Bu hafta Beyrut şehir merkezinden ve kıyı kesiminden batıya doğru esen Akdeniz'in dondurucu rüzgarları, Lübnan'ın en gözde meşgalesine döndüğü izlenimi vermiş olabilir: Tarihi unutup eski güzel günlere dönmek için dua etmek.
Devrim mi? Şimdi ülkenin mezhepçi yaşlı parlamenterleri Hasan Diyab'ın son derece sönük hükümetine destek için toplanmışken, bu ülkenin gerçekliğe yönelik kırılgan kavrayışının ardındaki sefil sistemin nasıl değişebileceğini görmek zor.
Evet, evimin biraz aşağısında spreyle duvara yazılmış "Tanrı Büyüktür" ifadesini de içeren graffiti hala duruyor. Şehir merkezinde ve Hamra'da ofislerin kırık pencereleriyle bankaların çelik kepenkleri de orada. Ama daha büyük bir fırtına yaklaşıyor. Yeni hükümeti desteklemek için toplanan parlamenterlerin tam anlamıyla kalantor olması dikkatimi çektiyse de, bu fırtına beraberinde daha fazla enflasyon, daha fazla vergi ve daha fazla yoksulluk getiriyor. Öfkeyi daha fazla ekonomik sıkıntı vadederek hafifletmeye çalışan bir hükümet ancak Lübnan'ın icat edebileceği bir şeydir.
Muhtemelen ilk darbeyi yakıt ve elektriğe gelecek yeni vergilerle KDV'nin yüzde 15'e çıkarılması (şu an AB ülkelerinin altında bir oran olmasına karşın yüzde 20'ye çıkması ihtimal dahilinde) vuracak. Ancak devrim, maaşlarını Lübnan pound'uyla alan ve yüzde 50'lik fiyat artışı karşısında geliri çoktan yüzde 40'a varan oranlarda düşen memurlar arasına dönebilir. Lübnanlı olmayan pek çok kişinin farkına varamadığı husus, Lübnan ordusunun ve ilişkili askeri personelin tamamının (72 bin kişi eder) o memurlar içinde yer alması. Polisler, hükümeti korumak için öfkesiyle yüzleşmek zorunda kaldığı sivil toplum kadar zorluk çekecek.
Hasan Diyab hükümetinin ülkenin ekonomik çöküşünden kurtulma çabalarına gülmek mi yoksa hiciv amaçlı gözardı etmek mi lazım, kestirmek güç. Hepimiz Hizbullah'ın icazet mührünün hükümet üzerindeki derin izini görebiliyoruz. Ulusal direnişin bu cesur sembolleri siyasi gücünün (birçoğu Beyrut şehir merkezindeki gösterilerde yer alan) Lübnanlı sivillerin bağımsızlığını korumak için hayatını veren milis şehitlerinden daha önemli olduğuna uzun zaman önce karar verdi.
Ayrıca yeni atanan 20 bakandan 14 kadarının ABD pasaportu taşıdığı söyleniyor. Eğer doğruysa Donald Trump'a söylemeyelim. Gerçi Beyaz Saray tımarhanesi ironiyi anlamayacaktır. ABD'nin Beyrut Büyükelçiliğinin Dışişleri Bakanlığına açtığı telefonlar hala cevaplanmıyor, öyle görünüyor ki orada çok fazla kişi yok. Ancak Beyrut'taki Amerikalı diplomatların Lübnanlı bankacılık yetkilileriyle çok içli dışlı olduğu ve böylece çok yüksek miktarlarda ABD dolarının Lübnan’dan Suriye'deki rejime aktarıldığı yönünde şüpheler var.
Bu, "doğruysa ilginç" kategorisine giren bir husus. Lübnanlı milyoner zümre, dolarlarını ülke dışına çıkaramıyorsa Şam'a nasıl kaydırabiliyor? Yoksa Beyrut zenginleriyle Suriye zenginleri arasında uzun zamandır devam eden ahdi dostluk bu kuralları bir şekilde esnetmeyi başardı mı? Ancak okur için bir uyarı: Lübnan'da kural diye bir şey yoktur.
Lübnan pound'u/ABD doları döviz kurunu ele alalım. Hepimizin bildiği ve kendimize hatırlatmayı sevdiğimiz üzere 1975-1990 iç savaşı sonrasında 1 dolar uzun bir süre 1,500 pound'da kaldı. Ta ki karaborsada 2,600'e fırladığı geçen Ekim'de yaşanan "devrime" kadar. Vatanseverlik kelimesi bugünlerde Lübnan'da epey değerlenmişken modern sarraflar da, yine vatansever bir şekilde, ocak ayının 3. haftasında doları 2,000'ye sabitlemede anlaştı. Ama kur bugün 2,600'de ve haftaya 3.000'e ulaşması bekleniyor. Paralarını nakit olarak ülke dışına çıkaramasalar ve hesaplarından haftada sadece 200 dolar çekebilseler de bu, dolar hesabı olanlar için güzel bir haberdi. Hesapları Lübnan pound'u cinsinden olup da birikimleri veya gelirleri neredeyse yüzde 50 çökerken sadece izleyebilenler açısındansa trajedi. Tehlikeli biçimde, bu kapsama sadece yukarıda bahsedilen tüm o asker ve polisler değil, çok sayıda emekli ordu subayı da giriyor.
Yine garip bir ironi vücut buluyor. Şimdilerde bankacılar (elbette anonim) ve finans muhabirleri (bunlar da anonim) Lübnan ekonomik krizinin Beyrut şehir merkezindeki göstericilerden kaynaklandığını konuşuyor. Gerçekteyse, göstericilerin en başta protesto ettiği şey ekonomik krizi yaratan yolsuzluktu. Başka bir deyişle ekonomiyi (acınacak şekilde olsa da) "kontrol" eden mezhepçi gruplar değil, mezhepsiz ve modern bir Lübnan isteyen yoksul ve genç, eğitimli nesil suçlanacak.
Merkez Bankası Başkanı Riad Salameh bugünlerde Ebu Mazen tipi argümanlarla görevini sürdürüyor: Ben gidersem Lübnan da elden gider. Filistin Devlet Başkanı da aynı hikayeyi kullanıyor: Ben gidersem, "Filistin" elden gider. Gerçekteyse onunla birlikte daha hızlı gidiyor. Hüsnü Mübarek'in de Mısır'da aynı kozu oynadığını hatırlamak gerek. Ve ihtiyar delikanlının başına gelenlere bakın (Fisk'in yazısı Mübarek'in ölümünden önce, 20 Şubat'ta yayımlanmıştır -ed.n).
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP) -
2/30
1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP) -
3/30
30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters) -
4/30
29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP) -
5/30
28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP) -
6/30
27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP) -
7/30
26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters) -
8/30
26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP) -
9/30
24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters) -
10/30
23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters) -
11/30
22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP) -
12/30
21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP) -
13/30
20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP) -
14/30
19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP) -
15/30
18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP) -
16/30
18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP) -
17/30
16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters) -
18/30
15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters) -
19/30
14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP) -
20/30
13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP) -
21/30
12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters) -
22/30
11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP) -
23/30
10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters) -
24/30
9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP) -
25/30
8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP) -
26/30
7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP) -
27/30
6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP) -
28/30
5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP) -
29/30
4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP) -
30/30
3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)
Bu arada göstericilerin eski rüyası sürüyor: Lübnan'ı ancak yeni bir anayasa konfesyonalizmden kurtarıp modern bir devlet yaratabilir. Sorun şu, mezhepçi politikaları bitirmek için size yardım edecek politikacılara ihtiyaç duyarsınız. Ama tüm politikacılar mezhepçi. Favori nihilistim Dürzi lider Velid Canbolat bu hafta yeni bir fanteziye daha imza attı: Cumhurbaşkanı Mişel Avn'dan kurtulmak. Bu neredeyse kesin biçimde Cebran Basil'in kariyerini (elbette geçici olarak) yok eder. Eski Dışişleri Bakanı Bassil, hala iktidarda olan Avn'ın damadı (kayırmacılık değil, lütfen). Her ikisi de Hristiyan Maruni. Tabii ki bu görevlere gelmek için Maruni olmaları gerekiyor(du).
Ülkesinin içinde bulunduğu krize karşı garip duyarsızlığı zaten yeterince açık olsa da iki gün önce 85. doğum gününü dans ve pastayla kutlayan Avn'ın durumuna, milli marşın sözlerini değiştirerek yaşlı adam için bir kutlama şarkısına dönüştüren takipçileri pek de yardımcı olmadı.
Belki de Canbolat'ın haklı olduğu bir nokta vardır. Devrim talep etmeyin, bunun yerine geriye sadece çekirdeği kalana dek mezhepçiliğin kenarlarını budayın. Aslında Canbolat'ın gerçek talebi bu değil ama Anayasa'yı aşamalı değiştirin. Böylece tüm fandango, bir dizi Lübnan dabke dansı eşliğinde hızla uzaklaşacaktır. Mezhepçi bakanların değil, bu kurumlar içindeki mezhepçiliğin değerini tartışın. Örneğin Merkez Bankası'nda veya bakanlık bürokratları arasında görülen iki veya üç mezhep-dengeli memurları ele alın. Böylece Lübnan erz ağacının kökleri ekonomiyle birlikte güçlenecektir. Metaforlara nasıl bağımlı oluyorsunuz, gördünüz mü?
Ancak tüm bunların dış desteğe ihtiyacı var. Arapları unutun. Bunların çoğunda idareyi Lübnan'ın konfesyonalist güç bloğunun küçük bir çizgili sırtlan gibi kalacağı (ki bu da Lübnan'ın ulusal hayvanıdır) devasa büyüklükteki mezhepçi hükümetler yürütüyor. Ancak daha da ciddisi şu, Lübnan krizine yönelik uluslararası tepkiye bir bakın. Fransızların tepkisi tipik.
Quai d’Orsay'a göre Fransa, "Tüm Lübnanlıların genel çıkarı doğrultusunda özellikle ekonomik şeffaflık, sürdürülebilirlik, finans, yolsuzlukla mücadele ve yargı sisteminin bağımsızlığı... hususlarında Lübnan yetkililerinin üzerine düşen derin ve iddialı reformları yerine getirmesini bekliyor." Bir dakika... Bu Galyalı safsatasında neyin eksik olduğunu fark ettiniz mi? Lübnan'ı mezhepçi olmayan modern bir devlet olma yönünde geliştirmeye dair hiç talep yok. Lübnan'daki tüm bu mezhepçi sistemin I. Dünya Savaşı sonrasında Fransızlar tarafından kurulduğu düşünülürse kimse de böyle bir açıklama bekleyemez!
Kısacası Lübnan devrimi, gerçek bir dönüm noktası, aynı anda hicivsel ve trajik, Irak'ta düzenli katliamlara kıyasla durağan, Beyrut şehir merkezindeki duvar resimlerinin ortasında hem umut dolu hem de geleceğinden kaygılı. Sanırım Rabelais tarzında.
https://www.independent.co.uk/voices
Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik
© The Independent
