hayatına mahkûm edilmiş, tek eğlenceleri sosyetik mekânlara gitmek olan, kendilerini eğitimden ve okumaktan mahrum bırakan kadınlara meydan okuyordu. 

Lennox, tüm bu çatışmaları Arabella'nın karşısına, bir dişi Sancho Panza olan kuzenini koyarak irdelemeye karar vermişti.

Arabella'nın idealleri, 17'nci yüzyıl kahramanlarının sadakat, cesaret ve saflık gibi erdemlerinden beslenirken; kuzeninin dayandığı tüm değerler, dönemin moda görgülerine uygun yaşayan, yüzeysel ve statü odaklı bir kadınlık modelini temsil ediyordu.

Arabella için ulvi bir amaç olan aşk, kuzeni için bir araç, ilişkiler bir oyun, dış görünüş ise bir güç unsurudur.

Böylelikle, Arabella ve kuzeninin bu karşıtlığı, 18'inci yüzyıl İngiltere'sindeki kadınların karşılaştığı toplumsal ikilemi de simgeliyordu Lennox'un eserinde.

Kuzeninin Arabella'ya yönelik eleştirileriyse, yalnızca Arabella'nın hayallerinin gülünçlüğüne değil, aynı zamanda onun ahlaki üstünlüğüne duyduğu kıskançlığa kaynaklanıyordu roman boyunca.

Bu çatışmadaki tarafgirliği kuran unsursa Lennox'un anlatıcıyla sürekli hikâyeye müdahale eden incelikli ironisinden başka bir şey değildir.

Yazarımız, bu ironi yoluyla Arabella'nın fantezi dünyasını, kuzeninin "gerçek dünyasından" daha geniş bir ahlaki bakış açıyla sunar.

Zira onun romans kahramanlarının dünyasında aradığı cömertlik, fedakârlık ve sadakat değerleri, kuzeninin simgelediği dönemin moda görgüleri ile her çatışmasında galip gelir.

Böylelikle trajikomik çatışmalar içerisinde Lennox, Arabella'yı yalnızca alay edilen bir figür olmaktan çıkarır ve ona ahlaki üstünlüğü bahşeder.

Belki de çağdaşı Henry Fielding'in onu Cervantes'le kıyaslaması, hatta Lennox'un Cervantes'i aştığını iddia etmesi, tam da buradaki inceliğinde yatmaktadır.

Zira Lennox, güldürü uğruna Don Kişot'u taklit etmemiş, Don Kişot'tan dönemin ruhuna bürünmüş yepyeni bir karakter yaratmıştı.

Yine de Dişi Kişot'umuzun ustalığı bu kadarla sınırlı değildir elbette. Zira Lennox, romanın yapısını kurgularken, anlatının kendi kurmaca doğasını da asla es geçmez. Tıpkı Cervantes'in Don Kişot'u gibi.

Nasıl ki Cervantes'in şövalye romansları devri çoktan kapanmışsa, Lennox'un bu eseri kaleme aldığı dönemde de aşk romansları furyası biteli 50 yıl kadar olmuştu.

Bir başka deyişle, Lennox artık bu romansların demode olduğu bir çağda onlara bir bakış atar, onları hatırlar ve onlardan bir romans olmaktan kendini belki de kurtarır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  28 Mart 2025 - İsrail'in saldırısının ardından Lübnan'ın başkenti Beyrut'tan dumanlar yükseliyor. İsrail, kentin güneyindeki El-Hades Mahallesi'ne hava saldırısı düzenleyerek savaş uçaklarıyla bir binayı yerle bir etti. Bugün yaşanan olay, İsrail'le Hizbullah arasında 27 Kasım 2024'te yürürlüğe giren ateşkesten sonra Beyrut'a yapılan ilk saldırıydı ancak İsrail, Lübnan'ın güneyini hedef almayı sürdürüyordu. Lübnan'dan İsrail'in kuzeyine iki roket atıldığını iddia eden ordu, misilleme yapmaya yemin etmişti. Bugünkü saldırının ardından iddiayı tekrarlayan İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, hedef alınan binada Hizbullah'ın drone sakladığını öne sürdü. (Mohamed Azakir/Reuters)

• 2/30

  27 Mart 2025 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Fransa devlet televizyonu "France Televisions"un Paris'teki genel merkezinde basın toplantısı düzenledi. Zelenski, Rusya'yla olası bir ateşkes öncesinde Ukrayna'nın güvenliğini arttırmayı amaçlayan zirveye katılmak üzere dün Paris'e gelmişti. Elysee Sarayı'nda düzenlenen ve 31 ülkenin katıldığı zirvenin ana gündem maddeleri, kalıcı barış ve Ukrayna'ya asker gönderilmesi. (Julien De Rosa/AFP)

• 3/30

  26 Mart 2025 - Güney Kore'de itfaiye görevlisi Andong'daki geleneksel Kore köyü ve UNESCO Dünya Mirası alanı Andong Hahoe Köyü'nde yaklaşan orman yangınına hazırlık olarak sazdan yapılmış çatı ve duvarları ıslatıyor. Yetkililer, Güney Kore'nin şimdiye kadarki en kötü orman yangınlarından birinde en az 24 kişinin öldüğünü, birden fazla şiddetli yangının "benzeri görülmemiş hasara" yol açtığını ve UNESCO listesindeki iki sit alanını tehdit ettiğini söyledi. Ülke genelinde, 16 farklı noktada orman yangını ihbar edilirken, 15 bin hektar büyüklüğünde ormanlık alanın kül olduğu kaydedildi. (Yasuyoshi Chiba/AFP)

• 4/30

  25 Mart 2025 - Fransız aktör Gerard Depardieu ve avukatı Jeremie Assous, Paris Ceza Mahkemesi'nde 2021'de bir film çekimi sırasında iki kadına cinsel saldırıda bulunmakla suçlandığı davanda verilen ara sırasında mahkeme salonunu terk ediyor. 200'den fazla film ve televizyon dizisine imza atan 76 yaşındaki Depardieu, yaklaşık 20 kadın tarafından uygunsuz davranışlarda bulunmakla suçlandı ancak bu, mahkemeye taşınan ilk dava. İki davacı, 54 yaşındaki set görevlisi Amelie ve 34 yaşındaki yönetmen yardımcısı Sarah (adı değiştirildi), 2021'de yönetmen Jean Becker'in "Les Volets Verts" filminin çekimleri sırasında cinsel saldırıya uğradıklarını iddia ediyor. (Dimitar Dilkoff/AFP)

• 5/30

  24 Mart 2025 - Orduya bağlı bir savaşçı Sudan'ın başkenti Hartum'da bir pazar alanında devriye geziyor. Sudan yaklaşık iki yıldır, onbinlerce insanın ölümüne, 12 milyondan fazlasının yerinden edilmesine ve dünyanın en büyük açlık ve yerinden edilme krizlerinin yaşanmasına yol açan, düzenli orduyla Hızlı Destek Güçleri arasındaki savaşla harap olmuş durumda. (AFP)

• 6/30

  23 Mart 2025 - Papa Francis Roma'da zatürre nedeniyle 5 hafta hastanede kaldıktan sonra taburcu edilmeden önce Gemelli hastanesinin penceresinden el sallıyor. Tekerlekli sandalye ile balkona getirilen Papa, yaklaşık 2 dakika balkonda kaldı. Yorgun olduğu gözlenen Papa, selamlama sırasında "Sarı çiçekli bir hanımefendi görüyorum, ne güzel" dedi. Papa'nın selamlamasını, hastanede toplanan binlerce kişi takip ederken, bazı inananların ağladığı, bazılarının ise çok mutlu olduğunu ifade ettiği görüldü. Prof. Sergio Alfieri, 22 Mart'ta yaptığı açıklamada, Papa'nın bundan sonra 2 ay boyunca dinlenmesi gerektiğini belirterek, "Papa, yarın hastaneden taburcu edilecek. İki haftadır stabil durumda" demişti. (Filippo Monteforte/AFP)

• 7/30

  22 Mart 2025 - Formula 1 Çin Grand Prix'sinin sprint yarışını birinci bitiren Lewis Hamilton kutlama yaparken, McLaren'ın ikinci olan Avustralyalı pilotu Oscar Piastri aracını terk ediyor. Şanghay Uluslararası Pisti'nde düzenlenen yarışta Hamilton, Ferrari için ilk Formula 1 galibiyetini elde etti. 7 kere dünya şampiyonu olan Britanyalı, 6,889 saniyeyle Piastri'yi yendi. Red Bull'dan Max Verstappen ise 100 kilometrelik yarışı üçüncü sırada tamamladı. (Jade Gao/AFP)

• 8/30

  21 Mart 2025 - Birleşik Krallık'ın Londra kentindeki Heathrow Havalimanı'nın yakınlarındaki bir elektrik trafo merkezinde çıkan yangın sonucu elektrik kesintisi yaşandı ve havalimanı kapatıldı. Avrupa'nın en yoğun havalimanlarından biri olan Heathrow'un gece yarısına kadar kapalı olması bekleniyor. Havalimanındaki aksama sonucu 1351 uçuşun ve 291 bin yolcunun etkilendiği tahmin ediliyor. Londra İtfaiyesi yangının çıkış nedeninin bilinmediğini ancak trafo merkezindeki 25 bin litre soğutma yağının alev aldığını açıkladı. Yangın sabahın erken saatlerinde kontrol altına alınmıştı. (Londra İtfaiyesi/Reuters)

• 9/30

  20 Mart 2025 - Kanada'nın Ontario eyaletinde polis, Tesla galerisine düzenlenen saldırıya soruşturma açtı. İhbar sonrası sevk edilen polis ekipleri, i "Last Generation Canada" hareketinin üyelerinden iki kişiyi olay yerinde gözaltına aldı. ABD dahil birçok ülkede Tesla bayi ve tesisleri, şirketin yol açtığı iklim krizi zararlarının bedelini ödemesi gerektiği gerekçesiyle protesto ve saldırı dalgasıyla karşı karşıya kalıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada'ya yönelik gümrük vergileri sonrasında Toronto'da da Tesla marka araçların taksi veya paylaşımlı ulaşım aracı olarak satın alınmasına yönelik mali teşvikler durdurulmuştu. Kentin Belediye Başkanı Olivia Chow, kararın ABD'yle olan ticaret sorunları çözülene kadar süreceğini vurgulamıştı. (Carlos Osorio/Reuters)

• 10/30

  19 Mart 2025 - Güney Kore'nin azledilmiş devlet başkanı Yoon Suk Yeol'ün destekçileri, Anayasa Mahkemesi'nin önünde miting düzenledi. Sıkıyönetim ilanının ardından tutuklanan ve devlet başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Yoon'un azil davasının karar gününde çıkabilecek olaylara müdahale etmek üzere başkent Seul'de 14 bin çevik kuvvet polisi görevlendirme kararı alındı. Seul Batı Bölge Mahkemesinin kararıyla "ayaklanmaya liderlik etmek" ve "görevi kötüye kullanmak" suçlamasıyla 19 Ocak'ta tutuklanan Yoon, Seul Merkez Bölge Mahkemesinin kararıyla Seul Gözaltı Merkezinden 8 Mart'ta çıkmıştı. (Yasuyoshi Chiba/AFP)

• 11/30

  18 Mart 2025 - İsrail ordusuna ait Merkava ana muharebe tankı İsrail'in güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyiyle olan sınır boyunca ilerliyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne ocak ayındaki ateşkesten bu yana en yoğun saldırılarını düzenlerken, kurtarma ekipleri 404 kişinin öldüğünü bildirdi ve Hamas, ateşkesin uzatılması konusundaki çıkmazın ardından Binyamin Netanyahu'yu "savaşı yeniden başlatma" kararı almakla suçladı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail'in düzenlediği son saldırıların ardından, Gazze Şeridi'nde sağlanan ateşkese saygı gösterilmesi çağrısı yaptı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk ise "Sağlık Bakanlığına göre, Gazze'de gece gerçekleşen ve yüzlerce kişinin ölümüne neden olan İsrail hava saldırıları ve bombardımanı beni dehşete düşürdü. Saldırılar, trajedi üstüne trajedi ekleyecek" değerlendirmesinde bulundu. (Menahem Kahana/AFP)

• 12/30

  17 Mart 2025 - Kuzey Makedonya'da çoğunlukla gençlerin bulunduğu kalabalık bir gece kulübünde çıkan yangının 59 kişinin ölümüne yol açmasından bir gün sonra, Kocani'de düzenlenen protestoda eylemciler ellerinde pankartlar ve sevdiklerinin portrelerini taşıdı. Yetkililer, bir hip-hop konserinde sahnede atılan havai fişeklerin mekanı ateşe vermesinin ardından aşırı kalabalık bir gece kulübünde yangın çıktığını söyledi. 22'sinin durumu kritik olmak üzere 155 kişinin yaralandığı açıklandı. Kulübün, yangın söndürücülerin ve acil çıkışların yetersiz olması da dahil çeşitli yangın yönetmeliklerini ihlal ettiği bildirildi. Kulübün havai fişek kullanmak için lisansı yoktu ve dışarıda park etmiş gerekli güvenlik araçları bulunmuyordu. (Robert Atanasovski/AFP)

• 13/30

  16 Mart 2025 - ABD Başkanı Donald Trump'ı tasvir eden "Donald the Hutt" adlı karton figür, İspanya'nın Valensiya kentindeki Fallas festivali sırasında sergileniyor. Güncel olayları ve ünlüleri tasvir eden, içine tek tek figürlerin yerleştirildiği devasa karton yapılar olan fallalar, her yıl 19 Mart'ta marangozlar loncasının koruyucu azizi San Jose'ye saygı olarak Valensiya sokaklarında yakılıyor. Fallas festivali 2016'da UNESCO'nun insanlığın somut olmayan kültürel mirası listesine eklendi (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  15 Mart 2025 - Hindistan'ın kuzeyindeki Mathura kenti yakınlarındaki Dauji tapınağında Holi'den bir gün sonra Huranga oyunu oynanıyor. Kökeni Hinduizme dayanan ve renk festivali diye anılan Holi, her yıl kutlanan bir bahar festivali. Braj bölgesinde kutlanan Huranga ise Holi'den bir gün sonra gerçekleşerek festival ruhunun devam ettiriyor. Tapınağın kurucu ailesinden kadınlar, erkeklerin gömleklerini yırtıp onlara kumaş parçalarıyla hafifçe vuruyor. Erkekler de kadınlara renkli su döküyor. (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 15/30

  14 Mart 2025 - Tam Ay tutulması esnasında, Şili'nin başkenti Santiago'daki Foster Gözlemevi teleskobundan uyduya lazer tutuluyor. "Kanlı Ay tutulması" dün gece ve bu sabah, Kuzey ve Güney Amerika'nın büyük bölümünün yanı sıra Afrika ve Avrupa'nın batı kısmı, Avustralya ve Rusya'nın doğu kesimleri ve Japonya'nın kuzeyinden izlendi. Tam Ay tutulması, Dünya'nın Güneş'le Ay'ın arasına girerek üç cismin uzayda neredeyse kusursuz bir şekilde hizalanmasıyla gerçekleşiyor. Bu esnada Dünya, uydusunun üzerine gölgesini düşürüyor. Tam tutulmada Ay kızıla çalan bir renk aldığığı için bu olay "kanlı Ay tutulması" diye anılıyor. (Javier Torres/ AFP)

• 16/30

  13 Mart 2025 - Geçen yılki cumhurbaşkanlığı seçimine katılması üst mahkeme tarafından engellenen tartışmalı Rumen siyasetçi Diana Sosoaca, mayısta yeniden yapılacak seçime katılmak adına yetkili kuruma böyle geldi. 49 yaşındaki eski avukat ve radikal sağcı milliyetçi S.O.S. Romanya partisinin Avrupa Parlamentosu Üyesi, adaylık başvurusunu başkent Bükreş'teki Merkez Seçim Bürosu'na yaptı. Büronun adaylığı tescil etmek ya da reddetmek için 48 saati var. Ret kararlarına 24 saat içinde itiraz edilebiliyor. Aralık ayında Romanya'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turundan Calin Georgescu birinci çıkmış ancak anayasa mahkemesi, Rusya'nın sosyal medya aracılığıyla seçmenleri o zamanlar pek tanınmayan adayı desteklemesi için etkilediğini gösteren istihbarat raporlarının gizliliğini kaldırmasının ardından bu kararı iptal etmişti. (Vadim Ghirda/AP)

• 17/30

  12 Mart 2025 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, başkent Kiev'de basın toplantısı düzenledi. Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde ABD ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşmeyi değerlendire Zelenski, bu görüşmelerin ülkesine ABD yardımlarının yeniden sağlanması ve savaşın sona ermesi yönünde "ilk adım" olduğunu kaydetti. Başkan, olası geçici ateşkesin sağlanmasının ardından savaşın sona erdirilmesine yönelik kapsamlı planın hazırlanmasının mümkün olabileceğini belirtti. (Valentyn Ogirenko/Reuters)

• 18/30

  11 Mart 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da bir Tesla'nın yanında konuşma yaptı. Konuşma sırasında Tesla'nın CEO'su Elon Musk da oradaydı. Trump, kıdemli danışmanı Elon Musk'a desteğini göstermek amacıyla bir Tesla araç satın alırken, "Bu adam enerjisini ve hayatını bunu yapmaya adadı ve bence kendisine haksızlık yapıldı" dedi. ABD Başkanı, Tesla bayilerine yönelik şiddet eylemleri iddialarının "iç terör eylemi" olarak nitelendirileceğini ve failler için ağır sonuçlar doğuracağını vurguladı. (Mandel Ngan/AFP)

• 19/30

  10 Mart 2025 - ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giden askeri uçakta basın mensuplarının sorularını yanıtlıyor. Ukrayna Lideri Volodimir Zelenski'nin 28 Şubat'taki Washington ziyaretinde ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance'le yaptığı gerilimli toplantının ardından Suudi Arabistan iki ülke arasındaki yeni görüşmeye ev sahipliği yapıyor. Toplantı için neden Cidde'nin seçildiği açıklanmadı ancak liman kenti geçmişte de bir dizi diplomatik görüşmeye ev sahipliği yapmıştı. Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, ABD dahil herkesin Ukrayna'nın barışı arzu ettiğini görmek istediğini belirterek, "Zelenski yönetimi temsilcilerinin barışı gerçekten isteyip istemediklerinin belirlenmesi gerekiyor" dedi. (Saul Loeb/AP)

• 20/30

  9 Mart 2025 - Yerlerinden edilmiş Filistinli çocuklar, iftar yemeği öncesinde Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahya'da hayır mutfağından yemek almak için kuyruğa giriyor. İsrail Enerji Bakanı yaptığı açıklamada, Gazze'ye elektrik tedarikini durdurma talimatı verdiğini söyledi. Geçen hafta İsrail, savaştan harap olmuş Filistin topraklarına tüm yardımları engelleme kararı almıştı (Al Qattaa/AFP)

• 21/30

  8 Mart 2025 - Dünya Kadınlar Günü'nde pek çok ülkede sokaklar eylemcilerle doldu. Dünyanın dört bir yanındaki kadınlar, meydanlarda omuz omuza vererek ayrımcılığa karşı dayanışma sergiledi. Kadınlar çeşitli konularda seslerini farklı şekillerde duyurdu. Örneğin Polonya'da kürtaj hakkı savunulurken Sırbistan'daki göstericiler yolsuzluk karşıtı eylemlere destek verdi. İspanya'nın başkenti Madrid'deki bir eylemcinin bu görüntüsü dikkat çekti. (Reuters)

• 22/30

  7 Mart 2025 - Avustralya'nın Coolangatta bölgesinde, Alfred Tropikal Kasırgası nedeniyle devasa dalgalar yükseliyor. Kasırga ülkenin doğu kıyılarına yaklaşırken on binlerce kişi tahliye edildi ve yaklaşık 84 bin evin elektriği kesildi. Alfred Kasırgası'nın cumartesi sabahı, Sunshine Coast, Gold Coast ve Avustralya'nın üçüncü büyük şehri Brisbane civarında karaya ulaşması bekleniyor. Bölgeyi 50 yıldır ilk kez vuracak olan kasırganın, saatte 130 km'ye varan rüzgar hızıyla ineceği tahmin ediliyor. (David Gray/AFP)

• 23/30

  6 Mart 2025 - Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'deki Avrupa Konseyi binasına AB Zirvesi için gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yle. AB üyesi ülkelerin liderlerini ABD'deki Donald Trump yönetiminin Ukrayna'daki savaş ve Avrupa'nın güvenliğiyle ilgili yaklaşımından doğan endişeleri ve izlenecek yolu tartışmak üzere bir araya getiren olağanüstü zirve Brüksel'de başladı. Olağanüstü zirve için bir araya geldiklerini belirten von der Leyen, "Avrupa'nın açık ve mevcut bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu gördüğümüz olağanüstü bir zamandayız ve Avrupa'yı kendisini savunabilecek ve koruyabilecek bir konuma getirmeliyiz." diye konuştu. (Omar Havana/AP)

• 24/30

  5 Mart 2025 - Ekim 2024'te Yafa'da İsraillilere karşı saldırı düzenlemekle suçlanan Filistinli bir adamın evi, işgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde İsrail güvenlik güçleri tarafından havaya uçuruldu. İsrail'in İsraillilere karşı ölümcül saldırılar düzenlemekle suçlanan Filistinlilerin evlerini yıkma politikası var ve bunun caydırıcı olduğunu söylüyor. (Hazem Bader/AFP)

• 25/30

  4 Mart 2025 - Çin'in başkenti Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda bir görevli Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı öncesinde düzenlemeler yapıyor. Yasama organı Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) ve danışma organı işlevini yerine getiren Çin Halk Siyasi Danışma Konferansının (ÇHSDK) eş zamanlı genel kurul toplantıları, 4-11 Mart'ta Pekin'de düzenleniyor. 5 yıllığına seçilen iki meclis, bu yıl 14. dönemlerinin 3. yıllık toplantılarını düzenliyor. Toplantılar, ülkenin yakın dönemdeki ekonomi stratejisi ve hedeflerini, iç siyaset ve dış politika önceliklerini ortaya koyması açısından kritik önem taşıyor. Ekonominin bu yılki toplantılarda gündemin odağında olması bekleniyor. Çin ekonomisi, dışarıda ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni iktidar döneminin getirdiği belirsizliklerin yanı sıra içeride istikrarsız iç talep, deflasyon eğilimi, gayrimenkul sektöründeki süregelen düşüş ve yüksek genç işsizliği gibi kronikleşen sorunlarla karşı karşıya. (Adek Berry/AFP)

• 26/30

  3 Mart 2025 - Orta Afrika ülkesi Angola'daki Luanda Karnavalı'nın üçüncü ve son gününde geçit töreni sırasında göstericiler performanslarını sergiledi. Bu yıl karnaval, 1-3 Mart'ta "Bağımsızlığın 50 Yılı" temasıyla düzenlendi. Karnaval Angola kültürünün bir kutlaması ve ülkenin en büyük kültürel festivallerinden biri. 1978'de yıllık bir gelenek haline gelen geçit törenine Angola'nın farklı etnik topluluklarından rengarenk kostüm ve makyajlarıyla dansçılar ve göstericiler katılıyor. Bir zamanlar ülke çapında düzenlenen karnaval gösterileri artık Luanda'da merkezileşmiş durumda ve ülkenin içinde bulunduğu mali sıkıntılar nedeniyle kutlamalar sönük geçiyor. Muhteşem petrol zenginliklerine rağmen Angola dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olmaya devam ediyor. Festival, iki yıllık pandemi arasının ardından 2023'te geri dönmüştü. (Marco Longari/AFP)

• 27/30

  2 Mart 2025 - Rusya ve bazı Doğu Slav ülkelerinde baharın gelişini müjdeleyen Maslenitsa Bayramı, bir haftalık kutlamaların ardından renkli etkinliklerle sona erdi. Bayramın son günü olan "Özür Günü" halkın bir araya gelerek birbirinden af dilediği ve kışa veda ettiği özel bir gün olarak kutlandı. Başkent Moskova’daki kutlamalarda, geleneksel kırmızı giysiler içindeki dansçılar, rengarenk şallar ve bayraklarla süslenmiş gösteriler sundu. Şehir meydanlarında büyük kalabalıklar toplanırken, festivalin en önemli ritüellerinden biri olan büyük bir kış kuklasının yakılması da gerçekleştirildi. Bu gelenek, kışın sona erdiğini ve doğanın yeniden uyanışını simgeliyor. Festival boyunca halk, geleneksel blini (krepler) yiyerek ve şarkılar söyleyerek kış mevsimini uğurladı. Kutlamalar, baharın bereketli ve huzurlu geçmesi için edilen iyi dileklerle son buldu. (Alexander Zemlianichenko/AP)

• 28/30

  1 Mart 2025 - Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'ndaki anıtta duran bir kadın, 2024'te Rus birlikleriyle savaşırken ölen oğlunu doğum gününde anıyor. Üçüncü yılını geride bırakan savaşı bitirme müzakerleri sürerken, dün ABD Başkanı Donald Trump'la görüşen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e "taviz verilmemesi" gerektiğini söyledi. Trump ve Zelenski'nin kameralar önünde tartıştığı görüşmede, nadir toprak elementleriyle ilgili masada olan bir anlaşma imzalanmadı ve planlanan ortak basın toplantısı iptal edildi (Roman Pilipey / AFP)

• 29/30

  28 Şubat 2025 - Yunanistan'ın en büyük demiryolu faciasının ikinci yıldönümü sebebiyle Atina'da düzenlenen protestolar sırasında çıkan çatışmalarda çevik kuvvet polisleri, göstericiler tarafından atılan molotof kokteyllerine karşı siper alıyor. 28 Şubat 2023'te 57 kişinin ölümüne neden olan tren kazasının yıldönümü için sendikaların yaptığı grev çağrısı nedeniyle ülkede özellikle ulaşımda aksamalar yaşandı. Yunanistan içinde ve yurtdışında en az 200 noktada düzenlenen eylemlerde onbinlerce kişi, iki trenin kafa kafaya çarpıştığı olayın nedenlerinin açıklanması talebiyle bugün sokağa çıktı. Başkent Atina'da toplanan halk "Adalet istiyoruz" sloganları atarak hükümete tepki gösterdi (Aris Messinis/AFP)

• 30/30

  27 Şubat 2025 - Rahibeler, Papa Franciscus'un tedavi gördüğü Gemelli Hastanesi'nin önünde, 2005'te hayataını kaybeden Papa II. Ioannes Paulus'un heykelinin yanında duruyor. 88 yaşındaki Papa Franciscus, 14 Şubat'ta Roma'daki Gemelli Hastanesi'ne yatırılmış ve iki akciğerinde zatürre olduğu tespit edilmişti. Önceki günlerde kritik durumda olduğu söylenen Papa'nın bugün sağlık durumunda küçük bir iyileşme olduğu açıklandı (Yara Nardi / Reuters)

Dişi Kişot aşk romanslarına eklemlenmek yerine yazıldığı dönemin önemli iki edebiyat temsilcisinin romanın ne'liği tartışmasını içerler.

Bir taraftan dönemin yeni romanının ev hayatına odaklanması gerektiğini savunan, karakterlerin gerçekçi ve psikolojik derinliğe sahip olmasını öneren Richardson'ın roman tekniğini Arabella'nın eve hapsolmuş, kuzeniyle ve dünyayla psikolojik çatışma yaşayan yönüyle sunarken Fielding'in tipe dayalı, komedi unsuru taşıyan yeni roman tekniğini ise hem Arabella'nın prototipliğinden hem de hikâye akışının komedi biçiminde kurulmasıyla gerçekleştirir Lenox.

Ancak bu kadarla da kalmaz. Her ikisini de kendi kurduğu ironiyle aslında aşar. Zira, Lennox, hem Cervantes'in Don Kişot'undaki metinlerarası oyunlarını dehşet derecesindeki 17'nci yüzyıl Fransız romanı bilgisine dayanarak Dişi Kişot'a harmanlarken hem de 18'inci yüzyıl İngiliz romanının gerçeklik ve kurgu arasındaki sınırlarını ironi içerisinde kendine has bir şekilde sorgulayarak yeni bir roman yapısı da inşa eder.

Tıpkı roman boyunca Arabella'nın romantik ideallerle örülü dünyası ile dönemin toplumsal gerçekliği arasında keskin bir gerilim kurulması gibi bir başka gerilimse tam burada, metnin meta-kurgusal yapısında böylelikle gerçekleşir.

Kısacası, tüm bunları ironi yoluyla yaparken Lennox'un belki de en büyük başarısı, The Female Quixote'yi yalnızca bir hiciv romanı olmaktan çıkarıp, roman türünün kendi sınırlarını eleştiren bir meta-anlatıya dönüştürmesidir.

Roman boyunca Arabella'nın romantik dünyası ve gerçeklik arasındaki gerilim, yalnızca bir bireyin yanlış anlamalarına işaret etmekle kalmaz, aynı zamanda roman türünün sınırlarını ve edebi kalıplarını da sorgular.

Arabella'nın romanslara olan düşkünlüğü, dönemin kadınlara sunduğu edebi ve kültürel normların bir yansımasıdır.

Ve Lennox, bu normları Arabella'nın maceraları aracılığıyla ince bir ironiyle eleştirir.

Böylelikle, Lennox'un Arabella'sı, tıpkı Cervantes'in Don Kişot'u gibi, kurgu ile gerçeklik arasında gidip gelirken, okuyucuyu edebiyatın sınırlarını ve toplumun dayattığı normları sorgulamaya davet eder.

Don Kişot'un roman tarihinde açtığı gedikten içeri sızan ve edebiyat geleneğinde kendine bir yer açan Arabella, Lennox'un ustalıklı ironisiyle, 18'inci yüzyıl İngiltere'sinde kadınların entelektüel varoluş mücadelesinin bir simgesine dönüşür.

Tıpkı Don Kişot gibi Arabella da çağının edebi kalıplarını altüst ederek, roman türünün dönüşümünde kilit bir figür haline gelir.

Böylece Kişot anlatılarının edebiyat tarihindeki yerinin ne denli özel olduğunu bir kez daha hatırlatır.

Ama bunu hatırlatmanın yanında Kişot anlatıları içinde kendine eşsiz bir yer de edinir.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.