Moskova'nın merkezinden yaklaşık yarım saat uzaklıkta bulunan ve içerisinde aralarında Tarkan'ın da bulunduğu dünyaca tanınmış müzisyenlerin sahne aldığı 9 bin 500 kişilik bir konser salonu, expo alanı ve alışveriş merkezi bulunan Crocus City Hall 22 Mart Cuma akşamı büyük bir terör saldırısına sahne oldu.

Konu hakkında somut çıkarımlarda bulunmak için henüz çok erken, ancak mevcut bilgiler ışığında yaşanan saldırıya ve Rusya'nın atacağı adımlara ilişkin şimdiden bazı tespitlerde bulunmak mümkün. 

İlk önce mevcut duruma ve yapılan açıklamalara bakalım: 

1. 22 Mart saldırısını DAEŞ üstlendi. Eğer gerçekten DAEŞ bu saldırının arkasındaysa bu Rusya için bir ilk değil. Esasında 2016 yılından bu yana ve özellikle ABD'nin 2021 yılında Afganistan'dan çekilmesinin ardından DAEŞ Rusya'ya döndü. 2016 yılından bu yana örgüt Nijny Novgorod, Neftekamsk, Kolomna, Surgut, Moskova ve St. Petersburg'da çeşitli saldırılar ve saldırı girişimlerinde bulundu. 2022 yılında örgüt Rusya'nın Kabil Büyükelçiliği'ne bombalı saldırı düzenledi.
   
   Bundan 10 yıl önce Rusya'yı düşman ilan eden DAEŞ, 2015 yılından bu yana Rusya'nın Suriye'de söz konusu terör örgütüyle doğrudan çatışmalara girmesinden, Rusya'nın geçmişte Afganistan'a ve Çeçenistan'a yönelik politikalarından dolayı Moskova'yı suçluyor. Dolayısıyla örgütün Moskova'da ya da Rusya'nın herhangi bir bölgesinde eylem yapması şaşırtıcı değil. 
    
2. ABD Büyükelçiliği'nin 7 Mart 2024 tarihinde kendi vatandaşlarına yönelik uyarı mesajı, durup dururken değil, aynı gün DAEŞ'ın Afganistan kolu olarak bilinen DAEŞ Horasan'ın Kaluga bölgesinde bir Sinagog'a yönelik saldırı girişiminin Rus güvenlik makamları tarafından engellendiğinin duyurulmasından birkaç saat sonra yayımlandı. 
   
   Mesajda aşırılıkçıların Moskova'da bir saldırı hazırlığında olduğu, insanların konserlerden ve kalabalık yerlerden uzak durmaları ve çevrelerine karşı dikkatli olmaları gerektiği belirtildi. Mesajda "konserlerden" ifadesinin yer alması Vaşington'un saldırıdan haberdar olup olmadığı tartışmalarını beraberinde getirdi.
   
   Ayrıca, daha Ukrayna veya Rusya makamlarından bir açıklama gelmeden, ABD'li yetkililerin terör eyleminin Ukrayna'yla bir bağlantısının olduğuna dair bir bilgi bulunmadığına işaret etmesi, bilahare saldırının DAEŞ tarafından yapıldığını açıklaması Rus makamları tarafından tepkiyle karşılandı. 
   
   Nitekim, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, "Vaşington'daki yetkililer bu trajedinin ortasında neye dayanarak herhangi birinin olaya karışmadığına dair bir sonuca varıyorlar? Eğer ABD'nin elinde bu konuda güvenilir veriler varsa, bu veriler derhal Rus tarafına teslim edilmelidir" değerlendirmesinde bulundu.
   
   Zaharova, devamla, "Eğer böyle bir veri yoksa, Beyaz Saray'ın hiç kimseye hoşgörü göstermeye hakkı yoktur. Rus yönetiminin de belirttiği üzere, olaya karışan herkes yetkili makamlar tarafından tespit edilecektir" dedi. 
   
   ABD'nin saldırıyı DAEŞ'le bağlantılandırmasına da sert yanıt veren Zaharova "Amerikalı yetkililerin Crocus City Hall'de insanları öldüren teröristleri yasaklı terör örgütü IŞİD ile nasıl ilişkilendirdiği unutulmamalıdır. Artık bu eli kanlıların yargılanmaktan saklanmayı hangi ülkede planladıklarını biliyoruz: Ukrayna. Batılı liberal rejimlerin eliyle on yıldır Avrupa'da terörizmin yayıldığı bir merkeze dönüşen ve aşırılıkta Kosova'yı bile geride bırakan ülkenin ta kendisi" şeklinde konuşarak olayın arkasında Ukrayna ve ABD'nin olduğuna işaret etti.
   
   ABD ise Rusya'yla olası bir saldırıya ilişkin istihbari bilgi paylaşıldığını açıklamakla yetindi.
    
