Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kayıt dışı istihdamın önlenmesi amacıyla diğer kamu idareleri, bankalar, aracı kurumlar, oda, borsa, birlik ve meslek kuruluşları ile her türlü gerçek ve tüzel kişilerle sigortalılık ve işyeri denetimi, veri paylaşımı ve kontrolü hususlarında işbirliği yapmak için Bankalar ve Kamu İdareleri ile Sigortalılık Kontrolü ilişkisine dair protokoller imzalamıştır.
Bu protokollere göre tüm kamu kurum ve kuruluşları, belirledikleri mevzuat çerçevesinde mevcut veya kontrolle elde ettikleri tüm bilgileri SGK’ya bildirmekle yükümlüdürler.
Bildirilen bilgiler SGK tarafından kontrol edilerek sigortasız çalışma tespiti yapılırsa, yüksek miktarları bulan cezai yaptırımlar uygulanacaktır.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve/veya Jandarma Genel Komutanlığı bildirimleri neler?
Bankalar ve tüm kamu kurumları bildirim yükümlülüğüne sahip olmakla birlikte yazımızın konusunu detaylandırmak adına trafik konularını ele alacağız.
Bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Şehirlerarası ve şehir içi otobüs şoförü ve diğer çalışanlarıyla ilgili kontroller
- Her türlü servis ve toplu taşıma araçlarını işletenler ve işletenlerle ilgili kontroller
- Okul servis araçlarıyla ilgili kontroller
- Ticari araçların trafik cezaları
- Ticari olarak tescili yapılan araçlarla ilgili kontroller SGK’ya bildirilmektedir.
Trafik idari para cezaları için izlenen yollar neler?
İl emniyet/jandarma müdürlükleri tarafından yapılan trafik denetimleri sonucu, trafik idari para cezası karar tutanağı düzenlenerek sürücüye yüzüne karşı tebliğ edilen ve kullanım amacı ticari olan araçların plakası, sürücünün T.C. kimlik numarası, adı ve soyadı, cezanın düzenlendiği yer, il, ilçe, cezanın düzenlendiği birim ve cezanın düzenlendiği tarih bilgileri kayıt altına alınır.
Bu kayıtlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kontrol edilmekte ve sorgulanmaktadır.
Kayıt dışı çalıştığı tespit edilen sigortalılara ilişkin gerekli tescil işlemleri gerçekleştirilmekte ve ticari araç sahibine de idari para cezası kesilmektedir.
Trafik idari para cezası karar tutanaklarına istinaden yapılan sigortalı tesciline veya uygulanan idari para cezalarına ilişkin sıklıkla itiraz edilmektedir.
Öncelikle, itirazlar SGK itiraz komisyonunca incelenerek (red, kabul, denetime sevk vb.) karara bağlanmaktadır.
Ayrıca yasal süreler de dikkate alınarak, itirazın reddedilmesi halinde yetkili/görevli mahkemeye başvurulabileceği hususunda gerekli bilgilendirme yapılmaktadır.
Ünite itiraz komisyonu tarafından karar verilememesi halinde konu denetime sevk edilebilecektir.
SGK idari para cezalarına hangi durumlarda itiraz edilebilir?
İtiraz içeriğinde fayda sağlayabilecek bazı durumlar şunlardır:
- Ticari araç, niteliği ve kullanım amacı gereği ödünç vermeye uygun olduğunda,
- Sürücünün, ticari aracı ödünç alma nedeninin araştırılması ve araçla yaptığı işin/kullanma amacının ispatı halinde,
- Ticari araç sahibinin yaşının ve cinsiyetinin ticari araçla yapılan faaliyete uygun olmadığı hallerde,
- İtirazda ortaya atılan olayların gerek oluş biçimi gerekse nedenleri bakımından toplumun sosyo-kültürel yapısı, gelenekleri ve ekonomik koşulları çerçevesinde hayatın olağan akışı içinde vuku bulabilecek türden olması halinde,
- Aracın, sahibi tarafından başka kişilere ödünç verilebilir nitelikte olması halinde,
- Kırmızı ışıkta geçme gibi fiillerle sürücüye trafik cezasının hangi sebepten dolayı uygulandığı halinde,
- Trafik siciline “ticari araç” olarak kayıtlı olmasına rağmen, sahibine ait vergi mükellefiyeti olmayan, herhangi bir ticari faaliyette kullanılmayan, araç sahibi veya zilyedi tarafından yürütülen herhangi bir ticari faaliyette bulunmayan veya anılan kişiler tarafından binek aracı olarak kullanıldığı açıkça anlaşılan, dolayısıyla bir işverenin veya iş yerinin faaliyetlerinde kullanılmadığı tespit edilen ticari aracın olması halinde,
- Trafik idari para cezası karar tutanağında bahsi geçen ticari aracın herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye kiralandığının ve tescile konu kişilerin bu gerçek veya tüzel kişinin çalışanı olduğunun iddia edilmesi durumunda, yazılı motorlu taşıt kira sözleşmesinin olması halinde,
- Trafik idari para cezasına istinaden işlem yapılan kişinin 5510 sayılı Kanun doğrultusunda sigortalı sayılmayanlardan olması halinde, sayılabilir.
İdari para cezaları ne kadar?
Sigortalılık tescili yapılan şirket veya işverenlere kayıt dışı sigortalı çalıştırmaktan çok ağır cezalar yazılmaktadır. Bunlar:
- İşe giriş bildirgesi için asgari ücretin 2 katı
- İşten ayrılış bildirgesi için asgari ücretin 1/10’u
- MHPB için defter türüne göre:
- Bilanço esasına göre asgari ücret
- İşletme esasına göre asgari ücretin yarısı
- Defter tutmayanlar için asgari ücretin 1/3’ü şeklindedir.
Ayrıca, kayıt dışı tespiti yapılan yılın tüm asgari ücret desteği geriye alınmakta ve kayıt dışı tespiti yapılan evrakların SGK’ya ulaştığı tarihi takip eden 1 ayın 5510 teşviki kapatılmaktadır.
Ağır idari para cezaları ile karşı karşıya kalmamak adına şirket araçlarının kimler tarafından kullanıldığının takip edilmesi büyük önem arz etmektedir.
Sorularınız için: [email protected]
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish