Bilim insanları, Batı Antarktika Buz Tabakası'nın sanıldığı kadar hızlı bir çöküşü en azından yakın zamanda yaşamayacağını öne sürdü. 

Küresel ısınmanın etkisiyle Antarktika'daki buzullar daha hızlı bir şekilde eriyerek deniz seviyelerinin yükselmesine yol açıyor.

Buzulların erimesini engellemede buz sahanlıkları kritik bir rol üstleniyor. Karadaki buzulların uzantısı olan sahanlıklar, bariyer görevi görerek buzulların erime hızını yavaşlatıyor. 

Kalın buz kütleleri olan sahanlıkların erimesi de endişe yaratırken, Batı Antarktika Buz Tabakası'yla ilgili bir felaket senaryosu uzun zamandır öne çıkıyor. 

Bilim insanları, buz sahanlıklarının çökmesi durumunda geriye kalan buz tabakasının uç kısımlarında dik uçurumlar oluşacağını öngörüyor. 

Bazı tahminlere göre 90 metreye varacak bu uçurumların, buz tabakasının dengesizleşmesine ve hızla çökmesine neden olacağı varsayılıyor. 

Ancak Science Advances adlı hakemli dergide 21 Ağustos Çarşamba günü yayımlanan bir çalışmaya göre bu devasa çöküş sanıldığı kadar yakın veya kesin değil. 

ABD'deki Dartmouth College'dan araştırmacıların liderliğindeki ekip, gelişmiş bilgisayar modelleri kullanarak Thwaites Buzulu üzerinden bu senaryoyu test etti. 

Batı Antarktika Buz Tabakası'nın parçası olan Thwaites, erimesi durumunda deniz seviyelerini muazzam derecede artırma potansiyeli nedeniyle "Kıyamet Buzulu" diye de anılıyor. 

Bilim insanları Thwaites'le ilgili öngörülen en kötü senaryolardan bazılarını değerlendirdi. İlk başta buzulun önündeki sahanlığın bir anda yok olması durumunda yaşanacakları hesapladılar. 

Ardından sahanlığın 2065'te tamamen erimesi ihtimalini test ettiler. Böyle bir durumda karadaki buzulun daha fazla içeriye çekilerek çok daha uzun uçurumlar meydana getirmesi bekleniyor. 

Araştırmacılar iki senaryoda da sahanlığın ortadan kalkması sonucu buzulun daha hızlı eridiğini ve bu nedenle uç kısımlarında çok derin uçurumlar oluşmadığını tespit etti. Bulgular, Thwaites Buzulu'nun 21. yüzyıl içinde hızlı bir çöküş yaşama ihtimalinin çok düşük olduğuna işaret ediyor. 

Öte yandan araştırmacılar, yeni çalışmanın, Batı Antarktika Buz Tabakası'nın erimeyeceği anlamına gelmediğinin altını çiziyor. 

Çalışmaya liderlik eden Mathieu Morlighem "Güvende olduğumuzu söylemiyoruz" diyerek ekliyor: 

Antarktika buz tabakası yok olacak; bu yaşanacak. Asıl soru ne kadar hızlı olacağı.

Pek çok araştırmacı bu sorunun cevabını bulmak için daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. Problemlerden biri, bilim insanlarının buz çatladıktan sonra nasıl davranacağını bilmemesi. Bazı uzmanlar ani bir çöküş yaşanabileceğini düşünüyor.

Deniz seviyelerinin yükselmesi gezegenin genelinde ciddi etkiler yaratacak olmasına karşın kıyı bölgelerinde yaşayanlar daha ciddi ve yakın bir tehditle karşı karşıya.

Yeni çalışma, bu bölgelerdeki toplulukların farklı yerlere taşınmak için daha fazla zamanı olduğunu öne sürüyor.

Çalışmada yer almayan bilim insanları bulguların faydalı olduğunu söylese de daha net öngörülere ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Study Finds, Science Advances

Derleyen: Büşra Ağaç