Sosyal Güvenlik sistemi içinde en dezavantajlı gurubun BAĞ-KUR olduğu söylenir.

Sosyal Güvenlik reformu ile birlikte BAĞ-KUR esasında misyonunu tamamlamış oldu.

Ancak geçmiş yıllarda, bu kanun kapsamında sosyal güvence altına alınan vatandaşlarımızın haklarını korumak adına sisteminde bir şekilde devam etmesi gerekiyor.

Kısacası ne biz BAĞ-KUR'dan, ne de BAĞ-KUR bizden koptu, kopabildi...

Esasında bazı durumlarda da BAĞ-KUR diğer sosyal güvence sistemlerinden de daha avantajlı da olabiliyor.

Sosyal devlet olmanın gereği olarak, Sosyal Güvenlik Mevzuatımız vefat eden sigortalının hak sahiplerini de unutmamaktadır.

Sigortalı, vefat ettikten sonra eş ve çocuklara, anne ve babalara aylık bağlanmaktadır.

Yukarıda belirmiş olduğumuz iki konu üzerinde önemli detayları paylaşacağız.

BAĞ-KUR’dan nasıl emekli olunur? BAĞ-KUR emeklilik şartı nedir?

BAĞ-KUR'lu çalışanların emeklilik şartları işe başlama tarihlerine göre değişiyor.

Emeklilikleri için de kritik üç tarih bulunmakta;

• 1 Ekim 1999 öncesinde işe girenler
• 1 Ekim 1999 ila 30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe girenler
• 1 Mayıs 2008 sonrasında işe girenlerin emeklilik şartları farklı olmaktadır. 1999 öncesinde işe girmiş 4B yani BAĞ-KUR kapsamındaki erkekler 1 Ekim 1999 öncesinde sigortalı olan ve bu tarih itibarı ile prim ödeme yıl sayıları 23 yıldan fazla olan erkek çalışanlar yaş şartı bulunmadan 25 yıl 9000 gün prim ödemesi yapmaları durumunda emekliye ayrılabilirler.

BAĞ-KUR borcu olan sağlıktan yararlanıp ilaç alabilir mi?

BAĞ-KUR borcu olan sağlıktan yararlanabilir mi?

BAĞ-KUR borcu olan genel sağlık sigortasından yararlanabilir mi?

Sigortalı olanlar ve sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişiler hariç herhangi bir şekilde sağlık hizmeti alamayanlara 88,29 lira prim ödemeleri şartıyla sağlık hizmeti verilmektedir.

Bu miktarı ödeyemeyecek olanlara ise gelir testi yaptırmaları şartıyla devlet tarafından ücretsiz sağlık hizmeti verilmektedir.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın vermiş oldukları karar gereği, prim borcu bulunanların 2020 yılı sonuna kadar hastanelerden sağlık hizmeti almaya devam edecekleri bildirildi.

Konu ile ilgili karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi, BAĞ-KUR’lular ve GSS prim borcu olanlar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edecek.

BAĞ-KUR borcu olan eşinin SSK üzerinden sağlıktan yararlanabilir mi?

4/b’li yani BAĞ-KUR'lu genel sağlık sigortalısı hak sahibi olan kişiler, prim borcu olsa dahi kendi haklarından faydalanmak zorundalar.

Bu durumda, borcunu yatırarak kendi hakkından ya daBAĞ-KUR’dan kaydını sildirerek eşinin üzerinden sağlıktan faydalanabilir.

BAĞ-KUR borcu olan birin eşleri ve çocukları sağlıktan yararlanabilir mi?

BAĞ-KUR borcu olan kişilerin eşleri ve çocukları da sağlık hizmetinden yararlanamamaktadır.

18 yaşından büyük çocuklar ve eşler bu durumda genel sağlık sigortasına başvurmalıdır.

BAĞ-KUR primleri nasıl ödenir?

Çiftçi, tarım, esnaf BAĞ-KUR'u aylık prim borçları Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşmalı bankalara TC kimlik numarası ile ödenir.

Ayrıca internet bankacılığı ve SGK resmi internet sitesi üzerinden kredi kartı ile de BAĞ-KUR borcunuzu yatırabilirsiniz.

BAĞ-KUR borç sorgulama nasıl yapılır?

E-Devlet şifresi ile BAĞ-KUR (4/B) borç sorgulama işleminiz için yazının devamında yer alan bağlantı adresine tıklayınız.

Açılan ekranda resimde gösterilen “Kimliğimi Şimdi Doğrula” butonuna tıklayınız.

Kimliğinizi doğrulayıp işleminize devam edebilmek için TC kimlik numaranızı ve e-devlet şifrenizi giriniz.

Girdiğiniz bilgilerin doğru bilgiler olduğundan emin olduktan sonra “Sisteme Giriş Yap” butonuna tıklayınız.  

BAĞ-KUR (4B) borç sorgulama işleminiz sayesinde borç sorgulaması yapabilirsiniz.

Çiftçi BAĞ-KUR’lusu kaç yılda emekli olur? 

Halk arasında Çiftçi BAĞ-KUR'u olarak bilenen "Tarım BAĞ-KUR’undan emeklilik nasıl olunur?" sorusu merak edilmekte.

BAĞ-KUR’dan emeklilik için iki ayrı yol vardır. Bunlardan biri 9 bin günden emeklilik, bir diğeri ise 5 bin 400 gün ile emekliliktir.

Kadın ve erkekler için BAĞ-KUR emeklilik tablosu prim ödeme tarihine göre değişiklik göstermektedir. 

Yapmış oldukları tarımsal faaliyetlerden dolayı Ziraat Odalarına kaydolan ya da Ziraat Odalarının bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerine kaydolan sigortalılardan kayıt olduklarına dair belgelerin kayıt oldukları kuruluş ya da kendileri tarafından kayıt tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde bildirilmesi halinde tarım BAĞ-KUR’u kayıt oldukları tarihten itibaren başlatılır.

Sosyal Güvenlik Kurumu'na kayıt tarihinden itibaren 1 yıl geçtikten sonra bildirim yapılırsa tarım BAĞ-KUR’u Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirim tarihinden itibaren açılmış olur.

İlk defa 08 Eylül 1999 tarihinden önce BAĞ-KUR'a başlayan erkekler 5 bin 400 gün ve 58 yaşı tamamlamaları durumunda emekli olabilmektedir.

Dul (ölüm) ve yetim aylığı nasıl alınır?

Dul ve yetim maaşı hesaplaması yapılırken hak sahiplerine göre ve vefat eden sigortalı kişinin durumuna göre farkı şekillerde yapılmaktadır.  

• 01 Ekim 2008 tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için; ölen kendi nam ve hesabına çalışanlar (BAĞ-KUR’lular) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
• İşçi (SSK’lı) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması ya da sigortalılık süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
• SGK (5510 s.) Kanununda belirtilen sebeplerle kazaya uğramış, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış veya bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş olması,

şartları aranmaktadır.

Ölüm aylığı bağlanabilmesi için aranan 1800 prim gün şartının oluşmasında, gerek ölen sigortalının gerekse hak sahiplerinin yaptıkları tüm borçlanmalar dikkate alınmaktadır.

Bu şartın tek başına yerine gelmesi yeterli olup ayrıca, sigortalılık süresi ve yaş şartları aranmamaktadır.

BAĞ-KUR (4/1-b) kapsamında sigortalı sayılanların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.

Dul ve yetim aylığı kimlere bağlanır?

Ölüm aylığı, ölen kişinin yakınlarına bağlanan maaştır.

Ölüm aylığı alınmasının bazı şartları olduğu gibi kesilmesinin de bazı nedenleri vardır.

Bu nedenler kapsamında ailesini geçindiren sigortalının maaşı, geride bıraktığı kişilere verilir.

Ölüm aylığı, ölen sigortalının;

a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına bağlanır.

Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

• Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları,
   
• Kanunun 5'inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
   
• Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması, şarttır.

Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

• Kanunun 5'inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
   
• Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
   
• Evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır.

Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.

Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında yitirdiği tespit edilen çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.

Ölüm aylığının anne/babaya bağlanması için gereken şartlar

Anne ve/veya babaya aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur.

Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır.

Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır.

Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.

Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.

Sorularınız için: [email protected]

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.