Hem pastam dursun hem karnım doysun demenin uluslararası arenadaki sağlam bir örneğini görmek isterseniz, İsrail'in BAE ile ilişkilerini normalleştirme anlaşmasından başka yere bakmanıza gerek yok.

Hem tarihsel hem de İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Batı Şeria'nın bazı kısımlarının ilhak edilmesi yönünde giderek sönümlenen politikasını Ortadoğu'daki güç dinamiklerini sonsuza dek değiştirecek bir zafere dönüştürme yeteneğini de gösteriyor. Ne var ki yeni anlaşmada çok önemli bir kelime mevcut.

İlişkilerin normalleşmesi, Netanyahu'nun işgal altındaki Batı Şeria topraklarını ilhak etme planını "askıya alması" karşılığında sağlandı. BAE "askıya almanın" bir süre devam edeceğini öne sürdü fakat Netanyahu bu fikre halen bağlı olduğunu söyledi. İşte pasta burada ve Netanyahu'nun onu yemeye çalışmasını bekleyebiliriz.

Uzun süredir bölgede olumlu yönde bir değişiklik olmadı. Yönetimi anlaşmanın aracılığını üstlenen Başkan Donald Trump, nadir görülen bir dış politika galibiyeti nedeniyle övgüyü hak ediyor.

Hem Netanyahu hem de Trump, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid'e (MBZ) kendilerine yardım ederek iç siyasetlerindeki enkazdan kurtaracak bir el uzattığı için minnettar olmalı. Her ikisinin de kendi ülkelerinde başı dertte ve ikisi de böyle bir siyasi destek için çaresizce bekliyordu.

BAE de kazandı. Bu anlaşma, Körfez Emirliği'nin tarihi boyunca Washington'da yaşanan en büyük PR başarısı. Bir sonraki başkanın adı ne olursa olsun, MBZ bölgenin yeni Enver Sedat'ı (Mısır'ın eski cumhurbaşkanı) oldu. Sedat'ın İsrail'le barışma hamleleri, ABD'li evanjelikler arasında kendisine övgü kazandırmıştı. Muhtemelen BAE, ABD'nin daha önce kısıtlanmış olabilecek gelişmiş askeri donanımlarına erişebilecek, üstelik Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında benzeri görülmemiş bir prestij de kazanacak.

Ayrıca anlaşmanın, 2015'teki müzakereler sırasında Obama yönetimi tarafından tamamen kenara atılan BAE'nin İran'la imzalanacak herhangi yeni bir nükleer anlaşmanın masasında yer alması için gereken koşulları şekillendirmesi de mümkün.

Anlaşmanın BAE'nin bölgesel hedeflerine büyük destek sağlaması bekleniyor. Emirlik, gelecekteki barış görüşmelerinde büyük olasılıkla İsraillilerin kabul ettiği bir hakem olacaktır. Uzun vadede, eğer Muhammed Dahlan gibi biri (kendisi 2011'den beri BAE'de yaşıyor) Filistin lideri Mahmud Abbas'ın halefi olursa, Filistin yönetiminin de BAE'yi kabul ettiğini görebiliriz.

Ve eğer İran'la ilişkilerde yakın zamanda gelişen yakınlık azalmazsa BAE, İran ve ABD arasındaki yeni arabulucu olabilir (bu her zaman Umman'ın elinde tuttuğu bir rol). Ayrıca İsrail'in Suudi Arabistan'la benzer bir anlaşma imzalama yönündeki nihai hayalinin kolaylaştırıcısı olabilir.

Fakat tüm bunlar bölgede gerçek bir barış ihtimali olduğu anlamına mı geliyor? Hayır.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 2/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 3/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 4/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 5/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 6/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 7/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 8/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 9/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 10/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 11/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 12/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 13/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 14/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 15/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 16/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 17/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 18/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 19/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 20/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 21/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 22/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 23/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 24/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 25/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 26/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 27/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 28/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 29/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 30/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

Bu anlaşmanın statükoda çarpıcı bir değişikliği tetiklemesi pek olası değil. Arap vatandaşların çoğunun kalbinde ve zihninde İsrail'le diplomatik ilişkiler kurulması ve ilişkilerin tamamen normalleşmesi her zaman belli bir koşula bağlı oldu. Bu koşul da İsrail ile hiçbir zaman savaşmamış bir ülke olan BAE ile değil, bir Filistin devletine dair nihai anlaşmaya varılması.

Yeni anlaşmayı duyuran ortak açıklamada Filistinli mültecilerin kasaba ve köylerine dönme hakkından ya da bununla ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarından bahsediliyor mu? Hayır.

