Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Mauritius Başbakanı Pravind Jugnauth, 29 Şubat 2024'te bir video konferans aracılığıyla Mauritius'un Agalega Adası'nda Hindistan destekli çeşitli altyapı ve bağlantı projelerinin ortak açılışını gerçekleştirdi.
Bu gelişme, Başbakan Modi'nin "Bölgedeki Herkes için Güvenlik ve Büyüme" (SAGAR) olarak ifade edilen Hint Okyanusu'na yönelik 2016 vizyonunun bir parçası olarak ileri sürülüyor.
(Sagar, aslında Hindistan'ın 2004'ten bu yana uyguladığı denizcilik doktrininin yinelenmesi...)
Bunlar, artık ana karayla doğrudan ve güvenilir bağlantıya sahip olabilecek ve böylece Mauritius'ta hava, deniz ve dijital bağlantı sağlayabilecek olan Agalega halkının ihtiyaçlarını karşılamak için St. James iskelesi, uçak pisti ve diğer altı yüksek etkili kalkınma projesi olarak biliniyor.
Peki aslında bu ne anlama geliyor?
Fransız ve İngiliz sömürgeciliği nedeniyle yüzde 70'i Hint kökenli olan Mauritiusluların kalkınma hedeflerinin yerine getirilmesi...
Yalnızca bu kadar mı?
Pek tabii, hayır...
Mauritius: Afrika'ya açılan kapılar...
2018'de Uganda parlamentosuna yaptığı konuşmasında Başbakan Modi, Hindistan'ın Afrika politikasını şöyle özetlemişti:
Hindistan, 'Afrikalılar için Afrika' yaklaşımına inanıyor, bu yaklaşım için çalışıyor ve onların isteklerine saygı duyulması gerekiyor.
Bu sayede kalkınma alanında Mauritius, Hindistan hükümetinin çeşitli programları kapsamında sağlanan çok sayıda burs ve kapasite geliştirme yardımı bir yana, yüksek etkili sosyo-ekonomik, altyapı ve kalkınma projeleriyle pastadan daha büyük pay alıyor.
Projeler arasında toplum merkezine giden metro ve sosyal konutlara yönelik geliştirme projeleri, en büyük kültür merkezi, kamu hizmetleri koleji ve Dünya Hint Sekreterliği'nin kurulması da yer alıyor.
Başbakan Modi'nin söylediği üzere Hindistan son 10 yılda 1 milyar doların üzerinde kredi limiti ve 400 milyon doların üzerinde hibe ve yardım sağladı.
Ayrıca Mauritius, 2005'ten bu yana doğrudan yabancı yatırıma açılan bir kapı ve benzersiz Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Konvansiyonu nedeniyle Port Louis üzerinden Hindistan'a yönlendirilen en yüksek yatırım sıralamasında sıklıkla öne çıkıyor.
Doğrudan yabancı yatırım, 2000-2022 döneminde toplamın yüzde 26'sından fazlasını (161 milyar dolar) oluşturdu.
Yeniden müzakere edilmesinden bu yana bu rota üzerinden doğrudan yabancı yatırım azalsa da Port Louis hâlâ yatırımcılar için bu kolaylığı ve çekiciliği koruyor ve ticaret de yarım milyar doların üzerine çıkıyor.
Yeni Delhi için Mauritius, Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması da dahil kendi büyüme ve kalkınma rotasını çizerek kıtanın daha büyük entegrasyona ilerlemesi nedeniyle Afrika'ya açılan bir kapı olarak daha önemli ve dinamik bir rol oynamaya hazırda.
Afrika, Hindistan'ın dış ve güvenlik politikası hesaplarında ve doğal olarak karşılıklı sürdürülen ortaklıklarda önemli bir yer tutuyor.
Bu nedenle Başbakan Modi, Mauritius'u Eylül 2023'te G-20 Zirvesi'ne özel konuk olarak davet etti ve Afrika Birliği'nin daimî üye olarak dahil edilmesini sağladı.
Mauritius denizcilik stratejik hesaplamaları açısından da önemli.
Yeni Delhi, Genişletilmiş Ekonomik Bölgesi dahil olmak üzere denizcilik alanındaki tehditlerin ortak izlenmesi ve önlenmesi ve bunlarla mücadele dahil mümkün olan her türlü yardımı sağlıyor.
Stratejik Agalega
Agalega, Güneybatı Hint Okyanusu'nda Mauritius'un bir parçası olan uzak bir ada.
Yalnızca 25 kilometrekare bir arazi alanına sahip Ada, yaklaşık 12 kilometre uzunluğunda ve 1,5 kilometre genişliğinde (kuzeyi).
Eski bir Fransız köle çiftliği olan Ada'nın, turizme ve sanayiye kapalı yapısıyla hindistan cevizi çiftçiliği ve balıkçılığa bağımlı bırakılan yaklaşık 300 kadar daimî sakini var.
Bu nüfus, Fransızca yirmi beş anlamına gelen Vingt Cinq olarak bilinen küçük bir köyde yaşıyor; bunun, adada mahsur kalan eski kölelerin cezası olarak maruz kaldığı kırbaç sayısını ifade ettiğine inanılıyor.
2021'de Hint Donanması'nın gelişinden önce adalarda yalnızca balıkçı tekneleri için ilkel bir iskele ve çok acil durumlar için küçük uçaklara zar zor sığan küçük bir çimenlik havaalanı vardı ve dünyayla bağlantısı neredeyse yoktu.
Artık iki yeni iskele derin sulara doğru uzanıyor, bu da yakında daha büyük askeri gemilerin uğrayabileceği olasılığını doğuruyor.
Ada, Uzak Doğu'ya giden Süveyş Kanalı/Kızıldeniz rotasını kullanan gemilerin ana deniz yoluna yakın.
Ticari gemiler ve petrol tankerleri için önemli bir deniz yolu olan Mozambik kanalına yakın.
Kanal, küresel tanker trafiğinin yaklaşık yüzde 30'unu taşıyor.
Bölge, terörist ayaklanmalar ve kaçakçılık da dahil pek çok istikrarsızlığa tanık oldu.
Yeni Delhi'nin Mauritius ile Agalega'da 29 Şubat'ta açılışını yaptığı uçak pisti ve iskele geliştirmeye yönelik anlaşmanın imzası 2015 yılına dayanıyor.
Agalega'nın Mauritius'un geri kalanından uzak ve bağlantısı kesilmiş olması nedeniyle Hindistan, bu tesisleri geliştirmenin hava ve gemi bağlantısını geliştirmeye yardımcı olacağını söyledi.
2021'de medya ve Avustralya düşünce kuruluşlarındaki uzmanlar tarafından yazılan bir dizi makale, Hindistan'ın aslında bir deniz üssü inşa ettiğini savunuyor.
Bu argümanlar, uydu görüntülerini kullanarak Hindistan'ın adada 3 kilometrelik yeni bir uçak pisti geliştirdiğini ve bu yeni uçak pistinin, Hindistan'ın P-8I deniz gözetleme uçağı filosunun operasyonlarını kolaylaştıracak kadar uzun olduğunu savunuyor.
Bu yorumcular ayrıca Hindistan'ın adada inşa ettiği iki yeni iskeleyi de inceledi ve bunun, daha büyük tedarik gemilerinin ve hatta belki de askeri gemilerin Agalega'ya daha kolay erişmesine yardımcı olacağına dikkat çekiyor.
Bu durum medyada önemli bir ilgi uyandırdı ve birçok kişi Agalega tesisini Hindistan için yeni bir deniz üssü olarak niteliyor.
Bu arada, Mauritius Başbakanı Jugnauth, Hindistan'ın Mauritius'ta bir askeri üs kurma arzusuna ilişkin ülkesinde kötü söylentiler yayan muhalefeti dağıtmak amacıyla kalkınma hedeflerini gerçekleştirmede Hindistan'ın yardımına vurgu yapıyor.
Peki Hindistan neden Agalega ile ilgilensin ki?
Bu ilginin, deniz gözetimi ve istihbarat toplama ile Çin gibi iki başat nedeni var.
Hindistan ekonomisi büyüdükçe ve askeri gücü arttıkça Hint Okyanusu'nda güvenliği sağlama rolünü üstlendi.
Buna nakliyenin korunması, korsanlıkla mücadele gibi konular da dahil.
Yeni Delhi, Batı Hint Okyanusu'ndaki varlığını artırmak için Umman ve Mauritius gibi ülkeler ile yakın güvenlik ortaklıkları kurdu.
Dolayısıyla Agalega'da bir tesis geliştirmek, Hint askeri varlıklarının gözetleme operasyonlarını ve deniz devriyelerini yürütmesini kolaylaştırır.
Bu arada, Hindistan, Agalega'nın askeri potansiyelini dikkate alan ilk ülke değil:
1960'larda Amerika ve İngiltere, adayı askeri kullanım için geliştirmeyi düşündüler; ancak Chagos Adaları (Diego Garcia) gibi diğer seçeneklerin ihtiyaçlarına daha uygun olduğu sonucuna vardılar.
Öte yandan, Çin donanması son yıllarda boyut ve güç bakımından büyüdü.
İster Cibuti'deki yeni deniz üssüne ister Sri Lanka'ya gemi gönderme çabalarına bakılsın, Hint Okyanusu'ndaki varlığı da genişledi.
Ve Yeni Delhi bu genişlemeyi kaygıyla izledi.
Ancak yalnızca izlemekle yetinmedi tabii...
Hindistan, Japonya ile Tokyo'nun Cibuti'deki üssünü kullanmasına izin veren bir anlaşma imzaladı.
Pek tabii Agalega da ayrıca Hindistan'ın bölgedeki Çin hareketlerini takip etmesine de yardımcı olabilir.
Örneğin, Hindistan donanması, Güney Afrika deniz rotalarını kullanan Çin enerji ithalatını takip edebilir.
Ama Yeni Delhi bu arada Agalega'daki faaliyetlerinin ayrıca yerel toplumun yararına olduğunun altını da çiziyor.
Peki bu duyarlılık neden?
Bazı yorumcular tarafından güneybatı Hint Okyanusu'nun "Küçük Hindistanı" olarak tanımlanan Mauritius, Hindistan için önemli bir güvenlik ortağı.
Öyle ki ülkenin Ulusal Güvenlik Danışmanı ve Sahil Güvenlik şefi Hint.
Ancak Mauritius'un yabancı üslerle karmaşık bir geçmişi var.
Özellikle Mauritius'un, Amerikan ordusu tarafından kullanılan Diego Garcia askeri üssü konusunda Amerika ve İngiltere ile uzun süredir devam eden bir anlaşmazlığı var.
Yani, Yeni Delhi'nin Agalega kullanımı konusunda politik duyarlılıklar tetiklenebilir.
Yeni Delhi ayrıca Hint Okyanusu'nu militarize ettiği algısından da kaçınmak istiyor olabilir.
29 Şubat'ta Agalega'da yeni tamamlanan uçak pistleri ve iskelelerin açılışını yaparken Başbakan Modi'nin konuşması sırasında, projeleri, Mauritius'un bağlantısını ve gelişimini iyileştirme girişimi olarak öne çıkarması şimdi yeniden okunabilir...
Okuma şu ki Hindistan Çin'e karşı yaşamsal bir deniz üssü geliştiriyor ama Yeni Delhi bunu gerçekten bir sır olarak saklamak istiyor...
Zaten Hindistan yıllardır askeri üs için bir yer arıyordu ve Seyşeller'de bunu inşa etme planı, ülkedeki siyasi muhalefetin bunu engellemesinin ardından suya düşmüştü; ancak son zamanlarda bazı yorumcular tarafından Agalega, stratejik konumu ve askeri bir ileri karakol olma potansiyeli dikkate alınarak askeri üs için mükemmel bir yer olarak tanımlanıyor...
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
