Nijerya'da büyürken Nijeryalı bir eğitimci, siyasi kampanyacı ve kadın hakları savunucusu olan Funmilayo Ransome-Kuti'yle Nijeryalı yazar, televizyon yapımcısı ve çevre aktivisti Ken Saro-Wiwa gibi büyük aktivistler duymuştum.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Değişime yön vermek için gereken umut ve tutkuyla dolu olmanın nasıl bir şey olduğunu hep merak ederdim. Nijerya'da duyduğum tek büyük protesto doğduğum yıl olmuştu: 1993. Nijerya'da 12 Haziran 1993'te, ülkedeki İkinci Cumhuriyet'i sona erdiren 1983'teki askeri darbenin ardından ilk defa cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmıştı. Cumhurbaşkanlığı seçimlerini M.K.O. Abiola kazanmıştı ama seçim sonuçları iptal edilmişti. Nijeryalılar hep beraber protesto etmek için sokaklara çıkmıştı.
1994'te M.K.O. kendini Nijerya Cumhurbaşkanı ilan ettikten sonra vatana ihanetle suçlandı ve tutuklandı. 4 yıl boyunca gözaltında tutması dünyanın dikkatini çekti. Papa II. John Paul, Başpiskopos Desmond Tutu ve dünyanın her yerinden insan hakları aktivistleri serbest bırakılması için lobi faaliyetlerinde bulundu.
Ama Nijerya'yla ilgili hatırladığım ilk küresel protesto, 2014'te Boko Haram'ın Nijerya'nın Borno Eyaleti'ndeki Çibok'ta bulunan bir ortaokuldan 276 kız öğrenciyi kaçırmasının ardından yapılan "Kızlarımızı Geri Getirin" kampanyasıydı. İlk defa Nijerya'da büyük bir protestoya şahsen şahit oluyordum. Bu bana ayağa kalkıp sesimizi duyurabileceğimiz konusunda biraz umut vermişti.
Fakat bugün görünen o ki genç Nijeryalılar seslerini duyuracak güç ve araçlara sahip olduklarını fark etmiş durumda. "EndSars" (SARS'ı Kapatın) protestoları küresel çapta dikkat çekiyor. Viola Davis, Jack Dorsey ve Mesut Özil gibi dünyaca önemli isimler sosyal medyada protestolara destek verdi.
Özel Hırsızlıkla Mücadele Birimi (SARS) Nijerya Polis Teşkilatı'nın bir parçası. 1992'de Kriminal Soruşturma Gücü ve İstihbarat Departmanı (FCIID) bünyesinde kurulmuştu. Nijeryalılar yıllardır SARS'ın kapatılması için kampanya yürütüyor. Silahlı soygunlar ve diğer suç faaliyetleriyle başa çıkmak için kurulmuştu ama Nijeryalı gençlerin SARS tarafından taciz edildiği, gasp edildiği ve öldürüldüğüne dair birçok hikaye var.
Bu hikayelerden birini ilk defa, çocukluk arkadaşlarımdan biri bana polisle yaşadığı sıkıntı sonucu başka bir ülkeye taşınmak zorunda kaldığını söylediğinde duymuştum. Gece vakti durdurulmuş, güzel bir kız diye çağrılmış ve elinde silah tutan bir polis tarafından telefon numarasını vermesi için taciz edilmişti. Bunun öncesinde Nijeryalı gençlerin SARS'a vermek için ATM'lerden para çekmeye zorlandıklarına, ayrıca güzel arabalar sürdükleri için durduruldukları, dövüldükleri ve tehdit edildiklerine dair birçok hikaye duymuştum.
SARS 11 Ekim 2020'de tasfiye edildi. Bununla birlikte "SARS'ı Kapatın" protestocuları şimdi Nijerya polis teşkilatının yeniden düzenlenmesi ve Nijerya'nın başka sektörlerinde dönüşüm çağrısında bulunuyor. Gençler zayıf eğitim sisteminden, kötü yollardan ve kesintili elektrik arzından bıktı. Özellikle Afrika'daki enerji konusunda heyecanlıyım ve bu beni Afrika'da enerjinin geleceğini şekillendirmeye yardımcı olacak bir bilgi ve inovasyon merkezi olan Ignite Energy Africa'yı kurmaya yöneltti.
Bu zamanlarda beni en çok etkileyen şey küllerden doğan umut oldu. Nijeryalılar meseleyi kendi ellerine aldı ve sosyal medya güçlü bir araç haline geldi. Bir grup Nijeryalı aktivist ayağa kalktı, değişim talep etti ve küresel bir tepki yarattı. Hükümet, SARS'ın kapatılmasının ardından kalan boşlukları doldurmak için yeni Özel Silahlar ve Taktikler ekibinin (SWAT) kurulduğunu duyurdu. Ancak protestocular SWAT ekibini istemediklerini ve “SARS'ı Kapatın”ın beş talebi karşılanana kadar geri adım atmayacaklarını söylüyorlar. Bu talepler polis vahşeti sonucu ölen tüm kurbanlar için adalet ve aileler için uygun tazminat, daha iyi polis ücretleri ve tasfiye edilen tüm SARS polislerinin yeniden görevlendirilmeden önce baştan eğitilmesini içeriyor.
Daha da etkileyici olan şey, bu insanların değişim getirmesini bekleyeceğiniz insanlar olmaması. Birçoğu 40 yaşın altında, çoğu kadın ve bazıları yıllardır sesleri duyulmayan yeterince temsil edilmemiş çevrelerden geliyor.
Bunlardan biri olan Nijeryalı sosyo-politik aktivist Aisha Yesufu, "Kızlarımızı Geri Getirin Hareketi"nin ortak düzenleyicilerindendi. Bu defa halkı için savaşmak üzere tekrar sokaklara çıktı ve protestoların en ikonik görüntülerinden birine öncülük etti.
Bir diğeriyse 27 yaşındaki Nijeryalı bir influencer. Sosyal medyadaki takipçi sayısını, tutkusunu ve kaynaklarını fon toplamak için kullandı ve yaralanan protestocuların hastane faturalarıyla haksız yere tutuklanan protestocuların hukuki masraflarının ödenmesini organize etti. Israrla daha yeni başladığımızı söyleyen 21 yaşında öfkeli bir Nijeryalının viral olmuş bir videosu var. Kendi ifadesiyle "We dey gidigba" diyor, bu sarsılmazız demek.
Bu 27 yılımda hiç tanık olmadığım bir şey. Harika işler başarıldı: Genç Nijeryalılar fonların toplanmasını ve dağıtılmasını yönetti ve mükemmel şekilde yürütülen protestolar düzenledi. Birçok küçük gıda işletmesi sahibi protestocular için yiyecek bağışladı, genç Nijeryalı avukatlar haksız yere tutuklanan protestoculara ücretsiz hizmetler sundu ve araba tamircileri protestolar sırasında hasar gören arabaları tamir etmeyi teklif etti. 15 Ekim'de birçok kişi şiddetli yağmur nedeniyle protestoların yavaşlayacağından korkmuştu, ancak protestocular için yüzlerce yağmurluk ve şemsiye seferber edildi.
Y kuşağından değişim tutkusu taşıyan bir Nijeryalı olarak Nijeryalıların, özellikle de gençlerin, değişime yön verme, barışçıl protestolar düzenleme (barışçılığı vurguluyorum), kendimiz ve çocuklarımız için daha iyi bir yaşam talep etme gücüne sahip olduğumuzu fark etmesinden gurur duyuyorum. Bu dönemde genç Nijeryalıların yaptığı harika işler için desteğe ve korumaya ihtiyacımız var.
Birlik, bütünlük ve beceri üzerine inşa edilmiş yeni bir Nijerya yükseliyor. Artık görmezden gelinmeyeceğiz.
#EndSARS protestolarına nasıl destek olabilirsiniz?
1. Twitter ve Instagram'da şu hashtag'leri takip edin: Canlı güncellemeler için #EndSARS #EndPoliceBrutalityinNigeria
2. Protestoculara yardım etmeye çalışan Twitter hesaplarını takip edin (@EndSarsResponse, @feminist_co)
3. Protestocular için yiyecek, içecek, afiş gibi malzemeler bağışlayın
4. Eski nesli ve Nijeryalı olmayanları neler olup bittiği ve neden protesto ettiğimiz konusunda eğitin
5. Feminist Koalisyon gibi bazı bağış toplama kampanyalarına bağış yapın
Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk
© The Independent