Birleşik Devletler, Hindistan ve muhtemelen Birleşik Krallık'ın da aralarında bulunduğu 60'tan fazla ülkenin sandık başına gideceği yoğun bir seçim yılında, Rusya'daki başkanlık yarışı ülke dışında nispeten az ilgi görüyor. Bu hafta sonu yapılacak oylamanın demokratik sürecin en lezzetsiz ve öngörülebilir yorumlarından biri olacağı doğru.

En lezzetsizlerden olacak çünkü öncelikle oylama sadece Rusya'nın çok geniş topraklarında değil, aynı zamanda Rusya'ya ait olduğu kabul edilmeyen bazı bölgelerde (Kırım ve Ukrayna'nın doğusundaki 4 bölge) yapılıyor.

Sürecin kendisi pek çok yönden kusurlu olduğu için de tatsız. Vladimir Putin, 5. dönem için adaylığını koyuyor ve bu onu (muhaliflerinin sıkça dile getirdiği bir benzerlikle) Stalin'den bu yana Rusya'nın en uzun süre iktidarda kalan lideri yapacak. Bunu, Putin'in en az bir dönem daha iktidarda kalmasını kolaylaştırmak için açıkça tasarlanmış gibi görünen bir değişiklikle, anayasayı değiştirerek başkanlık süresi sınırlarını yeniden başlatan 2020 referandumu sayesinde yapabilecek.

Putin 2008'de ikinci dönemi biterken anayasal kısıtlamalara karşı farklı bir yaklaşım benimsemiş ve iki dönem sınırına uymak için başbakanı Dmitri Medvedev'le yer değiştirmişti. Putin 2012'de devlet başkanlığına geri döndü ki bu hamlesinin görev süresindeki en büyük protestoları tetiklediğini belirtmek gerek. 2020'deki değişikliklere büyük ölçüde karşı çıkılmadı ve 71 yaşındaki Putin, teorik olarak 2036'da hâlâ Kremlin'de olabilir.

Rus seçmenlerin aday tercihleri de çoğunlukla olduğu gibi sınırlı. Oy pusulasında, Putin'le (bu arada kendisi bağımsız aday) birlikte, destek oranı yüzde 1'in üzerinde olan sadece üç aday var. Radikal sağcı Liberal Demokrat Parti'den (LDPR) Leonid Slutski (hayatını kaybetmiş ateşli siyasetçi Vladimir Jirinovski'nin varisi); Komünist Parti'den Nikolay Haritonov ve Yeni Halk Partisi'nden Devlet Duması (Rus parlamentosu) başkan yardımcısı Vladislav Davankov.

Rusya başkanlık seçimlerindeki standart diziliş yıllardır böyle. Milliyetçi sağ, soldaki eski Komünistler ve bir tür emniyet supabı olarak platformu güncel kaygılara oynayan yeni bir aday. Davankov'un durumunda bu, müzakerelere destek gibi yöntemlerle Ukrayna savaşını eleştirmek (ama çok da eleştirmemek) anlamına geliyor.

Elbette seçimin demokratikliği açısından kimin oy pusulasında yer almadığı da en az kimin yer aldığı kadar önemli. Boris Nadezhdin savaş karşıtı bir aday olarak seçime girmeyi umuyordu ve kampanyasında bir miktar başarı elde etmişti. Belki de çok fazla, çünkü çok sayıda destekleyici imzasının geçersiz sayılmasının ardından, alışılagelmiş bir şekilde adaylığı engellendi.

Önde gelen muhalif figür ve yolsuzluk karşıtı kampanya yürüten Aleksey Navalni de bir dizi hapis cezası nedeniyle seçim dışı bırakılmıştı. Gerçekten de 2013 Moskova belediye başkanlığı seçimlerinde tahmin edilenden daha iyi bir şekilde %27 almasından bu yana tüm seçimlerin dışında tutulmuştu. Ancak geçen ay Kutup Kurdu hapishanesindeki ani ölümü, Navalni'nin Rus siyaseti üzerindeki etkisinin sonu olmayabilir.

Oy pusulasında kimlerin yer alacağına gelince, son Rus anketlerinin tahminleri şöyle: Putin - yüzde 75; Slutski - yüzde 3; Haritonov - yüzde 4 ve Davankov - yüzde 6. Dahası, tuhaf gerçek şu ki, bu rakamların manipüle edilmiş olması gerekmiyor. Savaş bazı çevrelerce sevilmese de Putin'e destek (yaşam standartları ve ulusal moralle birlikte), Yevgeni Prigojin ve Wagner paralı askerlerinin geçen hazirandaki tuhaf isyanına rağmen iyi bir seviyede.

Evet, Putin kampanyaya hükmetmek etmek için "idari kaynaklar" denen şeyden (diğer adıyla iktidar avantajından) ve 2022'de Ukrayna'nın istilasından sonra getirilen ifade özgürlüğü kısıtlamalarından, muhalif adayların engellenmesinden ve muhalefete, özellikle de Navalni destekçilerine yönelik baskılardan faydalanıyor. Ancak serbest bir oylamada, siyasi hakimiyeti ve dayanıklılığı göz önüne alındığında, Putin'in kazanması yine de neredeyse kesin olurdu.

Öyleyse neden Putin serbest bir oylama yapmıyor ya da tüm risklerden kaçınarak seçim maskesini tamamen atmıyor diye sorabilirsiniz. Neden anayasayı değiştirme, alternatif adaylara izin verme ve ardından oylama yapma zahmetine katlansın ki? En azından olağanüstü hal ilan edip savaşı gerekçe gösterebilir ve her şeyi istediği kadar erteleyebilirdi. Ayrıca, sonucun öngörülebilirliği göz önüne alındığında, dış dünyanın bunu neden dikkate alması gerektiğini de sorabilirsiniz.

Putin'in (ve söylemeliyim ki diğer pek çok liderin) seçimli demokrasi görüntüsü yaratmak için bu kadar çok çalışması, pek çok gerçek demokrasi yetersiz kalsa bile, Batı tarzı için muazzam bir zafer olarak görülmeli. Ve bu demokrasiler arasında ABD'nin denge, denetleme, dönem sınırlamaları ve (çoğunlukla) düzenli ve uzlaşmaya dayalı iktidar değişimleri sistemi, büyük ölçüde altın standart olarak görülüyor. Putin öncesi Rus anayasasının başkanlık yetkilerini iki 4 yıllık dönemle sınırlamasının ve Putin'in bunu değiştirmesinin 20 yıl almasının nedeni kısmen bu.

Sovyet sonrası Rus devletinde, törenlerin çoğu, başkanın ulusa sesleniş konuşması ve nefes nefese geçen seçim gecesi televizyon yayınları da dahil, ABD'nin iş yapma biçimine gıpta edildiğini gösteren çok şey var. Özde olmasa da biçimde ödünç alınan bu uygulamalar, "düzgün" bir devletin ayırt edici özellikleri. Seçimi dışarıdan ne kadar sahte görünürse görünsün, Putin bir oylamanın onaylanmasını arzuluyor. Yine de hem süreç hem de sonuç ne kadar dikkatlice düzenlenmiş olursa olsun, bir seçim hâlâ küçük risk kırıntıları içerir, bu yüzden (bu seçim ne kadar kusurlu olursa olsun) dış dünya bunu dikkate almalı. 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 2/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 3/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 4/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 5/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 6/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 7/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 8/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 9/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 10/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 11/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 12/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 13/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 14/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 15/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 16/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 17/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 18/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 19/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 20/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 21/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 22/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 23/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 24/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 25/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 26/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 27/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 28/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 29/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 30/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

Pasifik'ten Baltık'a ve Karadeniz'e kadar 113 milyon kişi bu hafta sonu oy kullanma hakkına sahip ve Kremlin'in aldığı tüm önlemlere rağmen, izlenmesi gereken belirsizlikler var. Putin tahmin edilen yüzde 75 oy oranına ulaşabilecek mi? Ve eğer ulaşırsa, nasıl bir katılım oranında ulaşacak? Bu seçim üç gün sürecek (cumadan pazara) ve e-oylama olasılığı da var.

Hem sürenin uzatılması hem de e-oylama, katılımı artırmanın yolları olarak görülebilir. Ancak elbette bunlar aynı zamanda hile yapmak için de bolca fırsat sunuyor (örneğin bilgisayarda oynama yapmak, oy sandığını "doldurmaktan" ya da güvenilir seçmenleri birden fazla seçim merkezine götürmekten çok daha kolay). Ancak sosyal medya da bağımsız izleme için yeni fırsatlar sunuyor ve katılım Putin'in desteğini gerçek oylamadan daha iyi ölçebilir. İnsanlar ilgisizlik ya da düşmanlık nedeniyle uzak duracak mı?

Öte yandan, açık protestolar olabilir mi? Yüz binlerce Rus, Navalni'nin Moskova'daki mezarı başında ya da Rusya'nın dört bir yanında belirlenen anma yerlerinde ona son saygılarını sunmak için bir araya gelmeden önce bu olasılık dışı görünebilirdi. Dul eşi Yulia, ölmüş kocasının destekçilerine pazar günü öğle saatlerinde protesto amacıyla seçim merkezlerinde toplanma talebini yineledi. Yapacaklar mı? Navalni'nin özel kalemi Leonid Volkov'a bu hafta Litvanya'da yapılan saldırı bir uyarı niteliğinde miydi? Caydırıcı bir etkisi olacak mı?

Peki yetkililer bu seçimleri nasıl denetleyecek? Rusya dışında pek dikkat çekmeyen bir başka sürpriz de Navalni'nin cenaze töreninin polis tarafından görmezden gelinmesiydi. Daha sonra birkaç kişi gözaltına alındı ancak sükunet ve saygınlık korundu. Bunun nedeni Kremlin'in çevik kuvvet polisinin yas tutan kişileri dövmesinden çekinmesi miydi? Yoksa daha ziyade protestoları tırmandırmaktan mı korkuyordu? Peki bu seçimlerde yetkililerin en büyük korkusu ne olacak: Muhalefetin kendisi mi, yoksa muhalefeti güç kullanarak bastırmaya çalışmanın geri tepme riski mi?

Rusya'daki başkanlık seçimlerini bir ölçüde Putin'in mevcut başkanlık dönemine ve/veya Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşa ilişkin bir referandum diye tanımlamak tamamen yanlış olmaz. Ama aynı zamanda Putin'in neredeyse çeyrek asırlık iktidarından sonra Rusya'nın durumunun kısmi ve kusurlu da olsa bir yansıması olarak da görülebilir: Çatlaklar çıkmaya başlamış olabilecek bir monolitin yansıması.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal