Güney Amerika ülkesi Kolombiya ilginç bir konu ile gündeme geldi. Bloomberg'in "Kolombiya'daki kokain üretimi bu yıl ülkenin önde gelen ihracatı olan petrolü geçebilir" haberinden sonra narko-terörizm sorunların, narko-makroekonomiye nasıl dönüştüğünü de görmüş olduk.
Kolombiya'da yılın ilk altı ayında petrol ihracatında yüzde 30'luk bir düşüş yaşanırken, kokain ticareti yükselişini sürdürüyor.
Bloomberg ekonomisti Felipe Hernandez, kokain ihracat gelirlerinin 2022'de 18,2 milyar ABD dolarına ulaştığını, bu rakamın 19,1 milyar dolarlık petrol ihraç gelirinden hemen sonra geldiğini açıkladı.
Yani kokain gelirinin, petrol gelirini geçtiğini altı aylık rakamlara göre muhtemel gözüküyor.
Kolombiya'da kokain üretimi geçen yıl benzeri görülmemiş bir rakam olan 1.738 tona ulaştı.
Hernandez, kokain üretimindeki artışın ekonomik aktivite, iç talep ve dış hesaplar üzerinde bir etki yarattığını ve kokain ticaretindeki artışın, ülkenin 2022'deki güçlü ekonomik büyümesine katkıda bulunduğunu öne sürdü.
Üstelik Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro da kokainin hem üretiminin hem de gelirinin arttığını kabul etti.
Üstelik Kolombiya'da koka ekiminin geçen yıl tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını söyledi.
Ancak seçim öncesinde uyuşturucuyla mücadele edeceğini açıklamasına rağmen Kolombiya Devlet Başkanı Petro'nun büyük uyuşturucu kaçakçılarına odaklandı ve koka yetiştiren çiftçileri nispeten rahat bıraktı.
Bu yüzdende Petro, uyuşturucu artışını körükleyen üretim artışına izin verdi. Kolombiya'nın kokain üretimi rekor seviyelere ulaştı.
Ülke 2022'de hammaddesi olan kokaya yüzde 13'ten fazla ekim arazisi ayırdı. Üstelik benzer rakamları BM'de teyit etti.
Ayrıca ABD ve Avrupa sokaklarındaki kokain satış fiyatı da zaman içinde arttı. Böylelikle Kokain ticaretinin Kolombiya ekonomisi üzerinde önemli bir etkisi oluşturarak potansiyel ihracat geliri kaynağı haline geldi.
Bu gelişme, Kolombiya'da yaklaşık 75 yıldır uyuşturucu temelinde şiddete saplanmış üç kuşak varlığını ve 'resmi rakamlara' göre 250 bin kişini öldüğünü düşündüğümüzde, sorunun hem kronik bir hal aldığını hem de kanıksanmadığını ortaya koyuyor.
Dolayısıyla Kolombiya'daki uyuşturucu kaçakçılığı sorununun ciddiyetini ve hükümetin bu yasadışı ticarete karşı mücadelesinde karşılaştığı zorlukları vurguluyor.
BM: Kolombiya'nın koka mahsulü tüm zamanların en yüksek seviyesinde
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi, Koka yetiştiriciliğine dair yeni bilgiler yayımlandı.
Kolombiya'da 2022 yılında 230 bin hektar (yaklaşık 570 bin dönüm) tarım arazisine bir önceki yıla göre yüzde 13 artışla yeni koka ekildiğini açıkladı.
BM raporuna karşılık Kolombiya hükümeti "koka ekili arazi miktarının önceki yıllara göre daha yavaş arttığını" açıkladı.
Bu bağlamda Kolombiya, Çiftçilere yasal mahsulleri üretmeleri için daha büyük ekonomik teşvik sağlayan yeni programlar sayesinde kokain üretiminin azaltılmasına sağlayacağını umuyor.
Aynı raporda BM yetkilileri, koka yaprağı fiyatlarındaki düşüş nedeniyle Kolombiya'nın iç kesimlerinde koka üretiminin azaldığını ve böylelikle yetkililerin çiftçileri ürün ikame projelerine kaydırma fırsatı sunduğunu da açıkladı.
BM raporuna göre, Kolombiya'daki koka ekimi, kokainin taşınmasının ve ihracatının kolay olduğu sınır bölgelerinde, özellikle de Kolombiya'nın Ekvador'la olan güney sınırı boyunca uzanan Putumayo eyaletinde en fazla arttı.
Kolombiya'nın koka mahsulü, hükümet ile ülkenin en büyük isyancı hareketi Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) arasında yapılan barış anlaşmasının ardından 2017'den 2020'ye kadar hafif bir düşüş gösterdi.
Ancak uyuşturucu ticaretinden kâr elde eden daha küçük silahlı grupların FARC'ın boşalttığı bölgeleri ele geçirmesiyle o zamandan bu yana koka ekimi arttı.
Kolombiya, ABD'nin en büyük kokain tedarikçisi
Güney Amerika ülkesi Kolombiya, koka yapraklarından yapılan kokainin dünyadaki en büyük ihracatçısıdır. Ayrıca Kolombiya, ABD'de satılan kokainin yüzde 90'ını sağlıyor.
Kolombiya'nın kokain gibi yasadışı bir ürüne olan ekonomik bağımlılığı endişeleri artırıyor. Uluslararası ilişkiler ve iç güvenlik açısından sonuçları çok büyük. Ülke onlarca yıldır kokain üretimi ve ihracatıyla mücadele ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri neredeyse 20 yıl boyunca kokain üretimiyle mücadele için yaklaşık 10 milyar dolar harcadı.
Hatta "Kolombiya Planı" olarak bilinen girişim, kokanın ortadan kaldırılmasına, Kolombiya'nın güvenlik aygıtının güçlendirilmesine ve 250 binden fazla insanın öldüğü iç çatışmanın çözülmesine odaklandı. Ancak başarılı olamadı.
ABD yasa dışı uyuşturucu tüketimini esrar ve kokainden, önümüzdeki 50 yıl içinde milyonlarca kişinin ölümüne yol açabilecek fentanile kaydırdı.
Bunun üzerine ABD, piyasayı bozduğu için Kolombiya'daki koka tarlalarını ilaçlayarak yok etmeye başladı.
Ancak bu yaklaşıma Gustavo Petro karşı çıktı. Bu uygulamanın koka hasadını azaltmada etkisiz olduğunu ve bunun yerine yasalara saygılı köylüleri suçlu saydığını; mafya ve silahlı çeteleri güçlendirdiğini savundu.
Üstelik ekinleri zarar köylünün ekonomik açıdan zarar görmesinden ötürü sosyo-ekonomik bir krizi de beraberinde getirdi.
Gustavo Petro, Silahlı gruplarla barış görüşmeleri yaparken; mafya ile mücadele ediyor. Köylülerin koka üretimine ise gevşek davranıyor.
Nitekim Petro'nun günümüzde uyguladığı politikalar savunduğu argümandan farksız olmadı.
Çünkü koka eken bu haneler çoğunlukla kırsal bölgelerde yaşayan, yoksulluk oranlarının yüzde 60'ın üzerinde olduğu ve Kolombiya hükümetinin etkisinin çok az olduğu çiftçi ailelerinden oluşuyor.
Bu koşullar altında koka yetiştirmek bir hayatta kalma stratejisi haline geliyor; çünkü yasadışı mahsul nakit olarak ödenen ortalamanın üzerinde bir fiyat kazandırıyor ve az sayıda yol bulunan pazarlara taşınması daha kolay oluyor.
İşte Petro bu yüzden, uyuşturucuya karşı savaşmak yerine, kırsal çiftçilere yasal mahsul yetiştirmeleri için teşvik ve eğitim sağlayacak mahsul ikame programlarının genişletilmesini destekliyor.
ABD Ulusal Uyuşturucu Kontrol Politikası Ofisi bir basın açıklamasında, geçen yıl Kolombiya'nın yaklaşık 972 ton kokain ürettiğini ve bunların çoğunlukla ABD'ye ihraç edildiğini, 234 bin hektar alanın ise yasa dışı uyuşturucu yapımında kullanılan koka ekildiğini söyledi.
Beyaz Saray'ın bir araştırmasına göre Kolombiya'da kokain üretimi, 2010 yıllarında tahminen 100 bin hektardan 273 ton uyuşturucu ürettiği 2020'li yıllarda ise 245 bin hektardan 994 ton kokain üretimine çıktığını ortaya koyuyor.
Beyaz Saray, yaptığı açıklamada, kokain üretimiyle mücadelede Kolombiya'nın ABD'nin "yakın müttefiki ve ortağı olmaya devam ettiğini" kaydetti ve Kolombiya silahlı kuvvetlerinin 103 bin hektar koka alanını elle yok ettiğini ve 750 tondan fazla koka ele geçirdiğini söyledi.
Beyaz Saray açıklamasında ayrıca dünyanın ikinci ve üçüncü büyük uyuşturucu üreticisi olan Peru ve Bolivya'da da kokain üretiminin yüksek kaldığını kaydetti.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre 2021 yılında ABD'de 24.500 kişi aşırı kokain dozundan ölürken, aşırı dozda fentanil 71 bin kişiyi öldürdü.
Dünyanın en büyük kokain üreticisi olan Kolombiya, üretiminin 1991'den bu yana en yüksek seviyesine çıktığını gördü. Ülke, 2022'de toplam piyasa değeri 193 milyar dolar olan 1.738 ton uyuşturucu üretti.
Bu artış kısmen koka mahsulü endüstrisine yönelik 2013'ten beri uygulanan esnek politikalardan kaynaklanıyordu.
Bu rağmen Petro yönetimi sırasında rekor kokain ele geçirildi. Ağustos ayında Savunma Bakanı Iván Velásquez, ülke tarihindeki en büyük kokain ele geçirme vakasını gerçekleştirdiğine dikkat çekti.
Savunma başkanına göre, Gustavo Petro'nun göreve geldiği 7 Ağustos 2023'ten bu yana 605 ton kokain ele geçirdi.
Bakan, bu rakamın, görevdeki ilk yılında 389 ton ele geçiren Iván Duque hükümetinin elde ettiği rakamın çok üzerinde olduğunu vurguladı.
Koka ekimi ve kokain üretiminin hızla artması Kolombiya ve komşuları için büyük bir sorundur. Narkotikten elde edilen büyük karlar, Güney Amerika'nın kuzey And bölgesinde şiddet, yolsuzluk ve çatışmaların artmasının sorumlusudur.
Bu sadece topraklarını ve güçlerini genişletmek isteyen Kolombiya'nın yasadışı silahlı çeteleri için değil, aynı zamanda Avrupa, Meksika ve Ortadoğu'daki organize suç grupları için de cazip geliyor
Sonuç olarak Kolombiya tarihindeki ilk solcu lider olan Başkan Gustavo Petro, ülkenin uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele stratejisinde önemli bir değişiklik başlattı.
Onun yönetimi artık üretim zincirinin en altında yer alan koka yaprağı üreticilerine odaklanmak yerine, uluslararası narkotik ticaretinden kâr elde eden güçlü uyuşturucu baronlarını hedef alıyor.
Petro ayrıca, barış anlaşmaları yoluyla altmış yıldır süren toplumsal huzursuzluğa son vermek amacıyla ülkenin başlıca uyuşturucu kaçakçılığı grupları ile müzakerelerde bulunmaya çalışıyor.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
