İsrail'in BM mülteci ajansını yasaklaması Gazzeliler için ne anlama geliyor?

İsrail'in yeni yasası BM Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın ülkede ve işgal altındaki Filistin topraklarında faaliyet göstermesini yasaklıyor

23 Ekim 2024'te Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deir el-Balah'ta bir BM aracı park halinde (AFP)

İsrail parlamentosu, bazı çalışanlarının 7 Ekim Hamas saldırısıyla bağlantılı olduğu iddiasını gerekçe göstererek BM Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) ülkede ve işgal altındaki Filistin topraklarında faaliyet göstermesini yasaklayan yasayı kabul etti.

UNRWA'nın Doğu Kudüs ofisinin kapatılmasına ve Gazze'ye yapılan yardımların aksamasına yol açabilecek yasa, ABD, Birleşik Krallık, Kanada ve Avustralya'nın da aralarında bulunduğu uluslararası toplumdan güçlü kınamalara neden oldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

UNRWA milyonlarca Filistinliye eğitim, sağlık ve insani yardım sağlanmasında çok önemli bir rol oynuyor.

BM ajansının genel komiseri Philippe Lazzarini yasayı kınadı ve bir yılı aşkın süredir koşulların vahim olduğu Gazze'deki insani krizi daha da kötüleştireceği uyarısında bulundu.

Lazzarini yaptığı açıklamada "Bu yasa tasarıları Filistinlilerin, özellikle de insanların bir yılı aşkın süredir tam bir cehennem yaşadığı Gazze'dekilerin acılarını daha da derinleştirecektir" dedi ve İsrail yasasının "tehlikeli bir emsal teşkil ettiğini" sözlerine ekledi.

Gazze'de yaşayan 2,3 milyon kişi hayatta kalabilmek için neredeyse tamamen insani yardıma muhtaç durumda; özellikle de İsrail'in bombardımanı nedeniyle nüfusun yüzde 90'ından fazlası yerinden edilmişken.

Yüz binlerce Gazzeli, gözlemcilerin yaygın bir açlık olduğunu bildirdiği, çoğunlukla UNRWA tarafından yönetilen derme çatma çadır kamplarında ve okullarda barınıyor.

UNRWA, Gazze'deki Sağlık Bakanlığı'na göre 43 bin Filistinlinin ölümüne neden olan İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşında yerinden edilmiş Filistinlilere yönelik yardımların koordine edilmesinde rol oynuyor.

Ajansın İsrail topraklarında faaliyet göstermesini engelleyen ve devlet kurumlarıyla etkileşimini sınırlayan yasa, UNRWA'nın sağladığı temel hizmetleri sekteye uğratma tehdidi taşıyor.
 

İsrail Parlamentosu'nun @UNRWA aleyhine yaptığı oylama benzeri görülmemiş bir durumdur. BM Antlaşması'na aykırıdır ve İsrail Devleti'nin uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerini ihlal etmektedir.

Bu tasarılara karşı çıkılmaması ortak çok taraflı mekanizmamızı zayıflatacaktır.

Bu herkes için endişe kaynağı olmalıdır.


UNRWA'nın uluslararası personel getirmesi ve yardım çabalarını koordine etmesi artık daha zor olabilir ve bu da Gazze'deki korkunç insani koşulları daha da kötüleştirebilir.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd J. Austin'in İsrail'e gönderdiği bir mektupta "bu yasanın kabul edilmesinin ABD yasaları kapsamında sonuçları olabileceği" uyarısında bulunduklarını söyledi.

Yeni yasanın çoğu hükmü üç ay sonra yürürlüğe girecek ve yasal sonuçlarının tamamı henüz bütünüyle belli değil.
 

İsrail Knesset'i tarafından bugün kabul edilen yasaların uygulanması UNRWA'nın İşgal Altındaki Filistin Toprakları'ndaki temel çalışmalarını sürdürmesini büyük ihtimalle engelleyecek ve Filistinli mülteciler için yıkıcı sonuçlar doğuracak.

İsrail'i BM Antlaşması ve uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uygun hareket etmeye çağırıyorum. Ulusal mevzuat bu yükümlülükleri değiştiremez.

Bu konuyu BM Genel Kurulu'nun dikkatine sunuyorum ve durum geliştikçe kurulu yakından bilgilendireceğim.

UNRWA'nın alternatifi yok.


ABD mektubunda, İsrail'in Gazze'deki insani durumu iyileştirecek tedbirler almaması halinde silah satışlarına kısıtlama getirilebileceği uyarısında bulundu.

Miller pazartesi günü gazetecilere, "Önerilen bu yasadan derin endişe duyuyoruz" diye konuştu.

Şu anda Gazze'de gerçekten de yeri doldurulamaz bir rol oynuyor ve ihtiyacı olanlara insani yardım ulaştırmak için ön saflarda yer alıyorlar. İsrail hükümetini bu yasanın uygulanmasını durdurmaya çağırmaya devam ediyoruz. Onları bu yasayı hiç geçirmemeye çağırıyoruz. Gelecek günlerdeki gelişmelere bağlı olarak bir sonraki adımları değerlendireceğiz.

UNRWA ve çalışmaları milyonlarca Filistinli için çok değerli olan cesur ekibinin tamamen yanındayım. 

Bu tehlikeli ve çirkin bir karar. 

UNRWA'nın alternatifi yok.


Ocaktan bu yana İsrail, Gazze'deki 13 bin çalışanından 12'sinin 7 Ekim Hamas saldırısına karıştığını iddia ederek ve çok daha fazlasının Filistinli militan gruplarla bağlantılı olduğunu öne sürerek UNRWA'yı engelleme çabalarını yoğunlaştırdı. Bu iddialarını destekleyecek çok az kanıt sundu.

Ağustosta BM müfettişleri 10 UNRWA çalışanını temize çıkarırken, Hamas öncülüğünde İsrail'e düzenlenen saldırıya karışmış olabileceklerinin tespit edilmesinin ardından 9 çalışanın işine son verilmişti.

Nisanda yapılan bağımsız bir inceleme UNRWA'nın diğer yardım kuruluşları ve BM ajanslarına kıyasla daha güçlü bir tarafsızlık taahhüdüne sahip olduğunu ortaya koymuştu.

İsrail'in Gazze'ye saldırıları bugüne kadar yüzlerce UNRWA çalışanının ölümüne yol açarak bu çatışmayı BM personeli için en ölümcülü haline getirdi.

UNRWA medya danışmanı Adnan Abu Hasna, İsrail'in ajansı yasaklama kararının Gazze'deki insani yardım çabalarının tamamen çökmesine yol açabileceği uyarısında bulundu.

Al Jazeera'ye konuşan Ebu Hasna, bu hamleyi "eşi benzeri görülmemiş" bir gerginlik tırmanması diye niteledi.

BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin başkan vekili Joyce Msuya ise UNRWA'ya güçlü destek verdi ve kararın "tehlikeli ve çirkin" olduğunu söyledi.

Msuya, "UNRWA'nın alternatifi yok" dedi.

Oxfam Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Sally Abi Khalil yaptığı açıklamada şunları söyledi:

İsrail, Filistinlileri bombalayarak öldürdü, sakat bıraktı, açlığa mahkum etti ve şimdi de en büyük yardım kaynaklarını ellerinden alıyor. İsrail, Gazze'yi Filistinliler için özerk ve yaşanabilir bir toprak olmaktan adım adım sistematik bir şekilde çıkarıyor. Bugün UNRWA'yı yasaklaması kınanacak bir karar ve bu suçun bir başka adımı.

Bu karar, uluslararası toplumun yeterli insani yardım sağlama ve güvenli, bağımsız ve tarafsız bir şekilde hayat kurtarma kabiliyetini daha da zayıflatacak.

UNRWA, BM Genel Kurulu tarafından Aralık 1949'da Filistinli mültecilere yönelik "doğrudan yardım ve çalışma programları" yürütmek üzere kuruldu. Faaliyetlerine 1 Mayıs 1950'de başladı.

Hamas'ın İsrail'e saldırısında İsrail rakamlarına göre 1200 kişi öldü ve 250'den fazla kişi rehin alınarak Gazze'ye götürüldü. Gazze'de Hamas kontrolündeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in karşılık olarak Gazze'ye yönelik hava ve kara saldırılarında ölenlerin sayısının 43 bini aştığını söyledi.



independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU