Kuzey Akım 2 nedir ve Ukrayna-Rusya krizinden nasıl etkilenebilir?

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Vladimir Putin'in saldırganlığına yanıt olarak Baltık Denizi'nin altından Almanya'ya uzanan kârlı doğalgaz hattını kapadı

(AP)

Kuzey Akım 2, doğalgazın Baltık Denizi üzerinden Orta Avrupa'ya taşınması için Rusya'nın batısında, Estonya sınırına yakın Ust-Luga ile Almanya'nın kuzeydoğusundaki Greifswald arasında uzanan yaklaşık 1200 kilometrelik boru hattına deniyor.

Projenin 8,3 milyar sterline (yaklaşık 153 milyar TL) mal olan inşaatı Eylül 2021'de tamamlanmış olsa da hattı çalıştıracak şirket (Rus devletine ait doğalgaz devi Gazprom) muslukları açmak için gereken Avrupa mevzuatlarının onayını henüz almadı.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un Rusya'nın Ukrayna sınırındaki saldırgan tutumuna misilleme olarak hattın engelleneceğini duyurmasının ardından bu onay artık hiçbir zaman alınamayabilir. Rusya sınırına 130 bin kadar asker ve zırhlı araç gönderdikten sonra ayrılıkçı bölgeler Donestk ve Luhansk'ı resmen bağımsız devletler olarak tanımış ve böylece hiçbir engelle karşılaşmadan kuvvetlerini ilerletmeyi başarmıştı.

Scholz son gelişmeler ışığında Berlin'in bu projeyi "yeniden değerlendirmesi" gerekeceğini söylerken uyarmıştı:

Belirtmem gerekirse, bu kesinlikle uzun zaman alacak.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kuzey Akım 2, Rusya'nın Almanya'ya her yıl tahmini 55 milyar metreküp daha fazla doğalgaz göndermesini mümkün kılarak mevcut kapasiteyi iki katına çıkarabilecek ve bölgedeki enerji hakimiyetini pekiştirebilecekti.

Kuzey Akım boru hatlarının ilki 2012'de tamamlanmıştı. Bu hat da yeni refakatçisine paralel uzanarak Greifswald'da sona eriyor fakat başlangıç noktası farklı: Finlandiya Körfezi'nin kuzey kıyısındaki Vıborg.

Mevcut diplomatik kriz göz önünde bulundurulduğunda belki de en önemlisi, ikiz Kuzey Akım boru hatlarının Rusya'nın eskiden olduğu gibi doğrudan komşu ülkelerin topraklarına bel bağlamadan (ki Kiev bu sayede kârlı geçiş ücretleri kazanıyordu) farklı yollardan batıya doğalgaz gönderebilmesini sağlamasıydı.

Rusya'nın eski KGB subayı Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 1989'da Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana Ukrayna'nın bağımsızlığına, özellikle de NATO'ya katılarak kendisine daha fazla askeri koruma sağlama arzusuna içerlediği iddia ediliyor.

Putin'in 2014'te Kırım Yarımadası'nı ilhak etmesine veya daha sonra Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesinde Rus yanlısı ayrılıkçıları teşvik etmesine benzer şekilde bu boru hatları da Kiev'in nüfuzunu reddetmesine verilen cezaların devamı olarak görülebilir.

Putin'in Ukraynalı mevkidaşı Volodimir Zelenski daha önce Kuzey Akım projesinin "tehlikeli bir jeopolitik silah" olduğu uyarısında bulunmuştu. Zelenski, siyasi kaprislerine boyun eğilmediği takdirde Rusya'nın kışın doğalgazı kesme tehditleriyle AB üzerinde siyasi baskı uygulamak için boru hattını kullanabileceğinden korkan tek dünya lideri de değil.

Almanya, eski başbakanı Angela Merkel'in iktidarında böyle bir şantajdan korkmayı histerik bularak bunu çok önceden reddetmiş, projenin 26 milyon evin ısınmasını sağlayacak ve ülkenin nükleer enerjiden yenilenebilir enerjiye geçişine yardımcı olacak tamamen ticari bir girişim olduğunun altını çizmişti.

Buna karşın, Avrupa halihazırda bir enerji kriziyle boğuşuyorken ve Gazprom kendisini bu krize maruz kalmaktan kurtarmak için Avrupa'daki depolarını beklenen ölçüde doldurmayı yakın zamanda reddetmişken Rusya'nın acımasız davranacağına kesin gözüyle bakmak mümkün, özellikle de korkulan silahlı çatışma patlak verirse.

Birleşik Krallık (BK) doğalgaz ithalatının yalnızca yüzde 3'ünü Rusya'dan yapsa da bu oran Almanya için yüzde 40 ve Finlandiya içinse yüzde 100. Bu, Moskova'nın elindeki kartların gücünü gösteriyor ki Amerikan yatırım bankası Stifel de kısa süre önce savaşın çıkması durumunda doğalgaz fiyatlarının 4 katına çıkabileceği uyarısında bulundu.

Açıklamaları öncesinde Olaf Scholz, ABD Başkanı Joe Biden'la stratejileri hakkında konuşmak için Beyaz Saray'ı ziyaret etmişti. İkilinin görüşmenin ardından düzenledikleri ortak basın toplantısında Biden, Putin'in "büyük bir hata" yapıp Ukrayna'yı işgal etmesi durumunda Kuzey Akım 2'yi "sonlandırmakta" tereddüt etmeyecekleri hususunda da uyarmıştı.

Biden'ın Dışişleri Bakanı Antony Blinken da harekete geçerek Avrupa'nın zorluk yaşaması durumunda ABD'nin enerji ihtiyaçlarını destekleyeceği konusunda güvence verdi.

Blinken, AB Dış Politika Sorumlusu Josep Borrell'le düzenlediği ortak basın toplantısında, "Şu anda Avrupa'nın enerji tedarikini arz şoklarına karşı korumak için birlikte çalışıyoruz, bunlara Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığından kaynaklanabilecek şoklar da dahil" ifadelerini kullandı.

Müttefik ve ortaklarla koordinasyon çabalarında "Rusya'nın musluğu kapaması veya Ukrayna'dan geçen doğalgaz akışını bozacak bir çatışma başlatması durumunda enerji rezervlerinin en iyi nasıl paylaşılacağına" da yer verildiğini belirtti.

ABD uzun süredir her iki boru hattına da karşı çıkıyor; Donald Trump da Temmuz 2018'de Brüksel'deki ihtilaflı NATO zirvesinde bu hatları eleştirmişti.

Benzer şekilde, BK Savunma Bakanı Ben Wallace da boru hattının faaliyete geçmesini durdurmanın "ellerindeki işe yarayabilecek az sayıdaki kozdan biri" olduğunu söylemişti.
 

db4f5c5e-6e5a-4e4d-993d-44cc12fef2ea.jpg

İstatistik ajansı Statista'nın The Independent için düzenlediği bu bilgi grafiği, Ukrayna ve Rusya'nın askeri gücünü karşılaştırıyor (Statista/The Independent)


Muhtemelen karman çorman bir hal alan enerji meselesi nedeniyle Almanya, uluslararası toplumdan gelen baskıya rağmen şu ana kadar Ukrayna'ya kayda değer bir askeri destek taahhüdünde bulunmakta çekingen davranmıştı.

Fakat Kuzey Akım 2'nin tehdit edildiği gibi engellenmesi durumunda Almanya'nın doğalgaz tedariki için başvurabileceği potansiyel seçenekleri arasında Norveç, Hollanda, Britanya ve Danimarka da bulunuyor; yani teoride, tehdit altında hissetmesi gerekmiyor.



https://www.independent.co.uk/news/world

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU