Naziler Almanya'da Yahudileri soykırıma tâbi tutup, fırınlarda yakarken, bu canavarca davranış, Hannah Arendt'in "Kötülüğün Sıradanlığı"nda belirttiği gibi, eylemin her aşamasında yer alanlar açısından kendilerine buyurulmuş olan bir görevin gerçekleştirildiği sıradan bir iş olarak sürdürülmekteydi.

Hiç kuşkusuz içlerinde buna tepki gösteren duyarlı insanlar vardı ve onların da sonu, Yahudilerden farklı olmamıştı.

Bu vahşice katliamı gündelik hayatın olağan sıradanlığıyla sürdüren milyonlarca Alman ise belki de yaptıkları işin/eylemin, dahası kötülüğün anlamı üzerinde hiç kafa yormamış, bunu Führer'in hikmetinden sual olunmaz talimatlarından birisi olarak mütalaa etmişlerdi. 

Kültürel hafızalarına bu kötücüllüğe karşı kalıtsal bir hınç biriktiren Siyonistler ise başka bir zaman ve zeminde, benzeri bir hissiyatsızlık ve hatta görev duygusu içerisinde Gazze halkını aylardır vahşice bombalamaktalar.

Hem de bunu gündelik hayatlarının olağanlığa içerisinde, en basit insani duyarlılıklarını bile Gazze halkı karşısında bir yana koyarak sürdürmekteler.

Kuşkusuz onların da içlerinde bu kötücüllüğe karşı tepki gösteren ayrıksılar var.

Ama onları da etkisizleştiren ve bu kötücüllüğü sıradanlaştıran ahlaki çifte standart, insanoğlunun en derin çelişkilerinden birisidir.

İnsani ölçekleri hiçe sayan bu canavarlığın, karşıtını insandışı kendisini ise insanüstü varsayan bir tür ideolojik meşrulaştırma olmaksızın sürdürülmesi mümkün değil.

Bu ideolojik meşrulaştırmanın en önemli dayanağı ise ulusalcı ırkçılığın beka söylemi ve ona dair mekanizmalardır.

Ki, Türkiye'de de benzeri belirtiler zaman zaman Kürtlere, Ermenilere veya mültecilere karşı tezahür etmekte.

Bir yandan bu vahşet devam ederken öte yandan gündelik hayatını olağan bir biçimde sürdürebilmek, meseleyi ötekiyle sınırlandıran ve onu kendi insani sorumluluğu ve duyarlılığı çerçevesinde görmeyen bir hissiyatsızlığa bürünmek ise başka bir sorun.

Bir tür kuzuların sessizliği, daha da kötüsü aylardır sürdürülen bu kötücüllüğü çeşitli saiklerle benimseme halleri, kötülüğün bir başka sıradanlaştırılma biçimi. 

Gazze'de aylardır süregiden bu katliam karşısında İslam dünyasının sessizliği, dahası lakaytlığı ise daha da vahim.

Her ne kadar Batı dünyasındaki devletlerin birçoğu İsrail'i desteklese de orada hiç değilse halklar, özellikle de üniversiteler, "68" olayları ve Vietnam Savaşı'na verilen tepkiden sonra en büyük tepkiyi bu soykırımcı girişime karşı vermekte.

Neredeyse hiçbir İslam ülkesinde benzeri bir tepki ortaya çıkmadı ve hatta bazı ülkeler İsrail'e destek bile verdiler. 

Oysa Norveç, İrlanda, Slovenya ve İspanya gibi Avrupa ülkeleri ve Latin Amerika'nın birçok ülkesi doğrudan Filistin halkını desteklediği gibi, ismini zikrettiğim 4 Avrupa ülkesi bu süreçte Filistin Devletinin BM'ye üyeliğini de kabul etti.

Bunlar çok da arızi veya tepkisel girişimler de değil. Diğer Batılı ülkelerde de bu soykırıma karşı ciddi bir halk tepkisi gözlenmekte ve bu destekten devletlerinin baskılarına rağmen asla vazgeçilmedi.

Oysa İslam dünyasında devletler neredeyse lakayt iken, halklar ise derin bir sessizlik içinde.

Bu, özellikle Türkiye için de geçerli. Gezi olayları ve 15 Temmuz darbe girişimi akabinde Türkiye'de sivil toplum adeta çöktü.

Bir taraf iktidara halel gelmesin diye sokaklardan uzak dururken, öbür taraf da iktidar -hiç de öyle olmadığı halde- Hamasçı diye sokaklardan, protestolardan uzak durmakta. 

Dünün sözümona devrimci (İslamcı ya da sol) hareketleri, şimdilerde karşı tarafa bakarak kendilerine rol biçen bir sessizliğe büründü.

Davranışlarını biçimleyen yegâne gerçek yanlarında durdukları iktidar veya muhalefet partisinin/cephesinin çıkarları.

Böylece evrensel bir trajediye yerel politik hesapların, çıkarların veya duyguların altında göz yumulmakta.

Bu arada hakikat ayakların altına alınmış, adalet yerin dibine gömülmüş, umurlarda bile değil. Orada göz göre göre binlerce insan katledilmekte ve toplumun çoğu buna seyirci.

Hem de düne kadar etrafına devrimci ya da hümanist pozlar kesen ideologlar grubu da buna dahil.

Bu durumda geriye seslerini yükselten bir grup sosyalistle İslamcıdan başka kimse kalmamakta.

Oysa özellikle ABD ve Avrupa'da sivil toplum, daha doğrusu insanlar, etraflarında olup bitenlere karşı duyarlı ve sorumluluklarını müdrikler.

İnsanlığın selametine yönelik girişimlerden ve fedakârlıklardan kaçınmadıkları gibi, kendilerine dayatılan haksızlıklara da boyun eğmemekteler.

Sonuçta Gazze olayı ve Filistin halkı kendilerini doğrudan doğruya ilgilendirmediği halde, bu soykırımcı manzara karşısında sessiz kalmıyorlar.

Zira bu, her şeyden önce insani bir duyarlılık ve sorumluluk.

Aslında temel mesele insani değerlerin, insan soyu olarak tüm tarih boyunca edinebildiğimiz değerlerin ayakta tutulabilmesi.

İşte bu nedenle de sorumlulukları ve duyarlılıkları ulusal sınırları aşmakta ve ısrarla "insanım ve insana dair hiçbir şey bana yabancı değil" diyebilmekteler.

Nitekim II. Dünya Savaşı sırasında da Norveç'teki öğretmenler, Nazi işgali esnasında kendilerine dayatılan faşist kitapları okutmayı reddetmiş, uğradıkları baskı, tehdit ve sürgünlere karşı kararlarında direnmiş ve sonunda kazanan onlar, yani insani değerler olmuştu.¹

Allah'a olan iman insani ve toplumsal bir duyarlılığı vecibe kılarken, bunun uygulamaya konulamayışı ise sadece mevcut yönetimlerin baskıcılığıyla ilgili olmayıp, temel toplumsal duyarlılıklara ve vecibelere aldırışsızlıkla, bunların bir sorumluluk olarak üstlenilmeyişiyle ilgili.

O nedenle zulme karşı uzun yılar boyunca biriken toplumsal öfkeler zaman zaman patlasa ve egemen zorbaları yerinden etse de, bu bir toplumsal duyarlılıkla beslenmediği için kalıcı olamıyor ve devrilen bir zorbalığın yerini başka bir zorbalık alarak süreç kaldığı yerden devam ediyor. 

Çünkü hiç kimse kendi gücüne inanmadığı gibi, tam anlamıyla Allah'a da inanmıyor.

Yoksa: "Ey Rabbimiz! Bizi zalimlerden kurtarıp özgürlüğe kavuştur ve rahmetinle bize koruyucu ve destek olacak yardımcılar gönder' diye yakaran çaresiz erkekler, kadınlar ve çocuklar için neden savaşmıyorsunuz?" gibi ayetler görmezlikten gelinebilir miydi?

İşte bu körlük ve sağırlık nedeniyle değil mi ki en basit zorbalıklar karşısında bile boyun eğiliyor ve genel anlamda da haksızlıklara ve zorbalıklara karşı duyarsız kalınıyor.

Yine bu nedenle de toplumsal eğilimin yönü bir türlü olumluluktan yana bükülemiyor. 
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 2/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 3/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 4/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 5/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 6/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 7/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 8/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 9/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 10/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 11/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 12/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 13/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 14/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 15/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 16/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 17/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 18/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 19/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 20/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 21/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 22/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 23/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 24/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 25/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 26/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 27/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

• 28/30

  6 Ekim 2024 - İspanya'nın Katalonya bölgesinin Tarragona kentinde düzenlenen 26. İnsan Kulesi Yarışması'nda Colla Vella dels Xiquets de Valls ekibi insan kulesi oluşturuyor. Katalonya'daki festivallerde düzenlenen geleneksel insan kulesi yarışmalarında takımlar kule oluşturup bozarak mücadele ediyor. İlki 1932'de yapılan etkinlik o zamandan beri iki yılda bir gerçekleştiriliyor (Lluis Gene/AFP)

• 29/30

  5 Ekim 2024 - Binlerce Oromo, Irreecha festivali için Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya geldi. Irreecha kutlamalarında geleneksel kostümler giyerek suya çiçekler daldırıyor ve kendi üzerlerine su serpiyorlar. Etiyopya'nın en kalabalık etnik grubu olan Oromoların yağmur mevsiminin bitişini kutladığı festival, zaman zaman siyasi protestolara da sahne oluyor. 2016'da polisin hükümet karşıtı protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanması ve havaya ateş açmasıyla festivalde 50'den fazla kişi hayatını kaybetmişti (Tiksa Negeri/Reuters)

• 30/30

  4 Ekim 2024 - Bir kedi Beyrut'un güneyindeki bir mahallede, İsrail'in hava saldırıları sonucunda hasar gören sokakta dolaşıyor. İsrail, üç gün önce kara harekatı başlattığı Lübnan’a saldırmayı sürdürüyor. Hizbullah'a yakın bir kaynak, AFP'ye İsrail'in Beyrut'un Dahiye bölgesini üst üste 11 kere vurduğunu aktardı. Lübnanlı yetkililer, çatışmalar nedeniyle 1,2 milyon kişinin yerinden edildiğini bildirdi (AFP)

Toplumsal sorunlara temel bir insani duyarlılık ve ahlakilik çerçevesinde bakamayan bu toplumlar siyasal süreçlere de katılmıyor, eleştirel bir anlayış geliştirmiyor, denetleme ve uyarı sorumluluğunu üstüne almıyor, zorbalığa karşı direnmiyor...

Sonuçta ise kendisine sağladığı küçük çıkarlar ve tatminlerle yetinerek gündelik hayatın sıradanlığına gömülüyor.

Ve hatta çoğu kez zorbalığa itaati ve boyun eğmeyi bir marifet, ilahi takdir veya vecibe olarak görmekten de çekinmiyor.

Ve üstelik bunu giderek örfi veya dini bir yükümlülük olarak görmeye de başlıyor. Oysa Allah'tan başkasına boyun eğilmemeli, özellikle de zorbalığa karşı eliyle, diliyle, hiç olmazsa kalbiyle direnilmeli değil miydi? 

Batılı toplumlar ise son birkaç yüzyıllık çabalarıyla bu tür bir toplumsal duyarlılığı yakaladıklarından, bırakın kendi toplumlarındaki aksamalara karşı tepkileri, Gazze gibi kendilerini doğrudan ilgilendirmeyen konularda bile meseleye müdahil olarak, insani bir sorumluluk üstlenmekte ve İsrail'i destekleyen iktidarlarına karşı direnişlerini ve tepkilerini, meseleyle doğrudan ilgili olan Müslüman toplumların lakaytlığına rağmen, ortaya koymaktalar. 

Elbette ki onların da toplumlarında farklı eğilimler, çıkar çevreleri ve siyasal lobiler var. Yabancı düşmanlığı, ırkçılık, otoriterleşme eğilimleri, bencillik, ayrımcılık gibi sorunlar onların da sorunları.

Onlar da toplumsal ve insani duyarlılıklarıyla ilgili çoğu zaman ciddi riskler almakta.

Ama bilmekteler ki bu tutumlarıyla aldıkları risklerin bedelleri, lakaytlıkları neticesinde ortaya çıkacak sonuçlara göre çok daha tercih edilebilir, aksi ise daha vahimdir.

İşte bu nedenle de bir duyarlılığı veya sorumluluğu üstlenirken ötekinin ne yaptığına veya ne olduğuna bakmamakta, kendi sorumluluk bilinci çerçevesinde davranabilmekteler.

Bu farkındalık ve bilinç bile, meselenin vicdani ve insani boyutları bir yana, toplumsal sorumluluk alınmasına yetmekte.

Bu bilincin kaybının ortaya çıkaracağı vahim sonuçların idrakinde olmak ise daha da farklı bir duyarlılığı ve hatta imanı gerektirmekte.

Bu ise ancak kesintisiz bir eğitim ve örnekleme ile kazanılabilir: Ailede, okulda, sokakta, iş yerinde, basında, kitaplarda, ibadethanelerde…

20'nci yüzyıldaki o uzun yolculuğunu ateizmden İslam'a doğru sürdüren Roger Garaudy de İslam'a ve Müslümanlara olan sempatisini ilk olarak, faşizme karşı savaştığı II. Dünya Savaşı yıllarında, Cezayir'de tutulduğu kampta, kendisinin de içerisinde olduğu esirlere ateş etmelerini (kurşuna dizmelerini) emreden komutanlarının emrine riayet etmeyen Cezayirli (İbadî) askerlerin davranışlarındaki bu asaletten etkilenerek kazanır.

"Çünkü silahlı bir insanın silahsız bir insana ateş etmesi, güneyin bu Müslüman savaşçılarının şeref ve haysiyetiyle bağdaşmıyor"du.

Kendi hayatlarını tehlikeye atarak gösterilen bu insani duyarlılık, insan olmanın en bariz misali değil mi?

Son sıralarda ise ve maalesef bu tip örnekleri, Gandi'yi, Abdulgaffar Han'ı, Ömer Muhtar'ı, Kutub'u, Şeriati'yi, Aliya'yı... onların erdemli tutumlarını unutmuş gibiyiz.

Bu konularda çeşitli bahanelerle sinik bir tutum izleyen ve hatta toplumu oldukça tuhaf gerekçelerle buna daha bir ikna eden zevat ise ABD üniversitelerinde veya Avrupa sokaklarında her şeye rağmen insan olduklarını ve insana dair hiçbir şeyin kendilerine uzak olmadığını cesaretle ortaya koyan şahsiyetler yanında ne kadar güdük ve ne kadar duyarsız kalmakta.

Öyle ki, bırakın sokak gösterilerini, kitlesel destekleri, bir imza vermekten bile imtina eden bu nemelazımcılık, lakaytlık ve içi boş kibir, Batıdaki duyarlılıkla insani açıdan nasıl da eşölçülemez bir konumda olduğunu bile görememekte ve gündelik hayatı tuhaf bir aldırışsızlıkla sürdürebilmekte.

Bu umursamazlığın insanlık dışılığını göremediği gibi buna dair örneklemeleri de içi boş gerekçelerle, bir zamanlar… veya biz de… diye başlayan cümlelerle ve hatta bir tür aşağılayıcı küçümsemeyle (siniklikle) karşılayabilmekte. 

Her neyse; bütün bu tutumlara yönelik eleştirilerim ve örneklemelerim ister Batı hayranlığına yorulsun isterse bu meseleler hakkında klişe komplo teorilerine (modern büyücülük masallarına) başvurularak bir yığın kafa karıştırıcı senaryo üretilsin, hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur.

İnsanlığın temel değerleri oldukça açıktır ve bunların ayaklar altında çiğnendiği bir yerde kılını kıpırdatmıyorsan, hiç değilse bari, "yiğidi öldür ama hakkını da yeme!"    

^{1. Sivil İtaatsizlik ve Pasif Direniş, Derleme, Vadi Y. s 136.}

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.