3. Yakalanan saldırganların Tacikistan vatandaşı olduğu ve Ukrayna'ya kaçmak üzereyken yakalanmaları, Rusya yetkililerin okları DAEŞ'ten ziyade Ukrayna'ya çevirmelerine neden oldu.
   
   Ukrayna terör saldırısından birkaç saat sonra olayla bir alakasının olmadığını açıkladı. Ancak şu ana kadar Dışişleri, Kremlin ve Devlet Başkanı Vladimir Putin saldırıların Ukrayna'yla bağlantısını ön plana çıkartan beyanatlarda bulundu. 
   
   Putin olaydan sonraki gün yaptığı açıklamada "Kaçmaya çalıştılar ve Ukrayna'ya doğru ilerliyorlardı. İlk bilgilere göre (teröristler için) Ukrayna tarafından devlet sınırını geçmeleri için bir pencere hazırlandı...Dikkatlice planlanmış bir terör saldırısının yanı sıra önceden hazırlanmış bir toplu insan katliamıyla karşılaştık... Bir zamanlar işgal altındaki topraklarda katliam yapan Naziler gibi, kanlı bir gözdağı eylemi olan ‘gösteri infazı' düzenlemeyi planladılar" diyerek Ukrayna'nın saldırıdan haberdar olduğunu ve teröristleri himaye etme yönünde hareket ettiğini ima etti. Putin'in "Naziler" vurgusu da ayrıca dikkat çekiciydi. 
   
   Çarpıcı açıklamalarıyla tanınan Russia Today'ın Genel Yayın Yönetmeni Ermeni asıllı Margarita Simonyan ise açık bir şekilde Ukrayna'yı suçlayan ve hakarete hamiz ithamlarda bulunan bir açıklama yaptı.
   
   Açıklamasının bir kısmında Simonyan, "Bu DAEŞ filan değil. Bunlar Ukraynalılar. Batılı istihbarat servisleri daha dün, göz altılardan da önce, icracıların kimlik ve adları bilinmeden bile önce bunun DAEŞ olduğuna halkı ikna etmeye giriştiler - hırsızın başındaki şapkayı tutuşturan tam da budur" ifadelerini kullandı.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 2/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 3/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 5/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 6/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 7/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 8/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 9/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 10/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 11/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 12/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 13/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 14/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 16/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 17/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 18/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 20/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 21/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 22/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 23/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 25/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 26/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 28/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 29/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 30/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

Bu bilgiler ışığında Rusya'nın atabileceği adımlar ve Crocus saldırısının dünyaya yansımalarına bakacak olursak:

1. 90'lı yıllardaki istikrarsızlığın yarattığı güvenlik sorunu, Çeçen savaşları esnasında düzenlenen terör saldırıları ve genel itibarıyla Rusya'nın bir güvenlik devleti olması nedeniyle, insanların yoğun olarak bulunduğu alışveriş merkezlerinde, kongre merkezlerinde, tren istasyonlarında ve bazı büyük restoranlarda güvenlik tedbirleri mevcut olup, söz konusu mekanlara girişte metal dedektörler ve x-ray'ler bulunmaktadır.  
   
   Ukrayna savaşıyla birlikte, Kiev'in zaman zaman Moskova'ya kadar ulaşan hava saldırıları nedeniyle söz konusu tedbirlerin daha da sıkılaştırılmış olması gerekir. 
   
   Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin saldırıdan birkaç gün önce, Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) genişletilmiş toplantısında yaptığı konuşmada, Ukrayna'nın Batı'nın talimatıyla terör yöntemlerine başvurduğunu belirterek, "Neo-Nazi Kiev rejiminin, yine aldığı destekle ve sıklıkla doğrudan emir üzerine, terörist yöntemlere yönelmesi doğaldır. Bunlar arasında sivillerin yaşadığı şehirlerin bombalanması, hükümet yetkililerine ve tanınmış kişilere yönelik suikast girişimleri, Rusya'daki kritik altyapı tesislerine ve çok sayıda insanın bulunduğu yerlere yönelik sabotaj ve terör saldırılarının faillerini ayartma girişimleri yer alıyor" ifadelerini kullandı. 
   
   Dolayısıyla Rusya böyle bir tehdidin varlığından haberdardı. Bu nedenle, sorulması gereken en temel soru saldırganların nasıl bu kadar sorunsuz bir şekilde bu terör eylemini gerçekleştirdiğidir. Saldırıyla ciddi bir güvenlik zaafı ortaya çıkmıştır. Bunun ilgili Rus makamları tarafından ivedilikle ele alınması ve benzer saldırıların önüne geçilmesi için tedbirlerin artırılması lazım gelir
    
2. Saldırının zamanlaması manidardır. Rusya'da resmî sonuçlara göre Putin'in rekor katılımla ve rekor oyla altı yıllığına yeniden seçilmesinin hemen ertesinde Rusya'nın kalbinde böylesine büyük bir terör eyleminin gerçekleşmesi Batı'nın ve Ukrayna'nın Putin'e bir gözdağı mıdır?
   
   Bazı Rus muhalifler ise, Crocus City Hall saldırısını 1999 yılında Moskova başta olmak üzere farklı şehirlerde vuku bulan ve belirli ölçüde Putin'in iktidara gelmesinin de önünü açan apartman bombalamalarına benzeterek, Putin'in 22 Mart saldırısı sonrasında içeride muhaliflere baskıyı artıracağını ve tekrar seferberlik ilan edeceğini iddia etmektedir. 
   
   Öte yandan, şunu da söylemek gerekir, cuma günü düzenlenen saldırı Rus toplumunu daha da birleştirecek, fakat aynı zamanda toplumda Orta Asya'dan gelenlere yönelik var olan tepkinin artmasına da neden olacaktır.  Dolayısıyla saldırının toplumsal bir boyutu da bulunmaktadır. 
    
3. Saldırıyı kimin yaptığından bağımsız olarak, Rusya önümüzdeki dönemde Ukrayna'ya yönelik daha saldırgan bir tutum içerisinde olacaktır.  Devlet Başkanlığı seçimleri sırasında Ukrayna'nın Rusya'ya yönelik saldırılarına yanıt olarak zaten son bir haftadır Rusya saldırılanın şiddetini artırdı ve Ukrayna'nın belirli şehirlerini felce uğratacak şekilde altyapıya zarar verdi. 
   
   Bundan sonra da Rusya'nın Ukrayna'ya ve Ukrayna'nın arkasında olduğunu bildiği ve kendisine esas muhatap olarak gördüğü ABD'ye yönelik uygun gördüğü zaman ve şekilde elindeki tüm imkanları kullanarak misliyle mukabele edecektir. 
   
   Bu noktada eski Devlet Başkanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev'in geçtiğimiz günlerde Gençlik Konferansı'nda yaptığı konuşmada arkasında yer alan haritayı hatırlamakta fayda var. 
   
   Günümüzde artık ülkelerin birbirlerine savaş ilan etmeden Hibrid savaş taktikleri çerçevesinde düşmanlarına ciddi zarar verdikleri düşünüldüğünde Rusya'nın geçmişte Batı'ya yönelik uyguladığı bazı hibrid savaş taktiklerini önümüzdeki dönem de uygulaması söz konusu olabilir. ABD'de seçim sürecine girildiğini de bu vesileyle belirtmiş olalım.
   
   Putin başta olmak üzere, Rus yetkililerin son dönemde nükleer silahları Rusya'ya yönelik varoluşsal bir tehdit olduğu takdirde kullanacaklarına ilişkin açıklamaları hatırda tutulmalı, Batılı liderlerin Rusya'yı daha da kışkırtacak beyanatlarda bulunmaktan kaçınmaları önümüzdeki süreçte fevkalade önemlidir. 
    
4. Rusya'nın DAEŞ'e yönelik operasyonlar da düzenlemesi ihtimaller dahilinde. Bu çerçevede, sadece Afganistan'da değil, İdlib'de de Rusya DAEŞ'ı hedef alabilir. İdlib'de bir operasyon ihtimalinin Türkiye üzerinde yaratacağı etkilerin iyi değerlendirilmesi ve operasyonunun kapsamına göre olası bir mülteci akınına hazırlıklı olunması zaruridir. 
    
5. DAEŞ'in önce İran'ın Kirman şehrinde sonra da Moskova'da üstlendiği ağır kayıplara neden olan saldırılar sonrasında ABD'nin DAEŞ'i yeniden öncelikli bir tehdit olarak görerek hareket etmesi mümkündür. 

Saldırının ABD'nin Irak ve Suriye'den çekilmesinin gündemde olduğu, Türkiye'nin bu yaz terörü bitireceğini açıkladığı bir dönemde düzenlenmesi manidar.

Suriye'de DAEŞ'e karşı PYD/YPG'yle işbirliği yapan ABD'nin atacağı olası adımların ve bunun ülkemize yönelik etkilerinin yakından takip edilerek ilgili makamlarımızın terörle mücadele konusunda izledikleri stratejiyi yeni gelişmeler tahtında değerlendirecekleri muhakkak. 

DAEŞ'in bu saldırıda bir araç olarak kullanılmış olabileceği düşünüldüğünde, arkasındaki güç veya güçlerin ortaya çıkartılması önemli. 

Saldırıya ilişkin en somut sonuç ise Moskova terör saldırısının amacından ve kimler tarafından yapıldığından bağımsız olarak dünyanın çok kritik bir döneme girdiğidir.  

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.