Beyaz Saray açıklamasının ardından, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ilhak planlarının sona ermesi çağrısında bulunan ve iki devletli bir çözüme duyulan ihtiyacı vurgulayan bir bildiri yayımladı. AB dış politika sorumlusu Josep Borrell ise bir tweet paylaştı: “İlhakın askıya alınması olumlu bir adım, bu planlar artık tamamen terk edilmelidir. AB, uluslararası olarak kabul edilen parametrelere dayalı iki devletli bir çözüm için İsrail-Filistin müzakerelerinin yeniden başlamasını umuyor."

Doğu Kudüs'ün Filistin devletinin başkenti olduğu iki devletli çözümden hiç bahsedildi mi? Hayır.

Anlaşmayla ilgili açıklama, İsrail'i Batı Şeria'nın bazı kısımlarını ilhak etmeyi durdurma vaadine bağlı kalması için herhangi bir yasal taahhüt içeriyor mu? Hayır.

O halde ben bu anlaşmada "barış" görmüyorum. Aksine, tam tersine neden olabilir.

Yeni anlaşma, İran ve Türkiye'deki aşırılık yanlılarını Filistinlilerin yanında yer alma konusunda izole etme değil güçlendirme potansiyeline sahip olabilir.

Geçmişte Arap dünyasında İsrail'le ilişkileri normalleştirmek için imzalanan yegane anlaşmalar olan Mısır'la 1978'de yapılan Camp David barış anlaşması ve 1994'te Ürdün'le yapılan Vadi Araba barış anlaşması da aynıydı. İki anlaşmanın da Filistinlileri destekleyen aşırılık yanlısı grupların sayısını önemli ölçüde azalttığı söylenemez.

Nihayetinde İsrail'le Filistinlileri daha da izole edecek, haklarını görmezden gelecek ve uluslararası hukuka göre yasadışı olan İsrail işgalini ödüllendirecek anlaşmalar yapmak, işleri yalnızca daha da kötüleştirir.

Diğer Arap ülkelerinin de aynı şekilde hareket etmesi ve İsrail'le benzer anlaşmalar imzalaması bekleniyor. BAE, ilhakın askıya alınması şartını bölgenin dört bir yanından gelecek eleştirilerden kaçınmak için (ki yine de bazı kesimlerden eleştiriler geldi) bir teşvik olarak anlaşmaya dahil etme ihtiyacı duysa da, diğerleri bir gerekçe arama konusunda istekli olmayabilir.

Başkan Trump daha önce ABD büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşımış, Netanyahu'ya siyasi bir galibiyet sunmuş ve sonuçta hiçbir şey olmamıştı. Daha sonra Filistinlileri kendi barış planını kabul etmeye zorlayarak barış görüşmelerinin yeniden başlatılması mevzusunda çuvallamış ve yine ilk baştaki öfkenin ötesinde çok az tepki verilmişti.

İsrail'le normalleşme anlaşmaları imzalamaya yakın Arap ülkelerinde vurgulanması gereken nokta, İntifada sırasında Arap şehirlerini kasıp kavuran geniş çaplı protestoların ve Gazze Şeridi'nde peş peşe yaşanan İsrail savaşlarının yakın zamanda tekrar görülmeyecek olması.

Ne var ki bu yanlış hesap da olabilir. Bölgedeki genç erkek ve kadınların bu anlaşma karşısında görece sessiz kalmasının, birçok ülke şu anda kendi krizleriyle karşı karşıyayken önceliklerindeki anlık değişimle ilgili olduğuna inanıyorum. Fakat bu durum nedeniyle, Arap gençliğinin ruh halinde derin bir dönüşüm yaşandığı veya Filistin davasına olan inançlarını kaybettikleri düşünülmemeli.

Konuştuğum birçoğu, BAE-İsrail normalleşme anlaşmasının Trump yönetiminin belirttiği gibi barış ve refahın değil, bölgedeki ıstırabın bir sonucu olduğunu düşünüyor. Century Foundation'ın kıdemli isimlerinden Michael Hanna'nın paylaştığı tweet'te belirttiği gibi: "Temelde böyle bir ikiyüzlülük yatarken insanlar arasında gerçek ilişkiler kuramazsınız."

Kilit nokta kültürel normalleşme. Araplar İsrail'i ziyaret edebilmeli ve İsrail vatandaşları da her Arap şehrinin sokaklarında yürüyebilmeli, Arap kültürünü özümseyebilmeli. Fakat bu Filistinlilerin kontrol noktaları, keyfi tutuklanma tehdidi ve her şeyden önce kendi topraklarının ilhakı konusunda endişe duymaksızın memleketlerindeki kasaba ve köylerde özgürce yaşayabilmesinin ardından gelmeli.

Bu anlaşma hakkında, İsrail'in düşman ülkelerce izole edilmiş ve etrafı sarılmış küçük bir devlet olduğu yönündeki tarihsel olgunun sona ermesi dışında kesin olan hiçbir şey yok. Peki Filistinliler nasıl bir bedel ödeyecek?

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk