Milyarderler servetlerini hak ettiklerini düşünmekten hoşlanır. Ama avamdan milyon kat daha meziyet sahibi olduklarını iddia ettikleri hemen her zaman, meritokrasi mitini altüst eden bir cehalet ve huysuzluk sergilerler. Hiç kimse milyarderlere, milyarderler gibi karşı argüman üretemez.
Vermont Senatörü Bernie Sanders'ın çok zenginlerin vergilerinin artırılmasını destekleyen ılımlı bir açıklamayı Twitter hesabından takipçileriyle paylaşması üzerine, tarihin muhtemelen en zengin kişisi Elon Musk hafta sonu bu gerçeği bir kez daha sergiledi. Sanders, "Aşırı zenginlerin üzerlerine düşen payı ödemelerini talep etmeliyiz. Nokta" demişti. Musk, 80 yaşındaki Sanders'a şu yanıtı verdi:
Hâlâ hayatta olduğunu unutup duruyorum.
Tahmin edilebileceği gibi güçlünün yanında saf tutan Fox News bu haberi, "Elon Musk, Bernie Sanders'ı yerden yere vurdu" başlığıyla verdi ve yorumlar Musk savunucularıyla doldu. En çok vergiyi zenginler öderken fakirlerin az ödediğini iddia eden savunucular, öyleyse zenginlerin üzerlerine düşen payı ödemediğini nasıl söyleyebilirsiniz diye sordu. Kendisi de milyoner olan Sanders, kendisinden çok daha zengin kişileri eleştirmeye nasıl cüret ediyordu? Musk istihdam yaratıyor! Milyarderler bizim kurtarıcılarımız! Onlara boyun eğ!
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ancak gerçek şu ki, federal yönetim Musk'tan çok daha fazla istihdam yaratıyor. Ayrıca Musk'ın alakasız olduğunu öne sürdüğü Sanders, Biden'ın ekonomik gündeminin ilerleyişinin merkezinde yer alıyor. Buna, vergi mükelleflerinin çoğuna doğrudan ödeme yapan ve çocuk yoksulluğunda büyük bir düşüş sağlayan, yıl başındaki 2 trilyon dolarlık (yaklaşık 21 trilyon TL) devasa Kovid destek paketi de dahildi. Gerçekleştirilmemesi halinde Musk'ın (kötü tasarlanmış) elektrikli arabalarının neredeyse işe yaramayacağı, yolların ve köprülerin onarımı için iki partinin de destek verdiği 1,2 trilyon dolarlık (yaklaşık 12 trilyon 500 milyar TL) altyapı yasası da bu kapsamda yer alıyor.
Musk, yönetimin kamuya açık otoyol sisteminin bakımını sürdürmesinden dolaylı biçimde fayda sağlıyor. Üstelik Tesla, 5 milyar dolardan (yaklaşık 52 milyar TL) fazla devlet yardımı da aldı. Ayrıca Tesla'nın elektrikli arabalarını satın alan kişiler vergi indirimi alıyor ve Musk satışların teşvikinde bunlara güveniyor.
Tüm bu devlet yardımları karşılığında Musk, ortak kavanoza neredeyse hiçbir şey koymuyor. 2018'de servetinin vergisi için tam anlamıyla tek kuruş ödemedi.
Çoğumuz devletten hiçbir zaman 5 milyar dolar yardım almadık. Almış olsaydık muhtemelen hatırlardık. Musk, Sanders'ın varlığını unuttuğunu söylediğinde ya ikiyüzlü davranıyor ya da kendi şirketinin nasıl işlediğini anlamıyor. Her iki durumda da yaşlı birinin sağlık sorunlarıyla (Sanders, 2019'da kalp krizi geçirmişti) alay etmek kabaca ve acımasızca. Musk kulağa hiç de bilgili ve ayık bir istihdam sağlayıcısı gibi gelmiyor. Kulağa kaba ve sorumsuz bir aptal gibi geliyor.
Musk'ın kamuoyu önündeki düşüncesizce davranışları şirketine geçmişte de zarar vermişti. 2018'de katıldığı bir podcast'te esrar ve viski içtiğinin görülmesi Tesla hisselerinin düşmesine neden olmuştu. Ayrıca Twitter'da Tesla'nın Bitcoin varlığını mayısta satmayı planladığını söylemesinin sonucunda Bitcoin'de yüzde 8 düşmüştü.
Milyarder olmayan kişiler esrar kullanımı nedeniyle sık sık kovuluyor veya hapse giriyor. Planlanmamış piyasa dalgalanmaları yaratan iş kararlarını sorumsuzca ifşa eden bir çalışan da neredeyse kesinlikle işini kaybeder. Ancak Musk'ın aşırı zenginliği onu birçok sonuçtan koruyor.
Musk, Senatörlere hakaret ederek, fiyatları çökerterek, şirketinin devlet fonlarına bel bağladığı hususunda halkı yanıltarak ve genellikle cahil ve aptalca davranarak kamuoyu sahnesinde dolanabiliyor. Hiçbir sonuca katlanmayacak. Gerçekten, zenginliği ve gücüyle özdeşleşmek isteyenler kimseler bu cehalet ve aptallığını alkışlayacak.
Zenginlik kendi kendinin haklı sebebi gibi görünüyor. Dünyanın en zengin veya tüm zamanların en zengin kişisiyseniz, bir şeyi doğru yapıyor olmanız gerektiği mantıklı görünüyor. Fakat çoğu zaman (Musk'un durumunda olduğu gibi) zenginler yola ilerde başlıyor ve sonra da doğru zamanda doğru yerde bulunuyorlar. Belli bir noktadan sonra ne kadar mankafa veya sevimsiz olduğunuzun bir önemi kalmıyor. Zenginlik ve ayrıcalığın katıksız tembelliği, şirket üstüne şirket batırabileceğiniz ve yine de ABD başkanı olabileceğiniz anlamına geliyor.
İşte bu nedenle devletin önemli işlevlerinden biri de eşitsizlikleri azaltmaktır. Çok zenginler, ne kadar hak sahibi olduklarını düşünürlerse düşünsünler, aslında geri kalanımıza karşı sorumlu olduklarını kabul etmek zorunda.
Musk'ın da herkes gibi Twitter'da kendini rezil etme hakkı var. Fakat bunu yaptığında, akranlarından daha iyi, daha akıllı veya daha erdemli olmadığını hatırlatıyor. Bu beklenmedik devasa servetine üstün zekası veya çabasıyla sahip olmadı. O sadece şansı yaver gitmiş bir trol. Kişiler şansları yaver gittiğinde bu şansı paylaşmalılar ki hepimiz gelişebilelim.
https://www.independent.co.uk/voices
Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik
© The Independent