Bugün (9 Mayıs Pazartesi) Rusya, Zafer Günü için geleneksel Kızıl Meydan geçit törenini düzenliyor. Devlet Başkanı Putin, bakanları ve üst rütbeli subayları bir zamanlar Sovyet seleflerinin yaptığı gibi tribünde yan yana oturacak ve Rusya'nın sert gücünün sahnelenmesini izleyecek. Batılı diplomatlar ve askeri uzmanlara düşense, tıpkı Soğuk Savaş'taki mevkidaşlarının onlardan önce yaptığı gibi, yeni bir şey varsa görebilmek için gözlerini dört açmak olacak.

Ukrayna'yla savaş halindeki Rusya'nın bu yılki geçit töreni yurtdışında büyük bir merakla beklenirken, Moskova'nın niyetlerine dair herhangi bir sinyal verebilecek tören muhtemelen Rusya'da da merak konusu. Nazi Almanya'sının yenilgisinin yıldönümü, Kremlin'e Ukrayna'yı istila gerekçesinin "Nazilerden arındırmakla" ilgili kısmını tekrarlamak için ideal bir fırsat sunabilir. Öte yandan bu mesaj önemsizleştirilebilir veya hiç dahil edilmeyebilir, bu da belki de Rusya'nın Ukrayna hükümetinin görevde kalacağını kabullendiğinin göstergesi olur.

Bazıları, Rusya'nın duyurabileceği en azından bir zaferi olsun diye ne pahasına olursa olsun Mariupol limanını ele geçirmeyi hızlandırabileceğini öne sürdü. Diğerleriyse, geçit töreninin kamçıladığı vatansever coşkunun Putin'in genel bir seferberlik ilan etmesinin önünü açabileceğine dair spekülasyon yaparak seferlerin yeniden başlatılabileceğini örtük şekilde itiraf etti.

Tüm bunlar ışığında, bu yılki törenler Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana yapılan törenlere ve belki daha da öncesine kıyasla daha dikkatli izlenecek gibi görünüyor. Bugünkü zafer merasiminin, Rusya'nın ödemek zorunda kaldığı bedelin altını çizerken, Batı dünyasına başka bir şeyi daha hatırlatması da iyi olacak. Teçhizat ne kadar etkileyici, askerler ne kadar disiplinli ve marşlar ne kadar coşkulu olursa olsun, bu Kızıl Meydan şöleni bir gösteri. Rus ordusunun gerçek gücü ya da sahadaki kabiliyetine dair çok az şey söyleyecek.

Özellikle Moskova'nın silahlı kuvvetleri söz konusu olduğunda Rusya'yı takip eden çok sayıda Batılı hâlâ kendini parlak dış görünüşle lekeli gerçekliği birbirine karıştırmaktan alamıyor. 1980'lerde Batı'nın en büyük hatalarından biri Rusya'nın askeri tehdidini büyütmekti. Aynı hatanın sürdürülmesi ve uzun süredir devam eden gerginliklerin şimdi baştan sona eski moda bir savaşa dönüşmesine katkı sağlaması hem şaşırtıcı hem de tehlikeli.

Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'nin askeri gücünü abartma eğilimi bir bakıma anlaşılabilirdi. SSCB, 1985'te 287 milyonluk nüfusuyla geniş bir bölgeye sahipti ve bu, ABD'nin o zaman 238 milyon olan nüfusundan fazlaydı. Kızıl Ordu'nun Almanya'yı yenmesini birçok kişi yaşamıştı ve bunu hatırlıyorlardı, Küba Füze Krizi ve uzay yarışı birçok Batılı liderin gelişim çağına izini bırakmıştı.

Nükleer silahlar da yalnızca caydırıcı değil, aynı zamanda eşitleyici olarak kabul ediliyordu: Sovyetler Birliği çoğu askeri kıstasta Batı'dan daha zayıf görünse de nükleer kapasitesi karşılıklı kesin yıkıma yönelik korkunç bir tehlike arz ediyordu. Bu sebeple de o zamanlar nükleer silah kontrol anlaşmalarına önem veriliyordu. Sovyetler Birliği'nin çarpık ekonomik öncelikleri olarak görülen durumu küçümsemek için kullanılan "roketleri olan Yukarı Volta" terimi (1960'larda Sovyetlerin zayıf ekonomisine dikkat çekerek onu günümüzde Burkino Faso olan eski Yukarı Volta Cumhuriyeti'nin roket sahibi haline benzeten aşağılayıcı tabir -ç.n.) bile askeri öngörülemezliğin yarattığı tehlikeye işaret ediyordu.

Batılı analistler ancak Sovyetler Birliği'nin büyük ölçüde tahmin edilemeyen çöküşünün ardından bu farazi askeri tehdidi bir kez daha tartmış ve Batı'nın genel olarak inanılanın aksine korkulacak çok daha az şeyi olduğu sonucuna varmıştı. Mihail Gorbaçov'un ABD'yle silah anlaşmaları sonuçlandırma kaygısının ardında Sovyetlerin zayıflığına yönelik gerçekçi bir tavrı olabileceği, o zamanki değerlendirmeler arasında nadiren yer bulabiliyordu.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 2/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 3/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 4/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 5/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 6/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 7/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 8/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 9/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 10/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 11/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 12/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 13/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 14/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 15/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 16/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 17/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 18/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 19/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 20/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 21/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 22/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 23/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 24/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 25/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 26/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 27/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 28/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 29/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 30/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

Batı'nın odağı daha ziyade Sovyetler Birliği'ni kontrol altına alıp küresel barışa yönelik başlıca tehdit olarak görülen şeye haddini bildirme mecburiyetiydi. Ne var ki bu tehdide yönelik tahminler, temel ürünlerde bile giderek büyüyen kıtlıklarıyla sivil ekonominin işlevsizleşen halinin, büyük ölçüde askeri ekonomide de geçerli olduğunun fark edilememesiyle gerçeklikten sapıyordu. Gorbaçov pejmürde Sovyet ordusunu Afganistan'dan çektiğinde bile bu, güya iyi kaynaklara sahip savaş makinesinin zorluk çektiğinin kanıtı olarak değil, halk muhalefetine cevaben siyasi bir taviz olarak görülmüştü. Batı düşündüğünden çok daha güçlü bir konumdaydı.

SSCB hızla topyekun çöküşe kafaüstü giderken Batı'nın Sovyet ordusunun gerçek zayıflığını fark edememesi aynı hatayı tekrarlanmasını daha da şaşırtıcı hale getiriyor. Uyarı işaretleri oradaydı.

Rus kuvvetleri isyancı Çeçenistan bölgesini ancak en beceriksiz ve ilkel taktiklere başvurarak bastırabildi. Gürcistan'daki savaş sırasında Rus güçlerinin gelecekte NATO'ya katılmak üzere yeni eğitilen ve teçhizatını alan Gürcü askerleriyle karşı karşıya geldiğinde gösterdiği sönük performans, Putin'i daha yüksek harcama ve yapısal reformlar içeren büyük bir programı başlatmaya itti. Fakat bu değişikliklerin ilan edilen sonuçlarının gerçeklikle ne kadar uyumlu olduğu hiçbir zaman net olmadı: Örneğin, Putin'in 2018'deki ulusa sesleniş konuşması sırasında gösterilen şaşaalı videoda başrolü oynayan hipersonik silahların gerçekte ne kadar işlevsel olduğu bilinmiyor.

Şimdi de Rus güçlerinin son 8 haftadır Ukrayna'da yaşadığı aksilikler yolsuzluğun, yetersiz eğitimin ve moral düşüklüğünün bir araya gelerek operasyonları tehlikeye attığını gözler önüne seriyor. Nihayetinde Rusya muhtemel asgari hedefini (2014'te çok az yerel muhalefetle ilhak ettiği Kırım Yarımadası'na uzanan kara koridorunu) tuttursa bile Ukrayna, Rusya'yı dizginlemeye gelince beklentilerin büyük kısmının ötesinde bir başarı elde etti.

Rusya'nın yetersiz görünmesi Ukrayna'da mağlup olabileceği veya olacağı anlamına gelmez. Planlarının detaylarını bilmeden tam olarak ne kadar ve ne şekilde düşük performans gösterdiği de kesin olarak belirtilemez. Fakat Rusya'nın şu ana kadarki operasyonlarından çıkabilecek makul sonuç, Batı'da Putin Rusya'sının muazzam bir tehdit oluşturduğuna yönelik baskın gelen fikir birliği aynı şekilde kalsa bile, Rusya'nın ABD ve NATO'ya nazaran kendi kudretleri hakkında baştan beri çok daha gerçekçi bir değerlendirmesinin olduğu ihtimalidir.

Artık son derece yanlış bir kanı gibi görünen konuda neden ısrar edildiğine gelirsek, daha mazur görülebilecek neden Batı'nın ihtiyatlı davranması olabilir. Daha kuşkucu açıklamaysa ABD, Birleşik Krallık ve diğerlerinin savunma sektörlerini faal tutmak istemesi olacaktır. Yine de her iki durumda da bu yanlış kanının devamlılık göstermiş olması önemli.

Gerçek şu ki şu anda Ukrayna'da gördüğümüz üzere Rusya'nın Batı'ya (yani Batı'daki NATO ülkelerine) yönelik askeri tehdidi tamamen orantısız bir şekilde abartılıyor. Ukrayna kuvvetlerini eğiten ve onlara teçhizat sağlayan Batı olabilir fakat sahada NATO güçleri olmadan Rusya'nın ilerleyişini bu denli geciktirmek ciddi bir başarı. Artık ortada bir "vekalet savaşı" olduğu bariz ve Batı, Rusya'yı alt ediyor.

Kuşkusuz bu, Rusya'nın NATO'yu doğrudan savaşa sokabilecek herhangi bir eylemde bulunma riski konusunda şimdiye kadar çekingen davranmasının nedenlerinden de biri. Fakat aynı zamanda, Rusya'nın NATO'nun genişlemesine ve bilhassa da Ukrayna'nın üyeliğine karşı uzun süredir devam eden itirazlarına epey farklı bir açıdan ışık tutuyor. Rusya'nın tehdidiyle ilgili abartılı heyulayı devam ettiren Batı, Rusya'nın NATO'ya dair dile getirdiği endişeleri her zaman göz ardı etti ve NATO'nun Rusya'nın korkacak hiçbir şeyinin olmadığı, tamamen savunma amaçlı bir ittifak olduğu üzerinde durdu.

Rusya'nın kendi gücü yahut güç yoksunluğuyla ilgili Batı'nın olanak verdiğinden çok daha gerçekçi bir fikri olduğu ortaya çıktı. Batı, zayıf bir devleti güçlü bir devlet olarak son derece zararlı bir şekilde yanlış yorumladı, bu da Rusya'nın davranışlarını sonradan yorumlama çabalarının büyük ölçüde isabetsiz olduğu anlamına geliyor. Batı'yla Rusya arasında yeni ilişkiler olacaksa (ki bunun çok yakında gerçekleşmesi pek mümkün görünmüyor) Batı'nın bu temel yeniden değerlendirmeyle başlaması gerekiyor. Batı, Rusya'nın zayıf bir devlet olduğunu, Batı'yla NATO'nun ise güçlü olduğunu kabullenmeli.

https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk