Zor durumlar mı ince hesaplar mı?

Mayis Alizade Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Reuters

Ukrayna askerlerinin 6 Ağustos'ta Rusya'nın Kursk bölgesine saldırarak az sayılmayacak ölçüde araziyi kendi kontrolüne almanın ötesinde orada alelacele Ukrayna idaresi kurması iki ülke arasındaki savaşın üçüncü yazının en büyük sürprizidir. ABD Kongresi'nin yardım paketini onaylamayı geciktirmesi savaşta Ukrayna'yı aşırı sıkıntılı duruma sokmanın yanısıra Rusya'yı da kendinden çok emin hale getirirken yardım paketinin onaylanmasından sonra Kiev'e gönderilen 10 adet F16 uçağı moralleri biraz iyileştirdi.

Başarılı sayılabilecek Kursk saldırısından birkaç gün sonra Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski'nin Rusya askerlerine ve halkına müracaatı yerinde atılmış taktiksel bir adım iken Rusya Devlet Başkanının adeta topraklarına savaştığı ülkenin askerleri girmemişmiş gibi dış geziye çıkması ya kendi silahlı kuvvetlerine aşırı derecede güvenmesinden veya birkaç günü Moskova dışında geçirdikten sonra durumu toparlama isteğinden kaynaklanmıştır.

Nitekim 18 Ağustos akşamı Bakü'ye giden Vladimir Putin, Azerbaycanlı meslektaşı Aliyev ile gece de ertesi gün akşam üzerine kadar da çok anlamlı saatler geçirdikten sonra ülkesine dönerek yirmi sene önce Kuzey Kafkasya'nın Beslan kasabası okulunda yaşanmış terör faciasını andı, ardından ise Gudermes kentinde bulunan özel kuvvetler talim kampını ziyaret ederek çoğunluğunu Rusya müslümanlarının ve Afrikalı müslüman lejyonerlerin oluşturduğu özel timcilere moral verdi(kendisinin moral kazanıp kazanamadığını önümüzdeki haftalar gösterecek).

Evet, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin 6 Ağustosta Rusya'nın Kursk bölgesine girmesi savaşta üstün durumdaki ülke için aşırı nahoş bir durum ortaya çıkarmıştır. Bunun birkaç nedeninin başında Kursk bölgesinin tarihen Avrupa'dan gelen askeri akımlarda Rusya (ve ahaliyle SSCB) için çok kritik stratejik bölge olmasıdır. Nitekim İkinci Dünya Savaşı'nın en kanlı çatışmaları hem naziler saldırdığında hem de naziler geri püskürtüldüğünde o bölgede yaşanmıştır.

6 Ağustos saldırısının Moskova'nın moralini bozan başka bir yanı Kursk bölgesinde bulunan nükleer santralin Ukrayna askeri güçlerinin kontrolüne geçme endişesidir. İşte bundandır ki, 23 Ağustosta bizzat Cumhurbaşkanı Vladimir Putin “Ukrayna silahlı güçlerinin Kursk nükleer santraline saldırı girişiminde bulunduğunu ve durumu derhal Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na aktardıklarını” açıkladı. 6 Ağustos saldırısının Kremlin'i endişelendiren üçüncü özelliği Rusya doğalgazının Avrupa'ya sevki sırasında kullanılan tek ölçüm istasyonunun o bölgede bulunmasıdır. Ukrayna silahlı kuvvetlerinin kontrolüne geçmesine rağmen Gazprom istasyonun çalıştığını saldırının daha ikinci günü açıklamıştı.

Kursk saldırısı Moskova'yı şaşkına mı çevirdi yoksa bu saldırıyı bekledikleri için mi bu kadar serinkanlı davranarak karşı saldırı planı üzerinde çalışmak tercih edildi?Yaklaşık iki hafta sonra bu saldırının Rusya'yı şaşkına çevirdiği ortaya çıkarken Haziranda göreve başlayan Savunma Bakanı Andrey Belousov'un yardımcılarıyla yaptığı toplantıdan yansıyan görüntülerden de bunu hisetmek asla zor olmadı. Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in, Kursk, Bryansk ve Belgorod valileriyle yaptığı toplantıdan yansıyan şaşkınlık durumu da gözlerden kaçmazken Andrey Belousov'un generallere “24 saat doğrudan ilişkide olma” talimatının yansıra tam yetki de vermesi işgal altına düşmüş bölgelerde yürütülmeye başlayan “Teröre karşı mücadele operasyonu”nda askerlerin rolünün artacağını ortaya koydu. Ancak gelin görün ki halihazırda Kremlin'in en çok itimat ettiği ve Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov'un babasının ismini taşıyan (Ahmet) özel kuvvetler birliği komutanı bölgenin en erken 2-3 ay içinde kurtarılabileceğinden bahsediyor.

Bu süre içersinde bölgede bulunan Ukrayna silahlı kuvvetlerine Batıdan çok güçlü takviyeler yapılırsa? Veya Ukrayna silahlı kuvvetleri farklı birkaç bölgede daha beklenmeyen operasyonlar gerçekleştirip Rusya topraklarına girerse? Bunu İkinci Dünya Savaşı sırasında sovyet ordusu kıyaslanamaz düzeyde üstün durumdaki nazi ordusuna karşı yaparak inisiyatifi ele geçirmemiş miydi? Gelinen aşamada Ukrayna'nın dron saldırılarına Rusya'nın büyük ölçüde karşı koyamadığı ortadayken birkaç gün önce Moskova'ya düzenlenmek istenen geniş çaplı bir dron saldırısının son anda engellendiğini bizzat belediye başkanı Sergey Sobyanin açıkladı. Yani, Ukrayna dronları adeta canının istediği bölgeye saldırıda bulunup Rusya'ya büyük zayiatlar yaşatabiliyorsa bu ülkenin hava savunma sistemi nerede kaldı acaba?Hani çok değil, 5. 5 sene önce Türkiye'ye de S-400 füzeleri sattıklarını gururla ifade ediyorlardı.

Nerede o sistemler? Dron saldırıları denizde, karada Rusya mevzilerine isabet ederken ABD ve AB sesten daha hızlı kanatlı füzelerin Rusya topraklarına en kısa sürede ulaşması için o silahların Polonya'da mı yoksa Finlandiya'da mı konuşlandırılmasını ve hem de aralıksız tartışıyor. Rusya'nın tüm bunlara karşı düşündüğü cevap tedbirleri kuşkusuz ki vardır.

O zaman biz de cevap tedbirlerini beklerken şu soruyu soralım:

Vladimir Putin'in Bakü'ye gidişinin ana amacının Rusya doğalgazının Azerbaycan'ın ürünü(veya malı da diyebilirsiniz) olarak Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatını konuşmak ve konuyu biran önce sonuca bağlamak olduğunu süreçleri yakından izleyenler daha gezinin tarihi açıklandığında biliyordu. Acaba Ukrayna ordusunun 6 Ağustosta gerçekleştirdiği Kursk saldırısına serinkanlı yaklaşmanın esas nedeni doğalgazın zaman kaybetmeden Ukrayna topraklarından Avrupa'ya ulaştırılmasını sağlamak olabilir mi?

Yani, tamam, toprağımda bulun ama yeter ki doğalgaz kadasız-belasız Avrupa'ya varsın, öyle mi?

Avrupa piyasasının Rusya doğalgazına olan ihtiyacı ve o miktarın piyasaya çıkmaması durumunda fiyatların nereye varabileceği hesaba katıldığında evet, “Daş da düşebülü ayı da çıkabülü..."

Birleşik Arap Emirliklerinin arabuluculuğunda gerçekleşmiş 115'er esir değişimi de aynı amacı gütmüş olmasın?

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU