1- Kefernahum / Nadine Labaki
Orijinal adı: Capernaüm
Yapım yılı: 2018
İzleyenleri sarsan harika bir dram filmi. Bu film için "Bir çocuğun, son kareye kadar gülmeyen yüzünün sinematografik halidir!" yorumları yapılmaktadır.
Suriyeli bir mülteci olan çocuk oyuncu Zeyn'in Beyrut'un kenar mahallerinde yaşam mücadelesi verdiği bir karakteri canlandırdığı ve dddannes Film Festivali'nde juri özel ödülüyle ayrılan tam bir başyapıt.
Film nisan ayında ülkemizde TRT 2 kanalında da yayınlanmıştır. Ayrıca film sürekli göç alan Fransa-Lübnan ortak yapımı bir proje olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Filmin en sarsıcı repliği şöyledir:
Suriyeli bir kızın sözleri "İnanmayacaksın ama İsveç'te çocuklar eceliyle ölüyormuş."
2- Dancer in the Dark / Lars von Trier
Orijinal adı: Dancer in the Dark
Yapım yılı: 2000
Karanlıkta Dans (Dancer in the Dark) Danimarkalı yönetmenin "Altın Kalp Üçlemesi" olarak tanımladığı üçlemesinin son filmidir.
Serinin diğer filmleri Dalgaları Breaking the Waves (1996) ve The Idioterne (1998)'dir. Björk'ün ilk uzun metraj başrol deneyimini yaşadığı sinema filmidir.
Björk ile yönetmen arasındaki birçok olay sebebiyle çekimler de duraksamalar olmuştur. Tüm bunlara rağmen film, Uluslaraarası Cannes Film Festivali'nde film "Altın Palmiye", Björk ise "En İyi Kadın Oyuncu" ödülünü kazanmıştır.
Filmin en sarsıcı repliği şöyledir:
+ Neden gözün kapalı yürüyorsun?
– Bütün yolları ezberledim.
+ Ama düşebilirsin.
– Bütün düşüşleri de ezberledim.
3- Turtles Can Fly / Bahman Ghobadi
Orijinal adı: Lakpoşt-ha Hem Pervaz mi-Konend
Yapım yılı: 2004
Bahman Ghobadi'nin yürek parçalayan harika dram filmlerindendir. Film, Amerika'nın işgalinden sonra Irak-Suriye sınırındaki mülteci kampında mayın toplayarak hayatlarını sürdürmeye çalışan çocukları anlatmaktadır.
Dört ana karakter üzerinden tüm hikaye oluşturulmuştur. Yönetmen kamerasıyla yalan bir anlatım dili oluşturmuştur.
Uluslararası Berlin Film Festivali'nde "Glass Bear" ve en iyi barış film ödülüne layık görülmüştür. Bahman Ghobadi'nin vazgeçilmezleri haline gelen engebeli dağlar, kayalıklar, geniş ve çorak araziler gibi motifler bolca filmde yer almaktadır.
Bu film için savaşın çocukların dünyasını ve onların psikolojisini nasıl etkilediğini gösteren bir başyapıt diyebiliriz.
Yönetmen Bahman Ghobadi filmi için şu sözleri söylemiştir:
Filmimi dictator ve faşistlerin politikalarına kurban edilen tüm masum dünya çocuklarına ithaf etmek istiyorum.
4- Manchester by the Sea / Kenneth Lonergan
Orijinal adı: Manchester by the Sea
Yapım yılı: 2016
Manchester by the Sea, 89. Akademi Ödülleri'nde "En İyi Özgün Senaryo" ve Casey Affleck'in oyunculuğuyla "En İyi Erkek Oyuncu" ödüllerini kazandı.
74. Altın Küre Ödülleri'nde ise sadece "Drama Dalında En İyi Erkek Oyuncu" ödülünü almıştır. Filmin yönetmenliğiyle senaryosunu "Gangs of New York'' sinema filminin de senartistliğini üslenen Kenneth Lonergan'dır.
Başrol de Casey Affleck yer almaktadır. Ayrıca Casey Affleck'e filmed Michelle Williams, Kyle Chandler, Gretchen Mol ve Lucas Hedges gibi ünlü oyuncular eşlik etmiştir.
Film duygusallığı ile Avrupa'da en çok konuşulan filmler arasına girmiştir. İzleyenleri en çok büyüleyen tarafına bakacak olursak; bitmiş, tükenmiş ve umudunu yitirmiş bir insanın canlandırılmasının çok gerçekçi olmasıdır.
Filmde yönetmen Kenneth Lonergan da oyuncu olarak kısa bir süre rol almıştır.
5- Dersu Uzala / Akira Kurasava
Orijinal adı: Dersu Uzala
Yapım yılı: 1975
Dersu Uzala filmi, Akira Kurosawa'nın gerçek bir hikayeyi aktardığı film büyük doğa insanı Dersu'yu ve onunla temsil olan birçok şeyi anlatıyor.
Efsane yönetmen Akira Kurosawa'nın En İyi Yabancı Dil Oscar ödülü kazanmış olduğu filmdir. İnsan -tabiat ilişkisine en doğal haliyle dokunan güzel bir filmdir.
İnsanın da diğer canlılar gibi doğanın bir parçası olduğunu, ihtiyacının üzerinde hırs ve tutkuları teşvik eden modern hayata eleştiri getiren harika filmlerdendir.
Diyalogların sadeliği de duygusal anlatımı desteklemektedir.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
Bazen dağlar ve ormanlar çok çekici görünürler. Bazen de kasvetli ve vahşi görünürler.
...
Yüzbaşı! Güneş en önemli adam. Bu ada ölmek, her şey ölmek. Ay ve bu da diğer önemli adam.
...
Doğanın karşısında insanoğlu çok zayıf kalır.
6- Canım Kardeşim / Ertem Eğilmez
Orijinal adı: Canım Kardeşim
Yapım yılı: 1973
Film, 1973 senesinde Ertem Eğilmez yönetmenliğinde çekilmiş ve başrollerinde Tarık Akan, Halit Akçatepe, Adile Naşit, Metin Akpınar usta oyuncular yer almıştır.
Yönetmen Ertem Eğilmez, Tarık Akan'a filmden once şöyle der:
Bir film çekeceğim. Öyle bir film olacak ki birçok ödül kazanacak. Sen de başrolünde olacaksın. Bird aha da o tarzda film çekmeyeceğim. Sırf sana ödül alabileceğimi göstermek için film çekeceğim.
Filmden kısa bir süre sonra da Tarık Akan, Halit Akçatepe ve Kahraman Kıral'ın başrolünü paylaştığı "Canım Kardeşim" filminin çekimlerine başlanır.
Birçok sinema filminin senaryosunu da yazmış olan Sadık Şendil'in kaleme aldığı dramatik senaryoyu, hiç revize edilmeden olduğu gibi çekilir.
Bu film, tıpkı söylemiş olduğu gibi, Ertem Eğilmez'e Adana Altın Koza Film Festivali'nde En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazandırmıştır. Bu filmden sonar yönetmen Ertem Eğilmez bir daha saf dram filmi çekmez.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
Kahraman… Kahraman… Bak televizyon hazır, uyan artık!
..
Dua et be! Hiç değilse gömecek bir baban vardı. Ya ben napayım? Sokakta rastladığım bütün adamlara ‘acaba babam bu muydu? Diye bakar dururdum.
7- A Time For Drunken Horse / Bahman Ghobadi
Orijinal adı: Zamani Baraye Masti Asbha
Yapım yılı: 2000
Yönetmen Bahman Ghobadi'nin ilk uzun metraj filmidir. Filmin çekimlerini yönetmen kendi doğduğu köyde gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda oyuncularda aynı köyde yaşayanlar arasından seçilmiştir.
Film, İran,Irak ve Türkiye sınırına yakın olan kürt köyü Bane'de yetim kalan çocukların, yoksulluk, kimsesizlik ve çaresizlikle olan mücadelesini çarpıcı bir dile anlatmaktadır.
Film, çekildiği yıl Cannes Film Festivali'nde Altın Kamera ödülüne layık görülmüş ve birden fazla Uluslararası festivalde ödül almıştır.
8- Duvar / Yılmaz Güney
Orijinal adı: Duvar
Yapım yılı: 1983
Yönetmen Yılmaz Güney'in son filmi "Duvar" 1983 yılında Fransa'da çekilmişti. Film, cezaevindeki çocuk mahkumların insanlık dışı yaşam koşullarınını konu almıştır.
Türkiye'de 28 yıl boyunca yasaklanmış bir filmdir. Yılmaz Güney'in yönetmenlik kariyerinin en iyi filmlerinden birisidir. Filmde az da olsa Zazaca dilinin ilk kez kullanıldığı sinema filmlerindendir.
Müzisyen Kadri Karagöz'ün seslendirdiği "Haydere" türküsü filmin unutulmazları arasında yer almaktadır.
Yılmaz Güney "Soba, Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz" adında cezaevinde yazmış olduğu bu romana paralel olarak son filmi olan Duvar'ı çekmiştir.
Filmin çekildiği cezaevi aslında eski bir Fransız manastırıdır.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
- Dışarda da hayat yok. Herkes koşuyor, hepsi koşuyor. Bu insanlar nereye koşuyor.
- Allah'ım ne olur beni daha iyi bir cezaevine gönder.
9- Nostalgia / Andrei Tarkovski
Orijinal adı: Nostalgia
Yapım yılı: 1983
1983 yılında Cannes Film Festivali'nde Orson Welles "En İyi Yönetmen" ödülünü sunmak için sahneye çıkar ve iki dev isim bu önemli ödülü paylaşır.
L'argent adlı sinema filmiyle Robert Bresson ve Nostalgia adlı sinema filmiyle Andrei Tarkovski. Film, ülkesini terk etmiş ve vatan özlemi duyan bir entelektüelin hikayesini anlatır.
Ayrıca sinema dilinde çok fazla rastlanmayan monologlar bu filmed fazlaca kullanılmıştır. Nostalghia, Andrei Tarkovski'nin Sovyetler Birliği dışında çektiği ilk film olma özelliğini taşımasıdır.
Nostalghia filmi için yönetmenin diğer filmlerinde olduğu gibi felsefi konuları içerir diyebiliriz.
10- Uçurtmayı Vurmasınlar / Tunç Başaran
Orijinal adı: Uçurtmayı Vurmasınlar
Yapım yılı: 1989
Filmin yönetmeni Tunç Başaran geçen sene (2019) yılında hayatını kaybetmiştir. Filmin çekimleri Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'nde gerçekleşti.
Film, 62. Akademi Ödülleri'nde yabancı dilde en iyi film dalında Akademi ödülü aday adayı olarak seçilmiştir.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
Sen artık yıldızları görüyor musun İnci? Bizim göğümüzün bir tek gündüzü var, senin göğünde akşam oluyor mu?
Bak kuşların kanatlarına, güneş sana el sallıyor. Her akşam kuşlarla birlikte uykuya yatar güneş. Gün batımı göremeyenlere kuşların kanatlarıyla el sallar. Biz de el sallıyalım.
11- Babam ve Oğlum / Çağan Irmak
Orijinal adı: Babam ve Oğlum
Yapım yılı: 2005
Ege'deki çiftlikten gazetecilik bölümünü okumak için ayrılan Sadık'ın, yıllar sonra oğluyla beraber yeniden çiftliğe dönüşünün, 12 Eylül Darbesi arka planında aktarıldığı filmin senaryosunu da yine Çağan Irmak yazdı.
Film, Türkiye'de üç buçuk milyon izleyici sınırını aştı. Filmin çekimlerinin tamamı İzmir, Balıkesir ve İstanbul'da Çağan Irmak yönetmenliğinde gerçekleştirildi.
Ayrıca film, 2006 İstanbul Film Festivali'nde En İyi Film, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Kadın Oyuncu ödüllerini aldı.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
Peki, sen hiç bir çocuğun büyüceğini görememek ne demek bunu bildin mi?
...
Bir de şey dedin keşke beni görmeyeydi böyle yatakta… Korkma… Evlatlar babalarını hep hatırlamak istedikleri gibi hatırlarlar.
...
Bana gittin diyosun baba ama ben gitmedim, kalamadım evim nerde bilemedim; çünkü aklımın bir tarafında bir köşesinde hep sen vardın.
...
Evlatlar, babalarını hep hatırlamak istedikleri gibi hatırlar.
12- Mandalina Bahçesi / Zaza Urushadze
Orijinal adı: Mandariinid
Yapım yılı: 2013
Film 87. Akademi Ödülleri'nde Estonya'nın Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde aday gösterildi. Filmin müziği efsane film müzikleri arasında yerini almıştır.
Film biterken çalan Qagaldis Gemi isimli şarkıyı Mefe (Kral) lakabıyla Iraklı Charkviani söylemektedir. Film, yönetmen Zaza Urushadze tarafından yazılıp, yönetilen 2013 yapımı Estonya-Gürcistan ortak yapımı sinema filmidir.
Her ne kadar filmin müziğinin bestecisi Niazi Diasamidze gibi görünsed, bu ezgi aslında, Finlandiya'da yaklaşık 1200 yıldır annelerin bebeklerine söylediği bir ninnidir.
Birçok dalda ödüller kazanan Tangerines filmi, savaşın, mizahın ve doğanın bir araya geldiği dokunaklı filmlerdendir.
Filmin en unutulmaz savaş karşıtı repliği şöyledir:
- Derdin ne genç adam? Sürekli öldürürüm, öldürürüm… Bu hakkı sana kim Verdi?
+Savaş
- Budala
13- Umut / Yılmaz Güney/Şerif Gören
Orijinal adı: Umut
Yapım yılı: 1970
Özel bir otomobilin çiğnediği atının ölümüyle parası olmadığı için yeni bir at alamayan Arabacı Cabbar'ın buruk hikayesidir. Senaryo gerçek bir hikayeden alınmıştır.
Filmde Yılmaz Güney annesini Şerife Hanım da oynatmıştır. Film, Türkiye'deki toplumsal değişme, kentleşme ve geçiş dönemini; artık yerini otomobillerin aldığı at arabasıyla geçimini sağlamaya çalışan Cabbar'ın tek geçim kaynağını kaybetmesiyle düştüğü durum üzerinden tasvir eder.
"Umut" filmi politik Türkiye Sineması'nın ilk örneklerindendir.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
…Amma velakin para olmadı mı yaz gününde üşürsün.
..
Fakirin yüzü soğuktur. Niye soğuktur Cabbar gardaş? Parası yoktur da ondan. Mesela kış gününde en soğuk vaktinde, cebinde paran olsa üşümezsin, hamamdaymış gibi terlersin.
14- Hachiko: A Dog Tale / Lasse Hallström
Orijinal adı: Hachiko: A Dog Story
Yapım yılı: 2009
Film, Japonya'da meydana gelmiş olan gerçek bir hayat hikayesini anlatmıştır. Bir sanat profösürünün akita cinsi bir köpeğiyle olan duygusal ilişkisi filme konu olmuştur.
Ünü Japonya'dan tüm dünyaya yayılan Hachi isimli köpeğin heykeli dünyanın farklı yerlerine yapılmıştır.
"Sadakat nedir?" sorusuna cevap niteliğinde harika bir film. Filmi izleyen milyonlarca kişiyi ağlatmayı başarmış olağanüstü bir sinema filmi. Film IMDB top 250 listesinde yer almaktadır.
Ülkemizde film, TRT kanalında da yayınlanmıştır. Filmin hikayesini ise senarist Stephen P. Lindsay tarafından senaryolaştırılmıştır.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
