Hayata dair sorumlulukları belli konuların çerçevesini aşmayan kimi ilahiyatçı kimi de seküler bazı kesimler, buna dair ilgilerini (mesela Hz. Aişe'nin yaşı gibi) kimi maliyetsiz metinler etrafında sürdürdükleri sonu gelmez tartışmalarla yürütmekte.

Bu yolla, doğru ve zorlu soru(n)lar yerine baş edilebilir olanı ikame ederek, sözde sorumluluklarını ifaya çalışırken, önlerine koydukları yapay soru(n)larla, sadece kafa karıştırmakta ve bir şeyler yapıyormuş gibi yapmaktalar.

İlahiyatçı için bu, kutsalın savunusu, seküler içinse hurafeleri tasfiyeye çalışan bir aydının yükümlülüğü anlamına gelse de, hayatın kalbi bu tür sonu gelmez polemiklerin/kıylükallerin dışında bir yerlerde çarpıyor.

Savaşlar, mülteciler, ırkçılıklar, ayrımcılıklar, işsizlikler, yoksulluklar, kadın cinayetleri, terör ve şiddet… 

Bahis konusu kesimler içinse ilgiye mazhar olan, spekülatif ve fantezik mevzular.

Bu tip tartışmalarla sular biraz olsun dalgalanmakta belki ama geriye sadece bir köpük kalmakta.

Aişe'nin evlilik yaşına dair günümüz için anlamlı hiçbir karşılığı olmayan sonu gelmez spekülasyonlarla yetinen bu kesimler, bakışlarını biraz olsun toplumsal ve küresel gerçekliklere çevirseler, insanların orada tarihsel veya fantezik olmayan, oldukça can yakıcı sorunlarla nasıl da boğuştuklarını ve nasıl da yardıma muhtaç olduklarını görebilecekler. 

Belki buna itiraz ederek gençlerin bu tür sorularla imanlarından olduklarını, onların imanını kurtarma endişesi içerisinde bulunduklarını ya da onları yanlış imanlarından arındıracaklarını söyleyeceklerdir.

Ama insanlara dair sahici sorunlardan uzak olan bu spekülatif gayretlerin kime nasıl bir iman kaybettirdiği veya kazandırdığı bir yana, bu gibi spekülatif meselelerin aslında toplumdaki gerçek sorunları örttüğünün ise farkında bile olunmayacaktır.

Kaldı ki tıpkı öğle kuşağı TV programları gibi, yersiz bir biçimde hayatımızı işgal eden bu tartışmalar, esasına bakılırsa sahici hiçbir imanın konusu olamaz.

İman mücadelesi her daim hayatın özündeki sorunlarla ve bir hakikate binaendir; gerisi çocuksu ilgiler ve fantezilerin yapay tartışma alanıdır.

Dolayısıyla şayet bu nedenlerle imanını kaybeden varsa varsın etsin ve bilim de din de hayat da haysiyetini sürdürebilsin. 

Esasında ise peygamberlerin mücadeleleri bu tür kıylükallerin dışına çıkan bir bakışla incelense, onların da temelde kendi çağlarında bu tür anlamsız sorunlarla boğuş(turul)an insanları, kendilerine bu sorunları musallat eden siyasiler, çıkar çevreleri ve ruhbanların ellerinden ve dillerinden kurtararak önlerine sahici sorunlar ve doğru sorular koymanın mücadelesini verdikleri de görülebilecektir.

Günümüzde önümüze sürülen bu yapay ve hiçbir gerçekliğe tekabül etmeyen tartışmalar hak etmedikleri ilgilere mazhar olsa da, bu gibi fantezik konular üzerinde bu tartışmalar sürerken, Gazze halkı ise bir ölüm kalım savaşımı vermekte.

Kapitalizmin iliklerine değin işlediği toplum ise başına gelmekte olanın farkına bile varmadan kendisini bambaşka bir ilişkiler ağı içerisinde bulmakta.

Daha depremin etkilerini atlatamayan Anadolu'nun en ücra şehirlerinin hastanelerinde veya sair mekânlarında henüz cinsel buluğa bile ermemiş çocukların uğradıkları tecavüzler, ensest ya da aids vakalarının kurbanları oldukça can yakıcı ve sahici sorunlarla boğuşmakta.

Ne gariptir ki bu meselelere dair sorumluluklar bir türlü o denli bir toplumsal ilgiye mazhar olamamakta. 

Belki dikkatli bir öğretmen, sorumlu bir aile hekimi veya aklı başında bir komşu varacaktır bu trajedilerin farkına ve onlar bu sorunlarla boğuşadururken, başını bir kez olsun yeryüzüne çevirmeyen teologlarımız, ergenliğini bir türlü atlatamayan feylesoflarımız veya youtuberlarımız, projeksiyonlarını spekülatif ve fantezik tartışma alanlarına yönelterek kendilerini ve takipçilerinin ilgilerini tatmin etmekle yetinmekte.

Onların falan âlim böyle demiş, filan rivayette şöyle yazıyormuş, bir oryantalistin görüşü şöyleymiş tartışmalarına dikkat kesilen kulaklar ise asıl sorumlu oldukları günümüzün insanlarının sahici sorunlarını, çok daha küçük yaşta tecavüze uğrayan veya katledilen çocukların çığlıklarını hiç duymayacak.

Oysa günümüzün sahici bir iman konusu tam da bu konulardaki duyarlılıklardır.

Sorgulayacak ve sorgulanacak olduğumuz da o, maddi ya da manevi olarak "diri diri gömülen kız çocuğu"nun yazgısıdır.

Birileri bilerek ya da bilmeksizin dine yani hayata dair tartışmaların eksenini kaydırarak sahici ilgileri çığırından çıkarabilirler.

Ama kelimenin tam anlamıyla dinin/hayatın savunusu veya eleştirisi üzerinde düşünsel veya bilimsel tatmin arayanlar, nasıl bir dünyada yaşadıklarının ve çevrelerindeki insanlığın nereye doğru sürüklendiğinin farkındalar mı acaba?

Kelimenin tam anlamıyla bir imanın ve kişisel bir maneviyat arayışının konusu, insanlığın bu güncel ıstıraplarına dair bir duyarlılık ve sorumluluk değil mi?

Musa, İsa ve Muhammed, din başlığı altında toplumun bu temel sorunlarını tartışmaya açıp üstesinden gelmeye çalışmadılar mı?

Onların hayatlarının ilgiye mazhar olması gereken yönleri bunlar değil mi? 

Esasında ise gerçek bir eleştiri ister istemez bir iktidar eleştirisidir.

Olumsuzluklara yönelen ve burayı ıslaha çalışan her ret ve inşa çabası, iktidarla bir tür hesaplaşma içerisine girer ve bundan kaçınmak imkânsızdır.

Burada safiyane bir iyi niyetin ve soyut bir olumluluk çabasının bir önemi yoktur.

Kaldı ki eleştirelliğin tüm can yakıcı tırnaklarını sökmeye çalıştığınızda geriye boş bir retorik kalacak ve özenle inşa edilen cümleler sadece eleştirelliğini değil, bir düşünce ve hatta ifade olma haysiyetini bile kaybedecektir.

Çağdaş bir eleştirmene, Michel Foucault'ya göre de "eleştirinin en doğrudan ve merkezi ilgisi, iktidarın tehlikelerine dair sağlam bir uyarıda bulunmaktır. Bu, ona göre bir eleştiri olarak tasarlanan felsefenin de başlıca işlevidir: Ona göre felsefe, kendilerini politik, ekonomik, kurumsal, cinsel vs. hangi form altında ya da hangi seviyede sunarlarsa sunsunlar, 'tüm egemenlik formlarına ilişkin net bir meydan okuma'dır." ¹

Çağımızın en şedit hükümranlığı ise ABD merkezli bir Siyonist saldırganlığın sürdürmeye çalıştığı sömürgeci tutumdur.

Binlerce çocuğun katledildiği Gazze saldırısında yok edilmeye çalışılan hakkaniyete ve insaniyete dair bir direnişin geleceğidir. Gerçekte bu geleceğe dair kaygılara yoğunlaşması gereken aydın sorumluluğu buna dönük yerel ve küresel egemenliğin işlevini açığa çıkarmak için ne yapmakta?

Hangi gerçekliği sorgulamakta ve hangisini örtbas etmeye çalışmakta? 

Sözgelimi bu youtuberlarımız dikkatlerini Gazze'de süregiden insanlık dışı saldırılara dikkat çekmek için yapılan gösterilere yönelttiler mi veya orada her Allah'ın günü katledilen çocukların feryatlarını duydular mı? 

Çocuk istismarının sadece cinsel konularda olmanın çok ötesine gittiği çağımızda, izbe bodrumlarda istismar edilen, çalıştırılan ama ücreti bile ödenmeyen mülteci çocukların sorunları üzerinde hiç kafa yordular mı? 

Asıl iman ve imtihan mevzuu olanın oralarda yaşama hakları gasp edilmiş çocukların sorunları olduğu ve üzerinde asıl kafa patlatılması gereken meselenin bu olduğunun idrakindeler mi?

Bir aydının ya da âlimin toplumsal sorumluluğunun önceliğinin, antropolojik bir ilginin konusu olsa bile asla bir iman konusu olmayacak olan Hz. Aişe'nin evlilik yaşı değil, toplumdaki bu trajik sorunlar olduğunun bilincindeler mi? 

Deprem bölgesinde örtbas edilen imar sorunlarını, rüşvetsiz iş yapılamayan bir imar düzenini sorguladılar mı? 

Sorumsuzca imar afları yapılırken, toplumsal alana çıkamaması gereken suçlular aramızda dolaşırken, bunları sorgulayan bir ilahiyatı, sömürü sistemine karşı başkaldırmış olan kurtuluş teolojisi gibi bir anlayışı geliştirebildiler mi? 

Sadece kelami/tarihi tartışmalarla bir yere varılamayacağını, sorumlu oldukları gerçek alanın tarihsel ayrıntılar değil günümüzdeki trajediler olduğunun bilincindeler mi? 

Hayatın sahici çizgileri nerededir ve kelimenin tam anlamıyla çizgiyi aşmak nasıl bir anlama gelir?

Öyle ki orada bir yanılsamalar dünyasının oyalayıcılığı ile değil de gerçek hayatın özüyle muhatap olunabilsin ve hayatın gerçek düşmanlarıyla savaşılabilsin.

Hayatı rayından çıkaran iktidar nerede kuruludur ve bu iktidara karşı savaşım hangi cephelerde verilebilir?

Sahici bir entelektüel uğraşın ve teolojik sorumluluğun asli soru(n)ları bunlar olmalı değil mi?

Etraflarında giderek insanların yaşam alanlarını daraltan, insanları araçsallaştıran ve hayata yabancılaştıran kapitalist hegemonyayı ve tüm bunlara karşı suskun kalan iktidarın sorumluluklarını sorguladılar mı?

Gençleri sıkboğaz eden erotizme karşı bir çare üretmeden, aileyi baskılayan toplumsal şartları sorgulamadan, sadece biçimsel bir aile edebiyatıyla, Hz. Aişe'nin evlilik yaşını oraya buraya çekiştierek nereye varılabilir ki?  

Oysa nasıl ki günümüzde bir gencin 18 yaşın altında evlenmesi hoş karşılanmıyorsa, biraz antropoloji, tarih ve hatta toplumsal kültüre vakıf biri geçmişte, hem de çok uzağa gitmeye gerek yok, 50 yıl öncesine kadar, bir genç kızın 15 yaşına kadar evlenmeyişinin garipsendiğini de bilir.

Bu, sadece üretim biçimleriyle değil toplumsal kurguyla, örfle, ailenin yapısıyla, hayatın algılanışıyla ilgili bir gerçeklik. 

Nasıl ki günümüz toplumunda bir insanın arkadaşının kızıyla evlenmesi bir skandalsa, o günün Arap toplumunda da bu, yakın bir arkadaşına yapılmış bir jesttir.

Günümüzde hiçbir karşılığı olmayan bu tür toplumsal teamülleri dinselleştirmek nasıl bir iyi niyetle, bilimsel veya düşünsel ilgiyle izah edilebilir; dahası geçmişe dair bir olguyu kopyala yapıştır yoluyla bugüne taşımak nasıl bir kültür, bilim ya da dindarlık anlayışıdır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 2/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 3/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 4/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 5/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 6/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 7/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 8/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 9/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 10/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 11/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 12/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 13/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 14/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 15/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 16/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 17/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 18/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 19/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 20/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 21/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 22/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 23/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 24/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 25/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 26/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 27/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 28/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 29/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 30/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

Bunların da dışında politik evlilik denen bir şey vardır ki Hz. Muhammed buna, kabileler arasındaki savaşın düşman kıldığı toplulukları barıştırmak için sık sık başvurdu.

Bu evliliklerin ona nasıl da yük olduğuna Ahzab Suresi delalet eder:

Ey Peygamber! Eşlerine de ki: 'Eğer dünya hayatını ve onun güzelliklerini istiyorsanız, gelin size boşanma bedellerinizi vereyim ve sizden iyilikle ayrılayım…

 
Zira Müslüman toplumun artan refahından eşleri de yararlanmak istiyordu. Oysa onların işlevi düz anlamda eş olmaktan öte topluma örnek olmaktı.

Nasıl ki Peygamberin kendisi artan refahtan pay almıyor, tevazuya ve fakr'a dayanan hayatını sürdürüyorsa, eşleri de bu örnekliği sürdürmeliydi.

Hatta bu kurala kızı Fatıma da uymalıydı ki onun da evine bir hizmetçi edinme talebini geri çevirmiş, kendi ev işlerini kendisinin yapmasını istemişti. 

Bunları çok iyi bildikleri halde günümüzün pahalı araçlarla seyahatten hoşlanan âlimleri, ruhbanları veya din adamları, çoğunlukla bu gerçekleri üstlerine alınmazlar.

Onun adına şatafatlı camiler yapan, etraflarını devletin imkânlarıyla hacca taşıyan siyasiler ise bunları bilmezlikten gelirler.

Oysa Hz. Muhammed vefat ettiğinde zırhını, borç para aldığı bir Yahudi'ye rehin olarak bırakmıştı. 

Toplumsal gerçeklikten yaşamsal olarak kopanlar, o gerçeğin ruhunu anlamaktan ve oradaki sorunları algılamaktan da uzaklaşacaklardır.

Müslüman toplumlarda yöneticiler ve aydınlar ile halk arasında açılan ve bu tür bir empatiyi imkânsızlaştıran sosyolojik mesafe, gerçekte hayatın her alanında da bir asimetriye ve buna bağlı bir duyarsızlığa ve aldırışsızlığa yol açmakta.

Hayattan kopuk iktidar seçkinleri de yarattıkları ihtişam alanlarında, kendilerini aksini düşünemedikleri başka bir fanteziler alanına kapatmaktalar. Benzeri bir asimetri ve uzaklık, akademik ve entelektüel alanda da cari. 

Toplumsal kesimler arasındaki duvarların kalınlaştığını gösteren bu durum, kendine özgü bir ideoloji üreterek toplumsal gerçekliğe karşı körleşilen bir dini söylemi de üretmekte.

Artık sürdürülemez olan bir gelenek savunusunda biçimselleşen dini söylem ve buna karşı oluşan tepkisel söylemleri derin bir iştiyakla sürdürenler ise kıylükalden ibaret olan meseleleri tartışadururken ayaklarının altındaki çukuru bile göremeyecek bir hale gelmekte.

^{1. Eleştiri ve Foucault, Hakan Gündoğdu, COGİTO, Sayı 70-71, Michel Foucault Özel Sayısı, s. 410.}

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.