Hiroşima ve Nagasaki'den 75 yıl sonra, dünyayı nükleer silahlardan kurtarmanın zamanı

Nükleer silahların kazara bile olsa kullanım riski hala tehlikeli derecede yüksek

Atom bombası saldırısından dolayı 1945 yılının sonuna kadar Hiroşima'da yaklaşık 140 bin ve Nagasaki'de 80 bin kişi yaşamını yitirdi, radyasyon kaynaklı ölüm ve hastalıklarsa kuşaklar boyu sürdü (Reuters)

Bu ay, insanlığın tek bir nükleer bombanın neden olabileceği yıkımı öğrendiği, Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombası atılışının 75. yıldönümü. Kurtulanlara, hibakuşa'ya (hibakuşa; atom bombaları patladığı anda Hiroşima ve Nagazaki'de bulunup hayatta kalan insanlara denir -ed.n.) verilen kalıcı acı, bize nükleer silahları tümüyle ortadan kaldırmak için günlük motivasyon sağlamalı. Kurtulanlar, Hiroşima ve Nagasaki'de tecrübe edilen dehşetin unutulmaması için anılarını paylaşıyor. Yine de nükleer tehdit bir kez daha büyüyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu benzersiz yıkıma sahip silahların kullanımını önlemek ve nihayetinde bunları ortadan kaldırmak için anlaşmalar ve araçlar ağı oluşturulmuştu. Ancak bu çerçeve onlarca yıldır hareketsiz ve artık aşınmaya başlıyor. Nükleer silahların kasıtlı, kazara veya yanlış hesaplama sonucu kullanılma potansiyeli tehlikeli derecede yüksek.

Artan uluslararası gerilimler ve güvenin kaybıyla körüklenen nükleer silah sahibi ülkeler arası ilişkiler, tehlikeli ve istikrarsızlaştırıcı çatışmalara dönüşüyor. Hükümetlerin, güvenlikleri için büyük ölçüde nükleer silahlara bel bağlaması nedeniyle, siyasetçiler bu silahların olası kullanımları hakkında karşılıklı hararetli retorikler gerçekleştiriyor. Barışçıl ve sürdürülebilir kalkınma için çok daha iyi harcanabilecek devasa miktarlarda parayı bu silahların ölümcüllüğünü artırmaya adıyorlar.

Onlarca yıldır, nükleer testler korkunç insani ve çevresel sonuçlara yol açtı. Eski çağa dair bu kalıntı sonsuza kadar orada tutulmak zorunda. Ancak tüm nükleer testlere uygulanacak yasal açıdan bağlayıcı, doğrulanabilir bir yasak bunu başarabilir. Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması değerini kanıtladı. Yine de bazı devletlerin halen imzalamamış veya onaylamamış olması, Anlaşma'nın nükleer silahların ortadan kaldırılması çerçevesinde temel bir unsur olarak tam potansiyeline ulaşmasını engelliyor.

İklim değişikliğiyle beraber nükleer silahlar toplumlarımız için varoluşsal bir tehdit oluşturuyor. Şu anda küresel cephaneliklerde bulunan yaklaşık 13 bin nükleer silahın çoğu, Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan bombalardan çok daha yıkıcı. Herhangi bir kullanım, hayal edilemeyecek boyutlarda insani felakete yol açacaktır.

Nükleer savaşın kazanılamayacağı ve savaşılmaması gerektiği konusundaki ortak anlayışa dönme vakti geldi. Nükleer silahlardan arınmış dünya için çalışmamız gerektiği yönündeki kolektif uzlaşıya ve bu silahların temizlenmesine yönelik tarihi ilerlemeyi mümkün kılan işbirliği ruhuna geri dönmemiz gerekiyor.
 

 

Nükleer silahların yaklaşık yüzde 90'ına sahip olan ABD ve Rusya Federasyonu'nun buna öncülük etmesi bekleniyor. Yeni START (stratejik silahların azaltılması) anlaşması, silahlar üzerinde doğrulanabilir sınırlamalar içeriyor. Anlaşma'nın 5 yıl daha uzatılması, nükleer silah sahibi diğer ülkelerin de katılım potansiyeli bulunan yeni anlaşmaların müzakeresi için zaman kazandıracaktır.

Birleşmiş Milletler gelecek sene, en başarılı uluslararası güvenlik anlaşmalarından biri olan Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nın (NPT) Gözden Geçirilmesi Konferansı'na ev sahipliği yapacak. En büyük 5 nükleer silah sahibi ülkenin nükleer silahların ortadan kaldırılması amacıyla taahhüt altına girdiği yegane anlaşma olan NPT, nükleer silah edinmeme veya geliştirmeme yönünde doğrulanabilir sorumluluklar yüklüyor. Neredeyse evrensel üyeliği, uluslararası toplumun büyük çoğunluğunun bu taahhütlere bağlı olduğu anlamına geliyor. NPT'yi gözden geçirileceği konferans, uluslararası nükleer düzendeki erozyonu durdurmak için bir fırsat.

Neyse ki BM üyesi çoğu devlet nükleer silahlardan arınmış bir dünya hedefine bağlı kalmayı sürdürüyor. Bu, Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması'nın kabul edilmesini destekleyen 122 ülkede kendini gösteriyor. Herhangi bir nükleer silah kullanımının sonuçlarının felaket olacağını biliyorlar. Başka bir Hiroşima veya Nagazaki'yi ya da daha kötüsünü riske atamayız. Hibakuşa'nın çektiği acıyı düşünürken, bu trajediyi insanlık için bir toplanma çığlığı olarak görelim ve bir kez daha kendimizi nükleer silahların olmadığı bir dünyaya adayalım.

António Guterres, BM genel sekreteri



https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU