15 Ağustos 1969 gecesi Protestan bir güruh Belfast'ın batısındaki Katolik bölgesini basıp Bombay Sokağı'ndaki ve çevresindeki evleri ateşe vererek Katolik nüfusu kaçmaya zorlamıştı. Pogrom, Kuzey İrlanda'daki Katolikler üzerinde travmatik bir etki yaratmış, güruha tolerans gösterdikleri ya da yardım ettikleri için yetkililerin meşruiyetini kaybetmesine sebep olmuş, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun (Provisional IRA) kurulmasında büyük bir rol oynamıştı.

7 Nisan Çarşamba gecesi Shankill Road'dan gelen Protestan bir güruh Belfast'ın batısında Protestanları Katoliklerden ayıran sözümona barış duvarının devasa çelik kapılarını otomobillerle yıktı. Tarihçi ve Irish News’in köşe yazarı Brian Feeney, yeniden inşa edilen Bombay Sokağı'nın yakınında gerçekleşen ve eski korkuları yeniden uyandıran olay için "bu saldırı çok tehlikeliydi" diyor: "Güruh (çelik kapıları) geçseydi, muhtemelen üzerlerine ateş açılacaktı."

Kuzey İrlanda'da geçen hafta boyunca gerçekleşen şiddet olaylarına (polise göre onlarca yıldır yaşanan en kötüleri) dair haberler bölgede aynı görünen fakat çok farklı etkilere sahip iki tip ayaklanma olduğunu kavrayamakta yetersiz kalıyor. Biri araçları ateşe verip taş, molotof ve havai fişekler fırlatarak polisle çatışmak. Bu tehlikeli olsa da Kuzey İrlanda'daki olayların dikkatlerini çekecek çarpıcı şiddet olayları olmadığı sürece Britanya anakarası ve dünya genelindeki insanlar tarafından görmezden gelineceğine dair haklı bir varsayımla her iki topluluk tarafından da farklı zamanlarda şikayetlerini duyurmak için kullanılmıştır.

Fakat bir topluluğun diğeriyle karşı karşıya geldiği ve geçmişte mezhepsel sebeplerle dökülen kanı hatırlatan çok daha tehlikeli bir ayaklanma tipi daha var. Bu hafta (5-9 Nisan haftası) Protestan Shankill Road'dan Belfast'ın batısındaki Katolik Springfield Road'a doğru başlatılan saldırının böylesine ölümcül bir potansiyele sahip olmasının sebebi budur.

Belfast'ta çatışmayı uzun yıllar boyunca deneyimlemiş bir arkadaşım "Bu çok iç karartıcı" dedi: "Bu, geride bıraktığımızı düşündüğüm türden bir şey." Katolikler ve Protestanlar arasındaki mezhepçi düşmanlık asla ortadan kalkmadı fakat Hayırlı Cuma Anlaşması (GFA) 23 yıldır iki toplum arasında şu anda bozulmak üzere olan yarım yamalak güç dengesini korumuştu.

Belfast'taki eski düşmanlıklara dönülmesinden yakınan arkadaşım suçun çoğunu Demokratik Birlik Partisi (Democratic Unionist Party, DUP) lideri ve başbakan Arlene Foster'a yüklüyor. Foster hakkında “İnanılmaz derecede beceriksiz” diyor ve kesinlikle kendi toplumunu zayıflatan ve mezhepsel sürtüşmeyi şiddetlendiren bir yersiz fırsatçılık sicili olduğunu söylüyor.

Yine de artan çatışmaların ardında Foster ve DUP'un başarısızlıklarından daha fazlası yatıyor. Kuzey İrlanda'yı Birleşik Krallık'ın (BK) bir parçası olarak tutmaya kararlı birlikçiler daha genel bir krizle karşı karşıya. Kökenleriyse Protestanların egemen olduğu küçük devletin kibarca "Sorunlar" olarak adlandırılan fakat aslında 30 yıl süren düşük düzeyli ve kanlı bir savaşın yaşandığı dönemle sonlanmasına kadar uzanıyor.

Demografik olarak Protestanlar yavaş yavaş kaybediyor. Bir asır önce Kuzey İrlanda devleti kurulduğunda nüfusun üçte ikisini oluşturuyorlardı fakat şimdi muhtemelen yarısından daha azını oluşturuyorlar, bu önümüzdeki yıl güncel nüfus sayımı rakamlarının yayınlanmasıyla daha net hale gelecektir. Sinn Fein, Mayıs 2022'deki genel seçimde birinci parti olabilir ve böylece bölge başbakanı atama şansı kazanabilir.

Bu tür uzun vadeli eğilimler barışçıl bir şekilde sindirilebilirdi fakat 2016'da, bölgenin açık ara farkla kalma lehinde oy vermesine rağmen BK'nin AB'den ayrılma yönünde oy kullanmasıyla bu eğilimler toksik hale getirildi. Karar, Britanya siyasetini 200 yıldan uzun süredir zehirleyen ve GFA'nın geçici olarak huzura kavuşturduğu "İrlanda sorununu" otomatik olarak yeniden açtı. İrlanda'nın bölünmüş durumu Sinn Fein'ı çok mutlu edecek şekilde bir kez daha canlı bir siyasi mesele haline geldi. Kuzey İrlanda'yla Cumhuriyet arasındaki yaklaşık 482 kilometre uzunluğundaki sınır şu anda BK ile AB arasındaki uluslararası sınır. Fakat şimdi kontrollü sınırın kaldırılması GFA'nın temel hükümlerinden biri olduğu için bu sınır İrlanda Denizi üzerinden geçiyor.

2017 ile 2019 arasında kısa süreliğine DUP'nin elinde güçlü siyasal kartlar vardı çünkü Westminster'da Muhafazakar bir azınlık hükümetini iktidarda tutuyordu. Ne var ki eline felaketvari sonuçları olacak kadar fazla güvendi, Boris Johnson'ın İrlanda Denizi sınırını reddedeceğine dair yürekten vaatlerine inandı ve birlikçi bakış açısından olabilecek en kötü seçenek olan İrlanda protokolünü kabul etmek zorunda kaldı.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 2/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 5/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 6/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 7/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 8/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 9/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 10/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 11/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 12/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 13/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 15/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 16/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 17/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 18/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 19/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 20/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 21/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 22/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 25/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 26/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 27/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 28/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 29/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 30/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

Bu yıl Britanya ana karasıyla Kuzey İrlanda arasında yeni ticaret düzenlemeleri yürürlüğe girdiğinde Protestan mahallelerindeki evlerin duvarlarında "Protokolü yok et” yazan grafitiler belirmeye başladı. Bu düzenlemeler ticari açıdan özellikle önemli olmayabilir fakat birlikte göze çarpan çatlaklara bir yenisi eklenmiş gibi görünüyor.

DUP için daha endişe verici olansa şubatta yapılan bir kamuoyu yoklamasının partinin Sinn Fein'in çok gerisinde olduğunu ve kendisine verilen desteği şahin Geleneksel Birlikçilerin Sesi'ne kaybetmeye başladığını göstermesiydi. Debelenen ve çaresizce bir politika arayan DUP protokole karşı çıktı ve şimdi beyhude bir çaba içinde yerine yenisini koymaya çalışıyor. Fakat aynı zamanda liderleri, Kuzey İrlanda İdaresi'ne başkanlık ettikleri için, protokolün uygulamasını da yürütmek durumundalar.

Foster ve DUP "ölü kedi" stratejisine geri dönerek dikkati hatalı adımlarından başka yöne çekmek için çarpıcı bir hamle yaptı. Sonuç, Foster'ın Kuzey İrlanda polis teşkilatı başkanı Simon Bryne'ın IRA lideri Bobby Storey'in geçen haziranda yapılan cenazesine katılarak Kovid-19 kısıtlamalarını ihlal ettiği iddia edilen Sinn Fein parti üyelerine kovuşturma yapmadığı için istifa etmesi yönündeki talebi oldu.

Aslında kovuşturma yapılmaması kararı Kuzey İrlanda Savcılığı tarafından alınmıştı çünkü başarılı bir kovuşturma yapılma ihtimali yoktu. Kovid-19 yönetmeliği kısa bir süre içinde “9 defa değiştirilmişti” ve kimse içeriğini tam olarak bilmiyordu. Şimdi protestoların ardından bu karar gözden geçiriliyor.

Rakiplere karşı özenle işletilmesi talep edilen kanunları yok saymak Kuzey İrlanda'nın zengin siyasi geleneğinin bir parçasıdır. Şu anki tehlike bu tür bir göze göz dişe diş yumruklaşmanın Protestanların kaybedenler, kazananlarınsa Sinn Fein ve Cumhuriyetçiler olduğu izlenimini pekiştirmesidir. Ulster birlikçileri ihanete uğradıklarını iddia etmekte her zaman hızlı davrandı ve bu sefer gerçekten de Boris Johnson'ın ihanetine uğradılar fakat daha az saf bir DUP liderliği bunun gerçekleşeceğini çok önceden görebilirdi.

Bazı yorumcular haklı olarak isyanların esas olarak uyuşturucu işiyle uğraşan UDA (Ulster Savunma Birliği) ve UVF (Ulster Gönüllü Gücü) çeteleri tarafından gerçekleştirildiğini söylerken isyanların önemini küçümsüyor. Bu çeteler son zamanlarda polisin ağır baskısı altında kalmıştı, liderlerinin çoğu tutuklandı ve yargılanmayı bekliyor. Ne var ki bu, Protestan işçi sınıfının GFA'dan çok az şey kazandığını hissettiği ve Britanya'nın geri kalanında olduğu gibi gemi yapımı, mühendislik ve tekstil alanlarında yüksek ücretli endüstriyel işlerin ortadan kalkmasına tanıklık ettiği gerçeğini değiştirmiyor. Ayaklanmaların çoğu Kovid-19 enfeksiyon oranlarının yüksek olduğu yoksul bölgelerde gerçekleşiyor.

Bizi ne birleşik bir İrlanda’nın ne de mezhep sebepli bir iç savaşın beklediği söylenemez fakat Kuzey İrlanda, Britanya siyasi hayatındaki en tehlikeli açık yara olarak geri döndü.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk