Donald Trump, Kürtleri Erdoğan'ın saldırısında hayatta kalmak için son çare olarak Beşar Esad'la anlaşma yapıp Menbiç, Kobani ve sınırdaki diğer bölgeleri Suriye ordusuna teslim etmeye zorlayarak, Vladimir Putin'e ücretsiz bir hediye verdi.
Evet, başından beri mevzu buydu. Trump'ın Türkiye'nin müdahalesine izin vermesi, gerçekte, Esad ve Rusya'nın kuzeydoğu Suriye'de kontrolü yeniden elde etmesine yol açmaktı.
Obama'nın Suriye'deki başarısızlıklarıyla ilgili sürekli gevezelik eden Trump, Obama'nın politikasını yineledi. 2015'te Rusya tamamen müdahil olup muhalifleri ezmeye karar verdiğinde Obama görmezden gelmişti. Trump, Rusya'ya (Türk cellat kullanarak) Kürtlerin işini bitirmesi için izin verdi.
Hoşunuza gitsin ya da gitmesin, Rusya, Ortadoğu'daki ihtilaflardaki tek muhattap ve çaresizce korunmaya ihtiyacı olanların garantörü olarak sahneye çıkıyor. Güvenilir bir arabulucu ve Suriye'deki istikrarın amiral gemisi gibi görülmek istiyor. Trump yardımlarıyla Putin'i bu amaca doğru yöneltti.
ABD başkanının Suriye'deki "kum ve ölüm" doktrini herhangi bir batı müdahalesinin fişini çekti ve Putin'in uzun vadede Amerikalı ve Avrupalıları nakavt etme planınına harfi harfine uyum sağladı. Astana'da tartışılan Suriye barış süreciyle Rusya, BM'yi Putin imzalı barışçıl çözümün ilk adımı olan Suriye Anayasa Komitesi'ni desteklemeye zorladı.
Dolayısıyla, Kürtlerin Türkiye sınırında özerk bir bölge kurma rüyası, Suriyeli muhaliflerinki gibi suya düştü. Bu sırada, Türkiye, kendini yenilemiş IŞİD'in yüküyle uğraşacak, Esad'ın önündeyse İdlib'de El-Kaide'ye bağlı gruplarla savaşacağı ve ülkenin dört bir yanındaki insani krizle meşgul olacağı uzun bir yol var.
Tek gerçek kazanan Rusya.
Rusya, yeni kazandığı güç pozisyonundan, Kuzeydoğu Suriye'deki petrol zengini bölgeden özel erişim sözleşmelerini garanti altına alabilir ve bu pozisyonu tüm Ortadoğu ve Afrika'da nüfuz sahibi olmak için kullanılabilecek geniş bir sıçrama tahtası olarak elinde tutabilir. Rusya zaten Libya'da General Halife Hafter'i kullanıyor ve halen Mısır'da askeri üsler kurmak için bastırıyor.
Trump kendi seçmenlerini bile tamamen afallattı. Eğer Suriye'den bin askerin çekilmesi "askerlerimizi eve getirme" seçim vaadiyle ilgiliyse neden geçen hafta Suudi Arabistan'a neredeyse 3 bin asker daha göndermeye karar verdi? Elbette, Kürtlerin ödeyecekleri nakdi yok.
Suudi Abkayk petrol tesisi saldırısı, ABD askerlerinin Suriye'den çekilmesi, Türkiye'nin kuzeydoğu Suriye'ye müdahalesi, ve devlet başkanı Putin'in bugünkü Körfez ziyareti, II. Dünya Savaşı sonrası Amerikan hegemonyasının hızlıca değiştiğine işaret ediyor.
Rusya'nın ABD'ye gerçek bir alternatif olması için hala katetmesi gereken çok uzun bir yol var, ama o yolda hızlıca koşuyor gibi görünüyor.
Görünüşe göre Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri o kadar usanmış ki Körfez'de Rusya'ya yeni ve açık bir yetki vermekte gayet istekliler. Onlar için, Trump'ın Suriye'de Kürtlere ihanet etmesindeki mesaj netti: ABD'nin İran'ın nüfuzunu kısıtlamak için kalıcı ya da tutarlı bir stratejisi ve müttefiklerini korumak için arzusu yok. Yüklü miktarda Körfez ödemelerinin Amerikan ekonomisine aktarılmasına rağmen.
Trump, İran'a karşı denediği hamlelerinde ekonomik yaptırımların ötesine gitmek istemediğini gösterdi ama büyük ihtimalle nakit para akışını devam ettirme ümidiyle yine de "öcü" retoriğini devam ettirdi. Ama şimdi, Rusya'nın şartları ve İran'ın izniyle çoğu kişinin Suriye'de gelecekte kalıcı olacağını düşündüğü Türklerin yerleşmesini başlatan bir sürece yol açtı.
Putin, Suudilere kendilerini Yemen'deki İran destekli Husilerin drone ve balistik füze saldırılarından korumaları için S-400 uçaksavar sistemlerini satın almalarını teklif etti.
Suudiler ve BAE'liler, Trump'ı bölgedeki rakiplerini engellemek için tarihi bir fırsat olarak görüyorlardı ama şimdi fikirleri değişiyor. Putin'in Suudi Arabistan ve BAE ziyareti önümüzdeki 5 yılda kararsız bir Trump'la (eğer 2020'yi kazanırsa) uğraşmaktan duydukları büyük kaygılarını yansıtan bu iki zengin ülkenin incelikli bir stratejik hesabı.
Putin'in Ortadoğu'daki ilerlemesi aynı zamanda, yeni başkanının ABD azledilme soruşturmasına dahil olmaktan rahatsız olacağı Ukrayna'da da bir fırsat yaratıyor. Rusya bu krizin yıkıntılarından batıdaki komşusuna karşı koz kazanmak için bir yol arıyor. Bu gelip geçici olabilir ama kesin olan şey şu ki Suriye'deki yeni gerçeklik Türkiye'yi Rusya'nın daha yakınına itiyor ve operasyonun başından beri Erdoğan'ı eleştiren tutarsız batı güçlerinden uzaklaştırıyor.
Son üç sene boyunca (Trump göreve geldiğinden beri) ABD'nin Ortadoğu'daki nüfuzu tükeniyor ve Rusya yükseliyor. Ürkütücü bir değişim yaşandı, özellikle de Trump beş yıl daha Beyaz Saray'da kalırsa neler olacağını düşünürsek.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/voices
Independent Türkçe için çeviren: Miraç Eren Dereli
© The Independent