Yıllar yılı bu tiyatroyla bizleri mutlu ettin

Behçet Darğın Independent Türkçe için yazdı

Haldun Dormen

Haldun Dormen imzalı "Anılar", 2013 Nisan'ında Yapı Kredi Yayınlarından çıktı.

Dormen'in daha önceden yayımladığı "Sürç-ü Lisan Ettikse", "Antrakt" ve "İkinci Perde" anı kitaplarının tek ciltte toplanmasından oluşuyor.

Ekranda, sahnede gördüğümüz Dormen'in güçlü kalemiyle tanışmam "Nerede Kalmıştık?" adlı kitabı vesilesiyle oldu.

Usta tiyatrocu, bu kitabında 60 yıllık sanat yolculuğunun muhasebesini yapıyor.  

Haldun Dormen, bir tiyatro sanatçısı olarak Türkiye'de pek çok kişinin hayatına dokunmuş bir isim.

Aynı zamanda bir oyuncu, yönetmen ve yazar… Tiyatro sanatına olan katkılarıyla tanınıyor. 

Onun "Anılar" isimli otobiyografi kitabı, sanatçının hayatına dair pek çok ayrıntıyı ve Türk tiyatrosunun gelişimine dair önemli bilgileri içeriyor.

674 sayfa boyunca, Dormen'in çocukluğundan başlayarak eğitim hayatı, yurt dışı deneyimleri ve sanatla dolu yaşamını anlatıyor.
 

 

Dormen'in anılarına beraber bakalım:

Dormen'in anıları, sadece kendisiyle sınırlı kalmayıp, Türk tiyatrosunun ve Yeşilçam sinemasının, Hadi Çaman, Sadri Alışık, Münir Özkul, Muhsin Ertuğrul gibi unutulmaz isimleriyle olan ilişkilerine de yer veriyor.

Kitapta, Haldun Taner, Nurullah Ataç, Mahmut Makal gibi edebiyat dünyasının ustaları ile olan anıları da anlatılıyor.

Dormen, Türk tiyatrosuna adanmış bir ömür sürmüş ve bu süre zarfında birçok genç sanatçının yetişmesine katkıda bulunmuştur.

Hayatımızdaki insanları, üzerimizde bıraktıkları olumlu veya olumsuz etkilerle hatırlarız; hafızamıza kazınırlar ve kolayca unutulmazlar.

"Anılar", Dormen'in çocukluğunda Alman dadıları ile geçirdiği zamanlara odaklanan bölümleri ile de dikkat çekiyor.

Bu dadılardan biri olan Frau Lina, Dormen'e sinema ve edebiyat sevgisini aşılamış.

Bu dönem, onun sanatla ilgilenmeye başladığı ilk yılları temsil eder.

Aynı zamanda, bu dadılar aracılığıyla Almanca ve İtalyanca gibi dillerle de tanışmıştır. 

Frau Lina. Üstelik sinemaya meraklısıydı. İtalyanca da bildiği için zaman zaman İtalyan edebiyatının ünlü hikayelerini okur, Almancaya çevirir, bir dünya görüşü edinmemizi isterdi. Bana bulduğu Almanca ve İtalyanca sinema dergilerini getirir ve üşenmeden İtalyancadan Almancaya çevirirdi. 


Bunun yanı sıra, kitapta, başka bir dadıyı sert ve korkutucu bir figür olarak tanımlaması da yer alıyor.

Dormen'in sanata olan ilgisi, ortaokul yıllarında daha da belirginleşmiş.

Sinema hakkında saatlerce konuşur, filmler ve artistler hakkında notlar alırdı.

Tiyatroyla tanışması ise, üst katlarına taşınan ve sanata meraklı bir aile sayesinde olmuş.

Bu aile, onun ikinci ailesi gibi olmuş ve ona sanatsal bir bakış açısı kazandırmıştır.

Robert Koleji'nde İngilizce öğrenmeye başladıktan sonra, Amerika'da tiyatro ve sinema eğitimi almaya karar vermiştir.
 


Dormen Tiyatrosu'nun kuruluşu ve bu tiyatroda yer alan önemli isimlerle olan ilişkileri, kitabın önemli bir parçası.

Dormen, büyük bir özveriyle inşa ettiği 17 yıllık sanat yaşamını noktalamaya karar verdiğinde tiyatrocu arkadaşlarının kapanışta yaptıkları konuşmalar, Dormen ve tiyatrosunun insanların kalbindeki yerini apaçık bir şekilde ortaya koyuyor.

Yıllar yılı bu tiyatroda bizleri mutlu ettin. Bu yüzden hepimiz, kapanışı saygıyla selamlamak için giyinip kuşanıp geldik. 2


Haldun Dormen, kitabının başka bir bölümünde, piyeslerinin acımasızca eleştirilmesine ve adres tariflerinde kullanılmasına değiniyor.

Dormen Tiyatrosu'ndan karşıya geç. 3


Çok hoşuma gitti, Dormen tiyatrosunun halk tarafından kabul gördüğünün açık bir işareti.

Dormen, kitabında ayrıca siyasi ve sosyal meselelere de değinerek, düşüncelerini cesurca ifade ediyor.

Kitabın her bir sayfası, tiyatro ve sanat tarihine duyulan saygıyı ve sevgiyi yansıtıyor.

Okurlara, bir tiyatro ustasının gözünden sanatın ve hayatın nasıl iç içe geçtiğini gösteriyor.

Sonuç olarak, Haldun Dormen'in Anılar kitabı, sadece onun kişisel hikâyesini değil, aynı zamanda Türk tiyatrosunun canlı tarihini de kapsayan zengin bir içerik sunuyor.

Sanatseverler için olduğu kadar, Türkiye'nin kültürel ve sosyal tarihine ilgi duyan herkes için de vazgeçilmez bir kaynak olma özelliği taşıyor.

Haldun Dormen'nin tiyatroya olan tutkusu ve bu alanda nasıl bir iz bıraktığını daha iyi anlamak isteyen herkes için mükemmel bir başlangıç noktasıdır.

Kitaptan bir alıntıyla bitirelim: 

Tiyatro da asil, güzel bir meslek. Ama görevin, iyi tiyatrocu olmak ve bu işin en iyi şekilde öğrenimini görmek. 4


Tiyatroyla kalın!

 

 

1.  Age,s,32
2.  Age,s,21
3.  Age,s,19
4.   Age,s,57

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU