Tevrat'ta Harun, Meryem ve Musa kardeştir; Harun, tüm rahiplerin biyolojik atasıdır, Musa, İsrail'in Mısır'dan kurtarıcısıdır ve kız kardeşleri Meryem, İsrailli kadınları sözleriyle yönlendirir.
Peki bu eski figürlerin kim olabileceği hakkında neler söylenebilir?
Tevrat'ta göründüğü gibi hepimiz göç hikayesine aşinayız. Musa, son haliyle İsraillileri Mısır'dan çıkarır ve bazı mucizeleri emriyle gerçekleştiren ve resmi sözcüsü olan kardeşi Harun tarafından desteklenir.
Metin, Mısırlılar boğulduktan sonra kadınları şarkıya yönlendiren Musa'nın ablası Meryem'den kısaca bahsediyor. Yine de bu, göç hikayesinin ve kahramanlarının nispeten geç bir resmidir.
İlişkilerinin biraz farklı bir tasviri milattan önce 8'nci yüzyılda yansıtılmıştır. Peygamberlik çalışması, Mika kahinleri, İsrail'in yüksek antik çağlardan kalma temel geleneklerine derin bir ilgi ile karakterize edilir:
Doğrusu sizi Mısırdan çıkardım, esaretten kurtardım. Musa, Harun ve Meryem'i önünüze gönderdim.
Burada Mika, Musa, Harun ve Meryem'i halkı kurtarmada benzer duruşa sahip ortaklar olarak tanımlıyor.
Mika'nın kahini Pentateuch'tan son haliyle önce geldiğinden, hangi çıkış geleneğine aşina olduğunu bilmek zordur, ancak şu çok açıktır:
Harun ve Meryem Tevrat metninde olduğundan daha önemli bir rol oynadılar.
Tevrat metinlerine uygun olarak Mika okumak doğal olsa da Mika onları kardeş olarak görmemiş gibi görünüyor.
Aslında, Tevrat'ın oluşturulduğu tüm kaynakların onları kardeş olarak gördüğü de belirsizdir.
Harun ve Musa'nın kardeş olarak tanımlanması, Çıkış 6'da Yakup'un ilk üç oğlunun torunlarını Musa'nın soyunu tanıtmanın bir yolu olarak listeleyen bir şecerede yer alır.
Ayet 20'de şöyle der:
İbrahim, babasının kız kardeşi Yohebed'i yanına aldı ve Harun'la Musa'yı doğurdu.
Harun ve Musa arasındaki ilişki, üçüncü bir kardeşi olan kız kardeşleri Meryem'i listeleyen Sayılar Kitabı'ndaki bir şecerede yinelenir:
İbrahim'in karısının adı, Levi'nin Mısır'da Levi'nin çocuğu olarak doğan Levi'nin Yohebed kızıydı; Harun, Musa ve kız kardeşleri Meryem'i doğurdu. Ancak diğer bazı metinler, Musa ve Harun'un kardeş olmadıklarını ima ediyor.
Eleştirel bilim adamları, Musa'yı Harun ve Meryem'i kardeşi olarak tanımlayan pasajların ve bu varsayımı yapmayan pasajların farklı kaynaklardan geldiğini öne sürüyorlar.
Harun ve Musa'yı kardeş olarak tanımlayan metinlerin tümü daha sonraki Rahiplik kaynağından gelir. Daha önceki Rahiplik dışı kaynaklar Harun'u Meryem'e bağlar, ancak Musa'ya bağlamaz.
Bu nedenle İncil, Musa, Harun ve Meryem arasındaki ilişki hakkında üç farklı gelenek içerir:
- Mika, Harun, Musa ve Miryam'ı ortak olarak tanımlar (kardeş değil).
- Pentateuch'un rahip olmayan metnindeki bir pasaj, Harun ve Miriam'ı kardeş olarak düşünür, ancak Musa'yı düşünmez.
- Rahip soy metinleri üçünü de kardeş olarak tanımlar.
Başka bir deyişle, zamanla bu üç figür şecere ile daha yakından bağlantılı hale geldi.
Mısır isimleri de bu rakamları birbirine bağlar. Bilim adamları uzun zamandır Musa'nın -moshe / mose- Mısır'da "oğul" anlamına geldiğini belirtmişlerdir.
Bu, genellikle teoforik bir unsurla gelen standart Mısır tarzı bir ismin kısaltılmış şeklidir:
Ramesses / Ramose:"Ra'nın oğlu"
Thutmose: "Thoth'un oğlu" vb.
Meryem'in adı, "sevgili" anlamına gelen Mısırlı meri kelimesiyle başlar.
Bu aynı zamanda teoforik bir unsuru olan Mısır isimlerinin ortak bir parçasıdır:
Meryamun: "Amun'un sevgilisi"
Meritaten: "Aten'in sevgilisi" vb.
Harun / Aharon'un adının etimolojisi daha az açıktır, ancak İbranice gibi görünmemektedir ve birçok bilim adamı bunun Mısır kökenli olduğunu varsaymaktadır.
Anlamı tartışılsa da öne çıkan bir öneri, aha-rw, "savaşçı aslan" olarak görülmektedir.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
