Her geçen gün gelişen teknoloji, bir yandan hayatımızı kolaylaştırarak olumlu katkılar sunduğu gibi, zaman zaman olumsuz etkileriyle de yeni tartışmaları gündeme getirmektedir.
Söz konusu olumsuzlukların ortaya çıkmasında ilk sırada teknoloji bağımlılığı göze çarpan nedenler arasında yer almaktadır.
Günümüzde bir hayli yaygın bir bağımlılık türü olan teknoloji bağımlılığı, özellikle Kovid-19 salgını ile gelen dönemde geniş kitlelerde görülmeye başladı.
Bağımlılığın her türü kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.
Madde bağımlılığından teknoloji bağımlılığına kadar birçok farklı türü bulunan bu bağımlılık türlerinin ortaya çıkan ilk olumsuz yönlerinin sağlıkla ilgili olduğu görülebilir.
Vücudun birçok farklı alanında olumsuz etkilere neden olan teknoloji bağımlılığı aynı zamanda psikolojik etkileriyle de insanları olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Son dönemlerde yapılan bilimsel çalışmalar bağımlılığın yaşlanma etkilerini hızlandırdığını ortaya koymaktadır.
Obezite yaşlanma etkilerini hızlandırıyor
Çağımızın önemli rahatsızlıklarından biri olan obezite birçok farklı etmene bağlı olarak ortaya çıkıyor.
Bu etkenler arasında birincil sebep ise hareketsizlik ve sağlıksız beslenme olarak ifade edilmektedir.
Teknoloji bağımlılığı ise bu iki unsuru ortaya çıkararak çoğu zaman farkında olmadan obezitenin tetiklemesine yol açmaktadır.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Uzun süredir insan hayatında yer alan akıllı cep telefonları, bilgisayarlar, tablet ve akıllı televizyonlar gibi teknolojiler insan bedeninde farklı tahribatlara yol açıyor.
Bilgisayar veya televizyon karşısında geçirilen saatler hareketsizliğe neden olurken bir yandan da kişinin yeme bozukluklarının da tetiklemesine neden oluyor.
Teknoloji ve internetin yaygınlaşması ile artık insanların neredeyse sınırsız sayıda içeriğe ulaşmasının sağlanması bu cihazlar karşısında geçirilen saatlerin olumsuz etkilerinin zaman içinde ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Teknolojinin aynı zamanda bizlere sunduğu internetten alışveriş yapma imkanı ise hareketsizliğe yol açan bir diğer unsur olarak değerlendirilebilir. Teknoloji bağımlılığı obezite için günümüzde en büyük tetikleyicilerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Obezite, kalp rahatsızlıkları ile birlikte yaşlanmayı hızlandırıyor
Kronik hastalıkların tetiklenmesinde fiziksel aktivitenin azalması ve aşırı kilo artışı birincil etmenler arasında gösterilmektedir.
Hareketsizliğin artmasının özellikle kardiyovasküler rahatsızlıkların ortaya çıkmasında tetikleyici olduğunu ifade eden uzmanlar, fiziksel inaktiflik nedenini ise teknolojinin olumsuz etkileri arasında göstermektedir.
Yapılan araştırmalara göre obezetinin insan vücudunda birçok farklı organı ve sistemi olumsuz etkilediği göstermiştir.
Özellikle kardiyovasküler sistem olarak tanımlanan kalp sistemine olan etkileri hayati öneme sahip. Obezitenin bu alanda gösterdiği etkileri morbidite ve mortalite ile son derece büyük bir risk teşkil etmektedir.
Obezitenin erken başlaması kardiyovasküler hastalık riskinin artmasına da aynı derecede etki etmektedir.
Yapılan bir çok araştırma göstermiştir ki obezitenin bu sistemde neden olduğu yapısal ve fonksiyonel birçok bozukluğun temeli çocukluk çağında görülen obeziteye dayanmaktadır.
Çocuklarda ise obezitenin görülmesinde büyük bir neden olan etken olarak teknoloji bağımlılığı ilk sırada sayılmaktadır.
Teknoloji bağımlılığı yaşam kalitesini düşürüyor
Kusursuz ve her bir parçası uyum içinde çalışan bir sistem olan insan vücudunda görülecek en ufak bir aksama veya sorun ciddi sorunlara yol açmaktadır.
Uzmanlar ise bu sistemde yaşanacak ufak bir arızanın tüm sisteme etki ederek bilhassa hayati organların yapısında bozulmaya yol açtığı aktarılmaktadır.
Teknoloji bağımlılığının yarattığı olumsuz etkiler düşünüldüğünde insan vücudunda görülecek birçok sorunun aynı zamanda kişinin yaşam kalitesini düşürmekle kalmayıp organların da yaşlanmasını tetikleyebilir.
Teknolojik cihazlardan yayılan ışıklar masum değil!
Günümüzde teknoloji bağımlılığı ilen ortaya çıkan sorunların büyük bölümü göz ile ilgilidir.
Gözde ise bu sorunların ortaya çıkmasında en temel etkenler arasında teknolojik cihazlardan yayılan ışıklar ilk sırada yer almaktadır.
Pek çok insanın merak ettiği ve çokça tartışılan bir konu olmayı başaran teknolojik cihazlardan yayılan ışıklar ve etkilerinin neler olduğu ise merak edilmeye devam ediyor.
Uzmanlar teknolojik cihazların yaydığı değişik renkte birçok ışık olduğuna dikkat çekiyor. Özellikle mavi ışık hakkında pek de olumlu yorumlar yapılmıyor.
Bu alanda ortaya koyulan çalışmalar ve araştırmalar ise mavi ışığın hiç de masum olmadığını göstermiştir.
Işık insansa yalnızca görmeyi sağlayan bir unsur değil. İnsanın biyolojik saatinin de belirlenmesinde etki eden bir unsur olarak değerlendirilmektedir.
24 saatlik döngüyü senkronize eden ışık, bu döngünün olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır.
Mavi ışıkla gelen kısa dalgaların insanın biyolojik ve psikolojik ritmini bozduğunu ortaya koyan çalışmalar son derece önemlidir.
Sirkadiyen ritim ise birçok organizmanın işlevini düzgün yerine getirmesini sağlayan önemli bir unsurdur.
Bu sistem özellikle uyku ve uyanıklık, psikiyatrik ve nörodejeneratif hastalıkların tetiklenmesine neden olmaktadır.
Mavi ışık sirkadiyen ritmini manipüle ederek insan sağlığında yaşlanmaya yönelik olumsuz etkiler oluşturmaktadır.
Mavi ışığın azalması veya artması, kişinin fiziksel ve ruhsal açıdan etkilenmesine neden olmaktadır.
Mavi ışığın neden olduğu göz sorunları
Teknoloji bağımlılığı çoğu zaman göz problemlerinin tetiklenmesini sağlayan temel unsur olarak görülmektedir.
Uzun süre ekran başında kalmak ve mavi ışığa aşırı maruz kalmak gözlerde farklı tip sorunlara yol açacaktır.
Teknoloji bağımlığı ve uzun süre ekrana maruz kalmanın gözlerde ortaya çıkardığı rahatsızlıklar arasında göz kuruluğu, göz yorgunluğu, ağrı ve yanma hissi, bulanık görme, gözlerde batma ve sulanma, çift görme ve daha birçok farklı rahatsızlık bu kapsamda sayılmaktadır.
Teknolojinin gelişmesiyle gün içinde uyandığımız ilk dakikadan yatağa uyumak için girdiğimiz son dakikaya kadar cihazlardan yayılan olumsuz ışık ve dalgalara maruz kalıyoruz.
Teknoloji bağımlılığı ile yaşanan bu olumsuz durum sadece gözler için değil vücudun birçok farklı bölümü ve sistemi için olumsuz etkilere neden olmaktadır.
Mavi ışık neden önemli?
Teknolojik cihazların artık hayatımızın her alanında yer alıyor olması mavi ışığa maruz kalma sürelerimizi de artırdı.
Mavi ışık üzerinde yapılan çalışmalar göstermiştir ki insan vücudunda birçok farklı alanda cihazlardan yayılan mavi ışığın olumsu etkileri görülmektedir.
Deri üzerinde de etkileri olduğunu ortaya koyan birçok çalışma bu alanda sorunun ciddiyetini ortaya koymaktadır.
"Journal of Investigative Dermotology" dergisinde Joerg Liebmann ve Matthias Born tarafından yayımlanan bir makale bu sorunun boyutlarını gözler önüne sermiştir.
Farklı dalga boylarında ışığın hücre üzerinde yarattığı etkiler incelendiğinde, 632 – 940 nm dalga boyuna sahip ışığın etkisinin olmadığı ancak 412-426 nm dalga boyunda ışığın toksik etkileri olduğu saptanmıştır.
Sürekli bu ışığa maruz kalmak ise hücre küçülmesi ve ölümü gibi birçok ciddi soruna yol açabilmektedir.
Mavi ışığa maruz kalmak her şeyde olduğu gibi yoğunluğuna göre faydaları ve zararları olabilecek bir unsuru.
Mavi ışık genel itibariyle insanın gün içindeki durumunu etkiler ve cilde etkileri düşünüldüğünde ise yaşlanma üzerinde de tetikleyici bir unsur olarak düşünülebilir. Ancak mavi ışık her zaman düşman olmayabilir.
Yüz bölgesinde ve ellerde görülen pullu şişkinlik sorunu olan aktinik keratoz sık görülmemekle beraber kansere yol açmaktadır.
Mavi ışık ise burada tedavi unsuru olarak kullanılabilir. Prekanseröz lekelerin sayısının azaltılmasına yardımcı olan mavi ışık, hafif ve orta şiddetli plak sedef hastalığının da azaltılmasına katkı sağlamaktadır.
Bu tip tedavi amaçlı kullanılan mavi ışık faydalı şekilde de kullanılabilir.
Peki, ne yapmalı?
Teknoloji hayatımızın artık vazgeçilmezi fakat sağlığımız kullandığımız cihazlardan daha değerli. Eskilerin de dediği gibi “Azı karar çoğu zarar” diyebilirsek ve teknoloji kullanımını kendimiz için sınırlandırırsak daha sağlıklı oluruz ve daha genç görünürüz.
© The Independentturkish