Noel'den hemen önce birkaç hırsız, Londra'nın kuzeyindeki bir apartmanın altındaki otoparka girerek bir sürü bisiklet çaldı. Aynı tarihlerde 77 yaşında çelimsiz bir kadın, bilekleri çok küçük olduğu için hapishaneye geri çağrıldı.
Ben iki olayı birbirine bağlarken sabredin.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
İlk olayda, tabiri caizse bir "kurbandım". Birkaç gün sonra Londra Metropolitan Polis Teşkilatı'nın kurban destek ünitesinden iyi olup olmadığımı kontrol etmek üzere arandım. Başa çıkmaya çalıştığımı söyledim.
Daha da şaşırtıcısı, birkaç gün önce gerçek bir polis beni arayarak toplamda belki 10 bin sterlin (yaklaşık 440 bin TL) değerindeki bisiklet ve ekipman hırsızlığını soruşturduğunu söyledi. Bundan birkaç gün sonra, dosyayı kapatacaklarını söylemek için beni yine aradı.
Ancak bu, işlerini yapmadıkları için woke polise öfkelenen yazılardan biri değil. Camden polisinin yükünün son derece ağır olduğundan ve fonlarının yetersiz kaldığından şüpheleniyorum. Telefonun diğer ucundaki polis, bu koşullar altında elinden gelenin en iyisini yapıyordu. Şans ondan yana değildi.
Şimdi Gaie Delap'a gelelim, kendisi bir yandan da benim yerel papazımın teyzesi. O, gelecekte yaşanacak iklim krizi hakkında çok endişeli olduğu için kendilerini bir yerlere zincirleyen, çorba fırlatan ya da otoyol geçitlerine tırmanan küçük insan topluluğunun bir üyesi. Ulusal Galeri'ye huzurlu bir ziyaret gerçekleştirmeyi umuyorsanız ya da M25 Otoyolu'nda sıkışıp kaldıysanız epey rahatsız edici ama Kray kardeşlerle (1950 ve 1960'larda Londra'da öne çıkan organize suçlular -çn.) aynı seviyede değil. Veya bisikletimi çalan moronlarla bile.
Eski Birleşik Krallık İçişleri Bakanı Suella Braverman sayesinde artık mahkemelerde iklim protestocularına çok az merhamet gösteriliyor ve bunun sonucunda Gaie, ağustosta 20 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Milletvekili Carla Denyer, bu cezayı orantısız, adaletsiz ve kaynak israfı olduğu için kınamıştı.
Gaie'yi hapsetmenin yıllık ortalama 50 bin sterlin (yaklaşık 2 milyon 200 bin TL) tutacağını göz önünde bulundurunca, Denyer'in haklı olduğunu düşünmeden edemiyorsunuz. Çocuğunuzu Harrow ya da Cheltenham Ladies College'a göndermenin maliyeti de aşağı yukarı bu kadar olurdu.
Gaie'in ilk hapse atıldığı dönemde hükümetin, mesela banka soyguncuları ya da bisiklet hırsızları için hücre kalmadığı gerekçesiyle yaklaşık 1700 suçluyu serbest bırakmak zorunda kaldığını da fark etmiş olabilirsiniz. Bugünlerde birinin bisiklet çaldığı için gerçekten tutuklanması da pek olası değil.
Uzun lafın kısası: Gaie, nadir görülen bir sağduyuyla kasımın ortasında ev hapsi cezasıyla serbest bırakılmıştı. Ancak daha sonra derin ven trombozu nedeniyle bacağına elektronik kelepçe takılamayacağı ve el bileklerinin yanlış boyutta olduğu ortaya çıkmıştı. Bu yüzden hapishaneye geri dönmesi gerekecekti.
Hükümet, mahkumlara elektronik kelepçe takılması işlemini, Serco adlı sevimsiz bir şirkete dışarıdan yaptırıyor. Her ne kadar şirket, tatsız bir aksaklıkla 2019'da elektronik takip sözleşmelerini yürütme şekli yüzünden Ciddi Dolandırıcılık Bürosu'yla vardığı anlaşma kapsamında yaklaşık 23 milyon sterlin (yaklaşık 1 milyar TL) para cezasına çarptırılmış olsa da.
Bu durum, yaklaşık 6 yıl önce şirketin ve diğer dış kaynak grubu G4S'in ölmüş, hapiste veya ülkeyi terk etmiş kişilere elektronik kelepçe takma suçlamasıyla karşılaşarak Adalet Bakanlığı'na 70 milyon sterlin (yaklaşık 3 milyar TL) uzlaşma parası ödemesinin hemen ardından yaşandığı için çok talihsizdi.
Hiçbir Serco yöneticisi, bu talihsiz ihmaller yüzünden tek bir gün hapis yatmadı. Serco'nun eski bir grup başkanı olan Rupert Soames, kendisinin ve çalışma arkadaşlarının yaşananlar karşısında "mahcup, utanmış ve kızgın" hissettiğini söylemişti.
93 milyon sterlin (yaklaşık 4 milyar TL) harcamanın, kurumsal suçluları hapis yatmaktan nasıl kurtarabildiğini görmek dikkat çekici.
O kadar parası olmayan Gaie'ye dönelim. Emekli kadının cezaevine dönmesine yol açan geri çağırma belgelerinde, Serco'nun cihazı takamadığı için asılsız bir şekilde Gaie'yi suçladığı ortaya çıktı. Belgede "Takmayı reddetti" yazıyordu. Ailesi bunun bir uydurma olduğunu iddia ediyor.
Hatta Gaie'yin destekçilerine göre olay, sadece bilekliklerin esnek olmamasıyla ilgiliydi. Biri çok sıkı, diğeri çok gevşekti.
Şimdi de Serco'nun Birleşik Krallık'taki genel patronu Mark Irwin olduğunuzu hayal edin. Aralığın başlarında, Gaie'in hapishaneye geri dönme ihtimali, Cezaevleri Bakanı Lord Timpson'ın müdahale etmekten kaçınmasıyla, siyasette sıcak bir konu haline gelmişti. Irwin'in, 77 yaşındaki birini Noel'de hapishaneye dönmekten kurtarmak için ekibine yaratıcı bir çözüm bulması talimatını vereceğini düşünebilirsiniz. Bu yüzden çok para kazanıyor.
Çok para mı dedim? Irwin'in gerçekten ne kadar para kazandığını düşünmek için bir anlığına konuyu saptırmamı affedin. Başbakanın maaşının geleneksel ölçütü 172 bin 153 sterlini (yaklaşık 7,5 milyon TL) aklınızda tutun.
Bununla aynı kulvardan söz etmiyoruz.
Serco patronunun mali düzenlemesi, 138 sayfalık bir ücretlendirme raporunda faydalı bir şekilde detaylandırılmış ve bu rapor göz yaşartıcı bir okuma deneyimi sunuyor. Serco 2023'te vergi öncesi 247 milyon sterlin (yaklaşık 10 milyar TL) kâr ettiğinde Irwin, 824 bin sterlin (yaklaşık 36 milyon TL) maaş almış ki bu sadece bir başlangıç. Bununla birlikte aynı yıl 1 milyon 36 bin sterlin (yaklaşık 45 milyon TL) gibi devasa bir ikramiye alarak yaklaşık 2 milyon sterlinle (yaklaşık 88 milyon TL) başbakanın maaşının neredeyse 12 katına ulaşmıştı.
Bunun da ötesinde (eğer küçük yazıları doğru okuduysam) Irwin'in (Aralık 2023 itibarıyla) şirkette 4 milyon sterlin (yaklaşık 176 milyon TL) değerinde hissesi ve Nisan 2023'te 1,6 milyon sterline (yaklaşık 70 milyon TL) yükseltilen uzun vadeli bir teşvik planı var. Rapora göz attığımızda eski meslektaşlarının davranışlarından çok utanan Rupert Soames'ın da Aralık 2022'de şirketten ayrılırken 1,8 milyon sterlin (yaklaşık 80 milyon TL) kaptığı ortaya çıkıyor.
Yani Serco son derece cömert bir firma ve Irwin'i bu kadar bonkörce ödüllendirmesinin sebeplerini çok düşünceli bir şekilde ortaya koyuyor. Keşke Irwin, şirketinin elektronik takip cihazlarıyla 77 yaşında güçsüz birinin bilek ölçüsü arasındaki uyumsuzluğa bir çözüm bulmaya çalışırken de bu kadar düşünceli olsaydı.
Lord Timpson, hapishanedeki pek çok insanın orada olmaması gerektiğini söylerken kayıtlara geçmişti. Tüm bu koşullar altında Gaie'in hâlâ hapiste olması kanıtlanabilir şekilde saçmalık. Hapishanelerimiz patlama noktasında. Camden'daki bir polis memurunun bir bisiklet hırsızını yakalama şansı yok. Serco'ysa gülerek bankaya doğru ilerliyor.
Bu, kısacası bozuk bir ceza adaleti sisteminin öyküsü. Gaie, 10 Ocak'ta 78 yaşına giriyor. Irwin'in önümüzdeki hafta içinde Gaie'in serbest bırakılmasını sağlayacak yaratıcı bir çözüm bulmasını ummak çok mu fazla olur?
independent.co.uk/voices
Independent Türkçe için çeviren: İdil Barım
© The Independent