Gazze 2007'den beri dünyadan yalıtılmış halde. Akdeniz kıyısında bulunan 40 kilometrelik şeritteki topraklarda yaşayan 2,1 milyon Gazze sakini, en az 4 savaşa göğüs gerdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Çatışmalar sadece binlerce sivilin hayatına mal olmakla kalmadı, 2006'da ve daha sonra 2014'teki üçüncü savaş sırasında İsrail hava saldırılarının hedef aldığı Gazze Elektrik Santrali (GPP) de dahil, anklavdaki (tamamen başka bir siyasi bölgenin sınırları içinde yer alan siyasi bölge -ed.n.) hayatik öneme sahip altyapıya da zarar verdi. Bu bilinçli saldırıların yansımaları, Gazze'nin şeritteki elektrik talebini karşılama çabalarını bugün de baltalamaya devam ediyor.
Televizyonun tungsten floresanıyla aydınlanan 72 yaşındaki Sobhiya, en sevdiği programı izlemeye dalmış halde anlattı:
Hayal etmesi zor ama eskiden Gazze'de günün 24 saati elektrik olurdu; şimdi 6 saat olursa şanslıyız.
32 yaşındaki Ömer ve arkadaşları, gece esintisi arayışıyla evlerinin yakınındaki kaldırımlara tünemişti. Arada sırada bakışlarını cep telefonlarından kaldırıp mahallenin çocuklarının zifiri karanlık sokaklarda, sadece geçen arabaların farlarının ışığıyla futbol oynamasını izliyorlardı.
Ömer ve arkadaşları "Günde 24 saat elektrik mi? Bu bizim hayal edebileceğimizin ötesinde. Gazze gençliği yalnızca bunu, bu elektriksiz yaşamı biliyor. Özellikle Kerem Şalom sınır kapısının kapandığı çatışma dönemlerinde elektrik santraline yakıt kalmıyor ve bu durum evlerimizi, hastanelerimizi, okullarımızı, su ve atıksu arıtma tesislerimizi etkiliyor. Her şeyi etkiliyor" diye açıkladı.
Telefonlarıyla ilgilenmeye geri dönen arkadaş grubunun yüzleri, dışarıdaki dünyayı dikkatle takip ederken parıltıyla aydınlanıyordu.
Gazze Şeridi'ne giden elektrik, İsrailli elektrik şirketi ve Katar Kalkınma Fonu'nun (QFFD) bağışladığı yakıta bağımlı GPP olmak üzere iki kaynaktan sağlanıyor. Katar hükümeti, İsrail'den Gazze Şeridi'ne uzanan bir sıvılaştırılmış doğalgaz boru hattı inşa etme sözü verirken Avrupa Birliği, boru hattı projesindeki uzatma işlemlerini tamamlamak için 20 milyon Euro yardım sağladı.
Bu boru hattı projesinin şeritteki enerji krizini hafifletmesi beklense de üretimin, anklavın gelecekteki talebini karşılayıp karşılamayacağı henüz belli değil.
Gazze şehrinden, 71 yaşındaki emekli balıkçı Salah, "Yeni boru hattı bize Gazze'nin fena halde ihtiyaç duyduğu umudu getirecek. Ancak yeterli arz yaratmak bir zorluk, elektrik masrafını karşılayabilmek bambaşka bir zorluk" diye açıkladı.
Erişilebilir olduğunda, Gazze şebekesinden gelen şebeke elektriği KWh başına 0,12 sterlinle (yaklaşık 2,80 TL) hâlâ en hesaplı kaynak. Bunun alternatifi olan jeneratör kullanan bir özel şebeke hattı, genelde KWh başına 1 sterlinle (yaklaşık 23,25 TL) 8 kat daha pahalıya mal oluyor ki bunu çoğu aile karşılayamıyor.
Salah sözlerini, "Halen, asla geri ödeyemeyeceğim 76 bin Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 422 bin 490 TL) gecikmiş elektrik borcum var. Taksitle ödemeye de param yetmiyor. Bu yüzden çok az seçeneğim olduğu için elektriğimize 'kaçak' yoldan, doğrudan yakındaki şebekeden erişmek zorunda kalıyorum" diye bitiriyor.
Tahminlere göre Gazze sakinlerinin en az yüzde 25'i elektriğini kaçak yollardan temin ediyor.
Thomas White, anklavdaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) başkanı. The Independent'a özel olarak konuşan White, "Gazze halihazırda yaşam desteğine bağlı; geride bırakılıyor ve insani kriz her yıl daha da kötüleşiyor" dedi.
Onaylanan boru hattının, inişli çıkışlı bir elektrik kesintisi programıyla yaşamak zorunda kalan Gazze'deki pek çok kişinin yaşamını değiştireceğine şüphe yok. Ancak işsizlik oranları dünyanın en yüksekleri arasında ve halkın yüzde 80'inden fazlası yoksulluk sınırının altında yaşarken, kuşkusuz Gazzeliler ücretsiz elektriğe sahip olmak için hayatlarını riske atmak da dahil, düze çıkabilme amacıyla olumsuz başa çıkma mekanizmalarını kullanmaya devam edecek.
40 yaşındaki Enas, kocasıyla birlikte Gazze şehrinin eteklerindeki kaçak bir yerleşim yerinde yaşıyor. Her ikisi de işsiz ve kendileriyle 8 çocuklarını geçindirmek için yalnızca Birleşmiş Milletler acil gıda paketlerine ve nakit yardım programına (100 bin aileye ayda 100 dolar) bel bağlıyor.
"Elektriğe paramız yetmediği için elbette birçokları gibi elektriği kaçak kullanmak için hayatımızı riske atıyoruz" diye açıklayan Enas, konuttaki çok sayıda kararmış ve yanmış plastik prize ve mutfağı ateşe veren geçmişteki bir elektrik yangınından kalma is lekelerine işaret etti.
Enas, bir kova suyun üzerine indirdiği bir ısıtma aletine bağlı fazlasıyla kullanılmış, birkaç teli çözdü. Alet tısladı ve vızladı. Enas sözlerini şöyle sürdürdü:
Bunun ne kadar tehlikeli olduğunun farkındayım. Çocuklarımın annelerini kaybedebileceğini biliyorum ancak yıkanmak için sıcak suyumuz olduğu zaman, günün hayvan gibi değil, insan gibi hissettiğimiz tek vakti.
Herhangi bir siyasi ufkun yokluğu, devam eden yatırım eksikliği ve artan işsizlikle yaşayan Gazzeliler için acımasız ironi şu ki günde 24 saat elektrik için kurdukları hayaller ve ettikleri dualara rağmen büyük ihtimalle bunun parasını asla karşılayamayacaklar.
Belirtilen fiyatlar makalenin yazıldığı zamanın fiyatlarıdır
https://www.independent.co.uk/world
Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken
© The Independent
