Bu yazıyı hazırlarken, Suriye'nin Moskova'ya kaçan son Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın açıklaması geldi.

Bu açıklama hevesimi kırmadı desem, yalan olur.

Çünkü konuyu herkesten önce yazıp yayınlamayı planlıyordum.

Ama yine de Esad'ın bazı önemli ayrıntıları aktarmadığını gördüm.

Bu da yazıyı tamamlamama neden oldu.

Beşar Esad açıklamasında şöyle diyor:

8 Aralık 2024 Pazar gününün ilk saatlerine kadar Şam'da kalarak görevimi yerine getirdim. Terörist güçler Şam'a sızdıkça, Rus müttefiklerimizle koordinasyon halinde, muharebe operasyonlarını denetlemek üzere Lazkiye'ye hareket ettim. O sabah Hmeymim hava üssüne vardığımda, kuvvetlerimizin tüm savaş hatlarından tamamen çekildiği ve son ordu mevzilerinin de düştüğü anlaşıldı.

Esad, bundan sonra ise yazacağım bilgilerden sadece birini şu ifadelerle paylaşıyordu: 

Rus askeri üssünün kendisi de insansız hava araçlarının yoğun saldırılarına maruz kaldı. Üsten ayrılmanın hiçbir geçerli yolu olmadığından Moskova, üs komutanlığından 8 Aralık Pazar akşamı Rusya'ya acil bir tahliye ayarlamasını istedi.
 

Şimdi Esad'ın Suriye'den ayrılmadan önce yaşadıklarını Rus kaynaklardan aldığım bilgiler ışığında aktaracağım.

Birincisi Esad'ın Hmeymim hava üssüne gidiş nedeni, söylediği gibi "Muharebe operasyonlarını denetlemek" değil, Suriye'yi terk etmek.

Beşar Esad, ordunun muhalifler karşısında tutunamadığını, dağıldığını, askerlerin kaçtığını, savaşın kaybedildiğini 2 gün öncesinden görmüş ve Şam'dan ayrılmaya karar vermişti.

Rusların hazırladığı tahliye planının tamamlanmasını bekliyordu.

İkincisi ise dron saldırısına uğrayan Rus üssü değil birazdan yazacağım yakın bölgedeki bir noktaydı. 

Esad'ın uçağı 8 Aralık sabahı Şam'dan hareket etmek için Hmeymim hava üssünden gelecek komutu beklemektedir.

Çünkü İsrail savaş uçakları, Hizbullah'ın Şam'ın çevresindeki ve Humus'taki konvoylarını vurmaktadır.

Bu karmaşada Esad'ın içinde bulunduğu uçağın da hedef alınması riski vardır.

Saat 10.20'da Ruslar 4 savaş uçağını, Esad'ın uçağına eşlik etmek üzere Şam'a gönderir.

Çünkü İsrail, Esad hareketliliğinden büyük ihtimalle haberdardır.

Ruslar işi garantiye almak için bu yola başvurmuştur.

Esad'ın uçağı Rus savaş uçaklarının korumasında 11.50'de Hmeymim hava üssüne ulaşır.

Esad'ın uçağının hangi hava sahasını ya da sahalarını kullanarak Rusya'ya gideceği konusunda Rus yetkililer Moskova'dan gelecek talimatları beklemeye geçer.

Bu arada, İsrail'in, Esad'ın uçağının Hmeymim üssünde olduğu ve buradan Rusya gideceği istihbaratını aldığı kesinleşmiştir.

Çünkü İsrail savaş uçakları, Hmeymim'e çok yakın uçmakta ve iki noktayı, Cebele (Jableh) ve Besaysin'i bombalamaktadır. 

Yine çok yakındaki Saloren'e de dron saldırıları düzenlenmektedir.

Dron saldırılarının muhaliflerden mi yoksa İsrail'den mi geldiği konusunda kesin bir bilgiye ulaşamadım.

İsrail'in, Esad'ın uçağını vurabilme ihtimali bir kez daha ortaya çıkınca durum Moskova'ya bildirilir.

Rusya Savunma Bakanlığı, İsrail Savunma Bakanlığıyla iletişime geçip, Hmeymim üssünden kalkacak uçaklara İsrail savaş uçaklarının ya da diğer hava unsurlarının herhangi bir müdahalesine anında karşılık verileceği uyarısında bulunur. 

Tartus açıklarındaki Rus savaş gemilerinin de İsrail uçaklarını hedef alacağı bildirilir.

Rus savaş gemilerinden 2'si Tartus'tan Lazkiye'ye doğru hareketlenir. 

İşte bu gelişmeden hemen sonra, saat 13.40'da devreye hiç beklenmedik bir şekilde Amerika Birleşik Devletleri girer ve Esad'ın uçağının Hmeymim üssünde olduğu bilgisine ulaştıklarını, ama herhangi bir müdahalede bulunmayacaklarını Moskova'ya bildirir.

İsrail'den ise saat 14.50'ye kadar herhangi bir yanıt gelmez.

Rusya, saat 14.55'de, İsrail savaş uçaklarının Hmeymim üssünün 40 km yakınına 3 saat boyunca yaklaşmamasını aksi halde vurulacaklarını net bir şekilde Tel Aviv'e "son uyarı" notuyla bildirir.

Saat 15.15'de önce 6 Rus savaş uçağı havalanır, ardından da Esad'ın uçağı havalanır. 

Bu sırada İsrail savaş uçakları, bölgeye çok uzak olmayan Hama'da, Suriye ordusuna ait noktaları vurmaktadır.

Rus savaş uçakları, Esad'ın uçağına Suriye hava sahasının bitimine kadar eşlik ederler.

Esad'ın uçağının hangi ülke ya da ülkelerin hava sahalarını kullandığı konusundaki bilgiler ‘off the record' olduğu için paylaşamıyorum.

Kalkışından 3 saat 25 dakika sonra Suriye'nin devrik Cumhurbaşkanı Esad'ı taşıyan uçak Moskova yakınlarındaki Chkalovskoye askeri havaalanına iner.

Son bir not Esad'ın ailesi için düşelim:

Esad'ın eşi ve çocukları Moskova'ya değil Finlandiya sınırına yakın St. Petersburg kentine yerleştirilmiş.

Beşar Esad'ın, birkaç gün Moskova'da kaldıktan sonra bu kente geçtiği tahmin ediliyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.