Her şeyden önce, korkulacak tek şey korkudur.

Öyle ki geri çekilmeyi avantaja dönüştüren tüm çabaları aksatır.

Franklin Delano Roosevelt

Ben Profesör Doktor Uğur Batı.

Karar Bilimi Uzmanıyım ve burada sanat, kültür, ikna, idealar ve düşünce patlamaları kaleme alıyorum.

O zaman daha sorulurken cevaplanamayan soruların köşesine hoş geldiniz.

Yaşlı annenizin niçin bu kadar çok konuştuğunu, yıllar geçtikçe nasıl bu kadar daha fazla konuşmaya başladığını hiç düşündünüz mü?

Hemen söyleyelim cevabını: Ölmekten korkuyor!

Markette, otobüs durağında, bankada saatlerce muhabbet etmek isteyen yaşlı amca da aynı dertten mustarip.

Ölümden korkarız, yok olmaktan korkarız… Varlığın ise yegâne temeli, başkaları tarafından görülmek.

Bir nevi var olmanın kanıtıdır bu. Hemen ardından takdir edilmek, saygı görmek isteriz. Bu nedenle korku çok evrensel bir duygudur.

Fakat korku tecrübesi evrensel olmakla kalmaz, aynı zamanda bireyseldir ve çok erken yaşta başlar.

Genç birey, psikanalistlerin, küçük çocukluk aşamasının özelliği olarak tanımladıkları sonsuz-erk yanılsamasını terk ettiğinde, arzularına ulaşmaktaki yinelenen başarısızlık içinde, kendi zayıflığını ve dayanıksızlığını keşfeder.

Bu sınamanın tekrarlanmasıyla, korku onu bir daha terk etmemecesine içine işler.

Diğer taraftan iletişimde o kadar da çok kullanılıyor ki.

Korkunun eski beyin üzerindeki etkilerini kitabın farklı bölümlerinde ele aldık.

Bağımlılıklarımız da korkularımızdan kaynaklandığı için, benzer şekilde satın alma kararlarımızı, tüketim portföyümüzü ve yaşam tarzlarımızı etkiliyor.

Profesyonel iletişimcilerin mesajlarını kitlelere yönelik hazırlarken en çok ilgilendikleri unsurlardan biri de ikna ölçütüdür.

Bu bölümde ikna tekniklerinden biri olan ve aslında her zaman insan yaşamının bir parçası olan korku kullanımı, doğal süreçte iletişimin bir parçası olur.

Reklamlarda kullanılan duygusal mesajların en önemlilerinden biri, istenir davranış değişiklikleri yaratma konusunda çok etkili olduğu bilinen korku temelli mesajlardır.

Korku en basit anlatımıyla, bir tehlike veya bir tehlike düşüncesi karşısında uyanan bir duygudur.

Sevinç, öfke, aşk ve üzüntü gibi korku da temel heyecanlar, temel duygular arasındadır.

Ve korkunun nörobilimini tartışmak cidden önemli bir açılım gerçekleştirmek olacaktır.

Korku bireysel varoluş boyunca, içerik ve derece farklılıkları gösterir, fakat bir daha yok olmaz.

Korku herkesin bildiği, hayatının birçok döneminde yakından hissettiği bir duygudur.

Değişik kaynaklarda korku çekiciliği; kişisel olarak ilgili ve önemli bir tehdidi dile getirerek insanlarda korku uyandıran ve ardından da tehditle başa çıkmak için makul öneriler sunan ikna edici mesajlar olarak tanımlanmaktadır.

Söz konusu teknikte insanlar bir şeye ikna edilirken, korku uyandırılmaya çalışılmakta ve belli bir davranışı yapmasının sonucunda ortaya çıkabilecek zararlar sıralanmaktadır.

Bu çerçevede yukarıdaki tanımların içinde barındırdığı üç temel kavram dikkat çekmektedir.

Bunlar; "korku, tehdit ve algılanan etkinlik"tir (Freedman, 1998: 365).

Korku, yüksek psikolojik uyarıyla birlikte açığa çıkan olumsuz duygudur.

Tehdit, mesajı alanlarda bir takım olumsuz sonuç veya durumda oldukları gibi bir algı meydana getiren dış uyarıcıdır.

Örneğin, sigara içmeyle akciğer kanserini ilişkilendiren bir mesaj, sigara içen pek çok kişi için tehdit edici olarak algılanır.

Algılanan etkinlik ise; mesajdaki tavsiyelerin uygulanabilir olduğuna ve belirtilen tehdidi azaltabilir olduğuna dair oluşmuş olan kişinin inancıdır.

Kolektif korku nesnelerinin sürekli değişimine tanık olunur. Bu nesneler sürekli değişip giderken, korku süreklidir.

Bu sürekli korkunun varlığını tüm toplumlarda varılan kronik, gizli bir ihtiyaçla açıklanabilir:

Çünkü toplumsal bünye, sürekli olarak kaygısına sunulan figürlerin bekleyişi içindedir.

İnsan beyni, korku sayesinde devamlı bir şekilde tetikte olma ve uyanık olma yetisi kazanırlar.

Bireyin dengesi kadar tetiğe geçme yeteneği için de önemli olan güvenlik ihtiyacı, toplumsal ilişkilerle kısmen oluşturulabilir.

Güvenlik ihtiyacının sağlanmasında korku önemli bir faktördür. Korkunun toplumda bir diğer işlevi de, toplumun kendi bilincine varmasını sağlamaktır.

Paylaşılan heyecanlar, paylaşılan korkular toplumda bireyleri birbirine yaklaştırır (Von Ditfurth, 1991,: 122).

Bunun sonucunda yalnızlık azalır, dostluk ve dayanışma bağları kuvvetlenir.

Burada önemli bir noktayı vurgulamak gerekir: Korku tek başına bunların tek çözümü değildir ama yukarıda gösterilen özellikleriyle de çok faydalıdır.

Bu yüzden korkuyu tamamen yok etmeye çalışmak, çok istenir bir durum değildir.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  15 Şubat 2025 - İkiz panda yavruları, Hong Kong'daki Ocean Park adlı eğlence parkında düzenlenen törende oynuyor. 15 Ağustos 2024'te dünyaya gelen ikizlerin annesi Ying Ying, doğum yaptığı bilinen en yaşlı panda olmuştu. Bugün 6 aylık olan yavruların ismini belirlemek üzere, Hong Kong lideri John Lee'nin de katılımıyla Ocean Park'ta bir kutlama töreni düzenlendi ve ikizlere isim verme yarışması başlatıldı. Yurttaşlar parkın internet sitesinden önerilerini yazıyor. Halihazırda "abla" ve "küçük erkek kardeş" diye anılan yavruların ismi bu yılın ilk yarısında açıklanacak (Lam Yik / Reuters)

• 2/30

  14 Şubat 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te bir kadın Sevgililer Günü'nde Eyfel Kulesi karşısında kalp şeklinde balonlar tutuyor. Dünya genelinde çiftlerin hediye ve çiçeklerle birbirine sevgilerini gösterdiği 14 Şubat Sevgililer Günü'nün kökeni tam olarak bilinmese de Antik Roma'nın şubatta kutladığı Lupercalia festivaline dayandığı tahmin ediliyor. Festivalin 5. yüzyılda yasaklanmasının ardından Aziz Valentin Günü kutlanmaya başlandı ve çeşitli toplumlarda Sevgililer Günü bu isimle anılıyor. Fransa ve İngiltere'de 14 Şubat'ın kuşların çiftleşme mevsiminin başlangıcı olduğuna inanılmasıyla 14. yüzyılda Aziz Valentin Günü aşkla ilgili bir gün halini aldı (Ian Langsdon/AFP)

• 3/30

  13 Şubat 2025 - Almanya'nın Münih kentinde bir araç kalabalığa daldı. En az 28 kişinin yaralandığı belirtilirken sürücü de gözaltına alındı. Yetkililer yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğunu açıkladı (Wolfgang Rattay/Reuters)

• 4/30

  12 Şubat 2025 - Ducati Lenovo'nun İspanyol sürücüsü Marx Marquez, Tayland'daki Buriram Uluslararası Pisti'nde. MotoGP'de takımlar 2025 sezonu öncesinde testlere başladı. Sezonun ilk yarışı 28 Şubat'ta Tayland'da yapılacak (Manan Vatsyayana/AFP)

• 5/30

  11 Şubat 2025 - Çin'in Harbin kentinde düzenlenen 9. Asya Kış Oyunları'nda Japonya kadınlar takımı sürat pateninde mücadele ediyor. Dün gerçekleştirilen ve Harbin Uluslararası Konferans, Spor ve Sergi Merkezi'nde 8 bin kişinin izlediği açılış töreninde ev sahibi Çin'in Devlet Başkanı Şi Cinping, Asya Kış Oyunları'nın başladığını duyurmuştu. 14 Şubat'a kadar sürecek organizasyonda, Asya federasyonlarına bağlı 34 ülke ve bölgeden 1200'den fazla sporcu mücadele edecek (Aaron Favila/AP)

• 6/30

  10 Şubat 2025 - Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Örümcek-Adam maskesi takmış bir öğrenci, Kasım 2024'te Novi Sad'daki tren istasyonunda gerçekleşen ölümcül kazayı protesto ediyor. Tren istasyonunda 1 Kasım 2024'te beton sundurmanın çökmesi sonucu meydana gelen ve 15 kişinin hayatını kaybettiği kazanın ardından hükümete tepkili olan öğrenciler düzenli olarak protesto düzenliyor. Sırbistan Başbakanı Milos Vucevic, kaza sonrası hükümete tepki gösterilerinin ardından istifa kararı aldığını bildirmişti (Stoyan Nenov/Reuters)

• 7/30

  9 Şubat 2025 - Şii İsmaili Müslümanların 49. imamı ve ruhani lideri IV Ağa Han Prens Kerim el-Hüseyni'nin tabutu, Mısır'ın güneyindeki Asvan kentinde Nil nehrinin batı yakasında bulunan Ağa Han Türbesi'ne defnedilmek üzere tekneden indirildi. 88 yaşındaki Prens Kerim el-Hüseyni 4 Şubat 2025'te öldü. Hz. Muhammed'in soyundan geldiği kabul ediliyordu ve İsmaili mezhebinin 49. imamı olarak neredeyse ilahi bir statüye sahipti. Halefini müjdelemek üzere gelecek hafta tören düzenlenmesi planlanıyor (AFP)

• 8/30

  8 Şubat 2025 - IV. Ağa Han Prens Kerim el-Hüseyni'nin oğlu Prens Rahim el-Hüseyni, babasının cenazesini taşıyor. Şii İsmaili Müslümanların Nizari kolunun 49. imamı IV. Ağa Han, Portekiz'in başkenti Lizbon'da 4 Şubat günü hayatını kaybetti. 88 yaşında hayata gözlerini yuman liderin oğlu Prens Rahim el-Hüseyni, 5 Şubat'ta V. Ağa Han ilan edildi. IV. Ağa Han, bugün Lizbon'da düzenlenen cenaze töreninin ardından yarın Mısır'da toprağa verilecek (Ana Brigida/AP)

• 9/30

  7 Şubat 2025 - Çin ordusu mensupları, Asya Kış Oyunları açılış töreninin düzenlendiği Harbin Uluslararası Kongre Sergi ve Spor Merkezi'nde ülkelerinin bayrağıyla yürüyor. Bugün başlayan 9. Asya Kış Oyunları, çeşitli kış sporlarındaki müsabakalarla 14 Şubat'a kadar devam edecek. Çin'in ev sahipliği yaptığı etkinliğe Japonya, Kuzey ve Güney Kore gibi 34 ülke ve bölgeden yaklaşık 1300 sporcu katılıyor. Oyunların açılışı öncesinde, ağırladığı yabancı liderlere konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Asya ülkelerini "ortak barış ve dostluk hayaline sımsıkı sarılmaya, her türlü güvenlik sorununa birlikte yanıt vermeye ve eşit, düzenli ve çok kutuplu bir dünyanın inşasına katkıda bulunmaya" çağırdı (Issei Kato/Reuters)

• 10/30

  5 Şubat 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkık binaların arasında. İsrail Başbakanı Binyamin Netayahu'yla Beyaz Saray'da görüşen ABD Başkanı Donald Trump, Gazzelilerin de kalıcı olarak başka bir yere yerleşmesi gerektiğini söyledi. Trump'ın açıklamalarına uluslararası kamuoyundan tepkiler gelirken İngiltere ve Fransa da iki devletli çözümü desteklediğini açıkladı (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 11/30

  4 Şubat 2025 - Polis memurları, İsveç'in Örebro kentindeki Risbergska Lisesi'nde. Örebro Polisi'nin yaptığı açıklamada, Risbergska Lisesi'nin kampüsünde düzenlenen silahlı saldırı sonucu 4 kişinin yaralandığı belirtildi. Saldırının yerel saatle 13.30'da gerçekleştiği kaydedilirken, yaralananlara dair detaylar henüz paylaşılmadı. Öte yandan, bölge halkına evde kalma çağrısı yapıldı. Örebro Polis Sözcüsü olayla ilgili cinayette teşebbüs ve kundaklama şüphesiyle soruşturma başlatıldığını duyurdu (Kicki Nilsson/AFP)

• 12/30

  3 Şubat 2025 - Almanya'da Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) adayı Başbakan Olaf Scholz'un portresinin yer aldığı seçim kampanyası afişi, ülkenin batısındaki Frankfurt am Main'de bulunan Avrupa Merkez Bankası (ECB) genel merkezinin önünde. Almanya'da 23 Şubat'ta parlamento seçimi gerçekleştirilecek (Kirill Kudryavtsev/AFP)

• 13/30

  2 Şubat 2025 - ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun bugün Panama'nın aynı adlı başkentine yaptığı ziyareti protesto eden gösterici ABD Başkanı Donald Trump ve Nazi bayrağının da olduğu bir pankart açtı. Marco Rubio, Başkan Donald Trump'ın Panama Kanalı'nı ele geçirmeye yönelik olağanüstü tehdidinin arkasını nasıl getireceğini düşünürken, ABD Dışişleri Bakanı olarak ilk yurtdışı gezisinde Panama'ya geldi (Martin Bernetti/AFP)

• 14/30

  1 Şubat 2025 - İşgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde bir adam, İsrail'in serbest bıraktığı Filistinli bir esiri atlayarak selamlıyor. Ateşkes anlaşması kapsamındaki 4. takasta üç İsrailli esirin Gazze'de Hamas tarafından teslim edilmesinin ardından, Filistinli esirler Batı Şeria'daki İsrail hapishanesinden serbest bırakıldı (Ahmad Gharabli / AFP)

• 15/30

  31 Ocak 2025 - Filipinler'in başkenti Manila'daki protestocular, bugün düzenlenen mitingde Filipinler Devlet Başkanı Yardımcısı Sara Duterte'nin görevden alınması çağrısı yapıyor. Duterte, milyonlarca dolarlık devlet fonunu kötüye kullandığı iddialarından dolayı azledilme talepleriyle karşı karşıya. Anayasaya göre azil sürecinin mahkemeye taşınması için meclis üyelerinin üçte birinin oyu gerekiyor. Duterte'nin ayrıca Kasım 2024'te, kendisinin ölmesi halinde Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr.'ı, eşini ve meclis başkanı olan kuzenini öldürecek birini tuttuğunu söylediği öne sürülmüştü (Ted Aljibe / AFP)

• 16/30

  30 Ocak 2025 - Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Goma kentinde yaşanan su sıkıntısı nedeniyle bölge sakinleri su toplamak için bir su noktasında bidonlarını sıraya diziyor. Devlet Başkanı Felix Tshisekedi, 23 Mart Hareketi'ne (M23) güçlü bir askeri yanıt sözü verdi. Ruanda destekli savaşçılar ülkenin maden bakımından zengin olan doğusunda ilerlemeyi sürdürdü. M23'ün Kuzey Kivu eyaletinin başkenti Goma'nın büyük bölümünü ele geçirmesi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusunun büyük bölümünü ele geçirdiği 10 yıllık çatışmanın çarpıcı bir şekilde tırmanması anlamına geliyor (Jospin Mwisha/AFP)

• 17/30

  29 Ocak 2025 - Yerinden edilmiş Filistinliler Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine gitmeyi sürdürüyor. Hamas'la İsrail arasında varılan Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması 19 Ocak Pazar günü TSİ 12.15'te yürürlüğe girmişti. İsrail'in 7 Ekim 2023'ten ateşkese varılana kadar Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 841'i çocuk, 12 bin 298'i kadın olmak üzere 47 bin 283 Filistinli öldü, 111 bin 472 kişi yaralandı (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 18/30

  28 Ocak 2025 - Çin'in ChatGPT tarzı dil modeli DeepSeek, yapay zeka dünyasını altüst etti. Yapay zekanın altına hücumuna benzetilen dönemde gelen bu ani değişim, Wall Street'i sarstı. ABD Başkanı Donald Trump, yaşanan gelişmenin Silikon Vadisi için bir "uyandırma alarmı" olduğunu söyledi (Pedro Pardo/AFP)

• 19/30

  27 Ocak 2025 - Fransa'nın batısındaki Rennes kentinde Ille nehrinde meydana gelen olağanüstü sel felaketinin ardından caddedeki arabalar bu hale geldi. Herminia alçak basınç sisteminden kaynaklanan şiddetli yağışların Rennes'de son 40 yılın en kötü sel felaketine yol açmasının ardından Ille-et-Vilaine bölgesi sel felaketine karşı kırmızı alarma geçirilirken, diğer 8 bölge de da sel, dalga-batma ve çığ felaketlerine karşı turuncu alarma geçirildi (Damien Meyer/AFP)

• 20/30

  25 Ocak 2025 - İsrail ordusu tarafından Gazze'nin kuzeyine dönmemeleri için uyarılan Filistinliler eşyalarıyla bekliyor. Hamas, İsrail'le varılan ateşkes anlaşması kapsamında cumartesi günü erken saatlerde İsrailli 4 kadın askeri serbest bıraktı. İsrail, bir diğer esir Arbel Yehoud serbest bırakılana kadar Filistinlilerin Gazze'nin kuzeyine dönmesine izin vermeyeceğini açıkladı. Esir takasının ikinci aşamasıyla İsrail hapishanelerinde tutulan toplam 200 Filistinli mahkum bugün özgürlüğüne kavuştu (Abdel Kareem Hana/AP)

• 21/30

  24 Ocak 2025 - Afgan mülteciler, yeni ABD Başkanı Donald Trump'ın ülkedeki mülteci programlarını durdurmasının ardından durumu değerlendirmek üzere Pakistan'da düzenledikleri toplantıda ellerinde pankartlar tutuyor. Bu hamle, programın başlamasına günler kala onbinlerce Afgan mülteciyi risk altında bıraktı. Trump'ın kararnamesinin yürürlüğe pazartesi günü girmesi bekleniyordu ve bu kadar hızlı bir şekilde uygulanması, ABD'ye aktarma yoluyla ulaşacak bazı mültecilerin mahsur kalmasına sebep oldu (Anjum Naveed/AP)

• 22/30

  23 Ocak 2025 - ABD'nin yeni başkanı Donald Trump, 55. kez düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu'nda video bağlantısıyla konuşma yaptı. Sahnedeki isimler İspanyol banka Santander'in başkanı Ana Patricia Botin, Bank of America CEO'su Brian Moynihan, TotalEnergies CEO'su Patrick Pouyanne, Blackstone Group'un CEO'su Stephen Schwarzman ve Dünya Ekonomi Forumu'nun başkanı Borge Brende var. Trump ekonomik kaosun üstesinden geleceklerini belirtirken iş dünyasına da "Gelin üretiminizi ABD'de yapın" mesajı verdi. Trump Rusya - Ukrayna savaşının bitmesi için petrol fiyatlarının düşmesi gerektiğini belirterek "OPEC ülkelerinden petrol fiyatlarını düşürmelerini isteyeceğim" dedi. (Yves Herman/Reuters)

• 23/30

  22 Ocak 2025 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Goma yakınlarındaki mülteci kamplarına kaçanlar eşyalarını motosikletlerinin arkasında taşıyor. AFP'ye konuşan güvenlik ve yerel kaynaklar, ülkenin doğusunda Kongo ordusuyla savaşan M23 grubunun 21 Ocak 2025'te Goma şehrini besleyen bir ticaret merkezi olan Minova'yı ele geçirdiğini söyledi. Halihazırda Goma çevresindeki birçok cephede çatışmalar yaşanıyor ve yüz binlerce kişi şehrin dış mahallelerinde yerlerinden edilmesi, kentin kaderine ilişkin korkuları yeniden arttırıyor (Jospin Mwisha/AFP)

• 24/30

  21 Ocak 2025 - Almanya'nın başkenti Berlin'deki bir duvara yapılan resimde "AfD'ye ilgi yok - sağcılar aleyhine oy veriyoruz" yazıyor. Almanya 23 Şubat'ta genel seçim için sandık başına gidecek. Son anketlere göre AfD'nin oyu yüzde 20 (Christian Mang/Reuters)

• 25/30

  20 Ocak 2025 - Donald Trump, ABD'nin 47. Başkanı olarak yemin etti. İkinci kez ABD Başkanı olarak göreve gelen Trump, konuşmasında, "Şu andan itibaren Amerika'nın gerileyişi sona ermiştir" dedi. Trump konuşmasında Meksika Körfezi'nin adını "Amerika Körfezi" olarak değiştirme ve Panama Kanalı'nı geri alma vaatlerini yineledi (Saul Loeb/AFP)

• 26/30

  19 Ocak 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen "Hayat Yürüyüşü"nde eylemciler "50 yıldır hayatı savunuyoruz" yazılı bir pankart taşıyor. Ülkede kürtajı yasal hale getiren Veil kanununun 50. yıldönümünde, kürtaj karşıtları "Hayat Yürüyüşü"nde protesto düzenledi. Yürüyüş, muhafazakar Katolik aktivistler tarafından düzenlendi (Martin Lelievre/AFP)

• 27/30

  18 Ocak 2025 - Meksikalı yetkililer, ülkenin sınır kenti Chihuahua'daki göçmen kampında bir tahliye operasyonu düzenledi. Göçmenler, operasyon sırasında gözaltına alınmamak için kaçarken yaşadıkları derme çatma kampta yangın çıktı (Jose Luis Gonzalez/Reuters)

• 28/30

  17 Ocak 2025 - Endonezya'nın Orta Cava ilindeki mezarlık alanda, bereket ve bol hasat için şükretmek amacıyla her yıl düzenlenen Rejeban Plabengan töreni sırasında jaran kepang adlı geleneksel dans sergileniyor. İslami öğretilerin geleneksel sanatlarla birleştirildiği törenlerin başka bir işlevi de Kedu bölgesinde dini yayan Ki Ageng Makukuhan'ı anmak (Devi Rahman/AFP)

• 29/30

  16 Ocak 2025 - Blue Origin'in New Glenn roketi, Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü'nden fırlatıldı. Milyarder Jeff Bezos'un kurduğu uzay şirketi Blue Origin, devasa New Glenn roketini ilk kez havalandırdı. Blue Origin'in, Elon Musk'ın SpaceX'iyle rekabet etme çabalarında son derece önemli görülen fırlatma görevi birkaç yıl ertelenmişti (John Raoux/AP)

• 30/30

  15 Ocak 2024 - Bir kadın ve çocuk Ibu Dağı patlarken havaya yükselen volkanik küle bakıyor. Endonezya'nın doğusundaki Halmahera Adası'nda bir yanardağın patlamasının ardından binlerce bölge sakini tahliye ediliyor. Endonezya Jeoloji Ajansı, bu yıl 5. kez patlayan yanardağın alarm seviyesini en üst düzeye yükseltti (Azzam/AFP)

Korku faktörünün iletişimde yoğun olarak kullanıldığı pek çok özel alan vardır.

Reklamcılık bunlardan sadece biridir. Reklamcılar dışında politikacılar, korku temelli mesajları içeren bir iletişim tarzını söylemlerinde yaygın olarak kullanırlar.

Politikacıların klasik söyleminde, "seçmenlerin kendilerini tercih etmemeleri durumunda, ülkede kargaşa meydana gelir, huzursuzluklar çıkar, milletin limon gibi suyu çıkarılır"(!), "Adil düzen asla kurulamaz, işsizlik alır başını gider, yolsuzlukların ardı arkası kesilmez" gibi söylemler yer alır.

Görülüyor ki, toplumlara göre verilen mesajlar değişse de, politikacıların ikna çabalarında korkuya daima yer vardır.

Onlar seçilip iktidara yerleştikleri zaman bile, halkı korkutmadan vazgeçmezler.

Ulusal savunma harcamalarına destek alabilmek amacıyla var olan ve olası tehlikeleri göstererek amaçlarını gerçekleştirmek isterler.

Sadece politikada değil, din alanında da pratikte korku temelli iletişim sıklıkla kullanılır.

Bir kere din olgusunun doğasında olan bilinmezliğin insanlarda korkuya sebebiyet verdiği söylenebilir.

Dinin bu özelliği, din adamları tarafından hemen her dinde kullanılmaktadır. Dinsel inançlara uyum sağlayamazsanız, sonsuz bir lanet hep sizi bekliyordur.

Aslında, bu noktada din inançları ile reklamlar arasında bir özdeşlik söz konusudur.

Reklam ortaya bir sorun atar ve çözüm olarak size tanıtımı yapan ürünü gösterir. Eğer bu ürünü kullanmazsanız var olan tehlikeler sizi hiç yalnız bırakmayacaktır.

Bu ürünü kullanırsanız sizi, çok mutlu bir hayat beklemektedir.

Aynı şekilde, eğer dini inançların gereklerini yerine getirirseniz, sizin için korkulacak hiçbir şey yoktur: Cennet bahçesinin badeleri sizi beklemektedir...

Mesaj kurgusunda kullanılan korkunun yoğunluğu beynin etki algılamasında kritik bir faktördür.

Korku çekiciliği reklamlarda kullanılan çekicilik türleri arasında en az cinsellik ve mizah kadar sık kullanılan bir çekicilik türüdür.

Korku neden bu derece önemli bir rol oynar?

Korku doğduğumuz günden itibaren içgüdüsel olarak zihnimize kodladığımız bir duygudur.

Beynimiz bize zarar verebilecek potansiyel tehditler karşısında korku duyacak şekilde programlanmıştır.

Beyindeki korku merkezimiz, mantıklı düşünme ve bilişsel değerlendirme yaptığımız merkezimizden çok daha güçlüdür.

Kısacası, korku mantıktan daha güçlüdür.

Bir tehdit algılandığında vücudumuz kendisini savunmaya alır dolayısıyla bu davranış ya korku unsuru olan şeyden kaçınma ya da ona karşı direnme şeklinde olacaktır.

Korkunun bir ikna aracı olarak güçlü olduğu da kanıtlanmış bir bilimsel bulgudur.

Bir araştırmaya göre, korku mesajlarına maruz kalan kişilerin bu mesajlarda önerilen tepkileri dikkatle düşündükleri ve daha sonra bu tehlikeyi önlemek için ikna mesajının önerisini yerine getirdikleri gözlenmiştir.

Korku mesajlarının bizi bu derece etkilemesinin nedeni hem beynimizde etkilediği alan nedeniyledir hem de ilkel kaçınma ya da savaşma tepkilerimizi tetikleyen adrenalin hormonunun bizi yönlendirmesidir.

En temel ihtiyacımız olan güvenlik ihtiyacımıza yönelik olarak sigorta şirketleri reklamlarında korku motiflerine sıklıkla yer verirler.

Deprem sigortaları, hırsızlığa ve diğer doğal afetlere karşı sigortalar bu reklamlara örnektir.

Korku çekiciliği, doğrudan güvenlikle ilgili olmayan başka ürün ve hizmetlerin pazarlanmasında da kullanılıyor.

Korkutmak, daha doğrusu, insanlarda korku duygusu uyandırmak etkili bir ikna tekniğidir.

"Sigara içersen, kanser olursun, içme" ya da "acele giden, ecele gider" diyen sosyal kampanyalarda ve "dişini fırçalamazsan dişlerin çürür" mesajını veren diş macunu reklâmları birer örnek olabilir.

Korku, bir numaralı duygusal motivasyon kaynağı olarak görülmektedir.

Korku çekiciliği reklamlarda genelde "gelecekte bir gün sizin de başınıza gelebilir" mesajını vermek üzere tasarlanmaktadır.

En yaygın korkular ise kaybetme, ölüm, yaşlanma, kilo alma, başarısız olma ve yalnız kalmadır.

Korkutma tekniğinin kullanılmasında mesajın içerdiği korkunun derecesi ve hedef kitlede yol açtığı endişe düzeyine dikkat edilir.

"Kötü sonucu" açıkça gözler önüne seren mesajlar çok korku içerirken, "kötü sonucu" örtülü ifade eden mesajlar daha az korku içerir.

Araştırmalar bir mesajın çok korku içermesinin bireydeki endişeyi büyüttüğüne ve beklenen etkini tam tersi bir davranışa yol açabileceğine işaret etmektedir.

"Sigara içersen ölürsün" mesajı ya da sigaraya ilişkin diğer korku içerikli mesajlar birey tarafından algılansa da bu davranıştan kaçınmak yerine bireyde tam tersine sigara içme ihtiyacına yol açabiliyor.

Hastalıklardan korkma eğilimi ise bir dönem domuz gribi olarak isimlendirilen hastalığa karşı hepimizin paranoya düzeyinde geliştirdiği anti bakteriyel jellerle elimizi dezenfekte etme davranışına neden olmuştu.

Bu birçok antibakteriyel sabun ve jel markasının satış ve pazar paylarını oldukça arttırmalarına yol açmıştı.

En sık rastladığımız korku çekicilikleri kadınlara yönelik kozmetik reklamlarında kullanılan "cildinizin yaşlanmasını istemiyorsanız … kullanmalısınız" ve bir de "kötü kokmak istemiyorsanız x marka kullanmalısınız" şeklindedir.

Beyinde davranış değişikliği ile kullanılan korkunun derecesi arasındaki ilişkinin monoton olmadığını belirtmek gerekir.

Bunun anlamı, korkunun derecesi yükseltildiği zaman, bunun aynı oranda paralel davranış değişikliğine yol açmadığını görüyoruz.

Korku ile zihindeki davranış değişikliği arasındaki ilişki, ters U (∩) şeklindeki bir eğri gibidir.

Zaten bu nedenle, reklamcılar mesaj tonunu belirledikten sonra, bunun yoğunluk derecesini göz önünde bulundururlar.

Genelde orta düzeyde, ılımlı bir korkutmanın en fazla zihinsel tezahürü karşıladığı düşünülür.

Neyse. Bitiriyorum. Bitiyorum!

Başlarken demiştim.

Ben Profesör Doktor Uğur Batı.

Karar Bilimi Uzmanı ve 3 boyutlu düşünce ahtapotuyum.

Ve hepinize şöyle sesleniyorum:

Biz size düşünmeyin demiyoruz, hobi olarak yine düşünün.

Ve büyük düşünün ki seneye de düşünürsünüz!

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.