Geçmişten günümüze hakimiyet alanlarını genişletmek ve diğer uluslar üzerinde söz sahibi olmak isteyen devletlerin, inşa ettikleri yollar üzerinden bu arzularını pratiğe döktükleri görülmektedir.

Tarihe dönüp bakıldığında bu duruma örnek teşkil edecek pek çok pratik göze çarpmaktadır.

Devletler belirli bir güce ve iddiaya sahip olduklarında asker, mal ve insan sevkiyatı için mevcut yol güzergahlarına yenilerini eklemiş veya var olanları daha bayındır hale getirme yoluna gitmişlerdir.

Geçmişte kapsamı karayollarından ibaret kalmayarak limanları ve günümüzde de hava yollarını kapsayan bu inşa ve bayındırlaştırma süreçlerine günümüzde dijital altyapılar da eklenmiştir.

Tarihe dönüp bakıldığında Roma İmparatorluğu döneminde, asker sevkiyatını kolaylaştırmak amacıyla kara Avrupa'sının farklı bölgelerine uzanan yollar inşa edildiği görülmektedir.

Ayrıca imparatorluğun, Akdeniz havzasındaki limanları kontrol altında tutarak özellikle Afrika ülkelerinde bulunan doğal kaynakları ve gıdaları ithal etmek için çaba gösterdiği de bilinmektedir.

Benzer şekilde Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlardaki güzergahları dışında Akdeniz ve Karadeniz üzerindeki hakimiyetini çeşitli politikalarla güçlendirmeye çalıştığı görülmektedir.

Özellikle İstanbul'un fethinden sonraki fetih politikalarının Fatih Sultan Mehmet ile birlikte Akdeniz hakimiyeti üzerine yoğunlaştığı bilinen bir gerçektir.

Benzer şekilde İngiltere, İspanya, Portekiz gibi Avrupalı emperyal güçler, uzak doğuya uzanan deniz yollarını ve bu yollar üzerindeki limanları kontrol etmeyi en büyük hedefleri olarak belirlemiştir.

Son olarak, Almanya'nın 19'uncu yüzyılda Osmanlı toprakları üzerinden geçip Hindistan'a uzanması öngörülen demiryollarını inşa etme politikaları da hakimiyet pratiklerine örnek olarak gösterilebilir.

Günümüzün başat emperyal gücü olma iddiasını sürdüren ABD, dünya geneline yayılacak şekilde kurduğu askeri üsler, denizlerde konuşlandırdığı uçak gemileri ve stratejik işbirlikleri ile tüm liman, havalimanları ve karayollarını emperyal politikalarına hizmet edecek şekilde kullanmaktadır.

Yollar üzerinden inşa edilen benzer bir sömürgeci politika, dünyada üretilen mal ve hizmetlerin yaklaşık yüzde 20'sini üretme kabiliyetine sahip olması nedeniyle yükselen bir güç olarak görülen Çin'de de görülmektedir.

Çin, hem ürettiği malları dünyaya satarak dolaşımını sağlamak hem de dünyanın farklı yerlerindeki hammaddeleri ülkesine ithal etmek için İpek Yolu adını verdiği projeyi son 10 yıldan itibaren yüksek bir bütçe harcayarak hayata geçirmeye çalışmaktadır.

2012'de Çin Devlet Başkanlığını üstlenen Şi Cinping, Eylül 2013'te Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan Nazarbayev Üniversitesinde gerçekleştirdiği konuşmaya şu sözlerle başlamıştır:

Bin yıllardan itibaren İpek Yolu güzergahındaki insanlar, günümüze kadar aktarılan bir dostluk hikayesi yazmışlardır. Geldiğimiz noktada Avrasya bölgesinde ekonomik ilişkileri geliştirecek, iş birliğini derinleştirecek ve kalkınmayı mümkün kılacak bir alanın oluşturulmasının zamanı gelmiştir.

Şi, konuşmasının devamında bu hedefe ulaşmak için atılması gereken altyapı projeleri gibi muhtelif adımları sıraladıktan sonra, konuşmasını, "İpek Yolu'nu tekrar canlandırmanın zamanı gelmiştir" cümlesi ile bitirmiştir. 

Şi Cinping'in bahsettiği tarihi İpek Yolu'nun, Marco Polo gibi gezginlerin kitaplarına da konu olmuş, orijinal hattı bugünkü Çin'den başlayıp Orta Asya'da Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan'dan geçip İran'a varan veya Hazar Denizi'ni kuzeyden dolanarak Türkiye ve Suriye'de son bulan bir güzergâh olduğu bilinmektedir.
 

Görsel: AA

Güzergâh, bu iki ülkeyi geçtikten sonra Akdeniz üzerinden dünyanın ve özellikle de Avrupa'nın farklı bölgelerine açılan bir taşıma yolu olması nedeniyle önemli bir işleve sahip olmuştur.

15'inci yüzyıldan itibaren Portekiz, İspanya, Hollanda, İngiltere gibi Avrupa ülkelerinin uzak doğuya Hint Okyanusu üzerinden gemilerle gidip gelmeye başlamaları sonucu karayolu üzerine kurulu bu güzergahın ekonomik değerini kaybettiği görülmektedir. 

Bugün Çin'in uyguladığı bu projeye İpek Yolu ismini vermesinin arkasında bu tarihi gerçeklikler yattığı söylenebilir.

Çin, bu isimle birlikte emperyal hedeflerini tarihi bir kisve altına gizleyerek bir iletişim stratejisi gütmektedir.

Çin, İpek Yolu adı altında sadece eski tarihi İpek Yolu güzergahını canlandırmamakta, ülkenin doğusuna, batısına, kuzeyine ve güneyine açılan farklı güzergahlar inşa etmektedir.

Güzergahın bir ayağı Çin'den başlayıp Rusya üzerinden, son dönemde Ukrayna savaşından dolayı Türkiye üzerinden giderek Almanya'nın Duisburg şehrine ulaşan bir demir yoludur.

Bunun dışında Çin aynı zamanda dünyanın farklı ülke ve kıtalarında, Afrika'da Kenya'dan, Latin Amerika'da Arjantin'e kadar bu proje kapsamında birçok liman, demiryolu ve karayolu projeleri finanse etmektedir.

Çin'in planladığı yeni İpek Yolu'nun geçtiği güzergahtaki popülasyona bakıldığında ise, dünya nüfusunun yüzde atmışından fazlasına tekabül edecek bir rakama ulaşılmaktadır.

4,4 milyar insanın yaşadığı bu güzergahta dünyada üretilen mal ve hizmetlerin yaklaşık yüzde 30'u üretilmektedir.

Çin'in İpek Yolu projesinin önemli bir ayağını Türk ve İslam ülkeleri oluşturmaktadır.

Bu çerçevede projenin en önemli bölgesi Çin kontrolünde bulunan Sincan bölgesidir.

19'uncu yüzyılın ortalarına doğru Çin İmparatoru tarafından fethedilerek Çin topraklarına dahil edilen Sincan bölgesi, ya da Türklerin tabiri ile Doğu Türkistan, 19'uncu yüzyılın sonlarına doğru bölgeden elde edilen vergilerin harcanan askeri ve bürokratik masraflardan az olması sebebiyle, bölgeden çekilme politikalarını gündeme getirmiştir.

Fakat 1949'dan sonra komünist rejimin başa gelmesi ile Çin'in bölgeye ilgisi artmaya başlamış, bölgede hızlı bir işgal veya yerleşme politikası uygulanarak Han kökenli Çinlilerin bölgeye yerleşimi yoğunlaştırılmıştır.

Bu politika neticesinde bölgede Uygur Türkleri azınlığa düşürülmüştür.

Çin sınırları içinde kalan Türklerin yaşadığı Sincan bölgesinin harita üzerinde çizilen sınırlarına bakıldığında, Moğolistan, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan ile sınır konumda bulunduğunu görmek mümkündür.

Bu bölgenin Çin'den ayrılma ihtimali göz önünde bulundurulursa Çin'in komşu olduğu ülke sayısının 14'ten 9'a düşmekte olduğu gerçeğiyle karşılaşılmaktadır.

Sincan, Çin'in periferisinde bulunan önemsiz bir bölge gibi görünmesine rağmen, Çin açısından Avrasya'ya açılan bir kapı olması itibarıyla hayati bir önem arz etmektedir.

Çin'in, Sincan bölgesinin kontrolünü kaybettiği durumda kendisi ve emperyal vizyonu için önemli gördüğü İpek Yolu projesinin Batı'ya giden yönünü gerçekleştirmesinin mümkün olmadığı öngörülen bir gerçektir.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 2014 yılında İpek Yolu Projesini başlattıktan sonra Sincan bölgesini ziyareti esnasında yaptığı bir konuşmada sonraki dönemde Uygur Türklerine yapılacak zulmün işaretlerini vermiştir.

Şi, yaptığı konuşmada Uygur Türklerini kastederek, "Düşük kaliteli milletleri ve negatif enerji yayan insanları temizlemek lazım" sözlerini sarf etmiştir.

Şi'nin yaptığı bu ırkçı konuşmanın alt metninde Türklerin yaşadığı Sincan bölgesinin İpek Yolu projesi için hayati bir önemde olduğu gerçeği yatmakta, Uygur Türklerinin varlığı ve bağımsızlık mücadelesinin İpek Yolu projesi için tehlike arz ettiği okunmaktadır.
 

Fotoğraf: AA

Sincan bölgesi, sadece İpek Yolu projesi için değil, aynı zamanda Çin'in enerji politikaları için de büyük önem arz etmektedir.

Çin'in gaz ve petrol kaynaklarının yüzde 20'sinin, kömür kaynaklarının ise yüzde 40'ının bu bölgede bulunduğu bilinen bir gerçektir.

Sincan bölgesinin yılda 3500 saat güneş alması ile yenilenebilir enerji alanında rüzgâr ve güneşten elde edilecek enerji için de önemli bir konumda olduğu görülmektedir.

Buna ek olarak Tibet'ten sonra en fazla su kaynağına sahip olması nedeni ile bölgedeki su kaynakları enerji üretimi için kullanılmaktadır.

Bu perspektiften bakıldığında, Sincan bölgesinin bağımsız olması veya Çin'in kontrolünden çıkması Çin için kâbus mahiyetinde bir gelişme sayılabilir.

Ayrıca Sincan bölgesinde teknolojik ürünlerin üretiminde kullanılan nadir metallerin bulunduğunun da altı çizilmelidir.

Bölge aynı zamanda Çin'in Rusya ve Orta Asya'dan ithal ettiği enerji kaynaklarının Çin sınırında buluştuğu noktada yer alması nedeniyle stratejik önem taşımaktadır.

Central Asia Gas Pipeline isimli Orta Asya'dan gelen boru hattı Sincan'dan Çin sınırına girmekte ve buradan da Çin'in içinden başka bölgelere dağıtılmaktadır.

Çin'in İslam ülkelerine yönelik ilgisinin de İpek Yolu projesi çerçevesinde arttığı gözlemlenmektedir.

Örneğin Pakistan'da gerçekleştirilmesi planlanan 68 altyapı projesi için öngörülen yatırım miktarı 62 milyar dolar olup bu projelerin 32 tanesi şu anda bitmiş durumdadır.

Diğer yandan İran'ın 2003 yılında Batılı ülkeler tarafından ambargo altına alındığı dönemde, 2003 ile 2014 yılları arasında Çin ve İran arasındaki ticaret hacminin 5,6 milyar dolardan 51,8 milyar dolara yükseldiği bilinmektedir.

27 Mart 2021 tarihinde Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin İran ziyareti sırasında, İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ile imzaladığı sözleşmelerde, Çin'in önümüzdeki 25 yıl içinde İran'da 400 milyar dolarlık bir altyapı yatırımı gerçekleştireceği konusunda mutabakat sağlanmış durumdadır.

