Güçlü bağışıklığın pandemiyle mücadelenin en önemli şartı olduğunu ta ilk günlerden beri tekrarlayıp duruyorum.

Aşılar, bağışıklık sistemine virüsü tanıtmaya yarıyor.

Bizi hastalıktan ve ölümden koruyan doğrudan aşılar değil, aşıların sağladığı bağışıklık.

Bağışıklık yerinde değilse, aşıların da bir faydası olmuyor.

Sembolü kelle paça olan adam gibi beslenme, D vitamini, egzersiz, uyku, moral-maneviyat-motivasyon, tuzlu su ile gargara, güneşlenme de güçlü bağışıklığın olmazsa olmaz unsurları.
 

Bu uygulamalar, "bilim dışı tavsiyeler" diye küçümsendi, aşağılandı ama şimdi memnuniyetle görüyorum ki bilim dünyası çok geç de olsa bunların ehemmiyetini kavradı.

Sadece yurt dışında değil, bizde de vitamin ve besin desteklerinin Kovid hastalarında ne kadar etkili olduklarını ortaya koyan çalışmalar birbiri ardı sıra yayımlanıyor.

Kovid-19 tedavisinde D vitamininin etkinliği kanıtlandı

Cerrahpaşa Tıp Fakültesince yapılan "D Vitamini Takviyesinin Kovid-19 Hastalığının Şiddetine Etkisi" başlıklı çalışmada, D vitamini takviyesinin ölüm oranlarını düşürdüğü ve yatan hastalarda daha hızlı iyileşme sağladığı ortaya kondu. ¹

Prof. Dr. Mustafa Sait Gönen diyor ki:

"Bir ayağında, Kovid-19 nedeniyle yatan hastalarımızın o anlık D vitamini düzeyini ölçtük. D vitamini düzeyi normal aralıkta olanlar ile düşük olanları kıyasladık.

Bir başka ayağında ise hem yoğun bakım ünitesinde hem de serviste yatan D vitamini düşük olan hastalarımıza, 14 gün boyunca D vitamini takviyesi yaptık.

Hastalarımızdaki D vitamini düzeyini 30 nanogram/desilitrenin (ng/dl) üzerine çıkardık. Daha sonra bu takviyeyi verdiğimiz ve vermediğimiz hastaları karşılaştırdık. 

Gözlemsel yaptığımız çalışmada 867 Kovid hastasının verilerini geriye dönük olarak analiz ettik. Daha sonra tasarladığımız çalışmada, 210 vakanın 163'üne D vitamini takviyesi verdik, diğerlerine vermedik.

D vitamini takviyesi alarak, D vitamini düzeyi 30 ng/dl'nin üzerine çıkan vakalarımız ile D vitamini almayanları karşılaştırdığımızda, D vitamini alanlarda hem yoğun bakım ünitesi de dâhil hastane yatış süresinin daha kısa olduğunu hem de ölüm oranının daha az olduğunu gözlemledik."

Kovid'i önleyebildiği, hafif atlatılmasını sağladığı ve ölümleri azalttığına dair pek çok yayın bulunan vitamin D'nin T hücreleri üzerinden etkili olduğu biliniyor. 

Hücresel bağışıklığın T hücrelerinde vitamin D reseptörleri vardır ve bunların fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için kanda yeterli miktarda vitamin D bulunması gerekir. ²

99 bin 179 katılımcı üzerinde yapılan 14 araştırmanın meta-analizi, düşük vitamin D (25-OHD) seviyelerinin koronavirüse yakalanmayı 2,7 misli, ağır KOVİD riskini yüzde 90 ve ölüm riskini 3 misli artırdığını ortaya koyuyor. ³

Probiyotikler de iyileşmeyi hızlandırıyor, ölüm oranlarını azaltıyor
Maltepe Üniversitesi'nde yapılan ve yeni yayınlanan araştırmada da probiyotik bakterilerin Kovid'de iyileşmeyi hızlandırdığı ve ölüm oranlarını azalttığı gösterildi. ⁴

Araştırma, orta/ağır 44 Kovid hastası üzerinde gerçekleştirildi. Hastaların 19'una ağız yoluyla probiyotik verildi, 25'i ise kontrol grubu olarak alındı.

Probiyotik olarak bir trilyon CFU ihtiva eden Bifidobacterium BB-12 suşu kullanıldı; 250 mililitre su içinde çözündürülen probiyotikler üç gün verildi.

Hiçbir katılımcıya hastanede bulundukları zamanda probiyotik ihtiva eden herhangi bir gıda veya başka bir probiyotik takviyesi verilmedi.

Probiyotik tedavisi alanlarda hastane yatış süresinde, 6. günde ve 3. haftada radyolojik iyileşmede ve interlökin-6 seviyelerinde azalmada anlamlı farklılıklar tespit edildi.

Ölüm oranı, probiyotik alan grupta yüzde 5, almayanlarda yüzde 25 olarak bulundu.

Araştırmacılar bu sonuçları, tek suş probiyotik bifidobakterilerin orta/şiddetli Kovid hastalarında ölüm oranı ve hastanede kalış süresini azaltmada etkili bir tedavi stratejisi olabileceği şeklinde yorumluyorlar.

Kuersetin de etkili bir besin desteği

Sağlık Bilimleri Üniversitesi tarafından yapılan klinik çalışmada farklı ülkelerde Kovid-19 tedavi protokollerinde yer alan 'kuersetin' molekülünün koronavirüse karşı etkinliği ispatlanarak 'Quermax' adıyla ilaç formuna dönüştürülmesi için bakanlığa başvuruda bulunulduğu haberlerini okuduk. ⁵

Lancet'de yayımlanan bir başka çalışmada da kuersetin, vitamin C ve ananasta bulunan bromelainin gıda takviyesi olarak verilmesinin koronavirüs enfeksiyonunu önleyebileceğini gösteren veriler elde edildi. ⁶

B6, B12, C, D, E ve folatla beraber çinko, demir selenyum, magnezyum ve bakırın sitokin fırtınasının tedavisinde anahtar rolleri var.

Omega 3 yağ asitleri olan EPA ve DHA viral enfeksiyonlardaki biyolojik cevapları doğrudan etkiliyor, immun fonksiyonları modüle ediyor, akciğer hasarına ve bakteriyel enfeksiyonlara karşı koruyucu olması yanında mitokondri fonksiyonlarını da iyileştiriyor.

Omega 3 yağ asidi desteklerinin Kovid'de ölüme kadar giden ağır tablolara yol açan sitokin fırtınasını önleyebileceği düşünülüyor.

Gelelim neticeye

Güçlü bir bağışıklık ve sağlıklı bir hayat için elzem olan vitamin, mineral, probiyotik, omega 3 yağ asitleri ve tüm diğer besin ögeleri yiyecek ve içeceklerimizde yeteri kadar mevcuttur.

Adam gibi beslenen birinin hiçbir gıda takviyesine ihtiyacı yoktur.

Günümüzde birçok insanın bu tür gıda takviyelerini gereksiz yere aldığı doğrudur; ama şimdi yaşadığımız pandemi gibi özel durumlarda elbette bunlardan istifade edilmesi de gerekir.

^Kaynaklar:

^{1.    https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/kovid-19-tedavisinde-d-vitamininin-etkinligi-kanitlandi/2431205
2.    https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21114675/
3.    https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2021.660420/full
4.    https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/20587384211059677#.
5.    https://www.medimagazin.com.tr/guncel/koronavirus/tr-quercetin-molekulunun-koronaviruse-karsi-etkinligi-ispatlandi-11-686-96566.html
6.    https://www.milliyet.com.tr/gundem/bu-urun-kovid-19dan-koruyor-6413703}

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.