Medis, İran rejim güçlerinin kendisini böylesi bir hiddetle hedef almasına tam olarak neyin yol açtığından hâlâ emin değil. Bir gün yurtdışında göçmen olarak yaşayan çok sayıda çalışkan İranlıdan biriydi. Bir diğer günse Avrupa'da yaşayan, her gün cinayet ve tecavüzle tehdit edildiği onlarca e-posta alan 35 yaşındaki bir doktor ve açık sözlü bir aktivist oldu. Telefonu, ellerinde bıçak tutan adamlardan gelen video mesajların da aralarında bulunduğu tehditkar aramalarla dolup taşıyordu.

Ardından, yaşadığı Avrupa ülkesinin başkentindeki bir pazarda yanına yaklaşan, tanımadığı rasgele bir İranlı kendisine "fahişe" demişti. Ve rejim güçleri İran'daki yaşlı ebeveynlerini arayarak kızlarını susturmalarını, aksi takdirde icabına bakacaklarını söylüyordu. "Anneme 'Kızına öyle zalimce şeyler yapacağız ki cesedini bile tanıyamayacaksın' demişler" diye konuşan Medis, kendisi ve ailesinin güvenliğinden endişe duyduğu için soyadının yayımlanmasını istemiyor.

Daha da kötüsü, yaşadığı Avrupa Birliği ülkesinin hükümetinin yetkilileri endişelerini önemsiz görerek kendisine hiçbir ek koruma sağlamıyor.

Dışarı çıktığımda korkuyorum. Taşınmak zorunda kaldım ve sokaka bulunduğum süreyi sınırlamak adına metroya yakın bir yer buldum. Tek başıma dışarı çıkmıyorum.

İran'da Mahsa Emini'nin eylüldeki ölümüyle tetiklenen protestolar şiddetli baskılar karşısında büyük ölçüde yatışmış olsa da rejim son derece tetikte kalmayı sürdürüyor. İslam Cumhuriyeti sadece içerideki İranlıları bastırmakla kalmayıp, yurtdışındaki muhaliflerin peşine düşerek onları susturmak için çeşitli yöntemlere başvurmaya kararlı görünüyor. Ne hükümetler ne de yurtdışındaki diaspora ağları bununla pek de baş edebilecek durumda olmadığından mağdurlar çoğunlukla kendi başının çaresine bakmak zorunda kalıyor.

Rejimin taktikleri, diasporada önde gelen isimleri tehdit eden isimsiz e-postalardan, başlı başına suikast planlarına kadar uzanıyor. Geçen ay Birleşik Devletler'den yetkililer, rejimin New York'ta yaşayan, önde gelen muhalif ve açık sözlü aktivist Masih Alinejad'ı öldürmek üzere Doğu Avrupalı bir suç şebekesiyle bağlantılı olduğu iddia edilen birkaç kişiyle anlaştığını iddia etti.

FBI Başkanı Christopher Wray yaptığı basın açıklamasında, "Bu davranış, İranlı aktörlerin muhalifleri susturmak için ne kadar ileri gidebileceklerini, hatta Amerikan topraklarında bir ABD vatandaşına suikast girişiminde bile bulunabileceklerini gösteriyor" dedi.

İran'ın Avrupa'daki büyükelçilikleri ve Tahran'daki Dışişleri Bakanlığı, yurtdışındaki operasyonları hakkında sorular sorulan e-postalara yanıt vermedi. İranlı yetkililer yurtdışı operasyonlar yürütmek için başka ülkelerdeki diplomatik yerleşkelerini kullandıklarını uzun zamandır şiddetle reddediyor. Tahran rejimini savunanlar sık sık ABD ve İsrail'in, geçmişte yurtdışında yaşayanları ülkelerine teslim etmesi ya da bu kişilere yönelik suikastlar düzenlemesine vurgu yapıyor. Diğer ülkelerin yanı sıra Suudi Arabistan, Çin ve Rusya da zaman zaman dış temsilciliklerini kullanarak yurtdışındaki muhalifleri kaçırmaya ya da öldürmeye çalışıyor.

Ancak Tahran rejiminin yurtdışındaki herhangi bir birleşme hareketinden korkmak için geçerli sebepleri olabilir. Rejim, kısmen 1979'da Şah Muhammed Rıza Pehlevi'ye karşı diasporada örgütlenen aktivistlerin omuzlarında, Paris'te yaşayan Ayetullah Ruhullah Humeyni'nin İran'da yayımlanan ya da kasetlerle dağıtılan konuşmalarında monarşiye karşı çıkmasıyla iktidara geldi. Tahran rejimi başından beri değerlerini saldırganca yurtdışına ihraç etmeye ve ülke dışındaki düşmanları hedef almaya çalıştı. Batılı istihbarat yetkililerine ve onlarca yıldır görülen birçok bilindik davaya göre yurtdışında çok sayıda suikast ve suikast girişiminin arkasında Tahran rejimi yer aldı.

Beyrut Amerikan Üniversitesi Issam Fares Kamu Politikaları ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde İran uzmanı olan Ali Fathollah-Nejad, "İslam Cumhuriyeti kuruluşundan bu yana ideolojisi kadar varlığını sürdürmeye yönelik çıkarlarını da sınırlarının ötesine taşıma hırsıyla fazlasıyla ideolojileşmiş bir devlet oldu" diyor.

Sürgündeki muhaliflerin hedef alınması, rejimin İran'daki iç durumu etkileyebilecek bir dış muhalefetten korktuğuna da işaret ediyor.

Gerçekten de İran'ın görevden alınan merhum şahı Rıza Pehlevi'nin oğlu yurtdışındaki muhalifleri harekete geçirirken, gazeteci Alinejad gibi kışkırtıcı isimler de rejimi insan hakları sicili ve kadınlara yönelik muamelesi nedeniyle yüksek sesle kınıyor.

İran'ın yurtdışındaki muhaliflere yönelik operasyonları Londra, Manchester, Newcastle, Birmingham ve Glasgow'daki Tahran destekli İslami merkezler de dahil, muhtemelen dünyanın dört bir yanındaki diplomatik ve kültürel yerleşkelerle bağlantılı güçlü bir muhbirler, rejime sadık olanlar ve gizli ajanlar ağına da işaret ediyor. Bazı durumlarda rejim ajanları ya aktivistlerin hareketlerini takip ediyor ya da muhaliflerin yerini tespit etmelerini sağlayan elektronik verilere erişiyor gibi görünüyor. Yetkililer, yurtdışındaki muhaliflere yönelik peş peşe suikastlara rağmen ağları çökertmek için pek bir şey yapmıyor.

Medis, "Bizi izliyorlar" diyor.

Adamları var, bazıları büyükelçilikte çalışıyor. Fotoğraflarımızı çekiyorlar. Casuslar gönderiyorlar. Kim olduklarını biliyoruz.

İranlı gazeteci Nejat Bahrami, son 18 aydır yaşadığı Türkiye'de, rejimin aktivistleri hedef aldığına dair haberlerden şüphe duyuyordu. Bahrami, "Sığınma taleplerini desteklemek için hikayeler anlattıklarını düşünürdüm" diyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 2/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

• 3/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 4/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 5/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 6/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 7/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 8/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 9/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 10/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 11/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 12/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 13/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 14/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 15/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 16/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 17/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 18/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 19/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 20/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 21/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 22/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 23/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 24/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 25/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 26/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 27/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 28/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 29/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 30/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

Sözünü sakınmayan 44 yaşındaki Bahrami, sosyal medya kanallarında kendisini öldürmeye, "mezara gömmeye" ya da kaçırıp İran'a geri getirmeye yemin eden tehditkar mesajlar almaya başladığında bile bunların rejim destekçilerinin hastalıklı şakaları olduğunu düşünerek önemsemiyor.

Arkadaşlarıyla birlikte İstanbul'u ziyaret ettikten sonra bu durum değişiyor. Kısa bir süre sonra, mesajlaşma uygulaması Telegram'da tam da gezdiği yerlerin fotoğraflarını almaya başlıyor; her fotoğrafta yüzü kırpılmış bir adamın görüntüsü bulunuyor. Birileri ya onu şehirde takip etmişti ya da belki de daha rahatsız edici bir şekilde, Türkiye mobil ağına sızarak ziyaret ettiği yerleri tespit etmeyi başarmıştı. Birçok kişi Ankara ve Tahran rejimi arasında işbirliği olabileceğinden korksa da Türkiye bu tür bağlantıları reddediyor.

Bahrami, "Önceleri ciddi bir şey yoktu, sadece küfürler vardı" diyor.

Ama bu beni tedirgin etti çünkü işlevsel bir unsuru vardı.

Türkiye'deki bir başka aktivist Sharareh, günlük yaşamında sık sık gittiği dükkan ve kafelerle ilgili detaylı WhatsApp mesajları almaya başlıyor. Mesajlarda adresine erişmekle böbürleniliyor. Sharareh, "'Yüzüne asit atacağız' diyorlardı" diye anlatıyor.

Aktivist, sim kartını değiştirip telefonundaki tüm mesajlaşma uygulamalarını silse de meydan okumaya devam ediyor.

Beni her tehdit ettiklerinde, beni daha da sert bir duruşla konuşmaya itiyorlar.

Ancak bu tehdit ve gözdağı selinin bir etkisi oluyor. Sharareh, Türkiye'deki diğer aktivist ve yetkililerden çok az destek almış ve bir korku ve yalnızlık balonunun içine çekilmiş. İran televizyon kanallarına röportaj vermeye devam etse de evine kapanmış, dışarı çıkmaya korkar hale gelmiş. Gözyaşları içinde "4 ayda 4 kez dışarı çıktım" diyor.

Geceleri uykuya dalarken evime baskın yapacaklarından korkuyorum. Dehşet içindeyim. Bu tehditlerle herkesi rehin tutuyorlar.

Rejimin, aktivistlerin halen İran'da bulunan aile üyelerine de baskı uyguladığı görülüyor. Medis, ailesine yönelik tehdit telefonlarına ilaveten, yurtdışındaki aktivizminin cezası olarak ülkedeki yakın aile üyelerinin hepsinin işlerinden uzaklaştırıldığını söylüyor.

Geçen ay yayımlanan sıradışı bir ses kaydında Paris'te yaşayan aktivist Massi Karmi, İran'da ailesini arayıp tehdit eden görevliyle yüzleşiyor. Görevli ısrarla sosyal medya paylaşımlarının ve protesto gösterilerinin İran yasalarını ihlal ettiğini söylüyor. Karmi ise ifade ve toplanma özgürlüğünün kanunda yer aldığı Fransa'da olduğunu söylüyor.

Ama görevli boyun eğmiyor. Rejim görevlisi, BBC'nin Farsça edisyonu tarafından kesitleri yayımlanan kayıtta "Yurtdışında İslam Cumhuriyeti'ne karşı yaptığın her eylem suçtur ve buradaki ailen bunun hesabını verecek" diyor. "Annen ve babanın Evin Hapishanesi'ne gitmesini ister miydin?" diye konuşan görevli ekliyor:

Evet, seni tehdit ediyorum.

Kanada ve Birleşik Krallık'taki İranlı aktivistlerin de hedef alındığı, rejim yanlısı görevlilerin ya da elçilik çalışanlarının gösterilere katılıp katılımcıları taciz etmeye ya da fotoğraflarını çekmeye başladıkları iddia ediliyor. Londra ve Milano'daki olayların da aralarında bulunduğu, videosu çekilen bazı karşılaşmalar İran sosyal medya kanallarında viral oldu.

Aktivistler, elçilik çalışanlarının ve devletin finanse ettiği cömert burslardan yararlanarak yurtdışında okuyan öğrenciler de dahil diğer rejim yaverlerinin, aktivistler hakkında bilgi toplayıp İran'a gönderdiğinden şüpheleniyor. Bu bilgiler, rejimin muhalefeti bastırmak için kullandığı iki temel araç olan Devrim Muhafızları veya İran İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığı'nın eline geçiyor.

Medis, bir protestodan sonra başka bir aktivist kılığında kendisine yaklaşan birinin yakın zamanda bir televizyon kanalına verdiği röportajı sorduğunu anlatıyor. Medis daha sonra bu kişinin aslında bölgedeki İran Büyükelçiliğiyle bağlantılı olduğunu anlıyor.

Aktivist bundan üç hafta sonra, kasım civarında, ilk tuhaf telefonunu alıyor. Medis, "Biri arayıp adresiniz hâlâ burası mı diye sordu" diye anlatıyor.

Ben de aynı dedim. Sonra aniden telefonu kapattı.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: İpek Uyar