Türkiye, yeni yerel yöneticilerini seçmek için 31 Mart 2024 Pazar günü sandık başına gidecek.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçimde kayıtlı seçmen sayısını 61 milyon 441 bin 882 olarak belirledi.
YSK'nın verilerine göre, 18 yaşını dolduran 1 milyon 32 bin 610 genç bu seçimde ilk kez oy kullanacak.
Seçimler öncesi kamuoyu genellikle adayların alacakları oylarla ilgili anketleri görüyor. Ancak bu anketlerin esas öğesi seçmen davranışlarını derinlemesine inceleyen anketler çok karşımıza çıkmıyor.
Bu eksikliği üç akademisyen giderdi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Pazarlama Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Süphan Nâsır, Arş. Gör. Damla Sarı ve Doktorant Erdeniz Erdem tarafından yürütülen akademik araştırmanın verisi 23 Şubat-10 Mart 2024 tarihleri arasında Google Forms aracılığı ile çevrimiçi olarak cevapların toplanmasıyla oluştu.
Araştırmaya 1754 kişi katıldı, 1606 geçerli yanıt elde edildi. Araştırmaya katılanların kendilerini konumlandırdıkları siyasi yelpazedeki siyasi kimlikleri esas alınarak; sol, merkez sol, merkez, merkez sağ ve sağ görüşlü olmak üzere 5 grupta seçmenlerin tutum ve davranışları incelendi.
Araştırmada dikkatimi en çok çeken "Merkez seçmeni sandığa gitmeye ikna etmek gerekiyor" başlığı.
Araştırmaya göre, 31 Mart 2024 seçimlerinde oy kullanma motivasyonu/seçim heyecanı en düşük olan seçmen yaklaşık yüzde 53 ile merkez seçmen olarak karşımıza çıkıyor.
Seçmen stratejik oy veriyor
31 Mart 2024 yerel seçimleri için stratejik oy verme eğilimi incelendiğinde, katılımcıların kendi partilerinin seçimi kazanma ihtimalinin düşük olduğunu anladığında yüzde 61,6 oranında bir kesimin stratejik olarak oy kullanmaya yatkın olduğu görülüyor.
Yüzde 28,6'lık bir kesim ise seçimi kaybetme ya da rakip partilerin kazanması durumunda dahi kendi partilerine oy verme eğiliminde daha güçlü parti aidiyeti sergileyen seçmen kitlelerini gösteriyor.
Merkez sol ve sol seçmen karşı görüşlü olduğu partilerin kazanmaması için sempatizanı olduğu siyasi partiden vazgeçiyor
Merkez Sol (yüzde 68) ve sol seçmen (yüzde 63) kendisine fikren ve duygusal olarak yakın hissettiği siyasi partinin adayını çok beğenmesine rağmen seçimi kazanamayacağını anladığında, siyaseten karşı görüşlü olduğu partilerin kazanmaması için kazanması muhtemel fikren yakın partinin adayına oy vereceğini beyan etti.
Sağ seçmen ise yüzde 51 ile böyle bir durumda başka bir partiye oy vermeyeceğini belirttiler.
Her 5 seçmenden 1'i 2019 yerel seçimlerinde oy verdikleri partilere oy vermeyecek
Katılımcıların 2019 yerel seçimlerinde il belediye başkanlarına verdikleri oydan yüzde 81,4 oranında pişman olmadıkları, yüzde 13,3 oranında pişmanlık duyduklarını ifade ettikleri görülüyor.
2019 yerel seçimlerinde il belediye başkanlarına verilen oydan duyulan pişmanlığa bakıldığında, sol ve merkez sol seçmenlerin yaklaşık yüzde 85'i pişman değilken; merkez, merkez sağ ve sağ seçmenlerin ise ortalama yüzde 73'ü verdiği oydan dolayı pişman olmadığını dile getirmiştir.
Her 5 seçmenden 1'i 2019 yerel seçimlerinde oy verdikleri partilere oy vermeyecek
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde, son yerel seçimlerde oy verdikleri siyasi partilere tekrar oy verme eğilimleri incelendiğinde, yüzde 63,5 oranında tekrar aynı partiye oy verme eğiliminde oldukları, yüzde 19,4 oranında ise aynı partilerine oy verme eğiliminde olmadıklarını ifade ettikleri görülüyor.
Neredeyse her 5 seçmenden 1'inin son seçimde oy verdikleri partilerine oy vermeme eğiliminde oldukları ya da tepkili oldukları düşünülebilir.
Merkez sol ve sol görüşlü seçmenlerin ise aynı partiye oy verme oranı daha yüksek
31 Mart 2024 yerel seçimlerinde aynı partiye oy vermeyeceklerin oranı en fazla sırasıyla merkez, sağ ve merkez sağ siyasi görüşe sahip seçmen iken, kararsızlık oranı en yüksek grup merkez seçmenler.
Merkez sol ve sol görüşlü seçmenlerin ise aynı partiye oy verme oranı daha yüksek olduğu görülüyor.
Seçmeni olduğu siyasi partinin belediye başkan adayı beğenilmezse, her 5 seçmenden 1'i sandığa gitmeyecek
Katılımcılara 31 Mart 2024 seçimlerinde oy verdikleri siyasi partinin adaylarından memnun olmamaları durumunda ne yapacakları sorulduğunda; katılımcıların yüzde 47,4'ü kendi siyasi görüşüne yakın siyasi partinin adayına oy verebileceğini, yüzde 27,2'si yerel seçimlerde siyasal, ideolojik bakmadan (adayın siyasi görüşüne bakmadan), adaylar arasında en beğendiğine oy verebileceğini ve yüzde 22,2 ise sandığa gitmeyeceğini oy vermeyebileceğini belirtti.
Siyasi partiye duyulan yakınlık, aday ve adayın proje ve vaatlerinden daha önemli
Katılımcıların 31 Mart 2024 yılında gerçekleşecek yerel seçimlere ilişkin alacakları siyasi reaksiyona yönelik veriler incelendiğinde; yüzde 22,7 oranında aday, proje ve yönetim biçiminin önemseneceği, yüzde 44,8 oranında fikren ve duygusal olarak yakınlık kurulan ya da alışkanlık haline gelmiş siyasi partinin adaylarına yönleneceği, yüzde 21,6 oranında bir kitlenin ise stratejik oy verme eğiliminde oldukları, bu bağlamda, son durumları analiz edip ideolojik ve siyasi faydalarına göre stratejik oy verme eğilimi içinde olacaklarını ifade ettikleri görülüyor.
Ayrıca katılımcıların yüzde 8,7 oranında oy kullanmama eğiliminde olduklarını ifade ettikleri dikkat çekmektedir.
Merkez ve merkez sağ seçmen doğru aday ve projeler ile ikna edilebilir; sol seçmen her şeye rağmen ideolojik
Rakip partilerin daha iyi vaat/aday/projeleri olsa dahi fikren, duygusal ve ideolojik olarak kendilerine yakın hissettikleri siyasi partiye oy veririm diyenlerin oranının sol seçmenlerde yüksek olduğu görülüyor.
Bu oran en düşük sırasıyla; merkez ve merkez sağ seçmenlerde.
Benzer şekilde, yaşam koşullarının iyileşecek olsa dahi fikren ve duygusal olarak yakın hissedilen siyasi partiden başka bir partiye oy vermeyi düşünmeyenlerin sırasıyla sol, merkez sol ve sağ seçmen olduğu görülüyor.
Yaşam koşullarının iyileşeceği vaadi ile ikna olabilecek seçmenler ise merkez ve merkez sağ seçmenler.
Siyasi partilerin ittifaklardan ayrışarak münferit olarak seçime girme eğilimleri seçmenler tarafından destekleniyor
Bu bağlamda, katılımcıların münferit partilere yönelik tutum ve davranışları incelendiğinde, katılımcıların yüzde 55,3'ünün münferit partilerin ittifakları dışında kalarak seçime girmesine olumlu yaklaştıkları, seçmenlerin yüzde 28,9'unun ise ittifaklar içeriğinde katılımın daha doğru olacağı yönünde düşüncelerini ifade ettikleri görüldü.
Her 5 seçmenden 4'ü merkezi yönetim ile yerel yönetimin aynı partiden olması görüşüne katılmıyor
Katılımcılara yerel yönetimler açısından oy verdikleri siyasi parti ya da adayın, merkezi yönetim/cumhurbaşkanlığı ile aynı siyasi partiden ya da ittifaktan olmasının ne kadar önemli olduğuna ilişkin veriler incelendiğinde, yüzde 80,2 oranında kitle bu durumu önemsemediklerini ifade ettikleri görülüyor.
Ancak seçmenlerin yüzde 7,9'unun bunun etkileri karşısında çekimser davrandıkları, yüzde 11,9'unun ise bu durumun kendilerince önemli olduğunu ifade ettikleri görülüyor.
© The Independentturkish
