Suriye'nin kuzeydoğusundaki bir mülteci kampında bir cuma öğleden sonrası, kalabalıklar camiden dönerken silahlı bir adam gelip Sara'nın iki akrabasını güpegündüz öldürdü.
Leyla'nın vakasındaysa saldırganlar gecenin bir yarısında geldi. Karnı burnunda, sıcakta uyumaya çalışırken çadırda yanında yatan eşini öldürdüler.
Bu Suriyeli kadınların akrabalarının birbiriyle bağlantısı yok ama hepsi Kürtlerin yönetimindeki El Hol mülteci kampında yaşıyor. Yetkililer tesiste İslam Devleti'nin (IŞİD) ve hiziplerin artan etkisi dedikleri şeyi kontrol altına almaya çalışırken kampta suç, şiddet ve ölümler tırmanıyor.
Kötü şöhretli çadır kent, aralarında IŞİD savaşçılarının aile üyelerinin, grubun yandaşlarının veya halifeliğin neredeyse üç yıl önceki çöküşünden kaçanların da bulunduğu yaklaşık 60 bin Suriyeli ve yabancı uyruklu kişiye ev sahipliği yapıyor.
Kentte şiddet eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştı: Sara'nın ve Leyla'nın sevdikleri, kamp yetkililerinin 2021'de bugüne kadar öldürüldüğünü söylediği en az 81 kişiden birkaçı.
Aslına bakılırsa, kendi çalışanları ve merkezleri de hedef alınan uluslararası insan hakları grupları bu yıl, kişi başına düşen cinayet sayısı bakımından El Hol'un, Venezuela'daki Caracas'tan, dünyanın en ölümcül başkentinden daha kanlı olduğunu söylüyor.
Saldırılar, kafa kesme girişimleri, gasp, hırsızlık, kundaklama ve cinayetlerdeki fırlama, Kürt yetkilileri büyük ama ihtilaf yaratan bir güvenlik yapılandırması çağrısında bulunmaya ve uluslararası toplumu daha fazla kan dökülmesini önlemek için yardıma ihtiyaçları olduğu konusunda uyarmaya sevk etti.
Kendi güvenliği için ismi değiştirilen Sara "Kamp yönetimiyle çalıştığı düşünülen herkes tehlikede" diyor. Hepsi de bu yıl öldürülen 13 Suriyeliyi tanıdığını belirten Sara "Kayınpederim, El Hol'daki bir heyetin üyesi olduğu için öldürüldü" diye ekledi.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP) -
2/30
13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP) -
3/30
12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters) -
4/30
11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP) -
5/30
10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters) -
6/30
9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP) -
7/30
8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP) -
8/30
7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP) -
9/30
6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP) -
10/30
5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP) -
11/30
4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP) -
12/30
3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP) -
13/30
2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters) -
14/30
1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP) -
15/30
31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP) -
16/30
30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP) -
17/30
29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP) -
18/30
28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP) -
19/30
27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters) -
20/30
26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters) -
21/30
25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters) -
22/30
24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP) -
23/30
23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP) -
24/30
22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP) -
25/30
21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP) -
26/30
20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP) -
27/30
19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters) -
28/30
18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters) -
29/30
17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters) -
30/30
16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)
Cinayetlerin ardındaki nedenler kesin olarak bilinmiyor. Kamp yetkilileri ve bazı kamp sakinleri cinayetlerin çoğunun arkasında IŞİD militanlarıyla destekçilerinin olduğuna inanıyor ve 2019'da halifeliğin çökmesinin ardından El Hol'un grubun üye toplama, gelir elde etme ve hatta yurtdışı saldırılarını planlama çabalarının parçası haline geldiğini iddia ediyor.
Emin olmamakla birlikte Sara, kayınpederinin ve kayınbiraderinin cinayetlerinin Kürtlerin önderliğindeki yetkililerle çalışmakla suçlanan kamp sakinlerini hedef alan çok sayıdaki saldırıdan biri olduğunu söylüyor.
Belli bir örüntü var: El Hol'daki son maktullerin arasında polisler, kampta faaliyet gösteren yardım çalışanlarının aile üyeleri ve kampta yerel olarak atanan topluluk liderleri bulunuyor.
Sara "Kamp muhafızları saldırganı yakaladığında cep telefonunda 'operasyon başarıyla tamamlandı' yazan bir mesaj buldu. Heyetin diğer üyelerinin isimleri de hedef olarak geçiyordu" dedi.
Leyla'nın İdlibli eşi geçinmek için kaçak bir dizüstü bilgisayar kullanarak çizgi film yazdığı DVD'leri kampta satıyordu. Leyla eşinin mayısta neden öldürüldüğünü bilmese de bir işletme sahibi olması akıllara cinayet sebebinin gasp olabileceği ihtimalini getiriyor.
4 çocuk annesi sesi titreyerek "Hiçbir şey söylemeden onu başından vurdular" dedi.
Güvenliği için ismi değiştirilen Leyla "Çok korkuyorum ve yapayalnızım. Vaziyet çok korkunç, hepimiz dehşet içindeyiz" diye ekledi.
El Hol kucaklayıcı bir yer değil.
Suriye'nin Irak sınırında bir bölge olan Haseke Valiliği'ndeki bu ıssız çöl parçasında ufku kaplayan pusun arasında çadırların tepeleri pul gibi görünüyor.
Dikenli tellerin iç içe geçmiş kıvrımları boyunca güvenlik güçleri nöbet tutuyor. Kampın siyahlar içindeki sakinleri kavurucu sıcakta labirentte ilerliyor. Hava gerilimle çatırdıyor. Üçüncü ülke yurttaşlarına ayrılmış ek bir binada yabancı uyruklu IŞİD ailelerinin çocuklarından bazıları ziyaretçilere taş atıyor. Kampın ana bölümünde yabancılar şüpheyle izleniyor.
Bu kampın hikayesi birçok açıdan bölgenin şiddet dolu tarihini yansıtıyor. İlk kez 1991'de Körfez Savaşı'ndaki Iraklı mülteciler için kurulan kamp, daha sonra 2003'te Irak'ın ABD liderliğindeki işgalinden kaçanlar için tekrar açılmış.
Savaş yeniden patlak verip IŞİD bölgede hızla yayılırken 2016 ile 2017 arasında Iraklı mültecilerden oluşan yeni bir dalga kampa gelmiş ve kamp aynı zamanda çatışma nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan Suriyeliler için de geçiş noktası olmuştu.
Fakat 2019'un başında her şey değişti. Halifelik birkaç ay içinde çökünce ve IŞİD'in yönetimi altında yaşayanlar, grubu ortadan kaldırmak için verilen ABD destekli savaştan kaçınca kampın nüfusu 6 katına çıktı. Böylece kampın maksimum kapasitesinin neredeyse iki katına ulaşıldı.
Nüfusun sığmadığı kamp nihayetinde ikiye bölündü: Aralarında Britanyalıların, Amerikalıların ve Rusların da olduğu yabancı uyruklular ek yapı denen bir bölüme yerleştirildi. Kimisi IŞİD destekçisi, diğerleri yerinden edilmiş sıradan yurttaşlar olan Suriyeli ve Iraklılar daha geniş olan bölümde kaldı.
Bugün Şamima Begüm gibi bilinen tüm Britanya yurttaşları da dahil Avrupalıların çoğu, (daha küçük ama daha güvenli olan) Roj adındaki ikinci kampa yerleşmiş durumda. Fakat Tacikistan ve Rusya gibi uzak ülkelerden gelen 8 binden fazla kişi ek yapıda kalıyor. Binlerce Suriyeli yerel aşiret liderleriyle yapılan anlaşmalar sonucu evlerine dönse de yaklaşık 20 bini, sayıları 30 bini bulan Iraklıyla beraber kampın ana bölümünde kalmaya devam ediyor.
Ülkeler yurttaşlarının iade edilmesi konusunda isteksiz davranırken birçok Suriyeli de mahsur kalmış durumda. Ve böylece, yıllar içinde yaşam koşulları kötüye gitti ve çaresizlik kök saldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Şiddet olayları kaçınılmaz olarak arttı.
Öyle ki kampı ziyaret ettiğimiz sabah gardiyanlar, tesisin Suriyelilere ait bir kısmının kanalizasyon kanalına atılmış genç bir kadının cesedini buldu. Yüzü pompalı tüfekle havaya uçurulduğu için kimliği belirlenemez vaziyetteydi. Cinayet sebebi ve katiller yine bilinmiyordu.
Fakat Kürt yetkililer, suçlunun, düşman olarak algıladıklarını ya da aşırılık yanlısı çizgiyi terk edenleri cezalandırmanın yanı sıra insanları tehdit etmek için giderek daha çok gaspa başvuran IŞİD olmasından korkuyor.
El Hol'un güvenlik sebepleriyle adını vermeyi veya kameraya çıkmayı reddeden endişe içindeki idari amiri "Yılın başında IŞİD'in insanları öldürme ideolojisini tekrar canlandırmaya çalıştılar. Dolayısıyla günde vurularak ya da bıçaklanarak öldürülmüş iki üç kişi bulmaya başladık. En sonunda büyük çaplı askeri bir operasyon başlattık" diyor.
Kayıtlarına göre kampta öldürülen kişi sayısının 154 olduğunu ve bunların 100'den fazlasının yalnızca Eylül 2020'den bu yana öldürüldüğünü söyleyen amir "Gardiyanlara ve kampta STK'lerle çalışan bölge sakinlerine yönelik tehditlerin fırladığını görüyoruz. Bize para ver ya da öl diyorlar" diye ekledi.
Kürt yetkililer ve uluslararası STK'ler için çalışan personel, para ya da "haraç" ödenmediği veya cömert bağışlar yapılmadığı takdirde ölümle tehdit eden yaklaşık yarım düzine telefon mesajının ekran görüntüsünü The Independent'a gösterdi.
Mesajların bazısı alenen IŞİD'e atıfta bulunuyor ve kamp yönetiminden kafirler diye bahsediyordu fakat The Independent bu mesajların kaynağını bağımsız olarak doğrulayamadı.
Kampın Suriye-Irak bölümünde bir insani yardım kuruluşunda temizlik görevlisi olarak çalışan bir kadına gönderilen kısa mesajda "Bizler senin İslam Devleti'ndeki kardeşleriniz" yazılıydı.
Bize 300 dolar (yaklaşık 3 bin 750 TL) zekat [bir çeşit sadaka] ver. Ödemek için üç günün var.
WhatsApp üzerinden Litvanyalı bir numaradan gönderilen başka bir mesajda kampta birkaç dükkanı olan Iraklı bir mülteciye 8 bin dolar (yaklaşık 100 bin TL) ödemesi emredilmişti.
Kaldığı çadırın yerinin ve çalışanlarının isimlerinin bulunduğu mesajda "İslam Devleti'ne aldırmaz ve bu telefon numarasına cevap vermezsen ya da bu numarayı engellersen seni buluruz" yazılıydı.
Mücahitler yakınında, nerede yaşadığını biliyoruz.
Ayrıca adı "Haseke Kabusu" olan biri de dahil aktif Telegram kanalları var. Kanalların kullanıcıları El Hol'da Kürtlerle veya kamp yönetimiyle çalışmakla suçlananların fotoğraflarını, adreslerini ve hatta telefon numaralarını paylaşıyor. Kanalın yöneticileri takipçilerine bu kişileri bulup onlara saldırma veya onları öldürme çağrısı yapıyor.
STK'lerin kamplardaki tesislerine saldırılar olduğu da belgelendi. Fakat hayır kurumları kamptaki koşullar vahim seviyelere ulaştığından saldırıların altında yatan sebebin (ideoloji, din ya da IŞİD değil) para olduğunu düşünüyor.
Ağustos sonunda silahlı kişiler Norveç Mülteci Konseyi'nin (NRC) uzaktan yönettiği öğrenim merkezlerinden birine saldırmış ve para talep etmişti. Temsilci Bahia Zrikem kimsenin fiziksel olarak yaralanmadığını fakat saldırı sonucunda STK'nin faaliyetlerini geçici olarak askıya aldığını söyledi.
Zrikem, Venezuela'nın Caracas kentindeki cinayet oranlarını kastederek "(Kampta) hayat dünyanın en tehlikeli şehirlerinden birindekinden daha tehlikeli" dedi.
Yine de kimsenin "yarın için bir çözüm" bulmadığını ve buna çok geç olmadan önce acilen ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.
Harvard Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi ve silahlı gruplar uzmanı Vera Mironova, şiddet olaylarının çoğunlukla kampın Suriyeli ve Iraklılardan oluşan tarafında yaşansa da kadın sakinlerle kamp dışındaki IŞİD mensupları arasında bağların olduğu yabancı uyruklulara ait ek yapıda da görüldüğünü söyledi.
Mironova, biri bir Rus kadına yönelik de olmak üzere bir dizi kafa kesme girişimi yaşandığını belgelese de cinayetlerin kaçının IŞİD saldırısı olarak düzenlendiğinden ve kaçının kampta kötüye giden koşulların tetiklediği suçlar olduğundan emin olmadığını söyledi.
Gasp giderek daha kazançlı bir iş haline gelirken kamptaki bazı yozlaşmış gardiyanların da şiddet olaylarına karıştığı yönünde endişeler var.
Mironova "Olayların ne kadarı halifelikle ilgili, ne kadarı şahısların ya da çetelerin aldığı paranın payını artırmakla ilgili?" diye soruyor.
İnsanların parası tükeniyor, dolayısıyla çok fazla şiddet olayı var. Mesele para.
Şiddet olaylarının ardındaki sebep ne olursa olsun Kürtler, kampı her biri yoğun denetim altında tutulan 30 metrelik insansız bölgelerle çevrili daha küçük bölümlere ayıracak yeni bir güvenlik stratejisi önerecek kadar endişeli. Bu fikir tartışma yarattı. İnsan hakları grupları bunun insani yardım erişimini engelleyebileceği, potansiyel olarak aileleri bölebileceği, mülteci kampını daha da hapishane gibi yapacağı ve böylece gerilimin ve şiddet olaylarının muhtemelen daha kötüye gideceği uyarısında bulunuyor.
Bu itirazlara rağmen Kürt yetkililer ciddi önlemler alınması gerektiğinde ısrarcı. Ayrıca kampın nüfusunu ve dolayısıyla kamp içindeki baskıyı azaltmak için ülkelerin kendi yurttaşlarını derhal geri almasını da istiyorlar. Kürt yönetiminin mülteciler dairesinin de bölüm başkanı olan Mahmud Karrow yabancı devletlerin bunu yapmamaları halinde bedel ödeyecekleri uyarısında bulunuyor.
Evinden konuşan Karrow, "Gelecekteki terör saldırılarının kampın içinden planlanmasından, El Hol'un IŞİD'in dışarıda işlediği suçlar için bir yönetim merkezi haline gelmesinden çok endişeleniyoruz" dedi.
Yardıma ihtiyacımız var. [Kürt liderliğindeki] yönetim terörün bedelini tek başına ödememeli.
İnsan hakları grupları El Hol görmezden gelindiği sürece özellikle çocuklar için daha tehlikeli hale geleceğini söylüyor ve tekrar tekrar ailelerin güvenle evlerine gönderilerek kampın kapatılması çağrısında bulunuyor.
Çocukları Kurtarın Vakfı'ndan Kathryn Achilles en çok çocukların acı çektiğini ve ailelerin bu "son derece korkunç düzene" terk edilemeyeceğini söylüyor.
The Independent'a konuşan Achilles "Şiddet olayları buranın bir kamp olarak ne kadar sürdürülemez olduğunu ortaya koyuyor" dedi.
Bu kampı güvenli bir şekilde kapatmanın ve insanlara itibarlarını koruyarak gönüllü şekilde evlerine dönmeleri için destek olmanın yolları var.
NRC'den Bahia kamptaki vaziyetin "daha fazla şiddet, saldırganlık ve neredeyse kesinlikle daha fazla terörizm için zemin hazırladığı" uyarısında bulunuyor.
El Hol'a geri dönersek, Leyla gece baskınları ve şiddet tehditlerinden o kadar korkmuş durumda ki çocuklarıyla beraber kaldığı annesinin çadırından ayrılmayı reddediyor.
Bu esnada Sara o kadar şiddet görme riski altındaydı ki kamptan ayrılmasına izin verildi. Fakat bu, herkesin ulaşabileceği bir çözüm değil. Sara insanların Suriye'nin diğer bölgelerine kaçak yollarla götürülmek için binlerce dolar ödeyecek kadar çaresiz olduğunu söylüyor.
Sara "Cinayetler ve sürekli yapılan baskınlar yüzünden çocuklar akşamları tuvalete gitmeye korkuyor" diyor.
Masumların bu kamptan çıkarılması gerek. Buna bir son verilmeli. Bu yaşamak değil.
https://www.independent.co.uk/news/world
Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral
© The Independent
