İklim değişikliği çiftçiler için zorlu yetiştirme koşulları yaratırken bilim insanları arpada, mahsulün kuraklığa daha fazla dayanmasını sağlayabilecek bir gen keşfetti.

Bira ve viski üretiminin ana bileşenlerinden olan mahsul üzerinde 5 yıl süren bir çalışma sonucunda bilim insanları, kuraklığa yönelik dirençten sorumlu HvMYB1 adındaki geni ayırmayı başardı.

Söz konusu gen, bitkide bulunan 39 bin genden biri. Araştırmayı yürüten Edinburgh'taki Heriot Watt Üniversitesi'nden Peter Morris'in öncülüğünü yaptığı deneye göre, HvMYB1’in gen ifadesi belirginleştiğinde, uzun süreli kuru ve sıcak koşulları atlatabilen mahsul üretimi sağlanabilir.

İklim değişikliğine bağlı kuraklıklar sonucu artan zorlukların yanı sıra keşfin tahıl ürünleri için kayda değer sonuçlar doğurması da bekleniyor.

2018'de Birleşik Krallık’ta “Doğudan gelen canavar” adı verilen hava durumunun yol açtığı soğuk kışı, uzun ve kurak bir yaz izlemiş ve arpa hasadı önceki yılın ortalamasına göre yüzde 7,9 düşmüştü.

O dönem, Ulusal Çiftçiler Birliği (National Farmers Union, NFU) Birleştirilebilir Mahsuller Kurulu Başkanı Tom Bradshaw yıl içinde görülen aşırı hava olaylarının ürünlerin verimini fazlasıyla öngörülemez hale getirdiğini söylemişti.   

Bilim insanları dünya genelinde kuraklık şiddetinin ve sıklığının artmasının sorumlusu olarak iklim değişikliğini görmek konusunda hemfikir. Bununla birlikte araştırmacılar, yeni gelişmelerin tahılın geleceğe aktarımına yardımcı olabileceğine inanıyor.

Araştırma ekibini yöneten Heriot Watt Üniversitesi'nden Peter Morris konuyla ilgili şunları söyledi: 

Bu spesifik genin ifadesini test bitkilerinde artırıp kuraklık koşullarının benzerini yaratarak, HvMYB1'in gen ifadesinin belirginleştiği bitkilerin uzun kuraklık dönemlerini atlatmada daha becerikli olduğunu saptayabildik. Bu, gelecekte kuraklığa dayanıklı daha fazla ürün yetiştirebilmemizi sağlayacak önemli bir keşif. Özellikle 2018'de Avrupa tahıl hasatı üzerindeki sert etkisinin gösterdiği gibi kuraklık verimliliği etkilemeye çoktan başladı. Uzun, kuru ve sıcak bir yaz verimi ve kaliteyi önemli ölçüde etkiledi. İklim değişikliği hız kazanıp mevsimler daha da uç boyutlara ulaşırken ihtiyaçları karşılamaya devam edebilmemiz şart.

Araştırmanın bir kısmı Scotch Whisky Association tarafından finanse edildi.

Morris, keşfin İskoç viskisi üretimi gibi temel endüstriler için önemli olduğunu ancak aynı zamanda buğday, mısır ve pirinç üretimi de dahil, tahıl endüstrisi üzerinde de geniş çaplı ve önemli etkileri olduğunu söyledi.

Meksika, Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerde ürün verimliliğini artıran ve böylece kıtlığın azalmasını sağlayan, bugün de gezegenimizdeki en yaygın buğday türü olan cüce buğdayı geliştiren Nobel Barış Ödülü sahibi Norman Borlaug başta olmak üzere, bilim insanlarının tahıllarla etkileşimi birçok önemli küresel sorunlara yanıt olmuştu.

PA'dan da yararlanılmıştır

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral