2008 yılında Tesla ilk elektrikli otomobili Roadster'ı piyasaya sürmüş ve yıllar içerisinde elektrikli araç pazarını tek başına domine etmeyi başarmıştı.
Gün geçtikçe Tesla'nın pazardaki yeri sağlamlaşıyor, elektrikli araç deyince artık doğrudan Tesla akla geliyordu.
ABD'li şirket sektördeki hakimiyetinin tadını çıkarıyor, tam 15 yıl boyunca EV (electric vehicle -elektrikli araç) konusunda rakipsiz kalıyordu.
Ancak 2024 yılında Tesla'nın hakimiyeti Asya'dan bir rakip tarafından sona erdiriliyordu.
Açıklanan rakamlar hem Tesla için hem de dünya için yeni bir dönemin başladığını gösteriyordu.
Rakamlara göre Tesla 2023'ün son çeyreğinde yaklaşık 484 bin adet araç satmış ve satışlarını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,5 artırmıştı.
Ancak Çinli BYD aynı çeyrekte 526 binden fazla araç satarak ilk kez Tesla'yı geride bırakmıştı.
Evet, elektrikli araç satışlarında artık yeni bir dev var ve bu dev tüm geleneksel üreticileri teker teker devirerek piyasayı domine ediyor.
Tesla'nın CEO'su Elon Musk birkaç gün önce yaptığı açıklamayla Çinli şirketlerin durdurulamaz yükselişini şu cümlelerle anlatıyordu:
Eğer herhangi bir ticari engel getirilmezse, dünyadaki diğer otomobil şirketlerinin büyük çoğunluğunu yok edecekler. Çünkü bu işte son derece iyiler.
Aslında Çinlilerin EV konusundaki yükselişi beklenen bir şeydi. Yıllardır birçok kişi Çin'in elektrikli araçları konusunda dünyayı uyarıyordu.
Yaklaşık bir yıl önce ben de X hesabımdan naçizane şunları yazmıştım.
Çok iddialı olacak belki ama küçük bir tahmin. Çok da uzun olmayacak bir süre içinde Çin'in elektrikli araçları dünya otomotiv endüstrisini yerle bir edecek.
Aradan geçen bir yılda Çinliler en büyük rakipleri Tesla'yı da egale ediyor ve EV satışlarında dünyanın bir numarası oluyordu.
Üstelik sadece EV'ler konusunda değil şimdiye kadar bildiğimiz tüm geleneksel otomotiv üreticileri Çin'in elektrikli araçlarına karşı tek tek boyun eğiyor.
2021'de Güney Kore'yi, 2022'de Almanya'yı geçen Çin, son rakibi Japonya'yı da bu yıl geçerek dünyanın en büyük otomotiv ihracatçısı olmuştu.
Onlarca yıllık Avrupalı ve Japon araç hakimiyetinin sonuna gelmiştik. Üstelik bu eğilim her geçen gün artıyordu.
Yakında dünyanın her sokağında Çin EV'leri olacak. Ortadoğu'dan Asya'ya, Afrika'dan Amerika'ya kadar her kıtada onlar olacak.
Zira veriler bunu gösteriyor. Ortadoğu pazarını yavaş yavaş ele geçiriyorlar.
Geçen yıl pazardaki payları yüzde 35 büyürken, Ortadoğu ülkeleri de Çin'in EV'lerini iştahla kabul ediyorlar.
Petrol zengini ülkeler hızlı bir şekilde elektrikli araç dönüşümünü gerçekleştirip elindeki petrolü ise daha yüksek kâr marjıyla yurt dışına ihraç ediyorlar.
Avrupa ise hala Çin'in tam olarak giremediği ancak başarılı bir şekilde satışlarını artırdığı bir bölge.
Avrupa'ya giden elektrikli araç ihracatı 2022 Kasım ayında yüzde 165 artarken, sadece 1 ayda 3,2 milyar dolarlık araç satışı gerçekleştirilmiş.
Avrupa Birliği Çinli EV üreticileriyle rekabet etmede zorlanacağını bildiği için de soruşturmalarla Çin'i engellemeye çalışıyor.
Çünkü önlem almazlarsa Dünyadaki hakimiyetlerini bitiren Çinli araçların, kendi ülkelerini de işgal edeceğini iyi biliyorlar.
Eylül ayında AB Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen, Çin'in elektrikli araçlarına yönelik bir anti-sübvansiyon soruşturması başlatacağını duyurmuş ve Çin'in EV'lerine yönelik korkusunu şu sözlerle dile getirmişti:
Avrupa rekabet üstünlüğünü korumak için ne gerekiyorsa yapacak.
Görüldüğü gibi Çin durmuyor ve kimse de Çin'i durduramıyor. Zira Çin'le rekabet etmek aşağıdaki nedenlerden dolayı çok zor.
- Her şeyden önce Çin'de yaklaşık 300 tane EV üreticisi firma var. Bunların bazıları çok iyi kar ederken, bazıları hayatta kalmaya çalışıyor. Neredeyse canı sıkılan her iş adamı elektrikli araba üretiyor. Çinli 15 EV firması ise dünyayı sallıyor. Ortadoğu, Asya, Afrika, Amerika pazarını yavaş yavaş ele geçiriyorlar.
- Maliyet avantajları var. Her fiyattan araç üretebiliyorlar. Çok ucuza da çok pahalıya da. Çok kaliteli araçları da var kötü olanları da. Kalite ve boyut farklılıkları çok çeşitli. Mesela, 2022'de Çin'de satılan elektrikli otomobil modellerinin yüzde 20'sinin fiyatı 15 bin doların altındaydı. Bu fiyata ne Avrupa'da ne Amerika'da araç bulmak neredeyse imkânsız.
- Dünyadaki elektrikli araç bataryalarının yüzde 60'ından fazlasını Çinli şirketler üretiyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre katot bakır üretiminin ise yüzde 80'ini gerçekleştiriyorlar.
- Bir diğer önemli sebep Çin iç pazarının büyüklüğü. Çin yıllık satış açısından dünyanın en büyük otomotiv pazarına ev sahipliği yapıyor.
- Devlet vergi indirimleri ve imtiyazlı satın alma sözleşmeleri gibi çeşitli süreçlerle yolun her adımında Çinli şirketleri destekliyor.
- Ayrıca Çinli üreticiler devasa üretim kapasitelerine sahipler. Ülkede artan rekabet nedeniyle de çok ciddi baskı altındalar. Bu da doğal olarak şirketlerin ihracata yönelmelerini sağlıyor.
Bunlar Çin'in EV'ler konusunda nasıl bu kadar başarılı olduklarını açıklayan birkaç örnek.
Buna benzer daha birçok sebep sayılabilir ancak ortada net bir gerçek var ki Çinliler dünya otomobil pazarını yerle bir edip tüm ezberleri bozuyor.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