Mutabakat sağlanan projelerin önemli bir kısmı uygulama aşamasına geçmiş durumda olup karşılığında, İran'ın Çin'e enerji kaynaklarının dışında diğer doğal kaynaklarını da ihraç edeceği konusunda anlaşmaya varılmıştır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 2/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 3/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 4/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 5/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 6/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 7/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 8/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 9/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 10/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 11/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 12/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 13/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 14/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 15/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 16/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 17/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 18/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 19/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 20/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 21/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 22/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 23/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 24/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 25/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 26/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 27/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 28/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 29/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 30/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

Çin sadece İran ile sınırlı kalmayarak muhtelif İslam ülkeleri ile çeşitli ortaklıklar geliştirmekte, Kuzey Afrika'da Mağrip ülkelerine dek uzanan geniş bir coğrafyada çeşitli proje ve yatırımlar gerçekleştirmektedir.

Irak'ta enerji kaynaklarına Çin'in 10 milyar dolarlık yatırımı bulunmakta, Mısır'da ise 18 milyar dolar tutarında Süveyş Kanalı'nın çevresinde serbest ticaret bölgesi kurmaktadır.

Suudi Arabistan'da yapılan yatırımların dışında, Suudi petrollerinin yüzde 25'i Çin'e satılmakta ve satılan petrolün parası dolar cinsi bir karşılıkla değil, Çin para birimi olan Yuan ile ödenmektedir.

Petrolün Yuan ile satılmasının uzun vadede ABD dolarının uluslararası rezerv para birimi olma konumunu zayıflatacağı düşünülmekte, Suudi Arabistan'ın petrol karşılığında aldığı Yuan ile Çin'den ürün satın alması bu görüşü desteklemektedir.

Çin'in İslam ülkelerine yaptığı bu yatırımlardan dolayı Müslüman ülkeler, Uygur Türklerinin maruz kaldıkları zulme ses çıkarmamakta, bunun ötesinde 2017 yılından itibaren kendi ülkelerinde bulunan Uygurları tutuklayıp Çin'e iade etme politikası gütmektedir.

Şu ana kadar İslam ülkelerinde tutuklanıp Çin'e iade edilen Uygur Türkleri için mücadele eden yaklaşık 700 aktivist Uygur Çin'e teslim edilmiştir.

Çin, Türkiye ile de yakından ilgilenmekte olup Türkiye'de 1000 civarında Çin kökenli şirketin faaliyet gösterdiği bilinmektedir.

Kars'ta Gürcistan üzerinden Hazar Denizine bağlanan tren hattının yapımında da rol oynamak isteyen Çin, Türkiye'deki üçüncü nükleer santralinin yapımında da yer almak istemektedir.

Ancak Türkiye, Çin ile bu tür projeleri yaparken, diğer İslam ülkelerinden farklı olarak Çin'e bağımlı kılınacak bir ilişki içine girmemeye dikkat etmektedir.

Doğu-batı dengesini göz önünde bulundurarak, iki bölgeden de kendisi için en iyi faydayı çıkarmaya çalışmaktadır.

İpek Yolu projesi gündeme geldiğinde batı ülkelerinde uyanan heyecan süreç içinde yerini karşı politikalara bırakmıştır.

Çin'in emperyal hedefleri netleştikçe, Batı'da da yani ABD ve Avrupa'da Çin'in İpek Yolu Projesine karşı yüksek bütçeli alternatif projeler geliştirilmeye başlamıştır.

Avrupa Birliği, Afrika ve Asya ülkelerine yönelik olarak Global-Gateway isimli proje ile ilk aşamada 400 milyar Euroluk bir altyapı projesi geliştirmiştir.

Daha kapsamlı bir altyapı projesinin ABD tarafından planlandığı bilinmektedir.

21'inci yüzyılda emperyal emelleri olan ülkelerin hedeflerini Rusya'nın yaptığı gibi sıcak savaşlardan ziyade, altyapı projeleri üzerinden gerçekleştirmeye çalıştığı bir gerçektir.

Hem ürünlerini satmak hem de ilgili ülkelerden üretimleri için gerekli hammaddeleri ithal etmek isteyen ülkeler, muhtelif projeler hayata geçirmekte, ayrıca projelerin finanse edildiği ülkeler borçlarını vaktinde ödeyemedikleri takdirde, projelere el koyularak bahsi geçen ülkeler daha bağımlı hale getirilmektedir.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.