Sinvar öldürüldüyse Hamas'ın geleceği ve olası lider adayları

Independent Türkçe Genel Yayın Yönetmeni Nevzat Çiçek yorumluyor

Ölüm haberleri doğrulanırsa Yahya İbrahim Hasan el-Sinvar, diğer adıyla "Ebu İbrahim", doğum gününden 2 gün önce vefat etmiş olacak.

Sinvar, 19 Ekim 1962'de Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus mülteci kampında dünyaya gelmişti.

Ölümü doğrulanırsa Yahya Sinvar, birkaç ay içinde İsmail Haniye'den sonra İsrail güçleri tarafından öldürülen ikinci Hamas siyasi büro başkanı olacak.

Hamas'ın yeni siyasi büro başkanının adını mı açıklayacağı yoksa Haniye ve Sinvar'a benzer bir şekilde karşılaşacağı korkusuyla bunu gizli mi tutacağı konusunda büyük bir soru işareti var.

Normalde hareketin 50 Şura Konseyi üyesi, 18 üyeli Siyasi Büro'nun başkanını ve üyelerini her 4 yılda bir seçiyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Hareketin üst düzey aktivistlerinin Gazze, Batı Şeria ve yurt dışında gizlice katıldığı son seçimler 2021'de yapılmıştı.

Sinvar, geçen ağustos ayında Hamas hareketinin siyasi bürosunun başına seçilmişti.

Gazze ve Batı Şeria'daki hareketin zor koşulları ışığında Sinvar'a bir alternatifin seçilmesi ve seçilmemesi muhtemeldir.

Seçimde pek çok husus göz önünde bulunduruluyor, en önemlisi: Gazze'deki siyasi büronun herhangi bir başkanını seçmek, onu suikasta veya tutuklanmaya maruz bırakacak; ancak Batı Şeria sakinleri arasından seçilirse kaçınılmaz olarak tutuklanma riskiyle karşı karşıya kalacak.

Sinvar'ın ölümünden sonra Hamas içinde bir liderlik yarışı başlayacaktır.

Hamas'ın askeri kanadında Sinvar gibi stratejik bir liderin kaybı, kısa vadede hareketin askeri operasyonlarını zayıflatabilir.

Ancak Hamas, geçmişte de benzer lider kayıpları yaşadı ve bu kayıpları hızla telafi etmeyi başardı.

Askeri liderlik anlamında Marwan Issa ve Muhammed Deif, Hamas'ın askeri liderliği için en güçlü adaylar arasında yer alıyor.

Issa, Hamas'ın askeri operasyonlarının yürütülmesinde Sinvar'a en yakın isimlerden biriydi ve onun liderliğini devralabilecek kapasiteye sahip.

Deif ise, yıllardır İsrail'in hedefinde olan bir isim ve Hamas'ın askeri stratejilerinin arkasındaki en etkili liderlerden biri.

Deif'in liderliği, Hamas'ın askeri operasyonlarını devam ettirebilecek en güçlü seçenek olarak görülüyor.

Siyasi liderlik açısından hareketi iki senaryoyla karşı karşıya bırakıyor:

Birincisi, siyasi büro başkanının Filistin toprakları dışından olması;

İkincisi ise, büro başkanının adının gizli tutulması.

Filistin çevrelerinde bu pozisyonu üstleneceği söylenen 4 muhtemel isim var:

1. Halid Meşal:

  • Yurt dışındaki Hamas hareketinin lideri olarak görev yaptı
  • Batı Şeria'nın Silwad kasabasında doğdu
  • Ancak hayatının çoğunu yurt dışında geçirdi ve 1996'dan 2017'ye kadar Siyasi Büro başkanlığını üstlendi.

2. Musa Ebu Marzuk:

  • Hareketin siyasi bürosunun ilk başkan (1992-1996).
  • Gazze’deki Refah kampı’ndan.
  • Filistinli siyasi çevrelere göre Halid Meşal'in döneminde siyasi büro başkan yardımcısı olarak da görev yapan Ebu Marzuk, son yıllarda hareketin siyasi büro başkanlığını yeniden üstlenme arzusunu gizlemiyor.
  • Hareketin tüm toplantılarına katılıyor ve hareketin yurtdışındaki başkan yardımcısı olarak başta Rusya olmak üzere birçok ülkeye giden delegasyonlara başkanlık ediyor.

3. Halil Al Hayya:

  • Yahya el-Sinvar, Gazze'deki hareketin başkan yardımcılığına seçildi.
  • Yıllarca Katar ve Lübnan'da yaşadı.
  • Savaşa rağmen Hamas hareketinin ana ağırlığı hâlâ Gazze'de olduğundan adı en öne çıkan adaylardan biri olarak dillerde dolaşıyor.
  • Hamas'ın tüm toplantılarına heyetlerle katılıyor.
  • Hareketin karar vericilerinden biri olarak kabul ediliyor.

4. Zaher Jabareen:

  • Saleh Al-Arouri, 2021'de Batı Şeria'daki hareketin başkan yardımcılığına seçildi.
  • Batı Şeria'daki Salfit şehrinden
  • Hareketin Batı Şeria'daki askeri kanadının en önde gelen liderlerinden biri.
  • 1987'de tutuklandı ve daha sonra 1993'te ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı ve 35 yıl önce 2011'de yurtdışına sınır dışı edilmek üzere bir mahkum takası anlaşmasıyla serbest bırakıldı.

İki Hamas kaynağı Sinvar'ın ölümünü doğruladı

Şarku'l Avsat'a konuşan Hamas hareketinden iki kaynak, hareketin çeşitli kademelerinden lideri Yahya Sinvar'ın öldürüldüğüne dair teyitler geldiğini söyledi.

Gazze dışında ikamet eden bir kaynak, Hamas güvenlik yetkililerinin hareketin liderinin öldürüldüğüne dair işaretler aktardığını doğrularken, Gazze Şeridi'nden bir başka kaynak ise "haberin Gazze Şeridi'ndeki liderlere olağan güvenlik yöntemleriyle iletilmeye başlandığını" belirtti.

Gazze'deki Hamas kaynakları, İsrail'in açıklamasından hemen sonra Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, "Günlerdir Sinvar Güvenlik Departmanı ile iletişimin kesildiğini ve bu nedenle geçtiğimiz dönemde hiçbir iletişimin sağlanamadığını" söyledi.

Kaynaklar, "Çevresindeki dar güvenlik çemberi ve bunun sadece 2-3 kişiyle sınırlı olması acil bilgi alınmasına engel teşkil ediyor. Sadece Sinvar'ı çevreleyen kapalı çevre onun hakkında her şeyi biliyordu ve onun başkalarıyla olan iletişiminden sorumluydu" diye konuştu.

Çatışmaların yaşandığı Tel el Sultan bölgesi, Mısır sınırına en yakın nokta ve Refah'ın en şiddetli cephelerinden biri olarak değerlendiriliyor.


Nasıl tasfiye edildi?

İsrail, Sinvar'ın öldürülmesini büyük bir askeri başarı olarak sunuyor.

Ancak İsrailli kaynaklar, bu olayın planlı bir suikast olmadığını, aksine sahadaki askeri birliklerin tesadüfi bir karşılaşma sonucu Sinvar'ı öldürdüğünü belirtiyorlar.

İsrail Ordu Radyosu, Hamas lideri Yahya Sinvar'ın "Perşembe sabahı erken saatlerde İsrail tankının Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'taki Tel el Sultan'daki bir eve ateş açması sonrasında öldürüldüğünü" bildirdi.

İsrail ordusunun işlettiği devlet destekli radyoya göre, perşembe sabahı erken saatlerde güçler bir binanın en üst katında "şüpheli bir hareket" tespit etti ve bir tank burayı bombaladı.

Sabahın ilerleyen saatlerinde "bir drone saldırı alanını taradı ve askerler enkaz arasında Sinvar'ın yüzünü tanıdı."

Diğer iddiaya göre ise, İsrail piyade güçlerinin Gazze'de bir binanın yakınında 3 silahlı adamla karşı karşıya geldiği ve onlarla çatıştığı kaydedildi.

Çatışmaların sona ermesinin ardından güçler, Sinvar'ınkine benzer bir ceset buldu ve üst düzey komutanlara haber verdi.

Kanal 13, ordunun etkisiz hale getirdiği ve kimliğini tespit etmek için cesedi naklettiği binada el bombaları ve patlayıcılar bulunduğunu belirterek, Sinvar'ın öldürülmesinin tünelde değil, yer üstü bir yapıda meydana geldiğini kaydetti.

İsrail ordusu bugün, Sinvar'ın "Gazze Şeridi'ndeki askeri faaliyet sırasında" niteliği belirtilmeyen şekilde öldürülme olasılığını İsrail Genel Güvenlik Servisi (Shin Bet) ile birlikte incelediğini duyurdu.

Bazı İsrail medya kuruluşları ise onun ölümünü doğrulayan yetkililerden alıntılar yaptı ve ön incelemede şüphelenilen cesedin DNA sonucunun "pozitif" olduğunu belirtti.


Yahya Sinvar'ın cesedinin kimliği

İsrail kanalı Kanal 13, daha önce Sinvar'ın öldürüldüğüne dair nihai doğrulamayı almadan önce dikkat edilmesi gereken bazı noktalar olduğunu belirtmiş ve konunun çok uzun sürmeyeceğine işaret etmişti.

İsrail kanalına göre, İsrail devletinin elinde Sinvar'ın kimliğini tespit etmek için gerekli olan DNA örnekleri ve parmak izleri var; ancak onun 22 yıl boyunca İsrail hapishanelerinde kalması, özellikle de acı çekerken İsrail hastanelerinde tedavi görmesi nedeniyle bu görevi kolaylaştırdı.

Sinvar'ın kimliğini doğrulayan bir diğer işaret de saatti.

Geçen yıl boyunca İsrail'in kendisini takip etmesini engellemek için cep telefonu veya kablosuz iletişim cihazı olmadan gizlice Gazze'de dolaştığı biliniyor ve saat de bunu gösteriyor olabilir.

Bu arada Kanal 12, yapılan tüm testlerin Yahya el-Sinvar'ın zaten öldürüldüğünü gösterdiğini söyledi.

Aynı şey İsrail gazetesi Maariv'de de dile getirilmiş; diş uzmanlarının incelenen cesedin ağız yapısının kanca yapısına benzediğini doğruladığı belirtiliyor.

 

 

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU