Tam da Avrupa'daki seçimlere ilişkin beklenmedik gelişmelerden uzaklaşıp bugünlerde kıtada sıkıntı yaratan diğer birçok meseleye odaklanmanın güvenli olduğunu düşündüğünüz bir anda, radikal sağın yükselişine dair korkuları körükleyen son kişiler Hollanda'daki seçmenler oldu. Emektar milliyetçi siyasetçi Geert Wilders'ın Özgürlük Partisi (PVV) geçen haftaki anket sonuçlarını epey aşarak mecliste (150 sandalyenin) 37'sini aldı. Onu sırasıyla 25 ve 24 sandalyeyle (bir başka deneyimli siyasetçi Frans Timmermans'ın başkanlığında) sol ittifak ve merkez sağ parti takip ederken, sağdan sola siyaset yelpazesinde yer alan daha küçük partiler de uzun bir kuyruk oluşturdu.

Çeyrek asır önce parlamentoya giren ve 2006'da Özgürlük Partisi'ni kuran Wilders, uzun zamandır Hollanda siyasetinin bir demirbaşı. Hakaret dolu Müslüman karşıtı söylemlerini bu seferliğine biraz yumuşatmış olsa da göç karşıtlığı, Hollanda ulusal kimliğinin sulandırılması olarak gördüğü şeye direnme ve AB'den çıkma gibi bilindik tutumlarını sürdürdü. Ancak bu kez çaldığı kapı bir bakıma ve önemli bir şekilde zaten açıktı. Hollanda'yı yaklaşık iki yıldır yöneten ve Muhafazakar Mark Rutte'nin 13 yıl gibi rekor bir süre başbakan kalmasını sağlayan koalisyon, göç hakkındaki (pek de şaşırtıcı değil) anlaşmazlık nedeniyle çöktü.

Rutte hükümeti, daha önce benzeri görülmemiş rakamlar ve kampların dolup taşmasıyla ilgili kamuoyu endişelerine yanıt olarak sığınma taleplerine daha katı sınırlar getirmeye çalışmış ve başarısız olmuştu. Küçük Hıristiyan partisi, bakmakla yükümlü olunan kişi sayısının sınırlandırılması halinde ailelerin parçalanma ihtimaline itiraz etti ve uzlaşma olmayacaktı, inanca dayalı küçük partilerin taşıdığı risk de bu. Koalisyon yeniden kurulamadı ve Wilders'in seçime girmesi için fırsat oluştu. Şaşırtıcı olan belki de partisinin bu kadar başarılı olmasından ziyade, kamuoyu yoklamalarında Wilders'in zaferinin oranının (hatta zaferinin) kesinlikle tahmin edilmemiş olmasıydı.

Bununla birlikte, ne Hollanda'da radikal sağın iktidarın eşiğinde olduğu ne de Nazizm'e benzer herhangi bir şeyin (neo, hafif ya da başka bir türevinin) Avrupa'yı kasıp kavurduğu fikrine kapılmamak önemli. Bu örüntü tekdüze değil ve gerçek şu ki, radikal sağın etkisi her zaman olmasa da gücü, çoğu zaman adaylarının seçime girmesine izin veren aynı demokratik kurumlar tarafından sınırlandırılıyor.

Son aylarda Avrupa'da iki tarafa da eğilim var. Küçük bir ülke olan Slovakya (nüfusu 5,5 milyon), Macaristan'ın Viktor Orban'ını örnek alan popülist bir milliyetçi olan eski başbakan Robert Fico'nun Smer partisine ekimde yüzde 23 oyla birinci sırayı verdi. Sadece birkaç hafta sonra Polonya (38 milyon), milliyetçi muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi'ni yerinden ederek, eskiden başbakanlık ve AB Konseyi başkanlığı yapmış olan AB yanlısı merkezci Donald Tusk'ın Sivil Koalisyon adındaki partisini birinci sıraya taşıdı. Kurulacak koalisyon hükümetinin yapısı henüz netleşmiş değil ancak büyük olasılıkla Tusk başkanlığında kurulacak.

Şimdi, Polonya'nın daha büyük bir eğilimi tersine çevirdiğini iddia etmek mümkün. Geçen yıl ya da daha öncesine baktığınızda radikal sağ partilerin kazanımlar elde ettiğini görürsünüz. Ancak İtalya'nın ilk kadın başbakanı olan Giorgia Meloni, (düşük bir katılımla) anketleri süpüren bir istisna oldu. Radikal sağcı partiler seçimlerde birinci gelseler bile, ortaya çıkan hükümete başkanlık edemeyebilir, hatta hükümete hiç giremeyebilirler. Hollanda'da da böyle olabilir.

Diğer partiler bir araya gelerek iktidara giden yolu tıkayabilir ya da benzer bir şeyin yaşandığı bir koalisyona dahil olabilir. İktidarda pay sahibi olsalar bile bu güç sınırlıdır. Finlandiya'da nisanda yapılan seçimi muhafazakarlar kazandı ve milliyetçi Gerçek Finler partisi de kurulan koalisyonda yer aldı. İsveç'te geçen yıl Sosyal Demokratlar anketlerde birinci çıktı, ancak merkez sağ Ilımlı Muhafazakar Parti'den Ulf Kristersson, sağcı İsveç Demokratlarıyla yapılan bir oylama anlaşmasına dayanan bir azınlık hükümetinin başbakanı oldu.

Son Avrupa seçim sonuçlarını açıklarken, radikal sağa kaçınılmaz kayış dışındaki diğer nedenler de göz ardı edilemez. Bunlardan biri, Kovid salgını sırasında sağ ya da sol birçok hükümetin yetersiz performans gösterdiğinin yaygın olarak düşünülmesi ve halkın doğrudan hükümete karşı genel ve görünüşe göre artan güvensizliğiyle kısmen açıklanabilecek olan görevde kalma sorumluluğu olabilir.

Günümüzün büyük meselesi olan göçün, özellikle de düzensiz göç diye adlandırılan göçün, radikal sağcı partiler için verimli bir zemin sunduğu da atlanmamalı. Ancak, halkın göç endişesi ve ana akım partilerin iktidardayken sayıları azaltmadaki yetersizliklerinden kaynaklanan hayal kırıklığı mı, yoksa radikal sağın kendi amaçları için yabancı düşmanlığının alevlerini körüklemesi mi? Arada fark var. Rusya'nın Ukrayna'yı istilası da özellikle İskandinav ülkelerindeki görüşlerin güvenlik odaklı sağa kaymasını sağlamış olabilir.

Birçok parti sistemindeki parçalanma da bunda rol oynayabilir. Yeni Hollanda parlamentosunda yaklaşık 16 partinin temsil edilmesi muhtemel. Seçenekler bu kadar genişken, Wilders'ın Özgürlük Partisi'nin yaptığı gibi 150 sandalyeli bir mecliste 37 sandalye kazanan bir parti, aslında sandalyelerin sadece yüzde 25'ine sahip olmasına rağmen çok fazla destek toplamış gibi görünebilir.

İki gözlem daha yapmakta fayda var. Birincisi, radikal sağın kazanımlar elde ettiği ya da nüfuz sahibi olduğu ülkelerin çoğunda, her ne kadar orijinal hali çoktan yok olmuş olsa da, iç siyasette tutunabileceği tarihsel bir damar mutlaka vardır. İtalya ve Fransa'da (Le Pen ailesiyle birlikte) radikal sağın kökleri ve öncülleri çok açık; aynı şekilde Almanya'da da Alternative für Deutschland özellikle eski Doğu'da kazanımlar elde ediyor.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 2/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 3/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 4/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 5/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 6/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 7/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 8/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 9/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 10/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 11/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 12/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 13/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 14/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 15/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 16/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 17/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 18/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 19/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 20/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 21/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 22/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 23/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 24/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 25/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 26/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 27/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 28/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 29/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 30/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

Benzer bir durum, Kurt Waldheim'ın Nazi savaş suçlarına karışmış olmasına rağmen tartışmalı şekilde cumhurbaşkanı seçildiği ve Joerg Haider'in Özgürlük Partisi'nin 1999 genel seçiminde oyların neredeyse yüzde 30'unu alarak iktidardan pay (ve diğer birçok AB ülkesinin düşmanlığını) kazandığı Avusturya'da da görüldü. Milliyetçi ve göçmen karşıtı sağ, çeşitli kılıklarda Avusturya siyasetinde varlığını sürdürüyor. 2002 seçim kampanyası sırasında bir çevreci tarafından öldürülen, Müslüman karşıtı aktivist profesör Pim Fortuyn da Hollanda'daki seçimlere musallat olmuş durumda.

İkincisi, radikal sağcıların iktidarı tatması bir tür aşılama işlevi görebilir. Avusturya'da radikal sağ, her ne kadar gelecek yıl yapılacak seçimler öncesinde yükselişe geçmiş gibi görünse de halkın gözünden bir düşüp bir yükseliyor. Bu durum, İngiliz Ulusal Partisi'nin 10 yıldan uzun süre önce kazandığı bazı yerel seçim zaferlerinden sonra popülaritesini bir daha asla geri kazanamadığı Birleşik Krallık'ta da olağanüstü bir şekilde geçerli oldu. Partinin buna yanıtı, yakın zamanda Anma Günü'nde (I. Dünya Savaşı'nda hayatını kaybeden askerlerin anıldığı gün -çn.) görüldüğü gibi sokak siyasetine başvurmak oldu.

Tüm bunlar, Wilders'in Hollanda'daki seçimde "çarpıcı zaferi" diye tanımlanan durum karşısında paniğe kapılmak için bir neden olmaması gerektiğini ortaya koyuyor. Bu durumda "zafer", Hollanda parlamentosundaki sandalyelerin dörtte birini kazanmak anlamına geliyor, dahası yok. Wilders'in başbakan olması kesin değil. Olursa, kendisi ve partisinin başka herhangi bir göreve gelmesi durumunda olacağı gibi, bir koalisyonda gücü ciddi şekilde kısıtlanacaktır. Dahası, bu "zafer" Avrupa tarihinin keskin bir şekilde sağa kaymasından ziyade halkın göç ve etkisiz hükümetten duyduğu rahatsızlığı yansıtıyor olabilir.

Daha büyük tehlike, Hollanda Özgürlük Partisi ve benzerlerinin ana akımın dışına itilmesi ya da sürgün edilmesi olabilir. En azından şimdi, demokratik bir seçimin sonucu olarak, Hollanda ve Avrupa'nın geri kalanı skoru biliyor. Sağduyulu tepki, tıp doktorlarının dediği gibi, AB bir bütün olarak gelecek yıl parlamento seçimlerinde oy kullanmadan önce "dikkatli bir bekleyiş" olacaktır.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal