Yunanistan'daki organize Yahudi cemaatleri iki bin yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Ülkede yaşayan en eski ve en karakteristik grup Romaniotes'tir. Romaniotes dışında, Yunanistan bir başka büyük Yahudi grubunun tarihi merkeziydi, Sefaradlar ve Selanik geçmişte "İsrail'in annesi" (İbranice ir v'em beyisrael) olarak adlandırıldı.
Yoanya, Thebes, Chalkida, Corfu, Arta, Corinth'ın yanı sıra Girit, Lesvos, Sakız, Samos, Rodos ve Kıbrıs adalarında büyük Romanyot toplulukları vardı. Romanyotlar, Yahudilerin 1492'de İspanya'dan sürülmesinden sonra (II. Ferdinand ve Isabella'nın Hıristiyan İnancına geçmeyi reddeden tüm dinsizlere karşı kararname) Sultan'ın iznini ve yerini belirlemesini takiben Yunanistan'a (çoğunlukla Selanik'te, Ladino'da Selanik) yerleşen Sefararadlardan tarihsel olarak ayırt edilir.
Yunanistan'da bir Yahudi elementinin ilk sözü, Moschon Moschion adlı bir Yahudi köleye atıfta bulunan Oropos'un bir yazıtında MÖ 300-250 yılına kadar uzanıyor. MÖ 2. yüzyılda, Atina Yahudi cemaatinde lider olan Hirkanus, agorada bir heykelin dikilmesiyle onurlandırıldı. Bununla birlikte, Yunan dünyasında Yahudi unsurunun varlığına dair bilgi ve kanıtlar çoğunlukla Helenistik dönemde artmaktadır.
Büyük İskender, MÖ 332'de eski Yahuda krallığını ele geçirdi ve Kral Kirus'un Babil'i fethetmesinden bu yana o bölgeyi işgal eden Pers İmparatorluğu'na yavaş yavaş empoze edildi. Büyük İskender'in ölümünden sonra, bölge Ptolemaik hanedanının kontrolü altında kaldı ve sonuç olarak Helenistik karaktere sahip oldu. İskenderiye Yahudileri, Yunan ve Yahudi kültürünün eşsiz bir karışımını yarattılar ve Kudüs Yahudileri muhafazakarlar ve Philhellenes'e ayrıldı.
MÖ 146'da. tüm Yunan toprakları Roma İmparatorluğu'na tabi tutuldu. Yeni Ahit, Yunanistan Yahudilerini Yahudi cemaatinden ayrı olarak tanımlar. Bu, Yunanistan Yahudilerinin Birinci Yahudi-Roma savaşına veya çatışmalarını takip etmelerine katılmamaları gerçeğiyle güçlendi.
1. yüzyılda Yunan topraklarında hareket eden en ünlü Yahudilerden biri, ilk Yahudi Hıristiyanlara (Şam yolunda dönüşene kadar) Havari Pavlus olarak da bilinen Tarsuslu Pavlus'a eski bir zulmetti. Daha önce Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun bir parçası olan Tarsuslu Pavlus, Roma İmparatorluğu genelinde, özellikle Küçük Asya ve Yunanistan'da birçok Hıristiyan kilisesinin kurulmasında çok önemli bir rol oynadı. Pavlus'un ikinci misyonerlik yolculuğu, şehrin Yahudi cemaatinden kovulana kadar Selanik'in sinagogunda din diniliğini içeriyordu.
Roma İmparatorluğu'nun batı kısmının çöküşünden sonra, Roma kültürünün unsurları Bizans İmparatorluğu içinde var olmaya devam etti.
Orta Çağ boyunca Aşkenaz Yahudileri Yunanistan'a yerleşmeye başladı. İlk grup, Macaristan ve Almanya'dan bir Aşkenaz göçününün haberlencisi olarak 1376'da bölgeye geldi. Bu ülkelerden gelen Yahudilere yapılan zulüm nedeniyle bu göçmenlerin akışı 15. yüzyılda arttı. Ek olarak, Fransa ve Venedik'ten Yahudiler Yunanistan'a geldi ve Selanik'te yeni Yahudi toplulukları kurdu.
Yunan bölgeleri, 15. yüzyılın ortalarından 1832 Antlaşması ve 1913 Birinci Balkan Savaşı ile devrimin sonuna kadar Osmanlı işgali altında kalmıştır. Bu dönem boyunca Selanik, Balkanlar'da Yahudi yaşamının merkeziydi.
İspanya'dan kovulduktan sonra, yaklaşık 15 - 20 bin Sefarad Yahudisi, Selanik'e yerleşti. Zulüm nedeniyle çeşitli Avrupa bölgelerinden Yahudilerin sürekli gelişi, Yahudi nüfusunun 1519'a kadar şehrin sakinlerinin çoğunluğuna yol açana kadar artmasına yol açtı.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
