Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy göreve gelişinin birinci yılında maskesini indirdi

Oliver Carroll yazdı: Görevdeki zamanının çoğunu krize batmış şekilde geçiren komedyen, iktidara gelişinden 12 ay sonra daha savunmacı bir figüre dönüştü

Vladimir Zelenskiy iktidarının birinci yıldönümünde yaptığı basın toplantısı sırasında sert bir tutum sergiledi (AP)

Vladimir Zelenskiy'in iktidara yükselmesi bir süreliğine büyüleyici görünüyordu. Öncelikle, bir zamanların komedi oyuncusu bir anda ortaya çıkıp meşhur ezici seçim zaferiyle görevdeki Devlet Başkanı Petro Poroşenko'yu mağlup etmişti. Üç ay sonra parlamento için erken seçim çağrısı yapmış ve beklenmedik bir şekilde orada da salt çoğunluk kazanmıştı. Acemi Devlet Başkanı, kendisini enerjik bir şekilde bütün yönleriyle işe adamıştı: Savaş, barış, yolsuzluk, reformlar ve yoksulluk. Ukraynalılar gördükleri manzara karşısında genel anlamda hoşnuttu.

Sonra olan oldu. Ukrainegate denen bombanın geçen yıl eylül ayında Kiev'e düşmesiyle birlikte Zelenskiy önünde krizden başka bir şey göremez oldu: Washington'daki azil soruşturması, Ukrayna yolcu uçağının Tahran'da düşürülmesi, Donbass'ta Rus destekli ayrılıkçılarla çatışmaların devam etmesi, kendi ekibinin alenen ağız dalaşına girişmesi ve dünyada sadece birkaç kişinin tahmin ettiği pandemi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bunlar bir zamanlar komedyen maskeleriyle tanınan adamı da beklendiği üzere değiştirdi.

Zelenskiy resmen göreve başlamasından bu yana tam bir yıl geçmesi hasebiyle çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, iktidardaki karmaşık bir yılda geçirdiği siyasi evrimi üstü kapalı gösterdi.

Geçen yıl balıkçı kazak içinde yapılmış, şakalarla dolu, aheste aheste düzenlenmiş 14 saatlik basın maratonundan eser kalmamıştı. Ukrayna Devlet Başkanı bu sefer takım elbise giymiş, devlet büyüğü rolünü oynuyordu. Üç saat süren etkinlikte Zelenskiy'in tavrı daha sert, daha savunmacı ve çok daha asabiydi.

Gazetecilere kızgındı. Basın mensupları bir meslektaşlarının bu etkinliğe akreditasyonuna izin verilmemesi üzerine soru yöneltince parlayarak, "Devlet başkanlığı konvoyuna gizlice girdi ve şu an sorgulamanız gereken de onun terbiyesidir" dedi. Deneyimsiz birçok arkadaşının neden yüksek görevlerle ödüllendirildiği sorulunca da bir öncekinden çok daha tuhaf bir diyalog yaşandı. "Bunlar güvendiğim kişiler" yanıtını veren Zelenskiy, ardından soruyu soran gazeteciye dönerek "Peki ya sen? Benimle çalışmanı teklif ediyorum. Pozisyonunu seç ve eylemlerinin hesabını ver" diye konuştu.

Teklifin yöneltildiği gazeteci Roman Kravets bu beklenmedik karşılık yüzünden şok olmuş gibiydi. The Independent'a yaptığı açıklamada Kravets, bu konuşmanın devamını getirmek istemediğini söyledi. Kravets, "Bu ciddi bir teklif değildi ve her halükarda devlet başkanının şartlarımı kabul edeceğinden şüpheliyim" dedi.

Zelenskiy, ekibine de öfkeliydi. Kendi işinde çalışmayan kişiler bulmanın neredeyse imkansız olduğundan yakındı.

İyi, dürüst, profesyonel ve sonuç odaklı insan kıtlığı var.

Zelenskiy, Ukrayna Gümrük İdaresi'nin reformcu Başkanı Maksim Nefyodov'un tartışmalı şekilde kovulması hakkında yorumda bulundu:

Kaçakçılık devam ederken iyi görünümlü ve çekici olmak yeterli değil.

Ukrayna lideri, kendisini zor zapt ettiği performansı sırasında yeni birkaç haber de sundu. Öğleden sonrasının heyecan uyandıran anlarından biri, Zelenskiy'in seçim öncesi vaatlerinin aksine iktidarda ikinci bir dönem daha geçirebileceğini ima etmesiyle yaşandı. Rolüne alışmıştı ama ona değer biçmek "halka düşüyordu". "Dürüstçe konuşmak gerekirse vaatlerimi yerine getirmek için bir dönem yeterli değil" dedi ve daha sonra soruda ısrar edilince "Bunu düşüneceğim" diye ekledi.

Bağımsız analist Vladimir Fesenko, Zelenskiy'in böyle bir duyuruyu önceden planlama ihtimalinin düşük olduğunu söyledi:

Aday olmaya karar vermek için iki yılı daha var. Benim vereceğim tavsiye bu olmazdı.

Bir diğer kayda değer an da Zelenskiy'in ABD siyaseti ve eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'la Petro Poroşenko arasındaki telefon görüşmelerinin sızmasıyla açığa çıkan "skandal" hakkında fikir yürütmesiydi. Donald Trump'ın ortağı Rudy Giuliani'yle ve Rusya'nın Ukrayna'daki çıkarlarıyla bağlantılı Ukraynalı parlamenter Andrey Derkaç bu telefon görüşmelerini salı günü yayımlamıştı. Doğrusunu isterseniz bu dosyalar bize zaten bilmediğimiz hiçbir şeyi söylemiyordu. Zira Biden sızıntıların görünüşe bakılırsa neden olduğu skandala dair her şeyi zaten açıkça itiraf etmişti. Ancak görüşmeleri yayımlama işi, Biden'a ve/veya Poroşenko'ya zarar vermek amacıyla planlanmış gibi görünüyordu.
 


Zelenskiy çarşamba günkü basın toplantısında kendini bu komplodan uzak tutmak için şaşırtıcı derecede az çaba gösterdi. Yaşananların savcılıkla ilgili bir mesele olduğunu söyledikten sonra da şifreli bir şekilde konuşarak bunların Ukraynalıların duyacağı "son telefon görüşmeleri" olmadığını ekledi.

Siyaset uzmanı Fesenko, "Biden'ın kasım ayındaki seçimleri kazanmak için iyi bir konumda olması ve Zelenskiy'in tarafsız kalmak için şimdiye kadar çok çaba sarf etmesi göz önüne alındığında bu çıkışı tuhaf bir hamle oldu" dedi.

Bu durumu Zelenskiy'in ofisinin söz konusu kasetleri Poroşenko'ya karşı dava açmak için kanıt olarak kullanmaya odaklandığı şeklinde yorumluyorum.

Basın toplantısı boyunca Zelenskiy kendini selefinden taban tabana zıt ve genelde kaba bir şekilde gösterdi. Eski Devlet Başkanı hakkında kovuşturma vaadini yineledi. "Her açıdan Poroşenko'dan farklıyım, hem fizyolojik açıdan hem de başkanlık bakımından" dedi.

Dürüstüm ve yolsuzluk yapmadım.

Poroşenko'nun taraftarlarına gelince elbette ki bu duygular karşılıklı. Ülke çapında yapılan anketlere göre seçmenlerin yüzde 25 ile 35'ini temsil ediyorlar.

Diğer anketlerse çalkantıyla geçen yıla rağmen Zelenskiy'in seçmenler arasındaki geniş çaplı desteğini korumayı başardığını gösteriyor. Rating Group'un bu hafta yayımladığı ankete göre devlet başkanlığı seçimlerinin yarın yeniden yapılması durumunda Zelenskiy aynı derecede iyi bir performans sergileyecek gibi görünüyor. Bilhassa mahkum takası sürecini yönetmekten ve ülkenin Kovid-19'a verdiği yanıttan yüksek puanlar alıyor. Derme çatma sağlık sistemine rağmen Ukrayna'da, Batı Avrupa'ya kıyasla nispeten az sayıda can kaybı yaşanıyor.

Manchester Üniversitesi'den üst düzey öğretim görevlisi Ola Onuç, Ukrayna Devlet Başkanı'nın Kovid-19'la birlikte oylardaki sıçramanın tadını çıkaracak az sayıda dünya liderinden biri olduğunu söylüyor. Onuç, "Ukrayna yedek bütçesi olmayan, sağlık sistemi ölmüş ve test kapasitesi epey sınırlı bir ülkeye göre gayet iyi bir performans sergiledi" ifadesini kullanıyor.

Anketimiz, çoğu Ukraynalının Zelenskiy'in tecrit konusundaki kararlı duruşunu ve erken harekete geçişini desteklediğini gösteriyor.

Ancak Onuç, Zelenskiy'in liderliğe dair esas sınavının henüz gelmediğini de belirtiyor. Ukrayna tecritten çıkmaya yönelik ilk deneme hamlelerine başlasa da milyonlarca vatandaş kendilerini bu krizin ardında bırakacağı yoksulluk çatlağına düşmüş halde bulacak. Büyük bir musibetten kaçınmak, reformun yanı sıra birleşmiş ve istikrarlı bir hükümet gerektirecek ki Zelenskiy'in kaotik yönetimi bunu her zaman sağlayamıyor.

Onuç, "Zelenskiy'in ofisinde rekabet eden birçok çıkar var: Bazıları gerçekten reformist ve profesyonel, bazılarıysa daha karanlık" diyor.

Şeytan da melek de onun tarafında ve tarihteki yeri, tercihini kimden yana kullanacağına bağlı.

 

 

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU