Trump, Ukrayna'ya desteği bitirirse Zelenski gerçekten "nükleer bomba" yapabilir mi?

Ukrayna'daki savaşın etkileri, Beyaz Saray'ın engel olamadığı bir şekilde batıya doğru ilerliyor gibi görünüyor

(AFP)

İki yıl önce, Rus ordusu Ukrayna'nın kuzeydoğusundan geri çekilirken Vladimir Putin'in Ukrayna'nın ilerleyişini engellemek üzere taktik nükleer silahlar kullanacağına dair ciddi kaygılar vardı. Eski Birleşik Krallık Başbakanı Liz Truss'ın Eylül 2022'de görevdeki son günlerini ülkeyi etkileyen olası nükleer serpinti bölgelerinin haritalarını inceleyerek geçirdiği bildirilmişti.

Putin, o zamandan bu yana nükleer kılıçlarını birkaç kez daha sallasa da Ukrayna şehirlerini vuran roket ve drone akının arasında, nükleer olmayan korkunç termobarik bombalar atmakla yetindi.

Ancak savaşın nükleer bir boyuta geçme tehdidi yeniden baş gösterdi ve bu sefer tehdit Kremlin'den değil Kiev'den geliyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ukrayna'daki etki sahibi bir düşünce kuruluşu, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye, Rusya'nın savaşı durdurması için gözünü korkutmak ve Trump başkanlığının askeri ve mali yardımları kesmesinin sonuçlarını ertelemek üzere Ukrayna'nın nükleer enerji reaktörlerindeki yakıt çubuklarını kullanarak Nagasaki tipi bir bomba veya "kirli bomba" üretmesini önerdi.

Bazı gözlemciler, nükleer silah kullanma tabusunu kıracak tarafın Ukrayna olacağı fikrini ciddiye almasa da Rusya'nın işgalinden birkaç hafta önce, Zelenski'nin Münih Güvenlik Konferansı'nda Batı'nın savaşı engelleyememesi halinde ülkesinin nükleer silahlara başvurmak zorunda kalabileceğinin uyarısını verdiğini unutmamak gerekiyor.

Ukraynalılar, 1986'daki Çernobil felaketinden bu yana nükleer serpintinin izleriyle boğuşuyor ama belki de savaşın kötü gitmesinin yol açtığı çaresizlik nedeniyle son bir umutsuz kumar, başka hiçbir yerde olmasa da Kiev'de mantıklı olabilir.

Ukraynalılar, Komünizm sonrası ilk hükümetin 1994'te Sovyet döneminden kalma atom silahlarını kendi ülkelerinden Rusya'ya transfer etme kararından uzun süre yakınmıştı. O dönemde, bu süreci yöneten Budapeşte Memorandumu, SSCB'ye ait tüm nükleer silahların Belarus'la Kazakistan'ın yanı sıra Ukrayna'dan alınıp Rusya'da toplanmasının dünyayı daha güvenli kılacağına ve "serbest nükleer silahların" Saddam'ın Irak'ı ve Kuzey Kore gibi dışlanmış devletlerin eline geçmesi riskini azaltacağına inanan ABD ve Birleşik Krallık'ın öncülüğündeki Batılı devletler tarafından yönlendirilmişti.

Bir nesil sonra Ukrayna, Putin'in Rusyası'na karşı caydırıcı nükleer silahtan yoksun kalırken Putin, işgal ettiğinde aktif Batı müdahalesini engelleyecek bir nükleer şemsiyeye sahipti. Birkaç gün önce NATO amirali Rob Bauer, Rusya'nın bombası olmasaydı Batı birliklerinin Ukraynalılara sadece silah ve para sağlamakla kalmayıp Rus ordusuyla gerçekten savaşacağını itiraf etti.

Pentagon'un taktik nükleer silahlarla ilgili çalışmaları, bunların savaş alanını ve çevresinde geniş bir bölgeyi serpintiyle kaplayacak ölçekte kullanılmadığı sürece çok az askeri değere sahip olacağını gösteriyor.

Ukrayna'nın kriz anında geliştirdiği herhangi bir nükleer bombanın askeri etkisi göz ardı edilebilecek kadar az olur. Bunun Moskova gibi sivil bir hedefe karşı kullanılması, Kiev'in dostlarını da öfkelendirir ve Putin'in yıkıcı bir misillemeyle karşılık vermesini tetikleyebilir. Ancak konuyu gündeme getirmek Zelenski için mantıklı bir amaca hizmet edebilir. Bu, Rusya sınırı aşmadan önce Avrupalıları ve Amerikalıları barış için baskı yapmaya itebilir.

Kiev'deki nükleer tartışmalar, doğudaki konvansiyonel cephe hattında kötüleşen durumun belirtisi. II. Dünya Savaşı'nın sonundaki Nagazaki örneğine bakmak yerine Kasım 1918'i düşünmek belki daha mantıklı. O dönemde Alman ordusu, Müttefiklerin binlerce tank kullanması ve Amerikalıların Avrupa'ya güçlü bir şekilde girmesiyle giderek artan sayısal üstünlük karşısında o kadar bastırılmıştı ki Almanya bir savaş gücü olarak çökmüştü.

Alman istihbaratı, Ukrayna'nın 6 ay içinde çökebileceği ve dolayısıyla milyonlarca mültecinin batıya akın edebileceği uyarısında bulunmuştu. Bu senaryo, Kiev'in Avrupalı müttefiklerine karşı Putin'den nükleer olmayan bir son darbe anlamına gelebilir.

Zelenski nükleer seçenekle ilgili ne karar verirse versin, Ukrayna'daki savaşın etkileri, Beyaz Saray'ın engel olamadığı bir şekilde batıya doğru ilerliyor gibi görünüyor.


independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: İdil Barım

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU