Kars'a gidilmez, Kars'a birdenbire varılır.

Beyaza bürünen platonun içinde Kars, çok uzaklardan bakınca kışın hükmüyle süt güğümüne düşmüş kara bir sinek gibi görünür.

Şehrin bacalarından göğe yükselen dumanlar da yeni kaynatılmış sütten havalanan buharları anımsatır.

Bir sükût şehridir Kars; beyaz şehridir kışın, yazın sarı sıcaktır.

Uzaktır ama yakındır da. Göktedir fakat yerde gösterir kendini.

Kars'ta olmanın ya da Kars'ta yaşamanın sükutu esrarı vardır.

İçe kapaklandıkça yeşerir, içe dönünce bir anda her şey dağılır, kış olur, bahar gelir, ardından yaz kovalanır, sonbaharın renk cümbüşüne aldanmadan kış yine yolunu bulur bu şehirde. 

Beyaza kuşanmış platoda kara çizgiler halinde uzanan yollar ehil rehberdir bu şehre.

İster Erzurum'dan ister Iğdır'dan gelinsin, kapkara yolların masalsı kıvrılışında, dağ başında aniden savruluşunda bitmez tükenmez bir yorgunluk başlar.

Olabildiğince sert, donuk, aldırmaz tipiye yakalandıysanız bu yollarda, başınıza dert, göğsünüze karanlık yerleştirirsiniz.

Ama bir de tipiyi geçip, Hanlar Geçidi'ne geldiğinizde, artık yol aşağıya doğru süzülüp gider, Kars uzaklardan görünür, dumanlar tüter, sarı ışıklar içindedir eğer gecedeyseniz.

Girdiniz mi artık şehre, Ruslardan kalma askeri kışlanın kara taş duvarları, karların arasında homurdanmaya hazır bir yaratığı anımsatır.

Sonra tren raylarını geçtiniz mi, Rus yapılarına yansıtılmış sarı ışıklar, şehri ışıldayan bir piramide dönüştürmeye teşne olur.

Ama artık burada atış serbest, her kentte olduğu gibi burada da beton binaların biçimsiz yükseklikleri şehri öldürür. Şehir çirkinleşir.

Kentin vurgun, şehrin ise dalgın bir tezahüre büründüğü görülür. Ama mutlak güç zehirlenmesi de yok değil burada.

Kars, mutlak gücün ve dev canavarın homurtularıyla yıkıntılarla ve kalıntılarla her gün yaşamaya kalkışır.

Hobbes'in ünlü eseri "Leviathan"da mutlak otorite tasavvurunu gösteren sonradan yapılmış dev beton binalar, cam kaplı oteller, eski yapıların üstüne boca edilmiş uyduruk katlar.

Güç gösterisiyle ürkmeyi aynı anda yaşayabilir bu şehirde insan. Tarihin hamuruna bürünmüş şehir dişildir, sonradan kurulmuş kent ise erildir.

Soğuktur, çarpıktır. İktidar eliyle döşenen karanlık devridir, bir şey anlatmaz, tiksindirir.

Sömürgenin ve modern devletin suistimali Kars'ta çöküntünün biçimlenmesidir biraz da.

Kars'ta yaşamak yaz ortasında 1 dakika içinde bütün mevsimleri yaşamaktır; diyelim ki güneş belirdi, sonra güneşin önünü bulutlar kapatır, üşümeye başlarsınız, daha omuzlarınızı örtmeden şimşek çakar, yollar dere yatağına dönüşür.

Yolların dere yatağına dönüşmesi belediyenin iş bilmezliğidir, aldırmayın. Derken yine güneş açar, yıllardır yüksele yüksele tarihi yapıların bodrum pencerelerini kapatan kaldırımları da görürsünüz.

İhtişam içinde yoksuldur; kimsesizdir, kimsesi yoktur bu şehrin. Atatürk Caddesi'ndeki at heykelinin henüz çalınmamış olması büyük mucizedir, at çalmaya giden ya da adı at hırsızına çıkmış şehrin sakinleri için.

Yine Ruslardan kalma belediye binasına geldiniz mi, vadide tüm ruhunu saklı tutmuş rüzgâr sizi sağa sola savurur, bir toz kalkar, ardından uzaklardan Kars Kalesi belirir.

Sakinliğin adını bozar böylece rüzgâr. Ceketinizin kolları ya şişer ya da içe çeker kendini.

Ama yine de siz yolunuza devam edin. Caddelerin, sokakların arasında kırıntılarıyla konuşmasını sessizliğin andıyla sürdürür taş yapılar. 

Kars'ta yaşamak, Zeki Demirkubuz'un "Kader" filmindeki "Abi uyan Kars'a geldik" tiradının üstünü kalın harflerle çizer.

Çünkü buraya gelmekle, -yukarıda belirttiğim gibi- burada olmuş olmak aynı şey değildir.

Burada yaşamak her bir sokağın, caddenin cümle kapı ve pencerenin ardında yüzyıllardır fısıldayan şehri bulmaya dönmektir sürekli.

Böyle var olunur. İşte dişil şehir, taşlar ruhunu gösterdikçe büyülenmek; işte eril kent, beton ve cam binalardan tiksinmek.

Mutlak güç zehri, insanlara da bulaşmamış değildir. Zira insanın kendi zehirli yok edişi ve doymazlığıdır bu gücü besleyen.

Kâh Atatürk Caddesi'nden kâh Gazi Muhtar Paşa Caddesi'nden yavaş yavaş inilerek varılır Kars Kalesi'ne.

81 ilin 81'inde de görülen o çirkin yazı, burada da karşılayacaktır sizi.

Aldırmayın, yürüyüşünüzü sürdürün.

Aldırmayan diyorum da hayıflanacağımız ne çok şey var.

Hemen öte beride sonradan yapılmış bir bedesten görürsünüz.

Gri taşlara sakın aldanıp burayı şehre katmayın, çünkü yıllarca yaşayan bir mahallenin nefesini kesmiştir bu yapılar.

Eski Ermeni Mahallesi yerle bir edilmiş, mutlak gücün tasvirini yapan bu çirkin binaya iliştirilmiş tahta kapılar, pencereler tarih bilmezlerin gözünü kamaştırabilir.

Ama sizin gözünüzü kamaştırmasın. Hayıflanabilirsiniz bu eski mahalleyi görmediğiniz için.

Eğer akşamüzeri geldiyseniz, yedi gün, yirmi dört saat büyüklüğünü ağzından düşürmeyen mutlak güç, size kanalizasyon kokusunu da hediye edecektir.

Burnunuzu kapatıp Taş Köprüye doğru gidebilir, Kars Çayı'nın çağıldayışını işitebilirsiniz.

Bu şehirde yaşamanın bir adı varsa eğer ilkin kokudur. Her yer kokar bu şehirde. 

Taş Köprü'de şehre baktığınızda bir anda 12 Havariler Kilisesi'yle göz göze gelirsiniz.

Sanki bir yıldız kendi etrafında dönüyormuş gibi hissederdiniz.

Köprüyü geçip Katerina Sarayı'na doğru yol aldığınızda yıkıntılar arasında, sallanan otlar, sağa sola düşmüş tahta kirişler ve taşlar görürsünüz.

Birden fark edersiniz: Ağaçların arasında tarihin sahnesine yeniden atılırsınız.

Kars Çayı'nın sesi etraftaki her şeyi bastırır, mecburen seyre düşersiniz.

Gökyüzü derin vadide dağlarla buluşmanın pışpışıyla bulutları gezdirir.

Olabildiğince mavidir eğer yazın gelmişseniz. Kışın da bir o kadar gri ve karanlıktır. 
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 2/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 3/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 4/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 5/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 6/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 7/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 8/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 9/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 10/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 11/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 12/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 13/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 14/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 15/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 16/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 17/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 18/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 19/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 20/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 21/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 22/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 23/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 24/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 25/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 26/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 27/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 28/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 29/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 30/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

Ne bir rivayette yazılıdır ne de rivayet edilmiştir, Kars'ta dünyanın en güzel kar taneleri yeryüzüne düştüğünde, insan masalın ortasında yürür.

Lapa lapa yağar kar, caddeler renk cümbüşüyle, kaldırımlar yakılmış ateşle ve ateşin etrafında sohbete koyulan insanların suretiyle masala biraz daha yaklaşır.

Kars'ta yaşamak biraz da budur: Masalda olmak, masalın dışına çıkarak gerçeğe karışmak. Ne ol bir tufandan sebeple Kars'a kar yağar ne de cezasıdır bu şehrin.

Allah bilir, o da bu şehre yalnızca karı yakıştırmıştır, bu yüzden durmadan kar yağdırır.

Kars'ta yaşamak biraz da budur; Allah'ın yakıştırdığıyla yaşamak.

Öyle ki sokak köpekleri de bunu kabullenmiş, kaldırımlarda, sokak aralarında, cadde başlarında kar taneleriyle oynaşırlar.

Köpeklerin kimselere karışıp havladığı görülmemiştir.

Ta ki Kars'ın delisi Ziyo çubuğuyla belirdiğinde, o zaman köpekler havlamaya başlar. Bu da ya bir ya iki dakika sürür. 

Kars'ta bulunmamış veyahut yaşamamış her insan için bu şehrin, kendini uzaktan bir denge kenti olarak gösterdiği doğrudur; hem etno-politik olarak hem coğrafi ve toplumsal koşulları ile Kars hakikaten de kültürel bir transistörün üstüne adeta oturtulmuş bir denge kentidir.

Buna mukabil Kars, yaşadıkça tezatını da insana göstermekten çekinmeyen iç kuvvetleri zıtlıklarla çarpışan bir saklı kutudur.

Yine kültürel olarak birçok tezatın birleşimi söz konusudur fakat bu defa daha da dikkat celbeden Kars'taki insani durumdur.

İnsan Kars'ta iken, yitip gitmişliğin ve henüz vakit varkenliğin sabırsızlığını bir ürperti ile hisseder ve şehrin özündeki tezat gereği Kars, insana sabrı böyle böyle öğretir.

Dahası ızdırap bu şehrin kumaşı olmuş gibidir yine bir iç kuvvet sonucu bu memleketin insanının devingen bir mizah sahibi olduğunu görürsünüz…

Kars'ın içinde işler ve günler tezat içerisindedir, çünkü bu gökyüzünde de böyledir: Bacalardan dumanlar çıktığını solursunuz, griliğin isini görürsünüz ve bu sokulan tedirginliğin yanında kar yağdığını, karın sükûnet ve beklentisizlik hissinde yağdığını görürsünüz.

Böyle böyle pek çok tezatın, yaşıyor olmaktan beslenen insan yanlarımızın algılayabildiği kadar, bir denge ile çarpıştığını ve yine dengenin bir tezat üzere inşa edildiğini ben Kars'ta yaşarken öğrendim.

Kars'ta yaşamak biraz da budur: çelişkilerin dengesi ve dengenin çelişkisi.

Gelin görün ki Kars artık eski Kars değil; Romalıların üflediği, Rusların biçim verdiği şehir şimdilerde zülmetliğe hizmet ediyor.

Kars'ta yaşamak ayaküstü "canını yerim" diyenlerin, iki sokak ötede küfrü sadık bekçi olarak kullandığı da bilinir.

Yedi içre halkıyla, sabır tespihiyle, her bir halkın zıtlığıyla Kars'ta yaşamak biraz endişe barındırır.

Korkulacak bir şey değildir bu. Lakin şehrin masal kahramanı kar, ansızın yağmaya başladığında endişeniz yok olur, Kars'ta yaşamak çileyle harman edilmiş umuda dönüşür.

Ben Kars'ta yaşamayı Kars'ta var olunarak anladım.

"Kars'ta yaşamak nedir" diye soran yaşlı teyzenin sorusu karşısında, "Aslında yaşamak nedir" diye soruyla karşılık veren o cılız gencin belirsizliğidir Kars'ta yaşamak.

Şimdinin yoksunluğu, biraz sonranın varlığıdır Kars'ta yaşamak.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.