Samanyolu Galaksisi'nin merkezindeki kara deliğin, milyarlarca yıl önce başka bir devasa kara delikle birleştiği öne sürüldü. 

Olay Ufku Teleskobu, Güneş'in 4 milyon katı kütleye sahip Sagittarius A* (Sgr A*) adlı kara deliğin ilk fotoğrafını 2022'de çekmişti. 

Bilim insanları bu gözleme dayanarak Sgr A*'nın boyutu ve yaşına göre çok hızlı ve galaksinin geri kalanından farklı bir doğrultuda döndüğünü söylüyor.

Hakemli dergi Nature Astronomy'de geçen hafta yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bu tuhaflığın nedenini çözmüş olabilir. 

Las Vegas'taki Nevada Üniversitesi'nden araştırmacılar, Olay Ufku Teleskobu'nun verilerine dayanarak kara deliğin tarih boyunca sergilediği davranışa dair bir model oluşturdu.

Bilgisayar simülasyonları, Samanyolu'nun başka bir galaksiyle birleşmesi sırasında Sgr A*'nın da bu galaksinin kara deliğiyle birleşmesinin, tuhaf dönüşünü açıklayabileceğini gösterdi. 

Bilim insanları, kara deliğin kendisinin 4'te biri kadar bir süper kütleli kara delikle birleşmesinin, Olay Ufku Teleskobu'nun gözleminde ortaya çıkan dönme hareketlerine açıklık getirdiğini savunuyor. 

Çalışmanın başyazarı Yihan Wang "Bu keşif, süper kütleli kara deliklerin nasıl büyüyüp geliştiğine dair anlayışımıza katkı sağlıyor" diyerek ekliyor: 

Sgr A*'nın hizası bozulmuş hızlı dönüşü, başka bir kara delikle birleşmiş olabileceğini ve bunun da dönme şiddetini ve yönünü önemli ölçüde değiştirmiş olabileceğini gösteriyor.

Kara delikler, ömrünün sonuna gelen yıldızların içine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerinse maddenin zaman içinde yığılması ve daha küçük kara deliklerin birleşmesi sonucu oluştuğu tahmin ediliyor. Ancak bu iki yoldan hangisinin daha önemli bir yere sahip olduğu bilinmiyor. 

Çoğu orta ve büyük galaksinin kalbinde yer aldığı düşünülen süper kütleli kara delikler, ev sahiplerinin birleşmesinden sonra çarpışarak birleşebiliyor. 

Samanyolu'nun 12 milyar yıl boyunca başka galaksilerde birleştiği biliniyor. Yeni araştırmayı yürüten ekip, Sgr A*'daki değişime Samanyolu'nun Gaia-Enceladus Galaksisi'yle birleşmesinin yol açtığını düşünüyor. 

Çalışmanın diğer yazarı Bing Zhang "Bu birleşme muhtemelen yaklaşık 9 milyar yıl önce, Samanyolu'nun Gaia-Enceladus'la birleşmesinin ardından meydana geldi" diyor.

Zhang bunun, süper kütleli kara deliklerin diğerlerini yuttuğu teorisini desteklemekle kalmayıp aynı zamanda Samanyolu'nun dinamik geçmişine de ışık tuttuğunu söylüyor.

Araştırmacılar, kütleçekimsel dalgaları tespit eden teleskopların yapılmasıyla kara delik birleşmesi hakkında daha net fikir sahibi olabilir. Bu teleskopların, çarpışan kara deliklerin uzay-zaman dokusunda yarattığı dalgaları saptaması bekleniyor.

Independent Türkçe, Live Science, IFL Science, Science Daily, Nature Astronomy

Derleyen: Büşra Ağaç