Pandeminin gölgesinde yüksek sesle yapılan tartışmalar ve statlarda sessizce oynanan maçlar ile başladı Süper Lig.
Futbolun, gollerin, taktiklerin ya da güzel oyunların yerine, hakem tartışmaları ve transferler ile ilgili belgeler, gündemim ana konusu oldu.
Türkiye'deki futbol kültürü, oyunun kendisinden değil, yarattığı tartışmalardan beslenirken, futbolun kendisinin konuşulmadığı da uzun zaman oldu.
Transfer haberleri dışında ana gündem, Bankalar Birliği anlaşması ve Galatasaray'ın transferlerde, menajerlere yaptığı ödeme tartışmalarından oluştu.
Bununla beraber transfer sezonunun en önemli aktörlerinden olan menajerler, Avrupa futbolunda tartışıldığı kadar, Türkiye'de tartışılmıyor.
Futbolun sahalardan çıkarak makinaya dönüşmesi ile menajerlik, bu makinanın en önemli çarklarından biri haline geldi. Öyle ki menajerler, futbolcular ve teknik adamlar kadar ünlü oldu.
Menajerlik, taraftarların bile adını bildiği ve imrendiği bir meslek haline geldi. Futbol pastasının en tatlı yerinden de pay almaya başlayan menajerler, aynı zamanda güçlerinin zirvelerine çıktılar bu dönemde.
Kulüpler transferlerde zorladığında ya da limitleri yetersiz kaldığında, menajerler üzerinden çözüm ürettiler.
Kulüp hissesi alan menajerler ve menajerlik şirketi kuran büyük holdingler bile oldu. Bununla beraber menajerler, basın ile kurdukları ilişkiler ile futbolcu pazarladılar.
Futbolda 500 milyon pound menajerlik ücreti ödendi, kayıt dışı ise bilinmiyor
FIFA raporuna göre, 2019 yılında uluslararası transferlerde yer alan aracılar ve menajerler, 500 milyon pound komisyon kazandı.
Rapora göre bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 20 artış gösterdi. FIFA'ya göre toplam rakamın yüzde 80'i, İtalya, İngiltere, Almanya, Portekiz, İspanya ve Fransa'daki kulüpler tarafından ödeniyor.
Dünya genelinde kayıt dışı menajerlik ücret toplamı ise tahmin edilemiyor. 2019 yılında dünyada toplam transfer harcaması ise 5,6 milyar sterlin olarak gerçekleşmişti.
Tüm Premier Lig kulüplerinin kendi federasyonlarına yaptıkları bildirime göre, İngiliz kulüpleri, 2019-20 döneminde futbol menajerlerine 263 milyon pound ödeme yaptı.
Süper Lig'de 9 kulüp menajerlik ücretlerini bildirmiyor
Türkiye'de ise Türkiye Futbol Federasyonu'na (TFF) sadece 9 kulüp menajerlere yaptıkları ödemeleri bildirdi. Buna göre; Konyaspor 8 transfere 54 bin TL menajerlik ücreti öderken, Malatyaspor 7 transfere 25 bin Euro harcamış.
Mesela Ankaragücü, 19 transfer yapmış ama menajerlik ücret bildirimi yok. Başakşehir'in 14 transfere ne kadar menajerlik ücreti ödediği ise bilinmiyor.
FIFA kurallarına göre, menajerler bir futbolucu satışından ortalama yüzde 10 alırken yine duruma göre, alıcı kulüpten yüzde 3 ve futbolcu ücretinden de yüzde 3 komisyon alıyor.
FIFA'ya kayıtlı 5187 futbol menajeri varken, Türkiye'deki Türkiye Futbol Federasyonu'na kayıtlı menajer sayısı ise kayıtlı 302.
Türkiye'de de menajerlerin gücü ve etki alanı, aslında kulüplerin yarattığı boşluklardan geliyor. Menajer-yönetici-medya ilişkileri ile bazı transferler, kulüplerin zararına yazıyor ve sistem yıllardır bu şekilde işliyor.
Şeffaflık ve denetim olmadığı için de kulüpler, bu sistemden zarar görüyor.
Türkiye'de menajerlik sistemi kulüpleri zarara uğratıyor
Futbolun en büyük sorunlarından biri menajerlik sistemi. Üretmeden ve futbola değer katmadan oluşan bir sistem haline geldi menajerlik sistemi.
Özellikle Türkiye'deki futbol sistemi de menajerlerin daha fazla para kazanmasına ve kulüplere zarar vermesine uygun bir ortam yaratıyor.
Ayrıca her transfer döneminde ortaya atılan aynı isimlerin "duyumculuk" şeklinde kulüplerin gündemine sokulmaya çalışılması ve medya yolu ile konuşulması, Türkiye'de menajerlerin ne kadar güçlü olduğunu gösteren başka bir işaret.
FIFA ise menajerlik sisteminin yarattığı haksız kazanç ve kulüplerin bu yolla zarara uğradığının farkında.
Bu yüzden FIFA menajerlik ücretlerinde sınırlandırma ve FIFA Takas Merkezi ile ödemelerin FIFA üzerinden kayıt altına alınması gibi, bazı önlemleri hayata geçirmek istiyor.
Tabii ki Avrupa'nın en güçlü menajerleri bu önlemlere karşı.
Menajerler futbolun bulanık yüzü olarak gözüküyor. Bu bulanıklık, yıllarca hem kulüplere, hem de Türkiye'deki futbol sistemine zarar verdi.
Süper Lig'in 9 kulübünün menajerlik ücretini bildirmemesi, Türkiye'deki futbol sistemin şeffaflıktan ve denetimden uzak olduğunu gösteriyor.
Futbol artık bol sıfırlı rakamlardan oluşuyor. Bu rakamlar bir tarafın kazancı iken, bir tarafın kaybı oluyor.
Türkiye'de ise kulüpler, hep kaybeden tarafta.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
