Türkiye'de deprem gerçeği: Bina yapımı için alınması gereken resmi izin ve imzalar

Hasan Kanbolat ile Adnan Ağır Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Reuters

6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş ili Pazarcık ve Elbistan merkezli deprem 11 ilimizi, 14 milyon vatandaşımızı etkiledi.

Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşunun 100. yılında en büyük maddi ve manevi yıkımı yaşadı.

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Japonya ile aynı. Ancak, Türkiye'de yapı stoğu kalitesizdir.

Yapı stoğunun kalitesiz olmasından yasal olarak sorumlu olan imzası bulunan mühendis, memur, siyasetçi ve müteahhitlerdir.

Buna rağmen Türkiye, sorumlu olanları bulamıyor. Bulacak gibi de gözükmüyor.

İmzası bulunan siyasi ve bürokratik kadrolar istifa etmedi, görevden alınmadı, cezalandırılmadı, özür dahi dilemedi.

Yüzbinlerce sorunlu binanın sorumluluğu birkaç küçük müteahhide yıkılmış durumda.

Yerel seçimler, yani belediye seçimleri 31 Mart 2024 Pazar günü yapılacak. Mevcut belediye başkanları yeniden aday olma çabası içine girmiş durumda.

Türkiye'de bina yapımı için alınması gereken resmi izin ve imzaları araştırdık ve tespit ettik.

Bu çalışma yürürlükteki mevzuat hükümlerine bakılarak, ilgili Kanun, yönetmelik ve saha uygulamaları göz önüne alınarak yapıldı ve toplam 42 imza olduğu tespit edildi.

Türkiye'de bir inşaatın başlamasından yapı kullanım izin belgesi alınıncaya kadar mühendis ve teknik eleman düzeyinde toplam 42 imza gerekli.

Bu imzalar olmadan inşaat ruhsatı alınamaz. İnşaat bittikten sonra da iskân raporu verilmez.

İmzaların dökümü şu şekilde:
 

 

Türkiye'de deprem olursa imzası olan 42 kişi sorumludur. İmza atanların 15 sene kanuni sorumluluğu var.

42 imzanın gözetim ve denetiminden sorumlu olan kişiler Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı ile Belediye Başkanlarıdır.

Yapı müteahhitleri sadece bu 42 imzanın verdiği projeyi uygulamakla yükümlüler ve eğitim şartı da bulunmamaktadır.

Buna rağmen depremlerde suçlu, sorumlu, mağdur karmaşası yaşanmaktadır.

Depremin ilk acısı yaşanırken yapı müteahhitleri ya da bazı yapı denetim firmalarının sahipleri/mühendisleri acele ile gözaltına alındılar, tutuklandılar ve daha sonra bir yıl dolmadan tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldılar.

Halen cezaevlerinde tutuklu bulunanlar genellikle basına mal olmuş, sayıca ölümlerin yüksek olduğu yapılarla ilgili müteahhit veya mülk sahipleridir.

Türkiye'de 1999'da DASK zorunluluğu getirilmiştir. Depremin etkilediği 11 ilde imar affı kapsamında verilen yapı kayıt belgesi sayısı 294 bin 166.

Bir başka ifadeyle deprem illerinde 294 bin 166 yapı affedilmiştir.

Adana'da 59 bin 247, Adıyaman'da 10 bin 629, Diyarbakır'da 14 bin 719, Gaziantep'te 40 bin 224, Hatay'da 56 bin 464, Kahramanmaraş'ta 39 bin 58, Kilis'te 4 bin 897, Malatya'da 22 bin 299, Osmaniye'de 21 bin 107, Şanlıurfa'da 25 bin 521 yapı kayıt belgesi verildi.

Son imar affında ülkede 7 milyon konut ve işyeri yararlandı.

Deprem Türkiye'nin bir gerçeği. Aktif fay hatlarında deprem olması kaçınılmaz.

Tarih, yüzyıllarca bu coğrafyada depremlere tanık oldu.

Ancak, yüzbinlerce masumun canlarını alan depremler değil.

Sorumlu olmasına rağmen sorumsuz gibi davranan, bunlara katkı sağlayan ve göz yumanlardır.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU